Yener KARADENİZ
Dünyanın kıymetli ayakkabı üreticileri içinde yer alan ve yıllık 550 milyon çift üretim kapasitesine sahip Türkiye, 2014’te getirilen muhafaza tedbirleri ve artan yurtdışı talebe bağlı olarak kapasitede sona yaklaştı. Halihazırda 280 milyon çift ihracat, 200 milyon ikili yakında iç pazar satışına ulaşan kesim, önümüzdeki periyotta kapasiteleri artırmaya yönelik adımlarını hızlandırdı. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Lideri Berke içten, yalnızca Inditex’in önümüzdeki 3 yılda yıllık 5 milyon çift olan alım ölçüsünü 4 kat artıracağını belirterek, “Nike, Puma, Skechers üzere onlarca marka Türkiye’de üretim ya da alım için arayışta. İhracat ise her yıl yüzde15-20 artıyor. Halihazırda toplam kapasitenin 480-500 milyon çifti kullanılıyor. Artan talebe bağlı olarak en az 100-150 milyon çiftlik kapasite yatırımına muhtaçlık var” dedi.
İktisat büyüdü, kesim küçüldü
2014 yılının dal için milat olduğunu belirten Berke İçten, “2014’tilk evvel ayakkabı ithalatının ağır olduğu bir periyottu. Dünya ayakkabı üretiminin yüzde 75’e yakınını gerçekleştiren Çin, Endonezya ve Vietnam üzere ülkelerden düşük kurun da tesiri ile ağır bir biçimde ayakkabı ithalatı gerçekleştiriliyordu. Bu niçinle bölüm fazlaca güç periyotlar geçirdi. Türkiye iktisadı büyürken, biz ise bölüm olarak küçüldük. Yerli firmaların kapandığı, çalışanları işi bıraktığı günler yaşadık. Muhafaza tedbirleri konusunda taleplerimizi lisana getirdik ve Bakanlık da gelişmeleri dikkate alarak ithal ayakkabıya vergi uygulamasını getirdi. Bu durum ithalatın süratle düşmesini sağladı” dedi.
Dış ticaret fazlası 500 milyon doları aştı
Lakin işler tam yolunda giderken bu defa de kesimde yüzde 20’lik hisse ile birinci sırada yer alan Rusya ile uçak krizinin, ikinci büyük pazar olan Irak’ta ise iç meselelerin yaşandığını hatırlatan İçten, bu esnada biroldukça büyük markanın konkordato ilan ettiğini söylemiş oldu. Bunun firmaların istikametini pazar çeşitliliği ekseninde yurtdışına çevirmesini sağladığını lisana getiren Berke İçten, salgının da tesiri ile ilerleyen senelerda ihracatta değerli muvaffakiyetler elde edildiğini, ithalatta ise düşüş eğiliminin sürdüğünü söylemiş oldu. Türkiye İstatistik Kurumu datalarına göre, 2013’te ayakkabı ithalatı 980 milyon dolar iken, ihracat ise 635 milyon dolardı. Yani dalda 350 milyon dolarlık dış ticaret açığı vardı. 2021 sonu prestiji ile ihracat 1 milyar 39 milyon dolara çıkarken, ithalat ise 522 milyon dolara düştü. Kesim 350 milyon dolar açıktan 517 milyon dolar fazla verir hale geldi. Bu yılın birinci iki ayında da ihracatın yüzde 24 artış ile devam ettiği bilgisini paylaşan İçten, “Yıllık 280 milyon çift ayakkabı ihracatı gerçekleştiriyoruz. İç pazar ile birlikte 550 milyon çift kapasitenin 500 milyonu kullanılır duruma geldi” dedi.
750 milyon TL’lik teşvik evrakı başvurusu
Değişen tedarik zincirine bağlı olarak artık birfazlaca dev marka, alımı artırmak ya da Türkiye’de üretim için çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda Inditex, yıllık 5 milyon çift alım ölçüsünü 20 milyon ikili çıkaracak. Skechers ise günlük 2 bin adet üretim kapasiteli yatırım yaptı. Şirketin yurtdışına da Türkiye’den ayakkabı satmak için yatırımları artıracağı belirtiliyor. Nike ve Puma üzere biroldukca devin de üretim ve alım için görüşmeler yaptığı bilgisini paylaşan İçten, “Türkiye ayakkabı bölümünün büyümeye muhtaçlığı var. Kesim ihracatı her sene yüzde 15-20 büyüyor. Salgında bu oran yüzde 25-30’lara çıktı. Geçen yıl gerçekleştirilen AYMOD fuarında aldığımız siparişlerin büyük kısmını kapasitemiz yetmediği için iptal etmek zorunda kaldık. AB’den çok ağır talep var. Bu yıl 1,3 milyar dolar ihracat hedefl iyoruz. Büyük ölçekli olmak üzere en az 100-150 milyon çift ek üretim kapasitesine muhtaçlık var. Bu bahiste teşebbüsler de arttı” diye konuştu.
Yatırım teşvik dokümanı müracaatları da bu teşebbüsleri doğruluyor. Bakanlık bilgilerine göre 2021’den bu yılın şubat devrine kadar geçen müddette 750 milyon TL’lik 84 yatırım için teşvik evrakı başvurusu yapıldı. Yatırımın finansman konusunda ise İçten, şu biçimde konuştu: “Sektörün betona gömecek bir sermayesi yok. Burada devletin ihracatı artırmak için kendi eli ile binalar yaprak makul kurallarda firmalara sembolik karamlar ile vermesini bekliyoruz. TOKİ yalnızca bina değil fabrika da yapabilmeli. bu biçimde bir vizyon da olmalı. Bunlar ile ilgili de teşebbüslerimiz devam ediyor” tabirlerini kullandı.
İBB İLE ALIŞVERİŞ ÇADIRLARI KURULACAK
Bölümünde yaşanan bir başka sorun ise Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tesirleri. Berke İçten, Rusya ile para transferi konusunda meselelerin devam ettiğini, eser gönderiminin ise bu tıp meseleler sebebi ile sonlu gerçekleştiğini belirtti. Bu bahiste tahliller üzerinde çalışıldığını lisana getiren İçten, orta ve uzun vadede bölgeye ihracatta kıymetli muvaffakiyetler elde edileceğini belirterek, “Bizim ürettiğimiz katma pahalı deri ayakkabı çeşidinde Rusya’nın alternatif pazarı yok. İşler hayli yeterli gidecek üzere bir havamız yok, temkinliyiz lakin bu işin orta-uzun vadede Türkiye’ye yarayacağını düşünüyoruz” dedi. Savaş sebebi ile üreticilerin elinde kalan ayakkabılar için çalışmalardan da bahseden İçten, “İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile çadır günleri konusunda mutabakat sağladık. Taksim, Kadıköy ve Beşiktaş üzere kentin değerli meydanlarında tüm masrafl arı belediyenin karşıladığı çadırlar kurulacak ve eserler yerli tüketiciye sunulacak. 4,5-5 milyon çiftlik ayakkabı var şu an elde kalan. Bunlar satılmazsa üretim ve istihdam meşakkate girecek. E-ticaret sitelerinde de satılacak bu eserler. Yaklaşık 100 milyon dolarlık bir eserden bahsedebiliriz” diye konuştu.
Dünyanın kıymetli ayakkabı üreticileri içinde yer alan ve yıllık 550 milyon çift üretim kapasitesine sahip Türkiye, 2014’te getirilen muhafaza tedbirleri ve artan yurtdışı talebe bağlı olarak kapasitede sona yaklaştı. Halihazırda 280 milyon çift ihracat, 200 milyon ikili yakında iç pazar satışına ulaşan kesim, önümüzdeki periyotta kapasiteleri artırmaya yönelik adımlarını hızlandırdı. Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Lideri Berke içten, yalnızca Inditex’in önümüzdeki 3 yılda yıllık 5 milyon çift olan alım ölçüsünü 4 kat artıracağını belirterek, “Nike, Puma, Skechers üzere onlarca marka Türkiye’de üretim ya da alım için arayışta. İhracat ise her yıl yüzde15-20 artıyor. Halihazırda toplam kapasitenin 480-500 milyon çifti kullanılıyor. Artan talebe bağlı olarak en az 100-150 milyon çiftlik kapasite yatırımına muhtaçlık var” dedi.
İktisat büyüdü, kesim küçüldü
2014 yılının dal için milat olduğunu belirten Berke İçten, “2014’tilk evvel ayakkabı ithalatının ağır olduğu bir periyottu. Dünya ayakkabı üretiminin yüzde 75’e yakınını gerçekleştiren Çin, Endonezya ve Vietnam üzere ülkelerden düşük kurun da tesiri ile ağır bir biçimde ayakkabı ithalatı gerçekleştiriliyordu. Bu niçinle bölüm fazlaca güç periyotlar geçirdi. Türkiye iktisadı büyürken, biz ise bölüm olarak küçüldük. Yerli firmaların kapandığı, çalışanları işi bıraktığı günler yaşadık. Muhafaza tedbirleri konusunda taleplerimizi lisana getirdik ve Bakanlık da gelişmeleri dikkate alarak ithal ayakkabıya vergi uygulamasını getirdi. Bu durum ithalatın süratle düşmesini sağladı” dedi.
Dış ticaret fazlası 500 milyon doları aştı
Lakin işler tam yolunda giderken bu defa de kesimde yüzde 20’lik hisse ile birinci sırada yer alan Rusya ile uçak krizinin, ikinci büyük pazar olan Irak’ta ise iç meselelerin yaşandığını hatırlatan İçten, bu esnada biroldukça büyük markanın konkordato ilan ettiğini söylemiş oldu. Bunun firmaların istikametini pazar çeşitliliği ekseninde yurtdışına çevirmesini sağladığını lisana getiren Berke İçten, salgının da tesiri ile ilerleyen senelerda ihracatta değerli muvaffakiyetler elde edildiğini, ithalatta ise düşüş eğiliminin sürdüğünü söylemiş oldu. Türkiye İstatistik Kurumu datalarına göre, 2013’te ayakkabı ithalatı 980 milyon dolar iken, ihracat ise 635 milyon dolardı. Yani dalda 350 milyon dolarlık dış ticaret açığı vardı. 2021 sonu prestiji ile ihracat 1 milyar 39 milyon dolara çıkarken, ithalat ise 522 milyon dolara düştü. Kesim 350 milyon dolar açıktan 517 milyon dolar fazla verir hale geldi. Bu yılın birinci iki ayında da ihracatın yüzde 24 artış ile devam ettiği bilgisini paylaşan İçten, “Yıllık 280 milyon çift ayakkabı ihracatı gerçekleştiriyoruz. İç pazar ile birlikte 550 milyon çift kapasitenin 500 milyonu kullanılır duruma geldi” dedi.
750 milyon TL’lik teşvik evrakı başvurusu
Değişen tedarik zincirine bağlı olarak artık birfazlaca dev marka, alımı artırmak ya da Türkiye’de üretim için çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda Inditex, yıllık 5 milyon çift alım ölçüsünü 20 milyon ikili çıkaracak. Skechers ise günlük 2 bin adet üretim kapasiteli yatırım yaptı. Şirketin yurtdışına da Türkiye’den ayakkabı satmak için yatırımları artıracağı belirtiliyor. Nike ve Puma üzere biroldukca devin de üretim ve alım için görüşmeler yaptığı bilgisini paylaşan İçten, “Türkiye ayakkabı bölümünün büyümeye muhtaçlığı var. Kesim ihracatı her sene yüzde 15-20 büyüyor. Salgında bu oran yüzde 25-30’lara çıktı. Geçen yıl gerçekleştirilen AYMOD fuarında aldığımız siparişlerin büyük kısmını kapasitemiz yetmediği için iptal etmek zorunda kaldık. AB’den çok ağır talep var. Bu yıl 1,3 milyar dolar ihracat hedefl iyoruz. Büyük ölçekli olmak üzere en az 100-150 milyon çift ek üretim kapasitesine muhtaçlık var. Bu bahiste teşebbüsler de arttı” diye konuştu.
Yatırım teşvik dokümanı müracaatları da bu teşebbüsleri doğruluyor. Bakanlık bilgilerine göre 2021’den bu yılın şubat devrine kadar geçen müddette 750 milyon TL’lik 84 yatırım için teşvik evrakı başvurusu yapıldı. Yatırımın finansman konusunda ise İçten, şu biçimde konuştu: “Sektörün betona gömecek bir sermayesi yok. Burada devletin ihracatı artırmak için kendi eli ile binalar yaprak makul kurallarda firmalara sembolik karamlar ile vermesini bekliyoruz. TOKİ yalnızca bina değil fabrika da yapabilmeli. bu biçimde bir vizyon da olmalı. Bunlar ile ilgili de teşebbüslerimiz devam ediyor” tabirlerini kullandı.
İBB İLE ALIŞVERİŞ ÇADIRLARI KURULACAK
Bölümünde yaşanan bir başka sorun ise Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tesirleri. Berke İçten, Rusya ile para transferi konusunda meselelerin devam ettiğini, eser gönderiminin ise bu tıp meseleler sebebi ile sonlu gerçekleştiğini belirtti. Bu bahiste tahliller üzerinde çalışıldığını lisana getiren İçten, orta ve uzun vadede bölgeye ihracatta kıymetli muvaffakiyetler elde edileceğini belirterek, “Bizim ürettiğimiz katma pahalı deri ayakkabı çeşidinde Rusya’nın alternatif pazarı yok. İşler hayli yeterli gidecek üzere bir havamız yok, temkinliyiz lakin bu işin orta-uzun vadede Türkiye’ye yarayacağını düşünüyoruz” dedi. Savaş sebebi ile üreticilerin elinde kalan ayakkabılar için çalışmalardan da bahseden İçten, “İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile çadır günleri konusunda mutabakat sağladık. Taksim, Kadıköy ve Beşiktaş üzere kentin değerli meydanlarında tüm masrafl arı belediyenin karşıladığı çadırlar kurulacak ve eserler yerli tüketiciye sunulacak. 4,5-5 milyon çiftlik ayakkabı var şu an elde kalan. Bunlar satılmazsa üretim ve istihdam meşakkate girecek. E-ticaret sitelerinde de satılacak bu eserler. Yaklaşık 100 milyon dolarlık bir eserden bahsedebiliriz” diye konuştu.