Hatice AYDOĞAN ÖZSÖKMEN – Hilal SÖNMEZ – Zehra ORUÇ – Esra SULTAN AZİZOĞLU – Müberra TAŞÇI – Gülsüm FAZİLET EMEN – Talip ÖZTÜRK
Rekabet Kurulu’nun kartel-uyumlu hareket öne sürülen sebebi ile Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’ne (YUM-BİR) üye birlikler ile üretici şirketlere yönelik aldığı soruşturma sonucu, dalda geniş yankı uyandırdı. Kapanan ihraç pazarları ve artan maliyetler niçiniyle daima kan kaybeden bölümden soruşturmaya itiraz geldi. YUM-BİR’e üye birlik liderleri ve firma yetkilileri tarafınca yapılan açıklamalarda, daima ziyan eden, küçülen ve iflaslar yaşayan dalın bu istikamette bir mutabakat ortasında olamayacağı belirtilerek, kendilerini savunma ve karşı dava hakkının kullanılacağı tabir edildi. Soruşturmaya bahis olan savın bilakis birlikler içinde yapılan görüşmelerin piyasanın durumu ile ilgili bilgilendirmelerden ibaret olduğu, emelin bölümdeki yapısal sorunların çözülmesine yönelik bir efor olarak okunması gerektiğinin altı çizildi. Soruşturma kapsamına giren kimi birlik ve şirket yöneticileri çekincelerini lisana getirerek hususa yönelik yorum yapmaktan kaçınırken DÜNYA’ya konuşan kesim temsilcileri değerlendirmelerinde, bahtına terk edilen dalın girdiği darboğazdan çıkmak için önemli bir çaba verdiğine, tahlil arayışlarının ise sonuçsuz kaldığına dikkat çekildi. Soruşturma sonunda, yumurta üreticilerine yönelik savların gerçekle ilgisi olmadığının da ortaya çıkacağı kaydedildi. Firmaların daima küçülmesi ve artan iflaslarla birlikte yumurta üretiminin düşeceği, arz-talep istikrarına bağlı olarak yumurta fiyatların daha da artacağı istikametinde görüş bildiren dal temsilcileri, ilerleyen süreçte bu durumun alım gücü daima düşen tüketicileri daha fazla etkileyeceği ikazında bulundu.
“MALİYETLER DÜŞMEDEN ÜRETİM SÜRDÜRÜLEMEZ”
Bandırma YUM-BİR Lideri Mehmet Aytekin
Rekabet Kurulu’nun devir periyot enflasyonu tetikleyen eserler ile alakalı soruşturma açtığını biliyoruz. Şu anda da temel besin unsuru yumurta gündemlerinde. Dünyada artan emtia meblağları ile ülkemizde artan döviz kuru maliyetlerimizi her geçen gün arttırıyor. Şimdiki yumurta maliyetimiz 1,4 lira, satış fiyatımız ise 0,90 kuruş civarında. Yem, güç, nakliye maliyetlerimiz düşmeden, bu koşullarda yumurta üretimi sürdürülemez. Yumurta stoklanamayan lakin her gün üretilen bir mal. Fiyatını yalnızca arz-talep belirler. Aksi olsaydı üretici hiç ziyan etmezdi.
“KURULA RAPORUMUZU SUNACAĞIZ”
Gaziantep YUM-BİR Lideri Ömer Marakoğlu
Yumurta üreticileri olarak bir müddetdir ziyanına satış yapıyoruz. Maliyetlerimiz önemli oranda artmış durumda. Rekabet Kurulu’nun soruşturması kapsamında önümüzdeki hafta geçmiş periyot meblağlarına ait bir rapor hazırlayıp, şuraya sunacağız. Bunların kararında da kartel oluşturma üzere bir durumun olmadığı ortaya çıkacak.
“PİYASADA YUMURTA TAVUĞU KALMAYACAK”
Tavşanlı YUM-BİR Lideri Kemal Öztürk
Yumurta üreticilerinin ziyanı son vakit içinderda 4 kat arttı. Dalda fiyatlar üzerinde bir mutabakat yapılarak tüketiciye daha yüksek fiyatla satış yapılması kelam konusu olamaz. Şayet bu biçimde bir mutabakat var ise niçin ürettiğimiz yumurtayı ziyan etmeyi göze alarak maliyetlerin altında satıyoruz. Yem ve güç maliyetlerinde geldiğimiz nokta ortada. Üreticiler daima kümes kapatıp, tavukları kesite gönderip küçülüyor. Üreticilerimizin ardındayız. Yumurta üreticileri batıyor. İflaslar ve daldan çıkan firma sayısı artıyor. Piyasada yumurta tavuğu kalmayacak ve vatandaş 30’lu koliyi 100 liraya alacak. Savunmamızı yapacağız.
“KENDİMİZİ SAVUNACAĞIZ”
Manisa YUM-BİR Lideri Can Sağır
Bu gerçeği yansıtmıyor. Soruşturma sürecinin bir işleyişi var. Biz de kendimizi savunacağız. Birliklerin ve listede yer alan firmaların kesimi domine etmesi üzere bir durum yok. Türkiye’de şu an 600’den çok üretici var. Bu kadar fazla üreticinin olduğu yerde 10 firma yumurta bölümüne taraf veremez.
“ÜRETİCİNİN İŞBİRLİĞİ YAPACAK HALİ YOK”
Has Tavuk Beyaz Et Genel Müdürü Şahin Aydemir
Yumurtacılar önemli ziyan ediyor. Bu sebeple de yumurta kümeslerinin birçok kesiliyor ve kapanıyor. Hammadde maliyetleri hayli yükseldi ve bu kaidelerde ayakta kalmaları her geçen gün zorluyor. Bugün herkes kendi gemisini kurtarmaya çalışıyor. Hiç kimsenin yanındakine bakacak, bir ortaya gelip işbirliği yapabilecek durumu yok.
“ÜRETİM AZALACAK, FİYAT ARTACAK”
Kubatoğlu Yumurta İdare Şurası Lideri Naki Özkubat
Açılan soruşturmayı gerçek bulmuyoruz, sıkıntı bir periyottan geçen üreticinin küstürülmemesi gerekiyor. Yumurta üretiminin Türkiye’deki ekonomik bedeli fazlaca düşük. Bu niçinle yumurtanın kartelleşme kümesine girme talihi yok. Çorum’da ve ülke genelinde kartelleşme olması kelam konusu değil. Şayet kartelleşme aranıyorsa yabancılaşmış kümelerde aranmalı. Türkiye’nin yumurta bölümündeki firmaların yüzde 99’u yerli ve ulusal üretici. Şu an büyük ziyanlar ediyoruz lakin hiç sesimiz çıkmıyor diye üreticilerin üzerine geliniyor. Çorum’da geçmişte 174 yumurta üreticisi varken şu anda yalnızca 24 tane kaldı. Üretici olarak, 3-5 ay yahut yılbaşında yumurta üretiminin azalacağını ve yumurta fiyatının artacağını düşünüyorum.
“Asıl maliyet artışları araştırılmalı”
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, “İlgili kurumların araştırmasına hürmetimiz var. Fakat bu biçimde bir durumun kelam konusu olduğuna inanmıyorum” dedi. Yumurtacıların ileriye dönük fi yat belirlemesi ve marketlerdeki yumurta fi yatlarını denetim etmesi biçimindeki soruşturmanın tamamlandığında gerçeklerin ortaya çıkacağını kaydeden Afyon, “Asıl araştırılması gereken husus maliyetlerdeki artıştır. Tedarikçilerin marketlere verdikleri fi yatları bir arada koordine etmeleri üzere bir durumun kelam konusu olduğuna inanmıyorum lakin bir daha de araştırma kararınu bekleyip görmek gerekir” sözlerini kullandı.
“Arz talep istikrarı bozulan bölüm zararda”
Sektörde hayli modüllü bir yapı olduğunu belirten Randıman Besin AŞ Genel Müdürü Başkan Matlı, şunları söylemiş oldu: “Üreticinin ölçekleri Türkiye’de hala çok konsolide olmuş değil. ötürüsı ile hayli fazla sayıda ve örgütlenmemiş küçük ölçeğe sahip üreticiler ile öteki tarafta daha organize olmuş alıcının oluşturduğu bir ticari yapı var. Ayrıyeten dal; kapasite kullanması arzın talebe bakılırsa dengelenememesinden dolayı hiç bir bölümde olmadığı kadar ziyan görüyor. Bu kadar kesimli ve küçük ölçekli üreticilerin olduğu bir yapıda fi yatları üste çıkartarak kartel piyasanın oluşturulması üretici tarafınca mümkün değil. Fakat bilhassa birlikler piyasanın durumu ile ilgili bilgilendirmeler yapıyor. Bu durum farklı biçimde yorumlandı ve soruşturma açıldı. aslına bakarsan hükümet dünyanın her yerinde küçük üreticileri kooperatifl eşme ile birlikte bir yapının içine sokmaya çalışır. Bu olayın da bu türlü okunması gerektiğini düşünüyorum.”
Rekabet Kurulu’nun kartel-uyumlu hareket öne sürülen sebebi ile Yumurta Üreticileri Merkez Birliği’ne (YUM-BİR) üye birlikler ile üretici şirketlere yönelik aldığı soruşturma sonucu, dalda geniş yankı uyandırdı. Kapanan ihraç pazarları ve artan maliyetler niçiniyle daima kan kaybeden bölümden soruşturmaya itiraz geldi. YUM-BİR’e üye birlik liderleri ve firma yetkilileri tarafınca yapılan açıklamalarda, daima ziyan eden, küçülen ve iflaslar yaşayan dalın bu istikamette bir mutabakat ortasında olamayacağı belirtilerek, kendilerini savunma ve karşı dava hakkının kullanılacağı tabir edildi. Soruşturmaya bahis olan savın bilakis birlikler içinde yapılan görüşmelerin piyasanın durumu ile ilgili bilgilendirmelerden ibaret olduğu, emelin bölümdeki yapısal sorunların çözülmesine yönelik bir efor olarak okunması gerektiğinin altı çizildi. Soruşturma kapsamına giren kimi birlik ve şirket yöneticileri çekincelerini lisana getirerek hususa yönelik yorum yapmaktan kaçınırken DÜNYA’ya konuşan kesim temsilcileri değerlendirmelerinde, bahtına terk edilen dalın girdiği darboğazdan çıkmak için önemli bir çaba verdiğine, tahlil arayışlarının ise sonuçsuz kaldığına dikkat çekildi. Soruşturma sonunda, yumurta üreticilerine yönelik savların gerçekle ilgisi olmadığının da ortaya çıkacağı kaydedildi. Firmaların daima küçülmesi ve artan iflaslarla birlikte yumurta üretiminin düşeceği, arz-talep istikrarına bağlı olarak yumurta fiyatların daha da artacağı istikametinde görüş bildiren dal temsilcileri, ilerleyen süreçte bu durumun alım gücü daima düşen tüketicileri daha fazla etkileyeceği ikazında bulundu.
“MALİYETLER DÜŞMEDEN ÜRETİM SÜRDÜRÜLEMEZ”
Bandırma YUM-BİR Lideri Mehmet Aytekin
Rekabet Kurulu’nun devir periyot enflasyonu tetikleyen eserler ile alakalı soruşturma açtığını biliyoruz. Şu anda da temel besin unsuru yumurta gündemlerinde. Dünyada artan emtia meblağları ile ülkemizde artan döviz kuru maliyetlerimizi her geçen gün arttırıyor. Şimdiki yumurta maliyetimiz 1,4 lira, satış fiyatımız ise 0,90 kuruş civarında. Yem, güç, nakliye maliyetlerimiz düşmeden, bu koşullarda yumurta üretimi sürdürülemez. Yumurta stoklanamayan lakin her gün üretilen bir mal. Fiyatını yalnızca arz-talep belirler. Aksi olsaydı üretici hiç ziyan etmezdi.
“KURULA RAPORUMUZU SUNACAĞIZ”
Gaziantep YUM-BİR Lideri Ömer Marakoğlu
Yumurta üreticileri olarak bir müddetdir ziyanına satış yapıyoruz. Maliyetlerimiz önemli oranda artmış durumda. Rekabet Kurulu’nun soruşturması kapsamında önümüzdeki hafta geçmiş periyot meblağlarına ait bir rapor hazırlayıp, şuraya sunacağız. Bunların kararında da kartel oluşturma üzere bir durumun olmadığı ortaya çıkacak.
“PİYASADA YUMURTA TAVUĞU KALMAYACAK”
Tavşanlı YUM-BİR Lideri Kemal Öztürk
Yumurta üreticilerinin ziyanı son vakit içinderda 4 kat arttı. Dalda fiyatlar üzerinde bir mutabakat yapılarak tüketiciye daha yüksek fiyatla satış yapılması kelam konusu olamaz. Şayet bu biçimde bir mutabakat var ise niçin ürettiğimiz yumurtayı ziyan etmeyi göze alarak maliyetlerin altında satıyoruz. Yem ve güç maliyetlerinde geldiğimiz nokta ortada. Üreticiler daima kümes kapatıp, tavukları kesite gönderip küçülüyor. Üreticilerimizin ardındayız. Yumurta üreticileri batıyor. İflaslar ve daldan çıkan firma sayısı artıyor. Piyasada yumurta tavuğu kalmayacak ve vatandaş 30’lu koliyi 100 liraya alacak. Savunmamızı yapacağız.
“KENDİMİZİ SAVUNACAĞIZ”
Manisa YUM-BİR Lideri Can Sağır
Bu gerçeği yansıtmıyor. Soruşturma sürecinin bir işleyişi var. Biz de kendimizi savunacağız. Birliklerin ve listede yer alan firmaların kesimi domine etmesi üzere bir durum yok. Türkiye’de şu an 600’den çok üretici var. Bu kadar fazla üreticinin olduğu yerde 10 firma yumurta bölümüne taraf veremez.
“ÜRETİCİNİN İŞBİRLİĞİ YAPACAK HALİ YOK”
Has Tavuk Beyaz Et Genel Müdürü Şahin Aydemir
Yumurtacılar önemli ziyan ediyor. Bu sebeple de yumurta kümeslerinin birçok kesiliyor ve kapanıyor. Hammadde maliyetleri hayli yükseldi ve bu kaidelerde ayakta kalmaları her geçen gün zorluyor. Bugün herkes kendi gemisini kurtarmaya çalışıyor. Hiç kimsenin yanındakine bakacak, bir ortaya gelip işbirliği yapabilecek durumu yok.
“ÜRETİM AZALACAK, FİYAT ARTACAK”
Kubatoğlu Yumurta İdare Şurası Lideri Naki Özkubat
Açılan soruşturmayı gerçek bulmuyoruz, sıkıntı bir periyottan geçen üreticinin küstürülmemesi gerekiyor. Yumurta üretiminin Türkiye’deki ekonomik bedeli fazlaca düşük. Bu niçinle yumurtanın kartelleşme kümesine girme talihi yok. Çorum’da ve ülke genelinde kartelleşme olması kelam konusu değil. Şayet kartelleşme aranıyorsa yabancılaşmış kümelerde aranmalı. Türkiye’nin yumurta bölümündeki firmaların yüzde 99’u yerli ve ulusal üretici. Şu an büyük ziyanlar ediyoruz lakin hiç sesimiz çıkmıyor diye üreticilerin üzerine geliniyor. Çorum’da geçmişte 174 yumurta üreticisi varken şu anda yalnızca 24 tane kaldı. Üretici olarak, 3-5 ay yahut yılbaşında yumurta üretiminin azalacağını ve yumurta fiyatının artacağını düşünüyorum.
“Asıl maliyet artışları araştırılmalı”
Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Lideri İbrahim Afyon, “İlgili kurumların araştırmasına hürmetimiz var. Fakat bu biçimde bir durumun kelam konusu olduğuna inanmıyorum” dedi. Yumurtacıların ileriye dönük fi yat belirlemesi ve marketlerdeki yumurta fi yatlarını denetim etmesi biçimindeki soruşturmanın tamamlandığında gerçeklerin ortaya çıkacağını kaydeden Afyon, “Asıl araştırılması gereken husus maliyetlerdeki artıştır. Tedarikçilerin marketlere verdikleri fi yatları bir arada koordine etmeleri üzere bir durumun kelam konusu olduğuna inanmıyorum lakin bir daha de araştırma kararınu bekleyip görmek gerekir” sözlerini kullandı.
“Arz talep istikrarı bozulan bölüm zararda”
Sektörde hayli modüllü bir yapı olduğunu belirten Randıman Besin AŞ Genel Müdürü Başkan Matlı, şunları söylemiş oldu: “Üreticinin ölçekleri Türkiye’de hala çok konsolide olmuş değil. ötürüsı ile hayli fazla sayıda ve örgütlenmemiş küçük ölçeğe sahip üreticiler ile öteki tarafta daha organize olmuş alıcının oluşturduğu bir ticari yapı var. Ayrıyeten dal; kapasite kullanması arzın talebe bakılırsa dengelenememesinden dolayı hiç bir bölümde olmadığı kadar ziyan görüyor. Bu kadar kesimli ve küçük ölçekli üreticilerin olduğu bir yapıda fi yatları üste çıkartarak kartel piyasanın oluşturulması üretici tarafınca mümkün değil. Fakat bilhassa birlikler piyasanın durumu ile ilgili bilgilendirmeler yapıyor. Bu durum farklı biçimde yorumlandı ve soruşturma açıldı. aslına bakarsan hükümet dünyanın her yerinde küçük üreticileri kooperatifl eşme ile birlikte bir yapının içine sokmaya çalışır. Bu olayın da bu türlü okunması gerektiğini düşünüyorum.”