Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, kurbanlık meblağlarının vilayetlere ve canlı yüke nazaran farklılık göstermekle birlikte, büyükbaşta 6 bin lira ile 35 bin lira, küçükbaşta ise 1300 lira ile 5 bin lira içinde değişeceğini, canlı yüklü fiyatının da kilogram başına büyükbaşta 24-35 lira, küçükbaşta 24-40 lira olacağını bildirdi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, ziraat odalarından aldıkları bilgilere nazaran, kurbanlık meblağlarının vilayetlere, canlı yüke, ırkına ve büyükbaşta inek, düve, tosun, küçükbaşta ise koyun, koç, toklu ve keçi bulunmasına nazaran değiştiğini söz etti.
Ortalama meblağları paylaşan Bayraktar, “Bu yıl ülkemizde ortalama kurban meblağları, hayvan başına büyükbaşta 6 bin 500 lira ile 35 bin lira, küçükbaşta ise 1300 lira ile 5 bin lira içinde değişiyor. Canlı tartı fiyatı da kilogram başına büyükbaş hayvanlarda 24-35 lira, küçükbaş hayvanlarda ise 24-40 lira içinde.” bilgisini verdi.
Kelam konusu meblağların bayram yaklaştıkça ve talebin durumuna nazaran de değişeceğine dikkati çeken Bayraktar, Türkiye ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı tartı kilogram fiyatının 29 lira 46 kuruş, küçükbaş canlı yük kilogram fiyatının ise 33 lira 36 kuruş olduğunu kaydetti.
Bayraktar, canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatlarının, satışların en çok olduğu üç vilayetten İstanbul’un Avrupa ve Anadolu yakalarında 32-35 lira, Ankara’da 26-30 lira, İzmir’de ise 24-35 lira, küçükbaş hayvan fiyatlarının da bu vilayetlerde sırasıyla 35-40 lira, 30-36 lira ve 25-40 lira seviyesinde seyrettiğini bildirdi.
“Kurban sayısı yeterli”
Tarım ve Orman Bakanlığının, bu yıl için kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 350 bin büyükbaş, 3 milyon 700 bin küçükbaş olmak üzere toplam 5 milyon civarında kurbanlık bulunduğunu deklare ettiğını hatırlatan Bayraktar, “Son senelerdaki kurban satışları göz önüne alındığında, bu yıl geçen yıla yakın bir oranla 960 bin büyükbaş ve 2 milyon 800 bin küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 760 bin kesim yapılacağı iddia ediliyor.” sözünü kullandı.
Bayraktar, satılamayan hayvanların Et ve Süt Kurumu tarafınca üreticilerin yaptığı ek masraflar da dikkate alınarak uygun fiyattan satın alınması teklifinde bulundu.
Besicilik maliyetlerine de değinen Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın kurbanlık meblağlarını da etkilediğine dikkati çekti.
Bayraktar, Kurban Bayramı için milyonlarca hayvanın besiye alındığını, uzun mühlet beslendiğini ve 4 gün üzere kısa bir müddetde kesildiğini belirterek, “Bu süreç ekonomik olarak önemli bir hareketlenmeye de yol açmaktadır. Üreticilerin besi gayeli hayvan alımları, beslenen kurbanlıkların satışları, yem, veteriner hizmetleri, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yeri kiraları, şahsi masraflar, kasap kesim fiyatları, sakatat ve derilerin satılmasına kadar biroldukça ticari faaliyet bu vakitte yapılmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Ekonomiye kazandırılacak iddiası deri satış kıymeti 142,1 milyon lira”
Bu süreçte bir öbür değerli mevzunun da kurban derileri olduğunu söz eden Bayraktar, kurbanların işin ehli şahıslar tarafınca kesilmesi durumunda deriden iktisada kazandırılacak gelirde kayıp yaşanmayacağını bildirdi.
Bayraktar, standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin adetinin ortalama 12 liraya satıldığını belirterek şunları kaydetti:
“2 milyon 800 bin küçükbaş hayvan kesileceği düşünüldüğünde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik kıymeti yaklaşık olarak 33 milyon 600 bin lirayı bulmaktadır. Öteki taraftan 400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun, tuzlanmış sığır derisinin kilosunun 5 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 960 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin kıymeti 144 milyon liraya ulaşacaktır. bu biçimdece kurbanlıklardan toplam 177 milyon 600 bin liralık deri geliri elde edilecektir. Ama kurbanlıklar birden fazla yerde ehil olmayan şahıslar tarafınca kesildiği için maalesef deride yüzde 20 civarında ekonomik kayıp oluşmaktadır. Toplam kaybın 35,5 milyon lirayı bulduğu varsayım edilmektedir. Buna göre, kayıplar niçiniyle Kurban Bayramı’nda iktisada kazandırılan deri satış bedeli 142,1 milyon lira civarındadır.”
“Çadır kiraları yüksek”
Kurbanlık satmak isteyen yetiştiricilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ösöylemiş olduğini, meblağların vilayetlere ve ilçelere göre farklılık gösterdiğini belirten Bayraktar, şunları söz etti:
“Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları müddette Ankara’da 4 bin lira ile 6 bin 500 lira, İstanbul’da 16 bin lira ile 22 bin lira, İzmir’de 5 bin lira ile 7 bin 500 lira içinde çadır kirası ödemektedirler. Hayvan satış yerleriyle ilgili olarak belediye liderlerimiz mümkünse buralardan fiyat almasınlar ya da uygun fiyattan kiralasınlar.”
Bayraktar, kurbanlıkların nakliye masraflarının de değerli bir masraf kalemi oluşturduğuna dikkati çekerek, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına tesirini azaltabilmek için kesinlikle kontrollerin yapılması ve fırsatçılığa müsaade edilmemesi gerektiğini vurguladı.
“Kasaplara yaklaşık 664 milyon lira ödenecek”
Kurban Bayramı’nın kasaplar için değerli bir gelir kapısı olduğuna işaret eden Bayraktar, “Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama üzere işler için küçükbaşta ortalama 200 lira, büyükbaşta ise ortalama 800 lira civarında fiyat almaktadır. Kurbanlıkların yarısının kasaplar tarafınca fiyatı mukabilinde kesileceği iddiasıyla bu bayram kasapların hasılatının toplamda 664 milyon lirayı bulması beklenmektedir.” tabirlerini kullandı.
Bayraktar, biroldukca dernek ve vakfın, vekaletle kurban kesme faaliyetinde bulunduğunu hatırlatarak, kurban kısmı yurt ortasında yapılıp, etler yurt haricindeki Müslümanlara gönderilirse üreticinin ve hayvancılığın korunmuş olacağını vurguladı.
COVID-19 ile çaba
Bayraktar, Kurban Bayramı’nın yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınıyla uğraş sürerken kutlanacağına işaret ederek şu ihtarlarda bulundu:
“Üreticilerimiz ve vatandaşlarımız toplumsal ara kurallarına uymalı, maskelerini kesinlikle takmalı ve şahsi hijyene dikkat etmelidir. Bu yıl da pazarlığımızı birbirimize dokunmadan, sözlerimizle ve gözlerimizle yapalım. Kendimizin ve sevdiklerimizin sıhhatini tehlikeye atmayalım.”
Bayraktar, yaptığı açıklamada, ziraat odalarından aldıkları bilgilere nazaran, kurbanlık meblağlarının vilayetlere, canlı yüke, ırkına ve büyükbaşta inek, düve, tosun, küçükbaşta ise koyun, koç, toklu ve keçi bulunmasına nazaran değiştiğini söz etti.
Ortalama meblağları paylaşan Bayraktar, “Bu yıl ülkemizde ortalama kurban meblağları, hayvan başına büyükbaşta 6 bin 500 lira ile 35 bin lira, küçükbaşta ise 1300 lira ile 5 bin lira içinde değişiyor. Canlı tartı fiyatı da kilogram başına büyükbaş hayvanlarda 24-35 lira, küçükbaş hayvanlarda ise 24-40 lira içinde.” bilgisini verdi.
Kelam konusu meblağların bayram yaklaştıkça ve talebin durumuna nazaran de değişeceğine dikkati çeken Bayraktar, Türkiye ortalamasına bakıldığında, büyükbaş hayvanların canlı tartı kilogram fiyatının 29 lira 46 kuruş, küçükbaş canlı yük kilogram fiyatının ise 33 lira 36 kuruş olduğunu kaydetti.
Bayraktar, canlı kilogram olarak büyükbaş hayvan fiyatlarının, satışların en çok olduğu üç vilayetten İstanbul’un Avrupa ve Anadolu yakalarında 32-35 lira, Ankara’da 26-30 lira, İzmir’de ise 24-35 lira, küçükbaş hayvan fiyatlarının da bu vilayetlerde sırasıyla 35-40 lira, 30-36 lira ve 25-40 lira seviyesinde seyrettiğini bildirdi.
“Kurban sayısı yeterli”
Tarım ve Orman Bakanlığının, bu yıl için kurbanlık vasfı taşıyan 1 milyon 350 bin büyükbaş, 3 milyon 700 bin küçükbaş olmak üzere toplam 5 milyon civarında kurbanlık bulunduğunu deklare ettiğını hatırlatan Bayraktar, “Son senelerdaki kurban satışları göz önüne alındığında, bu yıl geçen yıla yakın bir oranla 960 bin büyükbaş ve 2 milyon 800 bin küçükbaş olmak üzere toplam 3 milyon 760 bin kesim yapılacağı iddia ediliyor.” sözünü kullandı.
Bayraktar, satılamayan hayvanların Et ve Süt Kurumu tarafınca üreticilerin yaptığı ek masraflar da dikkate alınarak uygun fiyattan satın alınması teklifinde bulundu.
Besicilik maliyetlerine de değinen Bayraktar, yem fiyatlarındaki artışın kurbanlık meblağlarını da etkilediğine dikkati çekti.
Bayraktar, Kurban Bayramı için milyonlarca hayvanın besiye alındığını, uzun mühlet beslendiğini ve 4 gün üzere kısa bir müddetde kesildiğini belirterek, “Bu süreç ekonomik olarak önemli bir hareketlenmeye de yol açmaktadır. Üreticilerin besi gayeli hayvan alımları, beslenen kurbanlıkların satışları, yem, veteriner hizmetleri, hayvanların satış merkezlerine nakilleri, satış yeri kiraları, şahsi masraflar, kasap kesim fiyatları, sakatat ve derilerin satılmasına kadar biroldukça ticari faaliyet bu vakitte yapılmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Ekonomiye kazandırılacak iddiası deri satış kıymeti 142,1 milyon lira”
Bu süreçte bir öbür değerli mevzunun da kurban derileri olduğunu söz eden Bayraktar, kurbanların işin ehli şahıslar tarafınca kesilmesi durumunda deriden iktisada kazandırılacak gelirde kayıp yaşanmayacağını bildirdi.
Bayraktar, standartlara uygun kesilmiş ve tuzlanmış yaş koyun derisinin adetinin ortalama 12 liraya satıldığını belirterek şunları kaydetti:
“2 milyon 800 bin küçükbaş hayvan kesileceği düşünüldüğünde küçükbaş hayvanların derilerinin ekonomik kıymeti yaklaşık olarak 33 milyon 600 bin lirayı bulmaktadır. Öteki taraftan 400 kilogramlık bir sığırdan ortalama 30 kilogram deri çıkmaktadır. Standartlara uygun, tuzlanmış sığır derisinin kilosunun 5 lira olduğu göz önüne alındığında kesilecek 960 bin büyükbaş hayvandan elde edilecek derinin kıymeti 144 milyon liraya ulaşacaktır. bu biçimdece kurbanlıklardan toplam 177 milyon 600 bin liralık deri geliri elde edilecektir. Ama kurbanlıklar birden fazla yerde ehil olmayan şahıslar tarafınca kesildiği için maalesef deride yüzde 20 civarında ekonomik kayıp oluşmaktadır. Toplam kaybın 35,5 milyon lirayı bulduğu varsayım edilmektedir. Buna göre, kayıplar niçiniyle Kurban Bayramı’nda iktisada kazandırılan deri satış bedeli 142,1 milyon lira civarındadır.”
“Çadır kiraları yüksek”
Kurbanlık satmak isteyen yetiştiricilerin, büyükşehirlerde her ilçede farklı olmak üzere satış yerlerine çadır kirası ösöylemiş olduğini, meblağların vilayetlere ve ilçelere göre farklılık gösterdiğini belirten Bayraktar, şunları söz etti:
“Kurban satıcıları 15 gün kaldıkları müddette Ankara’da 4 bin lira ile 6 bin 500 lira, İstanbul’da 16 bin lira ile 22 bin lira, İzmir’de 5 bin lira ile 7 bin 500 lira içinde çadır kirası ödemektedirler. Hayvan satış yerleriyle ilgili olarak belediye liderlerimiz mümkünse buralardan fiyat almasınlar ya da uygun fiyattan kiralasınlar.”
Bayraktar, kurbanlıkların nakliye masraflarının de değerli bir masraf kalemi oluşturduğuna dikkati çekerek, talebe bağlı olarak artan nakliye fiyatlarının kurban satış fiyatlarına tesirini azaltabilmek için kesinlikle kontrollerin yapılması ve fırsatçılığa müsaade edilmemesi gerektiğini vurguladı.
“Kasaplara yaklaşık 664 milyon lira ödenecek”
Kurban Bayramı’nın kasaplar için değerli bir gelir kapısı olduğuna işaret eden Bayraktar, “Kasaplar, hayvanları kesme, yüzme, parçalama üzere işler için küçükbaşta ortalama 200 lira, büyükbaşta ise ortalama 800 lira civarında fiyat almaktadır. Kurbanlıkların yarısının kasaplar tarafınca fiyatı mukabilinde kesileceği iddiasıyla bu bayram kasapların hasılatının toplamda 664 milyon lirayı bulması beklenmektedir.” tabirlerini kullandı.
Bayraktar, biroldukca dernek ve vakfın, vekaletle kurban kesme faaliyetinde bulunduğunu hatırlatarak, kurban kısmı yurt ortasında yapılıp, etler yurt haricindeki Müslümanlara gönderilirse üreticinin ve hayvancılığın korunmuş olacağını vurguladı.
COVID-19 ile çaba
Bayraktar, Kurban Bayramı’nın yeni tip koronavirüs (COVID-19) salgınıyla uğraş sürerken kutlanacağına işaret ederek şu ihtarlarda bulundu:
“Üreticilerimiz ve vatandaşlarımız toplumsal ara kurallarına uymalı, maskelerini kesinlikle takmalı ve şahsi hijyene dikkat etmelidir. Bu yıl da pazarlığımızı birbirimize dokunmadan, sözlerimizle ve gözlerimizle yapalım. Kendimizin ve sevdiklerimizin sıhhatini tehlikeye atmayalım.”