Bektaşi Üzümü Nedir, Nerelerde Yetişir, Faydaları Nelerdir
Siyah frenk üzümüne bakınız. Diğer adıyla bektaşi üzümü olarak bilinir. Kullanıldığı Yerler: Bektaşi üzümü de kırmızı frenk üzümü ve siyah frenk üzümüne benzer biçimde uygulanır. Kuzey, Orta Avrupa, Sibirya, Mançurya, Orta Asya, Kafkaslar, Anadolu.
Orta çağın ortalarına doğru bahçıvan ve köylüler uzun uğraşlar sonunda tatlı, iri ve bol meyve veren, toplanması kolay Bektaşi üzümü fideleri yetiştirmeyi başardılar.
18. yüzyılın sonuna doğru Amerika’dan gelen hastalık bahçe türünü, hatta yabani türünün büyük bir bölümünü yok etmiştir. Bugün bahçelerde gördüğümüz Bektaşi üzümü bu hastalığa karşı bağışıklık sağlamış olan bitkilerden üretilmiştir.
Botanik: Kuzey Anadolu, Kuzey Trakya ve Kuzeydoğu Anadolu’da doğal olarak yetişir. Dikenli çalı görünümlü ve 1-5 m’ye kadar uzayan bir ağaççıktır. Bitki yaprak vermeden önce nisan ayında açık yeşil ikili veya üçlü çiçekler vermeye başlar. Yapraklar meyveler gibi sık kıllarla kaplıdır. Bu kıllar don olayına karşı çok iyi bir koruyucudur. Meyveler beyazımsı yeşil, altın sarısı veya kırmızıdır. Yetiştirilen bitkiye göre meyveler kıl”, parlak, uzunca veya yuvarlaktır. Meyveyi ince, yumuşak veya sertçe bir bir kabuk korur. Yeşil renkli meyve etinin içinde sert tohumlar vardır.
Nelerinden Yararlanılır: Meyvesinden yararlanılır. Meyveler hazirandan ağustosa kadar olgunlaşır. Yan Etkileri: Olmamış meyveler yenip üzerine su içildiğinde sonu ölüme kadar giden ağır bağırsak hastalıklarına neden olmaktadır. Meyveler bağırsaklarda mayalanmaya başlar. Meyve suyu bağırsaktaki sindirim sularını sulandırdığından mide suları mayalan-maya karşı etkisiz kalır. Meyvelerin rnayalanmasmdan oluşan gaz genişleyerek bağırsakların felç olma-sına neden olur. Çocukların Bektaşi üzümünün ham meyvelerini yememeleri için uyarılmaları gerekir.
İçindeki Bazı Maddeler: Meyve şekerleri, C vitamini, provitamin A, Bi, B2 ve niasin, mineraller (potas-yum, kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir). Meyveler C vitamini yönünden çok zengindir. 100 g meyvede 34 mg C vitamini bulunur.
Kısa Açıklamalar: Bektaşi üzümünün meyveleri genellikle marmelat, jöle veya pasta yapımında kullanılır. Meyvelerinden az da olsa şarap üretilir.
Siyah frenk üzümüne bakınız. Diğer adıyla bektaşi üzümü olarak bilinir. Kullanıldığı Yerler: Bektaşi üzümü de kırmızı frenk üzümü ve siyah frenk üzümüne benzer biçimde uygulanır. Kuzey, Orta Avrupa, Sibirya, Mançurya, Orta Asya, Kafkaslar, Anadolu.
Orta çağın ortalarına doğru bahçıvan ve köylüler uzun uğraşlar sonunda tatlı, iri ve bol meyve veren, toplanması kolay Bektaşi üzümü fideleri yetiştirmeyi başardılar.
18. yüzyılın sonuna doğru Amerika’dan gelen hastalık bahçe türünü, hatta yabani türünün büyük bir bölümünü yok etmiştir. Bugün bahçelerde gördüğümüz Bektaşi üzümü bu hastalığa karşı bağışıklık sağlamış olan bitkilerden üretilmiştir.
Botanik: Kuzey Anadolu, Kuzey Trakya ve Kuzeydoğu Anadolu’da doğal olarak yetişir. Dikenli çalı görünümlü ve 1-5 m’ye kadar uzayan bir ağaççıktır. Bitki yaprak vermeden önce nisan ayında açık yeşil ikili veya üçlü çiçekler vermeye başlar. Yapraklar meyveler gibi sık kıllarla kaplıdır. Bu kıllar don olayına karşı çok iyi bir koruyucudur. Meyveler beyazımsı yeşil, altın sarısı veya kırmızıdır. Yetiştirilen bitkiye göre meyveler kıl”, parlak, uzunca veya yuvarlaktır. Meyveyi ince, yumuşak veya sertçe bir bir kabuk korur. Yeşil renkli meyve etinin içinde sert tohumlar vardır.
Nelerinden Yararlanılır: Meyvesinden yararlanılır. Meyveler hazirandan ağustosa kadar olgunlaşır. Yan Etkileri: Olmamış meyveler yenip üzerine su içildiğinde sonu ölüme kadar giden ağır bağırsak hastalıklarına neden olmaktadır. Meyveler bağırsaklarda mayalanmaya başlar. Meyve suyu bağırsaktaki sindirim sularını sulandırdığından mide suları mayalan-maya karşı etkisiz kalır. Meyvelerin rnayalanmasmdan oluşan gaz genişleyerek bağırsakların felç olma-sına neden olur. Çocukların Bektaşi üzümünün ham meyvelerini yememeleri için uyarılmaları gerekir.
İçindeki Bazı Maddeler: Meyve şekerleri, C vitamini, provitamin A, Bi, B2 ve niasin, mineraller (potas-yum, kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir). Meyveler C vitamini yönünden çok zengindir. 100 g meyvede 34 mg C vitamini bulunur.
Kısa Açıklamalar: Bektaşi üzümünün meyveleri genellikle marmelat, jöle veya pasta yapımında kullanılır. Meyvelerinden az da olsa şarap üretilir.