‘Aşıda baş karışıklığı giderilmeli’
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Delta varyantı anne adaylarının Kovid-19’un ağır geçirmesine hatta vefatına niye oluyor. Delta’nın tesiriyle bilhassa son haftalarda gebe vefatları daha sık görülmeye başlandı. Uzmanlar, 3 aydan daha sonra gebelerin aşı yaptırması gerektiğini söylüyor. Sıhhat Bakanı Koca da hamilelerin kovid 19’a yakalanma riskinin arttığına dikkat çekerek “Gebelerimizin aşı olmalarında bir tereddüt olmaması gerektiği bir sefer daha bilim heyetimizce ortaya konmuştur” açıklaması yapmıştı. Lakin koronavirüs hadiselerinde riskli kümelerden içinde yer alan anne adayları, aşı yaptırıp yaptırmama konusunda kararsız. hayatını kaybeden biroldukca hamilenin de çeşitli tasalar niçiniyle aşı yaptırmadığı belirtiliyor. Aşı olmayan Meral, Havva ve Aysel de çocuklarını kucağına almadan Kovid-19 niçiniyle hayata gözlerini yuman o bayanlardan üçüydü. Üçü de aşı yaptırmayı doğumdan daha sonraya bırakmıştı. Milliyet’e konuşan Meral, Havva ve Aysel’in eşleri aşı olun davetinde bulundu.
‘DOKTORUMUZ UYARMADI’
Bartın’ın Ulugeçitkadı köyünde yaşayan, 7 aylık gebe Meral Demiroğlu, Kovid-19’a yakalandıktan daha sonra hastaneye yatırıldı. Ağır bakımda tedavi bakılırsan Demiroğlu’nun bebeği, sezaryenle alınarak kuvöze kondu. 4 çocuk annesi Demiroğlu ise tüm müdahalelere karşın 15 Eylül’de ömrünü kaybetti. Gebe olduğu için aşı yaptırmadığı öğrenilen Meral Demiroğlu’nun eşi Birol Demiroğlu, “Biz ailece aşılıydık, aşı aykırısı falan da değildik. Yalnızca gebelik devrinde aşının uygun olmayacağını düşündük. 2 ay daha sonra da olağan doğum gerçekleşecekti ve doğumdan daha sonrasında eşim de aşı olacaktı. bu biçimde olacağını bilmiyorduk. Keşke aşılı olsaydı. Bilhassa hamile bayanlara, hekimlerin aşı olmaları istikametinde ikazda bulunması gerekiyor. Bizim hekimimiz bu istikamette bir şey demedi. Eşimi kaybettikten daha sonra kanadım kolum kırılmış üzere oldum. Hâlâ kabullenmiş değilim. Lütfen aşı olun. Dört çocuğum annesiz kaldı. Bir modülümü kaybettim” dedi.
‘BİZE ‘AŞI OLUN’ DENMEDİ’
Bursa’da özel bir fabrikanın kreşinde çocuk gelişim öğretmeni olarak bakılırsav yapan 9 aylık gebe Aysel Şentürk, rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı. Aysel öğretmenin Kovid testi negatif çıkınca ilaç yazılarak konutuna gönderildi. Rahatsızlanınca tekrar hastaneye kaldırılan Şentürk’ün PCR testi bu kere olumlu çıktı. Durumu ağırlaşanı genç hanımın bebeği sezaryenle alındı. Ağır bakıma kaldırılan Şentürk, 10 gün daha sonra, 15 Eylül’de hayata gözlerini yumdu. İkinci çocuğunu alamadan ölen Şentürk’ün eşi Ali Şentürk, ölen eşinin niye aşı olmayı ertelediğini deklare etti:
“Eşim aşı zıddı değildi. Lakin hamileliğin başında gebelere aşı yapılmıyordu. Bir de bize rastgele bir hekim aşıyı önermedi ve aşıyı önermediği üzere rastgele bir tabip da bize ‘Aşı olun’ demedi. Biz de yaptırmadık. Eşim rutin denetimlere gittiğinde, aşının yan etiklerine dair net bir şey bilmediğini söylemiş olduler. Sokağa çıkıp 100 gebeye sorun yalnızca 10’u aşı yaptırmıştır ya da yaptıracaktır. İnsanların net bir algı olmadığı için çoğunluğu aşı yaptırmak istemiyor. TV’yi açıp izlediğiniz X kanalındaki hekim, ‘Yaptırın’ diyor, Y kanalındaki tabip ‘Yaptırmayın’ diyor. İnsanların aklı karışıyor, kimse bebeğini riske atmak istemiyor. ‘Kesinlikle aşı yapılmalı’ denilip net bir kural olsaydı eşim de yaptırdı. Gebelere aşı çıktığında eşim 8’inci ayın sonundaydı, doğuma 1 ay kalmıştı. Bu ölümlerin engellenmesi için hamilerin başında aşıyla ilgili karışıklık gidermeli. Hamileler de tereddüt etmeden aşı olmalı.”
‘DOKTOR ‘SİZ BİLİRSİNİZ’ DEDİ’
Samsun’da yaşayan 7 aylık Havva Cağcağ (29) da rahatsızlanınca Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvurdu. Koronavirüs testi müspet çıkan Cağcağ, sezaryenle doğum yaptı. Doğumdan daha sonra koronavirüs tedavisi başladı fakat durumu ağırlaştı 13 Eylül’de hayatını kaybetti. Gebe olduğu için aşı yapmayı tercih etmeyen Cağcağ’ın eşi Mustafa Cağcağ (29), eşinin doğumdan daha sonra aşı olacağını söylemiş oldu ve süreci anlattı:
“Ben aşılıyım. Eşim de doğumdan daha sonra aşısını yapmayı düşünüyordu. Eşimin gebeliğin başında ‘Hamileler ilgili başlarda rastgele açıklama yoktu. çabucak sonrasında ‘aşı olabilirler’ denildi. Bizim de doğuma az kaldığı için tercih etmedik. Tertipli olarak doktora gidiyorduk ve tabibi da eşime kesin bir şey demedi. Sorduğumuzda ‘Siz bilirsiniz’ dediği için biz de doğumdan daha sonraya bıraktık. Bilseydik ertelemezdik.”
GEBELİK TAKİP REHBERİ YENİLENİYOR
Ankara Kent Hastanesi Bayan Doğum Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Hasret Moraloğlu Tekin, milletlerarası çalışmalar ışığında Kovid-19 devrine ait gebelik takip rehberinde aşılarla ilgili güncelleme yapıldığını ve yeni rehberin Koronavirüs Bilim Kurulu’na sunulduğunu bildirdi. Prof. Dr. Tekin, şu ayrıntıları verdi:
‘GÜVENLE OLABİLİRLER’
“Gebeler için olan Kovid-19 rehberimiz aslında pandeminin başında hazırlanmıştı lakin bu biçimde aşılar yaygın değildi ve aşı konusunda hayli fazla bilgi transferinde bulunamamıştık. Bu sene aşılarla ilgili fazlaca fazla data birikti. Bilhassa mRNA aşılarının ABD, İsrail ve dünya genelinde yaygın yapılması ve bu çalışmalara hamile kümesinin da dahil edilmesi sonucunda artık elimizde 100 binli sayılara varan gebeliğinde mRNA aşısı olmuş şahısların bilgileri oluştu. Bu datalar, gebeliktilk evvel, gebeliğin birinci aylarında, gebelik esnasında ya da emzirme periyodunda mRNA aşılarıyla aşılanan anne adaylarının enfeksiyon, düşük, erken doğum riski olmadığını, ayrıyeten bebeklerinde rastgele bir riske, anomaliye rastlanmadığını kanıtladı. Datalara dayanarak Kovid-19 devrinde gebelik takip rehberini revize ettik. Tüm anne adaylarımıza, emziren annelerimize inançla mRNA aşılarını olabileceklerini rehberde de belirttik. Anne adaylarının aşı olmadıkları takdirde Kovid-19 geçirmeleri durumunda ağır bakıma yatış, teneffüs meşakkati ve mevt risklerinin artabileceği konusunda ispata dayalı bilgiler de rehberde bulunuyor.” -AA
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Delta varyantı anne adaylarının Kovid-19’un ağır geçirmesine hatta vefatına niye oluyor. Delta’nın tesiriyle bilhassa son haftalarda gebe vefatları daha sık görülmeye başlandı. Uzmanlar, 3 aydan daha sonra gebelerin aşı yaptırması gerektiğini söylüyor. Sıhhat Bakanı Koca da hamilelerin kovid 19’a yakalanma riskinin arttığına dikkat çekerek “Gebelerimizin aşı olmalarında bir tereddüt olmaması gerektiği bir sefer daha bilim heyetimizce ortaya konmuştur” açıklaması yapmıştı. Lakin koronavirüs hadiselerinde riskli kümelerden içinde yer alan anne adayları, aşı yaptırıp yaptırmama konusunda kararsız. hayatını kaybeden biroldukca hamilenin de çeşitli tasalar niçiniyle aşı yaptırmadığı belirtiliyor. Aşı olmayan Meral, Havva ve Aysel de çocuklarını kucağına almadan Kovid-19 niçiniyle hayata gözlerini yuman o bayanlardan üçüydü. Üçü de aşı yaptırmayı doğumdan daha sonraya bırakmıştı. Milliyet’e konuşan Meral, Havva ve Aysel’in eşleri aşı olun davetinde bulundu.
‘DOKTORUMUZ UYARMADI’
Bartın’ın Ulugeçitkadı köyünde yaşayan, 7 aylık gebe Meral Demiroğlu, Kovid-19’a yakalandıktan daha sonra hastaneye yatırıldı. Ağır bakımda tedavi bakılırsan Demiroğlu’nun bebeği, sezaryenle alınarak kuvöze kondu. 4 çocuk annesi Demiroğlu ise tüm müdahalelere karşın 15 Eylül’de ömrünü kaybetti. Gebe olduğu için aşı yaptırmadığı öğrenilen Meral Demiroğlu’nun eşi Birol Demiroğlu, “Biz ailece aşılıydık, aşı aykırısı falan da değildik. Yalnızca gebelik devrinde aşının uygun olmayacağını düşündük. 2 ay daha sonra da olağan doğum gerçekleşecekti ve doğumdan daha sonrasında eşim de aşı olacaktı. bu biçimde olacağını bilmiyorduk. Keşke aşılı olsaydı. Bilhassa hamile bayanlara, hekimlerin aşı olmaları istikametinde ikazda bulunması gerekiyor. Bizim hekimimiz bu istikamette bir şey demedi. Eşimi kaybettikten daha sonra kanadım kolum kırılmış üzere oldum. Hâlâ kabullenmiş değilim. Lütfen aşı olun. Dört çocuğum annesiz kaldı. Bir modülümü kaybettim” dedi.
‘BİZE ‘AŞI OLUN’ DENMEDİ’
Bursa’da özel bir fabrikanın kreşinde çocuk gelişim öğretmeni olarak bakılırsav yapan 9 aylık gebe Aysel Şentürk, rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı. Aysel öğretmenin Kovid testi negatif çıkınca ilaç yazılarak konutuna gönderildi. Rahatsızlanınca tekrar hastaneye kaldırılan Şentürk’ün PCR testi bu kere olumlu çıktı. Durumu ağırlaşanı genç hanımın bebeği sezaryenle alındı. Ağır bakıma kaldırılan Şentürk, 10 gün daha sonra, 15 Eylül’de hayata gözlerini yumdu. İkinci çocuğunu alamadan ölen Şentürk’ün eşi Ali Şentürk, ölen eşinin niye aşı olmayı ertelediğini deklare etti:
“Eşim aşı zıddı değildi. Lakin hamileliğin başında gebelere aşı yapılmıyordu. Bir de bize rastgele bir hekim aşıyı önermedi ve aşıyı önermediği üzere rastgele bir tabip da bize ‘Aşı olun’ demedi. Biz de yaptırmadık. Eşim rutin denetimlere gittiğinde, aşının yan etiklerine dair net bir şey bilmediğini söylemiş olduler. Sokağa çıkıp 100 gebeye sorun yalnızca 10’u aşı yaptırmıştır ya da yaptıracaktır. İnsanların net bir algı olmadığı için çoğunluğu aşı yaptırmak istemiyor. TV’yi açıp izlediğiniz X kanalındaki hekim, ‘Yaptırın’ diyor, Y kanalındaki tabip ‘Yaptırmayın’ diyor. İnsanların aklı karışıyor, kimse bebeğini riske atmak istemiyor. ‘Kesinlikle aşı yapılmalı’ denilip net bir kural olsaydı eşim de yaptırdı. Gebelere aşı çıktığında eşim 8’inci ayın sonundaydı, doğuma 1 ay kalmıştı. Bu ölümlerin engellenmesi için hamilerin başında aşıyla ilgili karışıklık gidermeli. Hamileler de tereddüt etmeden aşı olmalı.”
‘DOKTOR ‘SİZ BİLİRSİNİZ’ DEDİ’
Samsun’da yaşayan 7 aylık Havva Cağcağ (29) da rahatsızlanınca Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvurdu. Koronavirüs testi müspet çıkan Cağcağ, sezaryenle doğum yaptı. Doğumdan daha sonra koronavirüs tedavisi başladı fakat durumu ağırlaştı 13 Eylül’de hayatını kaybetti. Gebe olduğu için aşı yapmayı tercih etmeyen Cağcağ’ın eşi Mustafa Cağcağ (29), eşinin doğumdan daha sonra aşı olacağını söylemiş oldu ve süreci anlattı:
“Ben aşılıyım. Eşim de doğumdan daha sonra aşısını yapmayı düşünüyordu. Eşimin gebeliğin başında ‘Hamileler ilgili başlarda rastgele açıklama yoktu. çabucak sonrasında ‘aşı olabilirler’ denildi. Bizim de doğuma az kaldığı için tercih etmedik. Tertipli olarak doktora gidiyorduk ve tabibi da eşime kesin bir şey demedi. Sorduğumuzda ‘Siz bilirsiniz’ dediği için biz de doğumdan daha sonraya bıraktık. Bilseydik ertelemezdik.”
GEBELİK TAKİP REHBERİ YENİLENİYOR
Ankara Kent Hastanesi Bayan Doğum Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Hasret Moraloğlu Tekin, milletlerarası çalışmalar ışığında Kovid-19 devrine ait gebelik takip rehberinde aşılarla ilgili güncelleme yapıldığını ve yeni rehberin Koronavirüs Bilim Kurulu’na sunulduğunu bildirdi. Prof. Dr. Tekin, şu ayrıntıları verdi:
‘GÜVENLE OLABİLİRLER’
“Gebeler için olan Kovid-19 rehberimiz aslında pandeminin başında hazırlanmıştı lakin bu biçimde aşılar yaygın değildi ve aşı konusunda hayli fazla bilgi transferinde bulunamamıştık. Bu sene aşılarla ilgili fazlaca fazla data birikti. Bilhassa mRNA aşılarının ABD, İsrail ve dünya genelinde yaygın yapılması ve bu çalışmalara hamile kümesinin da dahil edilmesi sonucunda artık elimizde 100 binli sayılara varan gebeliğinde mRNA aşısı olmuş şahısların bilgileri oluştu. Bu datalar, gebeliktilk evvel, gebeliğin birinci aylarında, gebelik esnasında ya da emzirme periyodunda mRNA aşılarıyla aşılanan anne adaylarının enfeksiyon, düşük, erken doğum riski olmadığını, ayrıyeten bebeklerinde rastgele bir riske, anomaliye rastlanmadığını kanıtladı. Datalara dayanarak Kovid-19 devrinde gebelik takip rehberini revize ettik. Tüm anne adaylarımıza, emziren annelerimize inançla mRNA aşılarını olabileceklerini rehberde de belirttik. Anne adaylarının aşı olmadıkları takdirde Kovid-19 geçirmeleri durumunda ağır bakıma yatış, teneffüs meşakkati ve mevt risklerinin artabileceği konusunda ispata dayalı bilgiler de rehberde bulunuyor.” -AA