Birleşme ve satın almalara yatırımcı dalgası

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Deloitte Türkiye, ‘2021 Yılı Birleşme ve Satın Almalar Raporu’nu yayınladı. Türkiye’de birleşme ve satın almaların genel görünümünü ortaya koyan rapora bakılırsa, pandemiye ve güçlü makroekonomik kaidelere karşın 2021 yılında 390 adet ile rekor düzeyde süreç gerçekleşti. Toplam süreç hacmi ise yüzde 12 oranında artış göstererek 10,1 milyar dolar oldu.

Yüzde 52 arttı, 4,6 trilyon dolara çıktı

2021 yılında global birleşme ve satın almalar küresel ekonomik görünümdeki güzelleşmeyle paralel biçimde gibisi görülmemiş bir çıkış sergiledi ve yüzde 52 oranında bir artış ile 4,6 trilyon dolar düzeyine ulaştı. Bu paha 2020’de yaklaşık 3 trilyon dolardı. Dünyada görülen bu geri dönüşün Türkiye’ye yansıması daha hudutlu kalmakla bir arada hem süreç adedi tıpkı vakitte süreç hacmi 2020’ye bakılırsa artış gösterdi. Süreç adedi yüzde 28 artarken toplam süreç kıymeti son 5 yıllık ortalamanın üzerine çıktı. Büyük ölçekli az sayıda süreç toplam hacme kıymetli bir katkı yaptı; öte yandan sayı olarak hareketin kaynağı küçük ve orta ölçekli süreçler pazarıydı.

Hacimde yabancı sayıda yerli önde

Yabancı yatırımcılar 86 adet süreç ile 5,9 milyar dolarlık satın alma yaptı. Toplam yıllık süreç hacminin yüzde 58’ini yabancı yatırımcılar oluşturdu. Pandemi tesiri altında ve ekonomik belirsizliklere karşın, yabancı yatırımcılar Türkiye pazarına olan itimatlarını sürdürdüler. Yabancı yatırımcıların süreç hacmi yüzde 28 oranında artarak son 5 yılın ortalaması olan 5 milyar dolar düzeyini aştı.

Yerli yatırımcılar ise yıllık süreç hacminin yüzde 42’sini, süreç sayısında yüzde 78’ini oluşturdu. Yerli yatırımcıların taraf olduğu süreçlerin pahası yüzde 3 oranında azalarak 4,2 milyar dolar olurken süreç sayısı yüzde 37 arttı. Toplam 660 milyon dolar kıymetindeki 9 adet özelleştirme sürecinde ise yerli yatırımcılar öne çıktı. Özelleştirme faaliyeti, Kalamış Yat Limanı ihalesinin yanı sıra Taşucu Limanı ile bir dizi elektrik santral ihalesinden oluştu.

Körfez’in katkısı hudutlu oldu

Batılı yatırımcılar bir defa daha yabancı yatırımcılar içinde en üst sırayı aldı. Kuzey Amerikalı yatırımcılar toplam 3,7 milyar dolar ile liderliği alırken, Avrupalı yatırımcılar 1,7 milyar dolar kıymetinde süreç kaydetti. Yabancı yatırımcıların toplam süreç sayısı ve hacminin sırasıyla yüzde 37’sini ve yüzde 63’ünü Kuzey Amerikalı yatırımcılar oluşturdu. Asya Pasifik menşeili yatırımcıların süreç bedeline katkısı Avrupalı ve Kuzey Amerikalı yatırımcılara kıyasla düşük olmakla birlikte, Alibaba tarafınca Trendyol’a yapılan 350 milyon dolar büyüklüğündeki süreç Asya Pasifik bölgesini de öne çıkardı. Körfez bölgesindeki yatırımcıların ise 5 süreç ile bu yıl daha sonlu bir katkısı oldu.

Finansal yatırımcılar 4,2 milyar dolar pahasında 245 süreç gerçekleştirdi. Bu sayı toplam süreç adedinin yüzde 63’üne tekabül etti. Finansal yatırımcıların süreç hacminin yüzde 65’ini Trendyol ve Getir süreçleri oluşturdu. Teşebbüs sermayesi fonları ve melek yatırımcılar 1,9 milyar dolar pahasında 217 süreçle finansal yatırımcı süreç sayısında bir defa daha en büyük hisseye sahip oldu. Oyun dalı son birkaç yılda yaşanan trende paralel olarak 2021’de de yükselişini sürdürdü. Bu alanda en dikkat cazibeli gelişme Dream Games’e yapılan toplam 205 milyon dolarlık iki yatırım oldu. Bu yatırımlarla 1 milyar dolar değerlemeye ulaşan Dream Games, Türkiye’nin yeni unicorn’u olarak öne çıktı. Özel sermaye fonları tarafınca gerçekleştirilen süreç sayısı geçen senelera göre tıpkı düzeyde kalırken, süreçlerin toplam bedeli 2020’ye bakılırsa iki katından fazla arttı. 2,3 milyar dolarlık süreç hacminin 1,5 milyar dolarını Trendyol süreci oluşturdu. Öte yandan özel sermaye fonları ve başka finansal yatırımcılar 2021’de toplam 14 çıkış süreci gerçekleştirerek faal olarak faaliyetlerini sürdürdü.

Yük küçük ve orta ölçekte

Süreçlerin büyük çoğunluğu giderek artan teşebbüs sermayesi ve melek yatırımcı süreçleri yardımıyla küçük ve orta ölçek segmentinde gerçekleşti. Ortalama süreç büyüklüğü geçtiğimiz senelera emsal biçimde 26 milyon dolar düzeyinde oldu. Pahası 500 milyon dolardan yüksek olan 2 süreç (Trendyol ve Getir), toplam süreç hacminin yüzde 20’sini oluşturdu. Süreçlerin yüzde 69’una tekabül eden 10 milyon doların altındaki 268 adet süreç, toplam süreç hacminin sırf yüzde 4’ünü temsil etti. Yılın en büyük süreçleri içinde hem finansal yatırımcılar tarafınca e-ticaret dalına yapılan yatırımların birebir vakitte yabancı stratejik yatırımcıların çeşitli bölümlerdeki satın almaları olduğu görüldü. E-ticaret bölümünde 2,9 milyar dolar düzeyinde oluşan 17 süreç, yıllık süreç hacminin yüzde 29’unu oluşturdu.

2022 yılında da stratejik yatırımcıların ilgisi yüksek

Raporu pahalandıran Deloitte Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Başkanı Hasret Ulaş, pandemi periyodunda oluşan likidite bolluğunun birleşme ve satın alma yatırımlarına yönlenmesinin küreseldeki rekor süreç hacmine katkıda bulunan bir etken olduğunu kaydetti. Türkiye piyasasında da hareketliliğin geçen yıl olduğu üzere devam ettiği, 390 adet süreç ile yeni bir rekor kırıldığını söz eden Ulaş, “Yabancı ve yerli yatırımcı manasında istikrarlı bir dağılım var. Finansal yatırımcıların yükü hissediliyor. Yabancı yatırımcıların gerçekleştirdiği yılın en büyük süreçleri olan Trendyol, Getir ve Elif Holding yıllık süreç hacmine değerli katkıda bulundu” dedi. 2022 yılında da stratejik yatırımcıların ilgisinin ve birleşme-satın alma aktivitesindeki artışın devam edeceğini iddia ettiklerini belirten Ulaş, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Tüm dünyada yeni virüs varyantlarının ortaya çıkmasıyla devam eden pandemi belirsizlikleri, enfl asyonist riskler ve makroekonomik dalgalanmalar güç bir periyoda işaret ediyor. Öte yandan dinamik teşebbüs sermayesi ekosistemi ile orta ölçekli şirketlere yönelik yatırımcı ilgisinin, 2022’de de hareketli bir birleşme ve satın alma pazarı yaratacağına inanıyoruz.