Mehmet KARA
Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Elektrik Üretim AŞ tarafınca düzenlenen, Termik Santrallerin Geleceği Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, “Şu ortalar gücün geleceğine dair birtakım kuşkuların olduğu bir gerçek.” dedi.
COVID-19 salgınıyla birlikte global iktisatların yavaşlama, toparlanma ve çok ısınma periyotlarını epeyce süratli geçirdiğine işaret eden Dönmez, “Bir sorun çözülmeden üzerine eklenen yeni problemler piyasaların adeta bir şok dalgası geçirmesine niye oldu. Bugün global ekonomiler üzerinde güç fiyatlarından kaynaklı enflasyonist bir baskı hissediliyor.” sözlerini kullandı.
İklimdilk evvel güç güvenliği
Yaşanan gelişmelerin yeşil iktisada yönelik çalışmaları da etkilediğini belirten Dönmez, şunları söylemiş oldu: “Arz-talep ve fiyatlama kaynaklı problemler ülkelerin yeşil iktisat gayelerini de sekteye uğrattı. Bugün ulusal güç güvenliği, global iklim değişikliği gayretinin önüne geçti. Milletlerarası Güç Ajansı’nın son raporuna göre 2021 yılında global emisyonlar bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 6.3 arttı. Bu oran pandemi daha sonrası tespit edilen en yüksek emisyon düzeyi.”
“Fosil yakıtlara talep arttı”
2021 yılında meteorolojik dengesizlikler ve güç piyasalarındaki sert dalgalanmaların fosil yakıtlara yönelik talebi arttırdığını da hatırlatan Bakan Dönmez, şu biçimde devam etti: “Rusya-Ukrayna içindeki savaş güç piyasalarının ateşini daha da yükseltti. bu vakitte kömür emisyonları en yüksek düzeye ulaştı. ABD’de kömürden elektrik üretimi bundan evvelki yıla göre yüzde 19, Avrupa Birliği’nde yüzde 12 artış gösterdi.”
Elektrik üretiminde kömür kullanması artmasına karşın, yenilenebilir güç kaynakları ve nükleer gücün hissesinin hala kömürden daha yüksek olduğunu da belirten Dönmez, “Bu durum bize şunu gösteriyor ki son devirde sendelese de yeşil güce yapılan yatırımlar artarak devam edecek. bu vakitteki artışların süreksiz olmasını sağlayacak tek öge da bu.” diye konuştu.
Mevcut santrallerde emisyonu kısmak
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin yenilenebilir güç, güç verimliliği ve nükleer güç üzere yatırımların yanı sıra, mevcut santrallerin daha az emisyonla üretim yapması için gereken pak güç yatırımlarını da aralıksız sürdürdüğünü vurgularken, “Yerli ve yenilenebilir güç şurası gücümüzü yüzde 65 düzeyine getirdik. Son senelerda devreye aldığımız santrallerin neredeyse tamamı yenilenebilir güç santrallerinden oluşuyor.” sözlerini kullandı.
Enerji bağımsızlığı için yerli kaynak
Enerji bağımsızlığı için yerli kaynakların kritik değere sahip olduğunun altını çizen Dönmez, şunları kaydetti: “Yerli kaynaklarla üretim yapan santrallerimiz bizim adeta güvenlik sigortamız. Jeopolitik tansiyonların daima arttığı, ekonomik çalkantıların sürdüğü bir ortamda kendi öz kaynaklarımızı daha fazla kullanmak zorundayız. Ne üretimini ne iletimini ne de fiyatlandırmasını denetim edemediğimiz kaynaklarla güç güvenliğimizin bahtını oburlarının eline bırakamayız. Bu niçinle dış kaynakları denetim edebileceğimiz orana getirmeye çalışıyoruz. Öngörülemeyen durumlarda sistemin devamlılığına ziyan vermeyecek bir düzeye getirmeye çalışıyoruz.”
Kömür santralleri sistem için önemli
Termik santrallere güç arz güvenliği perspektifinden baktıklarını söz eden Dönmez, “Bu cins baz yük santraller sistemin sağlıklı işlemesi ismine kıymetli. Lakin doğal gaz santrallerinin ithal kaynakla üretim yapması, kömür santrallerinin de yüksek emisyon bedelleri bu alanda ek adımlar atmamızı zarurî kılıyor. Yerli kömür santrallerine filtre takılmasını önnazarann kanunun kabul edilmesinin çabucak akabinde 13 termik santralimizin üniteleri ve bacaları mevzuatta belirlenen kaidelere uygun hale getirildi.” dedi.
Kömür Gazlaştırma Tesisi yolda
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Çayırhan’da yürütülen Kömür Gazlaştırma ve Hidrojen Üretimi Ar-Ge projesini “temiz kömür teknolojilerinin geliştirilmesi ismine hoş bir örnek” olarak kıymetlendirdi.
Dönmez, şunları söylemiş oldu: “Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile iş birliği yaparak 10 MW Termal Isı Girdili Kömür Gazlaştırma Tesisi İmali için proje çalışmalarına başladık. Tesis, 4 farklı prosesten oluşacak. Projeyi yürüten hocamız memleketler arası her türlü gelişmeyi takip edip EÜAŞ teknik çalışanımızla bir arada çalışmalara süratle devam ediyor.”
Milli jeneratörün seri üretimi başlıyor
Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) yerli ve ulusal güç teknolojiler geliştirmek için Ar-Ge faaliyetleri yürüttüğünü kaydeden Güç Bakanı, “Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal jeneratöründe seri üretime geçiyoruz. Türbin ve denetim sistemlerinin yerlileştirilmesinde de kıymetli bir aralık kat ettik. Türbin tasarımlarımızı bitirdik. Yakında birinci yerli türbin üretimine geçeceğiz. Birinci yerli türbinimizi ve seri üretimden çıkaracağımız birinci yerli jeneratörümüzü Sakarya Irmağı üstündeki Hasan Polatkan Hidroelektrik Santralimizde kullanacağız.” diye konuştu.
Santral otomasyonu da yerlileşti
Santrallerde kullanılmak gayesiyle geliştirilen yerli Elektrik Otomasyon Sistemi EOS’un sekiz santralde kullanılmaya başlandığını belirten Bakan Dönmez, “12 santralimize de inşallah yıl sonuna kadar yerli otomasyon sistemlerini yerleştirmiş olacağız. Hasan Polatkan HES’e kuracağımız yerli otomasyon sistemi, yerli jeneratör ve yerli türbinle artık HES’lerde yalnızca kaynağın değil süratle gelişen teknolojinin de bize ilişkin olduğu yeni bir devri başlatacağız.” bilgisini paylaştı.
“Maden de bizim etraf de”
Paris İklim Mutabakatını kabul eden Türkiye’nin 2053 net zero maksadını ilan ettiğini hatırlatan Bakan Fatih Dönmez, “Yeşil Kalkınma Planı kapsamında belirlenen bütün amaçlara ulaşmak için hem özel kesim birebir vakitte kamu eliyle yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Güç ve olağan kaynaklar politikalarımızı güç, iktisat ve ekoloji istikrarı gözeterek planlıyoruz. dedi. “Ne değerine olursa olsun üretelim” anlayışında olmadıklarını, tabiatın istikrarını koruyarak, tabiatın döngüsünü bozmadan, sorumlu bir üretim anlayışına sahip olduklarını kaydeden Bakan Dönmez “Madenler de bizim, etraf de. Yerin altındaki cevherler de bizim, yerin üzerindeki hoşluklar de. Bunları ne birbirlerine rakip ne de birbirinden başka görüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Kömürü alınan saha tarıma açılıyor
Türkiye’deki maden alanlarının işletme daha sonrası ziraî üretime kazandırıldığını kaydeden Fatih Dönmez, “Zeytin, üzüm, kayısı, badem, ceviz ya da aromatik bitkiler üzere gelir getiren eserlerle rehabilite edilen alanları bir daha üretime açıyoruz. Bütün uğraşımız yerli kaynaklarımızı milletimizin hizmetine sunmak. Bütün uğraşımız Bağımsız güç, kuvvetli Türkiye.” dedi.
Tepeden tırnağa yerli ve ulusal enerji
Kaynağından teknolojisine kadar her etabında yerli ve ulusal bir güç kesimi inşa ettiklerini anlatan Dönmez, şu biçimde dedi: “Enerji teknolojilerinde oburlarının ürettiğini alan, kullanan değil; kendi üreten, geliştiren ve ihraç eden bir Türkiye var ediyoruz. Küçük adımlarla başladığımız bu süreçte bugün artık koşar adımlarla ilerliyoruz. Bundan daha sonrası için tek bir şey var, durmak yok, yola devam.”
Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Elektrik Üretim AŞ tarafınca düzenlenen, Termik Santrallerin Geleceği Çalıştayı’nda yaptığı konuşmada, “Şu ortalar gücün geleceğine dair birtakım kuşkuların olduğu bir gerçek.” dedi.
COVID-19 salgınıyla birlikte global iktisatların yavaşlama, toparlanma ve çok ısınma periyotlarını epeyce süratli geçirdiğine işaret eden Dönmez, “Bir sorun çözülmeden üzerine eklenen yeni problemler piyasaların adeta bir şok dalgası geçirmesine niye oldu. Bugün global ekonomiler üzerinde güç fiyatlarından kaynaklı enflasyonist bir baskı hissediliyor.” sözlerini kullandı.
İklimdilk evvel güç güvenliği
Yaşanan gelişmelerin yeşil iktisada yönelik çalışmaları da etkilediğini belirten Dönmez, şunları söylemiş oldu: “Arz-talep ve fiyatlama kaynaklı problemler ülkelerin yeşil iktisat gayelerini de sekteye uğrattı. Bugün ulusal güç güvenliği, global iklim değişikliği gayretinin önüne geçti. Milletlerarası Güç Ajansı’nın son raporuna göre 2021 yılında global emisyonlar bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 6.3 arttı. Bu oran pandemi daha sonrası tespit edilen en yüksek emisyon düzeyi.”
“Fosil yakıtlara talep arttı”
2021 yılında meteorolojik dengesizlikler ve güç piyasalarındaki sert dalgalanmaların fosil yakıtlara yönelik talebi arttırdığını da hatırlatan Bakan Dönmez, şu biçimde devam etti: “Rusya-Ukrayna içindeki savaş güç piyasalarının ateşini daha da yükseltti. bu vakitte kömür emisyonları en yüksek düzeye ulaştı. ABD’de kömürden elektrik üretimi bundan evvelki yıla göre yüzde 19, Avrupa Birliği’nde yüzde 12 artış gösterdi.”
Elektrik üretiminde kömür kullanması artmasına karşın, yenilenebilir güç kaynakları ve nükleer gücün hissesinin hala kömürden daha yüksek olduğunu da belirten Dönmez, “Bu durum bize şunu gösteriyor ki son devirde sendelese de yeşil güce yapılan yatırımlar artarak devam edecek. bu vakitteki artışların süreksiz olmasını sağlayacak tek öge da bu.” diye konuştu.
Mevcut santrallerde emisyonu kısmak
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin yenilenebilir güç, güç verimliliği ve nükleer güç üzere yatırımların yanı sıra, mevcut santrallerin daha az emisyonla üretim yapması için gereken pak güç yatırımlarını da aralıksız sürdürdüğünü vurgularken, “Yerli ve yenilenebilir güç şurası gücümüzü yüzde 65 düzeyine getirdik. Son senelerda devreye aldığımız santrallerin neredeyse tamamı yenilenebilir güç santrallerinden oluşuyor.” sözlerini kullandı.
Enerji bağımsızlığı için yerli kaynak
Enerji bağımsızlığı için yerli kaynakların kritik değere sahip olduğunun altını çizen Dönmez, şunları kaydetti: “Yerli kaynaklarla üretim yapan santrallerimiz bizim adeta güvenlik sigortamız. Jeopolitik tansiyonların daima arttığı, ekonomik çalkantıların sürdüğü bir ortamda kendi öz kaynaklarımızı daha fazla kullanmak zorundayız. Ne üretimini ne iletimini ne de fiyatlandırmasını denetim edemediğimiz kaynaklarla güç güvenliğimizin bahtını oburlarının eline bırakamayız. Bu niçinle dış kaynakları denetim edebileceğimiz orana getirmeye çalışıyoruz. Öngörülemeyen durumlarda sistemin devamlılığına ziyan vermeyecek bir düzeye getirmeye çalışıyoruz.”
Kömür santralleri sistem için önemli
Termik santrallere güç arz güvenliği perspektifinden baktıklarını söz eden Dönmez, “Bu cins baz yük santraller sistemin sağlıklı işlemesi ismine kıymetli. Lakin doğal gaz santrallerinin ithal kaynakla üretim yapması, kömür santrallerinin de yüksek emisyon bedelleri bu alanda ek adımlar atmamızı zarurî kılıyor. Yerli kömür santrallerine filtre takılmasını önnazarann kanunun kabul edilmesinin çabucak akabinde 13 termik santralimizin üniteleri ve bacaları mevzuatta belirlenen kaidelere uygun hale getirildi.” dedi.
Kömür Gazlaştırma Tesisi yolda
Enerji Bakanı Fatih Dönmez, Çayırhan’da yürütülen Kömür Gazlaştırma ve Hidrojen Üretimi Ar-Ge projesini “temiz kömür teknolojilerinin geliştirilmesi ismine hoş bir örnek” olarak kıymetlendirdi.
Dönmez, şunları söylemiş oldu: “Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile iş birliği yaparak 10 MW Termal Isı Girdili Kömür Gazlaştırma Tesisi İmali için proje çalışmalarına başladık. Tesis, 4 farklı prosesten oluşacak. Projeyi yürüten hocamız memleketler arası her türlü gelişmeyi takip edip EÜAŞ teknik çalışanımızla bir arada çalışmalara süratle devam ediyor.”
Milli jeneratörün seri üretimi başlıyor
Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ) yerli ve ulusal güç teknolojiler geliştirmek için Ar-Ge faaliyetleri yürüttüğünü kaydeden Güç Bakanı, “Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal jeneratöründe seri üretime geçiyoruz. Türbin ve denetim sistemlerinin yerlileştirilmesinde de kıymetli bir aralık kat ettik. Türbin tasarımlarımızı bitirdik. Yakında birinci yerli türbin üretimine geçeceğiz. Birinci yerli türbinimizi ve seri üretimden çıkaracağımız birinci yerli jeneratörümüzü Sakarya Irmağı üstündeki Hasan Polatkan Hidroelektrik Santralimizde kullanacağız.” diye konuştu.
Santral otomasyonu da yerlileşti
Santrallerde kullanılmak gayesiyle geliştirilen yerli Elektrik Otomasyon Sistemi EOS’un sekiz santralde kullanılmaya başlandığını belirten Bakan Dönmez, “12 santralimize de inşallah yıl sonuna kadar yerli otomasyon sistemlerini yerleştirmiş olacağız. Hasan Polatkan HES’e kuracağımız yerli otomasyon sistemi, yerli jeneratör ve yerli türbinle artık HES’lerde yalnızca kaynağın değil süratle gelişen teknolojinin de bize ilişkin olduğu yeni bir devri başlatacağız.” bilgisini paylaştı.
“Maden de bizim etraf de”
Paris İklim Mutabakatını kabul eden Türkiye’nin 2053 net zero maksadını ilan ettiğini hatırlatan Bakan Fatih Dönmez, “Yeşil Kalkınma Planı kapsamında belirlenen bütün amaçlara ulaşmak için hem özel kesim birebir vakitte kamu eliyle yatırımlarımızı sürdürüyoruz. Güç ve olağan kaynaklar politikalarımızı güç, iktisat ve ekoloji istikrarı gözeterek planlıyoruz. dedi. “Ne değerine olursa olsun üretelim” anlayışında olmadıklarını, tabiatın istikrarını koruyarak, tabiatın döngüsünü bozmadan, sorumlu bir üretim anlayışına sahip olduklarını kaydeden Bakan Dönmez “Madenler de bizim, etraf de. Yerin altındaki cevherler de bizim, yerin üzerindeki hoşluklar de. Bunları ne birbirlerine rakip ne de birbirinden başka görüyoruz.” tabirlerini kullandı.
Kömürü alınan saha tarıma açılıyor
Türkiye’deki maden alanlarının işletme daha sonrası ziraî üretime kazandırıldığını kaydeden Fatih Dönmez, “Zeytin, üzüm, kayısı, badem, ceviz ya da aromatik bitkiler üzere gelir getiren eserlerle rehabilite edilen alanları bir daha üretime açıyoruz. Bütün uğraşımız yerli kaynaklarımızı milletimizin hizmetine sunmak. Bütün uğraşımız Bağımsız güç, kuvvetli Türkiye.” dedi.
Tepeden tırnağa yerli ve ulusal enerji
Kaynağından teknolojisine kadar her etabında yerli ve ulusal bir güç kesimi inşa ettiklerini anlatan Dönmez, şu biçimde dedi: “Enerji teknolojilerinde oburlarının ürettiğini alan, kullanan değil; kendi üreten, geliştiren ve ihraç eden bir Türkiye var ediyoruz. Küçük adımlarla başladığımız bu süreçte bugün artık koşar adımlarla ilerliyoruz. Bundan daha sonrası için tek bir şey var, durmak yok, yola devam.”