70 kat fazla! ‘Grip ile nezle içinde’ deyip uyardılar…

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
70 kat fazla! ‘Grip ile nezle içinde’ deyip uyardılar…
Can Şişman / Milliyet.com.tr – Dünya, Omicron varyantına dair her gün yeni bir haberle uyanıyor. Omicron’un tam olarak nerede ve hangi şartlarda ortaya çıktığı kesin olarak bilinmese de şu anda bilinen en kesin bilgi, varyantın Dünya Sıhhat Örgütü’ne (WHO) birinci kere 24 Kasım tarihinde Güney Afrika tarafınca bildirilmiş olduğu tarafında.

Omicron’un tesiriyle salgının başından beri en yüksek olay sayısının 23 Aralık’ta görüldüğünün açıklanması ise tüm dünyayı diken üstünde tutmaya yetti. Son olarak ABD Hastalıkları Denetim ve Tedbire Merkezleri (CDC) yetkilileri de Omicron’un ABD’deki korona varyantlarının yüzde 58.6’sını oluşturduğu deklare etti.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’nın Türkiye’deki kalabalık vilayetlerde görülen yeni olayların yüzde 10’dan fazlasının bu varyant kaynaklı olduğunu duyurmasıyla bir arada, Omicron hakkında merak edenler daha da arttı.

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü‘ye hastalığa dair son ayrıntıları sorduk.


‘DELTA’YA NAZARAN BEDENDE 70 KAT DAHA FAZLA ÇOĞALIYOR’

Alfa, Beta, Delta, Gamma ve artık de Omicron… Pekala Omicron’un evvelki varyantlardan farkı ne? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, şu ana kadar yapılan gözlemlerde Omicron’un Delta varyantından daha süratli bulaştığını söylemiş oldu.

“Omicron, Delta’ya nazaran bedende 70 kat daha fazla çoğalıyor, bu da bulaşıcılığını artırıyor” diyen Prof. Dr. Ceyhan, Omicron’un görülen olaylarda Delta ya da evvelki varyantlara nazaran daha yavaşça seyrettiğini belirtti. Lakin bu yavaşça seyir halinin yanlış bir algı yaratabileceğine ve aldatıcı olabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Ceyhan, “Bu, varyantın kendisinden kaynaklanan bir özellik olabilir fakat şunu unutmamalıyız ki toplumda çok fazla sayıda insan hastalığı geçirerek ya da aşıyla kısmi de olsa bağışıklık kazandı. Bunun için ‘hafifçe seyrediyor’ üzere aldatıcı bir sonuçla karşı karşıya olabiliriz” yorumunda bulundu.


‘HAKİM VARYANT HALİNE GELDİ’

Prof. Dr. Tevfik Özlü de Omicron’un fazlaca kolay bulaştığına ve epey süratli yayıldığına dikkat çekerek, “Bir başka özelliği de aşılarla ya da hastalığı geçirerek elde edilen bağışıklıktan bir derece kendisini kurtarabilmesi” diye konuştu. Omicron’un Delta’yı geçerek hakim varyant olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Özlü, Omicron’un Delta varyantına göre epeyce daha süratli bir yayılma gösterdiğine işaret etti. Omicron’un neredeyse dünyadaki her ülkede karşımıza çıktığını söyleyen Prof. Dr. Özlü, bu varyantın görüldüğü ülkelerde hadise sayılarının kısa bir süre ortasında katlanarak arttığına dikkat çekti.

ABD’de ve Avrupa başta olmak üzere hadise sayılarında kıymetli artışların yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Özlü, “Omicron’la ilgili ortaya çıkacak olan pikin (zirve) daha evvel yaşanan piklerden çok daha yüksek olacağı ve hayli daha fazla hasta oluşturacağı kestirim ediliyor” diye devam etti. Avrupa ülkelerinde tekrar kapanmaların, kısıtlamaların ve yasakların döndüğünü vurgulayan Prof. Dr. Özlü, Avrupa ülkelerinin Omicron’u önemli bir tehdit olarak algıladıklarına dikkat çekti.


‘GRİP VE NEZLEYE ÇOK BENZİYOR’

Pekala Omicron’un belirtileri neler? Omicron varyantına yakalandığımızı nasıl anlayabiliriz? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Omicron’a karşı özel bir belirtinin olmadığını söylemiş oldu. Omicron’da görülen tüm belirtilerin daha evvel Delta ve evvelki varyantlarda da görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, “Daha epey ağır seyirlerde gördüğümüz koku alma bozukluğu ya da çok yüksek ateş yerine daha fazlaca yavaşça bulgular görülüyor” dedi.

Prof. Dr. Ceyhan, Omicron’da beden kırgınlığı, boğaz ağrısı, boğazda takılma hissi, hapşırma üzere belirtilerin görüldüğünü söyleyerek, “Daha hayli nezlede gördüğümüz belirtiler var. Grip ve nezle içinde bir tablo görülüyor” dedi. Omicron’daki belirtilerin bir tabibin yalnızca hastayı muayene ederek anlayabileceği belirtiler olmadığını söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, “Hekimlerin hastalara ‘Bu daha epey Kovid-19’a benziyor’ deme bahtı yok” diye konuştu.


‘ÇOĞU KİŞİ HASTA OLDUĞUNU ANLAMIYOR’

Prof. Dr. Tevfik Özlü de Omicron varyantının epeyce kolay bulaştığını ve fazlaca süratli yayıldığını belirtti. “Çoğu kişi hasta olduğunu anlamıyor. Nezle ya da grip zannediyor” diyen Prof. Dr. Özlü, görülen belirtilerin burun akıntısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı, boğazda yanma, kaşıntı hissiyatı, baş ağrısı, yavaşça beden ağrıları, yavaşça ateş ve öksürük olduğunu söylemiş oldu. Vatandaşların bu belirtilerden ötürü Kovid-19 geçirdiklerini düşünmediklerini, rahatsızlığın soğuk algınlığı ya da nezle üzere algılandığını söyleyen Prof. Dr. Özlü, “Soğuk algınlığı ya da nezle zannedildiği için vatandaşlar test yaptırmıyorlar. Onun için olay sayıları olduğundan muhtemelen daha düşük görünüyor lakin bulaştırmaya devam ediyorlar” dedi.

Birden fazla kişinin “Kovid çıkarsam işime gidemem, günlük hayatımı yaşayamam, karantinaya tabi tutulurum” üzere niyetlerle hastaneye gitmediklerine dikkat çeken Prof. Dr. Özlü, “Maalesef birfazlaca kişi bu niyetler niçiniyle hasta biçimde toplu taşımaya biniyor, çarşıya çıkıyor, toplumla iç içe yaşamaya devam ediyor. Bu da yayılmanın değerli faktörlerinden bir tanesi” dedi.


EN ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜYOR?

Omicron’un daha ağır bir hastalığa niye olup olmadığı konusunda kesin bir bilginin olmadığını söyleyen Prof. Dr. Tevfik Özlü, Omicron’un yavaşça seyrettiği, hastaneye yatış oranlarının düşük olduğunu ve ölümcül olmadığını belirtti. “Ancak bütün bunlara aldanmamak lazım” diyen Prof. Dr. Özlü, aşılanmamış olanların daha fazlaca gençler olması niçiniyle hastalığın daha hayli bu yaş kümesinde görülmesinin, Omicron’un yavaşça seyrinin bir sebebi olabileceğine işaret etti.

Yeterli senaryoda Omicron’un dünyada daha yaygın lakin daha yavaşça seyredeceğini ve soğuk algınlığı ya da nezle üzere bir hastalığa dönüşebileceğini söyleyen Prof. Dr. Özlü, olumsuz senaryoların ise daha epey ön planda olduğunun altını çizdi. Makûs senaryoda fazlaca sayıda hasta ve hastaneye yatışın beklendiğini söyleyen Prof. Dr. Özlü, yapılan simülasyon çalışmaları ile önemli sayıda ölümlerin yaşanabileceğini belirterek, “Umarım bu gerçekleşmez” diye konuştu.


‘İŞTE bu biçimde FELAKET OLUR’

Biroldukça uzman Omicron’dan en çok çocukların etkilendiği istikametinde görüş bildirmeye devam ediyor. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, vakalarda en epey artışın olduğu kümenin 5 yaş altındaki çocuklar olduğuna dikkat çekti. Delta’da daha yavaş bulaşan kümelerin Omicron’da ön plana çıktığını söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, en büyük artışın çocuklarda ve genç yetişkinlerde görüldüğüne dikkat çekti.

Omicron’un yavaşça seyrinin aldatıcı olmaması gerektiğini belirterek önlemlerin elden bırakılmaması tarafında ihtarda bulunan Prof. Dr. Ceyhan, “Eğer bu varyant ağır seyretme özelliği kazanırsa işte bu biçimde felaket olur” ihtarında bulundu. Aşılarla ve hastalığı geçirmekle elde edilen bağışıklığın Omicron’da tesirli olmadığını söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, bir epey kişinin art geriye Omicron enfeksiyonu geçirebildiğini belirtti.


JAPONYA-GÜNEY KORE ÖRNEĞİ


Şu anda dünyada bir fazlaca ülkenin kısıtlama sonucu aldığını, hatta yanı başımızdaki İran’ın hudutlarını kapattığını, bir fazlaca Avrupa ülkesinde kısıtlamaların tekrar hayata geçtiğini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Japonya ve Güney Kore karşılaştırmasının dikkat alımlı olduğunu belirtti. Japonya’nın yüzde 78 üç doz aşılama yaptığını, üç doz aşılama oranının Güney Kore’de ise yüzde 82 olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ceyhan, Omicron varyantının Japonya’dan fazlaca Güney Kore’yi etkilediğine dikkat çekti. Prof. Dr. Ceyhan, “Bunun en büyük sebebi Güney Kore’nin virüsle yaşamak üzere bir planı devreye koyması, toplumsal hayata kısıtlama getirmemesiydi” diye konuştu.


AİLELER DİKKAT!

Omicron’a karşı okullarda kesinlikle tarama testlerinin yapılması gerektiğini hatırlatan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “ABD’de kreşte dahil maske takmayan çocuklar okula gidemiyor” dedi. Okullardaki toplu aktivitelerde kesinlikle maske takılması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, “Gerekirse okulların bölünmesi, sınıflardaki kalabalıklığın azaltılması, okulların havalandırılması için gerekli önlemlerin alınması lazım” uyarısında bulundu.

Omicron’a karşı velilerin ferdi tedbirlerine dikkat etmeleri gerektiğini hatırlatan Prof. Dr. Ceyhan, “Kendileri hasta olurlarsa çocuklarına bulaştırırlar. Çocuklar da okulda öbür çocuklara bulaştırır. Çocuklar aslında kurallara epeyce daha yeterli uyarlar. Kâfi ki siz onlara maskenin niye kıymetli olduğunu anlatın” diye konuştu. Prof. Dr. Tevfik Özlü de kapalı ortamlarda bir ortaya gelinmemesi, akraba ziyaretlerinin sonlandırılmasını söylemiş oldu. “Kapalı toplumsal alanlarda epeyce kalmamak lazım” diyen Prof. Dr. Özlü, pekiştirme dozunun kesinlikle yaptırılması gerektiğini hatırlattı.


‘ÜÇ DOZ AŞI OLMAYAN ŞAHISLAR…’

Prof. Dr. Tevfik Özlü, Omicron’a karşı aşılarla elde edilen bağışıklığın zayıfladığını belirterek, “İki dozdan daha sonra muhafaza yüzde 30’lardayken üçüncü dozdan daha sonra yüzde 70’lere, 80’lere varan muhafazanın devam ettiği görülüyor. Omicron’un yayılmasına karşı alınabilecek en hoş önlem hatırlatma dozlarının hızla yapılması” dedi. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da Omicron’un aşılara karşı verdiği yanıtın evvelki varyantlara göre daha düşük olduğuna dikkat çekti. İki doz aşının Omicron’a karşı kâfi olmadığının altını çizen Prof. Dr. Ceyhan, “Artık üç doz aşı olmadan Omicron’a karşı korunmak mümkün değil. Kesinlikle üç doz aşılanma olmalı” vurgusunu yaptı.


VARYANT İÇİN AŞI GELİŞTİRİLECEK Mİ?

Pfizer/BioNTech aşısının evvelki varyantlara karşı koruyuculuğunun yüzde 91-92 iken bu oranın Omicron’da yüzde 70’e düştüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Omicron’un aşılara direnç kazanmasının, aşıların büsbütün etkisizleştiği manasına gelmediğini vurguladı. Toplumda varyant için aşı geliştirileceği tarafında bir algının oluştuğunu lakin bu beklentinin doğruyu yansıtmadığını söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, hiç bir firmanın varyantlara karşı aşı geliştirmeyeceğini söylemiş oldu.

Prof. Dr. Ceyhan, “Bir sürü firmanın aşı geliştirdiğini düşünün. Bir sürü yatırım yapacak, para harcayacak. Tam aşı kullanılır hale gelecek fakat yeni bir varyant çıkacak. Bu yüzden hiç bir firma riske girip yalnızca varyantlara özel bir aşı geliştirmez” diye konuştu. Varyantlarla gayrette şu anda yapıldığı üzere aşıların kullanmasında ve doz sayısında değişikliklerin yapılabileceğini söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, “Ancak yeni bir varyant aşılara karşı büsbütün direnç gösterdiği takdirde işte bu biçimde yeni bir aşı geliştirilebilir” yorumunda bulundu.


PANDEMİ NE VAKİT BİTECEK?

Daima yeni bir varyant çıkması toplumda korona sürecinin bitmeyeceğine dair bir telaş yaratıyor. Yeni varyantların ortaya çıkması pandeminin bitmeye yakın olduğunu mu gösterir yoksa çabucak hemen yolun başında ya da ortalarında olduğumuzu mu söz ediyor? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Varyantların çıkması salgının bittiğini göstermez” diyerek şu anda koronavirüsün bitme noktasında olmadığımızı belirterek bitme mümkünlüğünün olduğunu fakat şu anda o noktada olmadığımızı söylemiş oldu.

2022’nin başında Omicron’a bağlı hadise sayılarında artış olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Ceyhan, pandeminin sona ereceği tarih hakkında yorum yapanlara prestij edilmemesi gerektiğini söylemiş oldu. Prof. Dr. Ceyhan, “Pandeminin bitiş tarihi ülkelerin alacağı tedbirler, aşılamanın suratı, yeni bir varyantın çıkıp çıkmayacağına bakılırsa değişir. Söylenen tarihlerin hiç birisine prestij edilmemeli. Tarih hakkında iddiada bulunmak falcılıktan öbür bir şey değil” dedi.