Afet idare şeması bir daha şekilleniyor
MİTHAT YURDAKUL Ankara – İklimden toplumsal yapıya kadar bir epeyce alanı ilgilendiren Türkiye Mekânsal Strateji Planı’nın hazırlanmasında son basamağa gelindi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca hazırlanan planın bu yıl ortasında tamamlanması bekleniyor. İş dünyasıyla paylaşılan taslak plana nazaran, afet idaresinden sorumlu kurum ve kuruluşların yönetişim şeması bir daha ele alınacak. AFAD ve bakanlıkların katılacağı çalışma ile bu şemanın 2025’e kadar bir daha düzenlenmesi planlanıyor. Vilayetler bazında doğal ve insan kaynaklı afetler, riskler ve tesir alanlarına ait bilgi tabanı oluşturulacak.
‘İklime karşı yetersiz’
Taslağa bakılırsa, Türkiye’deki mevcut iklim değişikliği modellerinin kâfi gelmemesi niçiniyle, yıllık yahut 2 yıllık üzere daha sık vakit aralıklarında iklim anormalliklerine dayalı iddia ve risklerin ortaya konulduğu dinamik ve güncellenebilen bir sistem geliştirilecek. Belediyelerle birlikte yürütülecek bu çalışma, 2025’e kadar tamamlanacak. Erozyonun yaygın olarak görüldüğü erozyon tesiri altındaki meraların ıslahı, çok otlanmanın engellenmesi ve mera idare projelerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Taşkınların yapı içlerine girmesinin sebebi olan yol makûs değişikliklerinin önüne geçilmesi ve bozulmuş kotların özgün hale getirilmesi üzere çalışmalar yapılacak. Taslakta, “Mevcut yapılaşma standartlarının iklim değişikliği tesirlerine bağlı olarak yetersiz kalması niçiniyle, yeni tabiat kaidelerine uygun olarak yapılaşmaya yönelik standartlar araştırılacaktır. Belirlenen yeni standartlar ilgili oldukları mevzuatlara dahil edilecektir” denildi.
Suriyeliler için merkez
Bilhassa dış göçle gelen nüfusun makul bölge ve vilayetlerde ağırlaşmasının önüne geçilecek. İç ve dış göçle gelen tüm göçmenlerin kentsel ahengi sağlanacak ve kentin sunduğu imkânlardan yararlanabilme seviyeleri artırılacak. Bilhassa muhafaza kapsamındaki Suriyeli göçmenlerin sayıca fazlaca olması sebebiyle, 2030 yılına kadar bahisle ilgili süreci yönetecek ve takip edebilecek bir merkez kurulacak. Bölgelerin, vilayetlerin göç haritaları hazırlanacak.
‘Park-et, devam-et’
Kent merkezlerine yapılan seyahatler öncelik olarak alınarak “park-et, devam-et” tesisleri planlanacak ve bu tesisler toplu taşıma ile entegre edilecek. Farklı tahliller ile kent merkezlerindeki taşıt trafiği düzenlenecek.
Taslak çalışmayla, temel besin kaynakları içerisinde hayvansal proteinlerin oranının artırılmasına yönelik ulusal seviyede siyaset geliştirilecek. Türkiye coğrafyasının küçükbaş hayvancılığa daha uygun olması, daha az yem talebi olması ve yemin kıymetli bir kısmının meralardan karşılanabiliyor olması, küçükbaş hayvancılığın daha az sera gazı salınımına sahip olması niçiniyle bu tıp hayvancılık desteklenecek.
Devlet takviyesiyle üretilen kar gayeli konut projelerinin aşikâr bir yüzdesinin düşük ve orta gelir kümesine ayrılması öngörülecek.
Göç idare planı
Bölgelere nazaran değişen muhtaçlıklar kapsamında, eğitim konusunda göçmenler, tarımla ilgilenen ailelerin çocukları göz önünde bulundurulacak. İç ve dış göç hareketlerinin aşikâr kentlerde yığılmasının önlenebilmesi için, ülke ortasında göç veren yerlerin muhtaçlıklarının belirlenmesi, göç alan yerleşim yerlerine ait ulusal göç idare planlarının hazırlanması sağlanacak. Göç alan yerleşimlerde konut piyasasına ait tesirler izlenecek. Göç alan yerleşimlerde ortaya çıkan barınma muhtaçlığı giderilecek. TÜBİTAK ve İçişleri Bakanlığı öncülüğünde, göçe ait stratejilerin geliştirilmesi, hareketliliğin sebebinin tespit edilmesi sağlanacak.
Yapılara yağış müdafaası
Tarihi çevrelerdeki yeniyapılaşmaların, tarihi yapıların yapısal bütünlüğü gözetilmeden yapılması ile bu yapıların zelzeleye karşı zayıflatılması sıkıntıları masaya yatırılacak. Bu kapsamda tarihi bölgelerin bir daha kuvvetli hale getirilmesi sağlanacak. Tarihi çevrelerin ani ve ağır yağışlara karşı güçlendirilmelerini sağlamak emeliyle kentsel altyapının uygunlaştırılması, özgün su emen yol kaplamalarının kullanmasın desteklenmesi sağlanacak. Nüfus hareketleri, ekonomik fonksiyonun değişmesi üzere niçinlerle çöküntü alanlarına dönüşen yahut dönüşme tehlikesi bulunan tarihi alanlarla ilgili siyaset oluşturularak, kültürel mirasın korunması sağlanacak. Kongre turizmi, sıhhat turizmi üzere turizm cinslerinin su kullanması ve güç tüketimini ele alan muhtaçlık programları hazırlanacak.
MİTHAT YURDAKUL Ankara – İklimden toplumsal yapıya kadar bir epeyce alanı ilgilendiren Türkiye Mekânsal Strateji Planı’nın hazırlanmasında son basamağa gelindi. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nca hazırlanan planın bu yıl ortasında tamamlanması bekleniyor. İş dünyasıyla paylaşılan taslak plana nazaran, afet idaresinden sorumlu kurum ve kuruluşların yönetişim şeması bir daha ele alınacak. AFAD ve bakanlıkların katılacağı çalışma ile bu şemanın 2025’e kadar bir daha düzenlenmesi planlanıyor. Vilayetler bazında doğal ve insan kaynaklı afetler, riskler ve tesir alanlarına ait bilgi tabanı oluşturulacak.
‘İklime karşı yetersiz’
Taslağa bakılırsa, Türkiye’deki mevcut iklim değişikliği modellerinin kâfi gelmemesi niçiniyle, yıllık yahut 2 yıllık üzere daha sık vakit aralıklarında iklim anormalliklerine dayalı iddia ve risklerin ortaya konulduğu dinamik ve güncellenebilen bir sistem geliştirilecek. Belediyelerle birlikte yürütülecek bu çalışma, 2025’e kadar tamamlanacak. Erozyonun yaygın olarak görüldüğü erozyon tesiri altındaki meraların ıslahı, çok otlanmanın engellenmesi ve mera idare projelerinin yaygınlaştırılması sağlanacak. Taşkınların yapı içlerine girmesinin sebebi olan yol makûs değişikliklerinin önüne geçilmesi ve bozulmuş kotların özgün hale getirilmesi üzere çalışmalar yapılacak. Taslakta, “Mevcut yapılaşma standartlarının iklim değişikliği tesirlerine bağlı olarak yetersiz kalması niçiniyle, yeni tabiat kaidelerine uygun olarak yapılaşmaya yönelik standartlar araştırılacaktır. Belirlenen yeni standartlar ilgili oldukları mevzuatlara dahil edilecektir” denildi.
Suriyeliler için merkez
Bilhassa dış göçle gelen nüfusun makul bölge ve vilayetlerde ağırlaşmasının önüne geçilecek. İç ve dış göçle gelen tüm göçmenlerin kentsel ahengi sağlanacak ve kentin sunduğu imkânlardan yararlanabilme seviyeleri artırılacak. Bilhassa muhafaza kapsamındaki Suriyeli göçmenlerin sayıca fazlaca olması sebebiyle, 2030 yılına kadar bahisle ilgili süreci yönetecek ve takip edebilecek bir merkez kurulacak. Bölgelerin, vilayetlerin göç haritaları hazırlanacak.
‘Park-et, devam-et’
Kent merkezlerine yapılan seyahatler öncelik olarak alınarak “park-et, devam-et” tesisleri planlanacak ve bu tesisler toplu taşıma ile entegre edilecek. Farklı tahliller ile kent merkezlerindeki taşıt trafiği düzenlenecek.
Taslak çalışmayla, temel besin kaynakları içerisinde hayvansal proteinlerin oranının artırılmasına yönelik ulusal seviyede siyaset geliştirilecek. Türkiye coğrafyasının küçükbaş hayvancılığa daha uygun olması, daha az yem talebi olması ve yemin kıymetli bir kısmının meralardan karşılanabiliyor olması, küçükbaş hayvancılığın daha az sera gazı salınımına sahip olması niçiniyle bu tıp hayvancılık desteklenecek.
Devlet takviyesiyle üretilen kar gayeli konut projelerinin aşikâr bir yüzdesinin düşük ve orta gelir kümesine ayrılması öngörülecek.
Göç idare planı
Bölgelere nazaran değişen muhtaçlıklar kapsamında, eğitim konusunda göçmenler, tarımla ilgilenen ailelerin çocukları göz önünde bulundurulacak. İç ve dış göç hareketlerinin aşikâr kentlerde yığılmasının önlenebilmesi için, ülke ortasında göç veren yerlerin muhtaçlıklarının belirlenmesi, göç alan yerleşim yerlerine ait ulusal göç idare planlarının hazırlanması sağlanacak. Göç alan yerleşimlerde konut piyasasına ait tesirler izlenecek. Göç alan yerleşimlerde ortaya çıkan barınma muhtaçlığı giderilecek. TÜBİTAK ve İçişleri Bakanlığı öncülüğünde, göçe ait stratejilerin geliştirilmesi, hareketliliğin sebebinin tespit edilmesi sağlanacak.
Yapılara yağış müdafaası
Tarihi çevrelerdeki yeniyapılaşmaların, tarihi yapıların yapısal bütünlüğü gözetilmeden yapılması ile bu yapıların zelzeleye karşı zayıflatılması sıkıntıları masaya yatırılacak. Bu kapsamda tarihi bölgelerin bir daha kuvvetli hale getirilmesi sağlanacak. Tarihi çevrelerin ani ve ağır yağışlara karşı güçlendirilmelerini sağlamak emeliyle kentsel altyapının uygunlaştırılması, özgün su emen yol kaplamalarının kullanmasın desteklenmesi sağlanacak. Nüfus hareketleri, ekonomik fonksiyonun değişmesi üzere niçinlerle çöküntü alanlarına dönüşen yahut dönüşme tehlikesi bulunan tarihi alanlarla ilgili siyaset oluşturularak, kültürel mirasın korunması sağlanacak. Kongre turizmi, sıhhat turizmi üzere turizm cinslerinin su kullanması ve güç tüketimini ele alan muhtaçlık programları hazırlanacak.