2045’te 783 milyon kişi diyabetli olacak
MELTEM GÜNAY İstanbul – Bugün 14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Dünya Diyabet Federasyonu’nun deklare ettiğı yeni sayılar, dünya çapında 537 milyon yetişkinin diyabetle yaşadığını ortaya koydu. Diyabet için, şu anda dünya çapında her 10 yetişkinden birini etkileyen “benzeri görülmemiş büyükte bir salgın” tanımlaması yapılırken, Diyabet Atlası’ndan da datalar paylaşıldı. Türkiye’de durum vahim. Ülkemizde 12 milyon diyabetli var. Artış suratı dünya ortalamasının iki, Avrupa ortalamasının ise üç katı. Ülkemizde diyabet her 10 yılda bir yüzde 100 artıyor. Bu artış süratiyle 20 yıl daha sonra 50 yaş üstü nüfusun yüzde 80’inden çoksının diyabet ya da insülin direnci olması bekleniyor.
Sayı giderek artıyor
Diyabet Atlası bilgilerine bakılırsa, diyabetteki artış süratle devam ediyor. IDF 2021 iddialarına bakılırsa, her 10 yetişkinden birinde diyabet var. Bu da 537 milyona denk geliyor. Diyabetle yaşayan her iki yetişkinden biri teşhis almamış. Küresel sıhhat harcamalarının yüzde 9’u diyabete yönelik. Bu da ortalama 966 milyar dolar olarak belirlendi. Her altı canlı doğumdan biri gebelikte hiperglisemiden etkileniyor. Yüzde 80’inde gebelik diyabeti var. Diyabetli insanların dörtte üçü düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. 20 yaşın altında 1.2 milyon çocuk ve ergende Tip1 diyabet var. Her dokuz yetişkinden birinde bozulmuş glukoz toleransı (gizli şeker) bulunuyor.
IDF’in 2030 kestirimleri nazaran ise, her dokuz yetişkinden birinde diyabet olacak. Yani 643 milyon diyabetli. Diyabette sıhhat harcamaları ise 1 trilyon dolara ulaşacak. 2054 yılı iddialarında ise her sekiz yetişkinden birinde diyabet olması beklenirken, sıhhat harcamaları 1.1 trilyon dolar olacak.
Türkiye Diyabet Vakfı Lideri Prof. Dr. Temel Yılmaz, Türkiye’deki diyabet sayılarının ürkütücü olduğunu belirterek şu ayrıntıları paylaştı: “Ülkemizde diyabet artış suratı dünya ortalamasının iki, Avrupa ortalamasının üç katı. Türkiye’de yaklaşık 12 milyon diyabetli var. Sıhhat Bakanlığı ve SGK’nın resmi bilgilerine göre tedavi altındaki ilaç kullanan diyabetli sayısı 8 milyonu geçti. 1.5 milyona yakın diyabetli insülin enjeksiyonu yapıyor. Diyabet ve organ hasarları Türkiye’nin sıhhat bütçesinin dörtte biri. Ülkemizde diyabet her 10 yılda bir iki kat artıyor ve diyabetin yıllık artış oranı olarak Avrupa’da en yüksek artış oranına sahip ülkeyiz.”
Diyabetin 21’inci yüzyıl hastalığı olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yılmaz, sıhhatsiz beslenme, hareketsizlik ve teknolojiye bağımlılığın bunu artırdığını belirtirken, “Doğru beslenme kültürü ve tertipli spor aktivite seferberliği olmadığı mühlet içerisinde diyabet süratle artacak. Şunu tez ediyorum ki bundan 20 sene daha sonra 50 yaş üstü nüfusun yüzde 80’den çoksı ya diyabet ya da insülin direnci olacak” dedi.
Yüzde 50’si diyabetli
Prof. Dr. Temel Yılmaz’ın dikkat çektiği değerli noktalardan biri de diyabete bağlı organ hasarları oranlarının ürkütücü olması. Kroner kalp hastalığı, kalp krizi, yüksek tansiyon, beyin damarı hasarları ve felç üzere hastalıkların bir numaralı sebebinin diyabet olduğunu belirten Prof. Dr. Yılmaz, son devir böbrek hastalığı niçiniyle diyalize giren hastaların yüzde 50’sinin diyabetli olduğuna dikkat çekti. Diyabetin 65 yaş altı körlük niçinlerinin birinci niçini olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yılmaz, trafik kazaları haricinde bacak ampütasyonlarının bir numaralı sebebinin de diyabet olduğunu vurguladı.
Diyabet açısından yüksek risk kümeleri hakkında da Prof. Dr. Yılmaz şunları anlattı: “Ülkemizde 5 milyon aile ve 20 milyon kişi risk altında. Ailesinde birinci, ikinci ve üçüncü derecede diyabet olanlar, obez ya da 50 yaş altı kilosu olağanların üzerinde olanlar, 50 yaş altı kroner kalp hastalığı, yüksek tansiyonu olanlar, 50 yaş altı kan yağları yüksek olanlar, doğum kilosu dört kilonun üzerinde olanlar, hamilelikte 20 kilonun üzerinde kilo alan bayanlar, insülin direnci olan bireyler diyabet açısından yüksek risklidir. Sıhhat merkez inde bâtın şeker olup olmadığı konusunda kesinlikle denetimlerini yaptırmaları gerekir.”
Her 9 şahıstan biri diyabetik
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Gogas Yavuz da bilgileri yorumladı. Diyabet görülme sıklığının öngörüldüğü üzeri arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, “Her yıl diyabetin hasta sayısında artışın en kıymetli sebebi dünyada ve ülkemizde obezite sıklığının artmasıdır” dedi.
Pandemi devrinde uygulanan karantina kısıtlamalarının kilo alımına niye olurak diyabet gelişmenini kolaylaştırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, şunları anlattı:
‘Yaşam üslubu değişmeli’
“Son 20 yıldır obezite pandemisi yaşıyoruz. Ülkemizde obezite görülme sıklığı yüzde 31 civarında. Diyabet sıklığı ise yüzde 13.7 olarak tespit edildi. Yani her dokuz şahıstan birisi diyabetik. Görülme sıklığı 20-70 yaş ile gerçek orantılı olarak artıyor. Ne yazık ki gençler ve çocuklarda artan obezite sebebi ile erişkin yaşta görülen diyabet sıklığı arttı.
Obezite ve diyabet patlaması yeni değil yaklaşık 10 yılı aşkın bir müddetdir sıhhat çalışanlarının gündeminde. Önlemek için ömür usulünün değişmesi gerektiği, istikrarlı beslenme, daha fazla hareket husus ile ilgili bilim insanlarının önerisi. Fakat uygulanması hiç de kolay değildir. Kişisel tahlillerin yanı sıra toplumsal tahlillerin geliştirilmesi gerekli.”
MELTEM GÜNAY İstanbul – Bugün 14 Kasım Dünya Diyabet Günü. Dünya Diyabet Federasyonu’nun deklare ettiğı yeni sayılar, dünya çapında 537 milyon yetişkinin diyabetle yaşadığını ortaya koydu. Diyabet için, şu anda dünya çapında her 10 yetişkinden birini etkileyen “benzeri görülmemiş büyükte bir salgın” tanımlaması yapılırken, Diyabet Atlası’ndan da datalar paylaşıldı. Türkiye’de durum vahim. Ülkemizde 12 milyon diyabetli var. Artış suratı dünya ortalamasının iki, Avrupa ortalamasının ise üç katı. Ülkemizde diyabet her 10 yılda bir yüzde 100 artıyor. Bu artış süratiyle 20 yıl daha sonra 50 yaş üstü nüfusun yüzde 80’inden çoksının diyabet ya da insülin direnci olması bekleniyor.
Sayı giderek artıyor
Diyabet Atlası bilgilerine bakılırsa, diyabetteki artış süratle devam ediyor. IDF 2021 iddialarına bakılırsa, her 10 yetişkinden birinde diyabet var. Bu da 537 milyona denk geliyor. Diyabetle yaşayan her iki yetişkinden biri teşhis almamış. Küresel sıhhat harcamalarının yüzde 9’u diyabete yönelik. Bu da ortalama 966 milyar dolar olarak belirlendi. Her altı canlı doğumdan biri gebelikte hiperglisemiden etkileniyor. Yüzde 80’inde gebelik diyabeti var. Diyabetli insanların dörtte üçü düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. 20 yaşın altında 1.2 milyon çocuk ve ergende Tip1 diyabet var. Her dokuz yetişkinden birinde bozulmuş glukoz toleransı (gizli şeker) bulunuyor.
IDF’in 2030 kestirimleri nazaran ise, her dokuz yetişkinden birinde diyabet olacak. Yani 643 milyon diyabetli. Diyabette sıhhat harcamaları ise 1 trilyon dolara ulaşacak. 2054 yılı iddialarında ise her sekiz yetişkinden birinde diyabet olması beklenirken, sıhhat harcamaları 1.1 trilyon dolar olacak.
Türkiye Diyabet Vakfı Lideri Prof. Dr. Temel Yılmaz, Türkiye’deki diyabet sayılarının ürkütücü olduğunu belirterek şu ayrıntıları paylaştı: “Ülkemizde diyabet artış suratı dünya ortalamasının iki, Avrupa ortalamasının üç katı. Türkiye’de yaklaşık 12 milyon diyabetli var. Sıhhat Bakanlığı ve SGK’nın resmi bilgilerine göre tedavi altındaki ilaç kullanan diyabetli sayısı 8 milyonu geçti. 1.5 milyona yakın diyabetli insülin enjeksiyonu yapıyor. Diyabet ve organ hasarları Türkiye’nin sıhhat bütçesinin dörtte biri. Ülkemizde diyabet her 10 yılda bir iki kat artıyor ve diyabetin yıllık artış oranı olarak Avrupa’da en yüksek artış oranına sahip ülkeyiz.”
Diyabetin 21’inci yüzyıl hastalığı olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yılmaz, sıhhatsiz beslenme, hareketsizlik ve teknolojiye bağımlılığın bunu artırdığını belirtirken, “Doğru beslenme kültürü ve tertipli spor aktivite seferberliği olmadığı mühlet içerisinde diyabet süratle artacak. Şunu tez ediyorum ki bundan 20 sene daha sonra 50 yaş üstü nüfusun yüzde 80’den çoksı ya diyabet ya da insülin direnci olacak” dedi.
Yüzde 50’si diyabetli
Prof. Dr. Temel Yılmaz’ın dikkat çektiği değerli noktalardan biri de diyabete bağlı organ hasarları oranlarının ürkütücü olması. Kroner kalp hastalığı, kalp krizi, yüksek tansiyon, beyin damarı hasarları ve felç üzere hastalıkların bir numaralı sebebinin diyabet olduğunu belirten Prof. Dr. Yılmaz, son devir böbrek hastalığı niçiniyle diyalize giren hastaların yüzde 50’sinin diyabetli olduğuna dikkat çekti. Diyabetin 65 yaş altı körlük niçinlerinin birinci niçini olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yılmaz, trafik kazaları haricinde bacak ampütasyonlarının bir numaralı sebebinin de diyabet olduğunu vurguladı.
Diyabet açısından yüksek risk kümeleri hakkında da Prof. Dr. Yılmaz şunları anlattı: “Ülkemizde 5 milyon aile ve 20 milyon kişi risk altında. Ailesinde birinci, ikinci ve üçüncü derecede diyabet olanlar, obez ya da 50 yaş altı kilosu olağanların üzerinde olanlar, 50 yaş altı kroner kalp hastalığı, yüksek tansiyonu olanlar, 50 yaş altı kan yağları yüksek olanlar, doğum kilosu dört kilonun üzerinde olanlar, hamilelikte 20 kilonun üzerinde kilo alan bayanlar, insülin direnci olan bireyler diyabet açısından yüksek risklidir. Sıhhat merkez inde bâtın şeker olup olmadığı konusunda kesinlikle denetimlerini yaptırmaları gerekir.”
Her 9 şahıstan biri diyabetik
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Gogas Yavuz da bilgileri yorumladı. Diyabet görülme sıklığının öngörüldüğü üzeri arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, “Her yıl diyabetin hasta sayısında artışın en kıymetli sebebi dünyada ve ülkemizde obezite sıklığının artmasıdır” dedi.
Pandemi devrinde uygulanan karantina kısıtlamalarının kilo alımına niye olurak diyabet gelişmenini kolaylaştırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, şunları anlattı:
‘Yaşam üslubu değişmeli’
“Son 20 yıldır obezite pandemisi yaşıyoruz. Ülkemizde obezite görülme sıklığı yüzde 31 civarında. Diyabet sıklığı ise yüzde 13.7 olarak tespit edildi. Yani her dokuz şahıstan birisi diyabetik. Görülme sıklığı 20-70 yaş ile gerçek orantılı olarak artıyor. Ne yazık ki gençler ve çocuklarda artan obezite sebebi ile erişkin yaşta görülen diyabet sıklığı arttı.
Obezite ve diyabet patlaması yeni değil yaklaşık 10 yılı aşkın bir müddetdir sıhhat çalışanlarının gündeminde. Önlemek için ömür usulünün değişmesi gerektiği, istikrarlı beslenme, daha fazla hareket husus ile ilgili bilim insanlarının önerisi. Fakat uygulanması hiç de kolay değildir. Kişisel tahlillerin yanı sıra toplumsal tahlillerin geliştirilmesi gerekli.”