Büyükşehirler susuzluk riski altında! ‘Üç Van Gölü kadar alanı kaybettik’
İhsan Dindar / Milliyet.com.tr – Yapılan araştırmalar, kuruluşların ve üniversitelerin deklare ettiğı bilgiler yakın vakitte dünya çapında büyük bir su sorunuyla karşı karşıya kalacağımızı gösteriyor. Kutuplardaki buzulların artan sıcaklıklarla birlikte erimesi, denizlerdeki su düzeylerinin artışına yol açarken öte yandan bir daha sıcaklıkla bir arada artan kuraklık, tatlı su kaynaklarının süratle tükenmesine yol açıyor. Uzmanlar, sorunun önümüzdeki senelerda artarak devam edeceğini ve gelecekte milyarlarca insanı etkileyeceğini söz ediyor.
DÜNYA ÇAPINDA KİTLESEL GÖÇLER
Suriye ve Afganistan üzere istikrarsız coğrafyalarda yaşanan gelişmelerin ortaya çıkardığı göçlerin, fazlaca daha büyüğüyle karşı karşıya kalma ihtimalimiz olası. Kutuplardaki buzulların erimesiyle bir arada deniz düzeyinde yaşanacak olan artışlar, bilhassa adaları ve delta coğrafyalarını olumsuz etkileyecek.
Dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri olan 164 milyonluk nüfusuyla Bangladeş, bu krizi en epey hisseden ülkelerden biri. Çünkü gelecekte denizlerde yaşanacak taşmalar, milyonlarca insanın meskenlerini terk etmesine niye olacak. birebir vakitte de kitlesel göçler yaşanacak. Üstelik Bangladeş bu açıdan tek örnek de değil. Hint Okyanusu’nda bulunan turizm cenneti Maldivler için de benzeri bir tehdit kelam konusu.
YÜZLERCE ADA SULAR ALTINDA KALACAK
Her yıl milyonlarca turisti ağırlayan Maldivler’in, yakın bir gelecekte yüzlerce adası sular altında kalacak. Bilhassa balayı tatili için beğenilen bir rota olan Maldivler’de kutup bölgelerindeki buzulların erimesiyle ilişkili olarak bir fazlaca ada yok olmanın eşiğinde. tıpkı vakitte adalarda yaşayan beşerler da öbür yerlere göç etmek zorunda. Lakin yakın gelecekte insanlığın karşı karşıya kalacağı tek büyük sorun, bu olmayacak. bir epeyce yer sular altında kalırken sıcaklıkların yükselmesiyle birlikte artan buharlaşma, kuraklığı da birlikteinde getirecek.
İÇİLEBİLİR SU ÖLÇÜSÜ ÇOK AZ
Dünyanın üçte ikisi sularla kaplı bulunmasına karşın bu kaynağın hayli büyük bir kısmı tuzlu sudan oluşuyor. Üçte ikisi sularla kaplı olan dünyada içilebilir su kaynağı bunun yalnızca yüzde 2.5 düzeyinde. ötürüsıyla bir epey canlının yanı sıra 7.5 milyar insan da sıvı muhtaçlığını bu ölçü içerisinden karşılamak durumunda. Üstelik bu yüzde iki buçuk sayısının büyük bir kısmı de dağlardaki kar birikintisi ve yer altı kaynaklarından oluşuyor.
Lakin artan hava sıcaklığı ve uygulanan yanlış tarım programları, yakın geçmişte epeyce sayıda göl ve ırmağın geriye dönüşü olmayacak bir biçimde kurumasına niye oldu.
Sovyetler Birliği periyodunda Orta Asya’da hayata geçirilen pamuk üretim projesinde kullanılmaya başlayan Aral Gölü, yanlış siyasetler niçiniyle yüzde 90 oranında kurudu. Günümüzün en değerli etraf felaketlerinden biri olarak da kabul edilen bu hadise, Kazakistan ve Özbekistan’ın içilebilir su kaynaklarına da büyük darbe vurdu. Hazar Gölü ile bir arada bölgenin en kıymetli tatlı su kaynağı olan Aral Gölü’nün kuruması kararı bölgedeki ekosistem de çöktü.
Türkiye’de de son senelerda kuraklık önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Geçtiğimiz haftalarda Türkiye’nin en büyük tatlı su kaynağı olan Van Gölü’ndeki sular, kuraklığa bağlı olarak bir kilometre kadar çekilmişti.
ZİRAÎ KURAKLIK DA KAPIDA
Mevzu hakkında görüşlerine başvurduğumuz Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi’nden Dr. Mustafa Akkuş, bu tehlikeye dikkat çekti. Mevsimlere bağlı olarak su düzeyinde her yıl 1 ilâ 1,5 metre çekilmelerin yaşandığı Van Gölü’nde, son devirde bu durumun olağanın üzerinde bir noktada olduğunu vurgulayan Mustafa Akkuş, bölgede ziraî kuraklığın da kapıda olduğunu tabir etti. Bölgede ekimi yapılan şeker pancarının hayli su isteyen bir bitki olduğunu kelamlarına ekleyen Akkuş, daha az su isteyen ziraî mamüllerin teşvik edilmesinin değerini vurguladı.
‘TÜRKİYE SU BADİRESİ OLAN BİR ÜLKE’
Dünyanın yaşadığı bu global iklim krizi karşısında toplumsal farkındalık yaratmayı amaçlayan Dünya Doğal hayatı Muhafaza Vakfı (WWF), ortasında Türkiye’nin de bulunduğu bir epey ülkede bu istikamette çalışmalar yürütüyor. WWF-Türkiye Tatlı Su ve Sulak Alan Program Müdürü Eren Atak, yıllık bin 346 metreküplük kişi başı tüketim düzeyiyle Türkiye’nin su meşakkati olan ülkeler içinde yer aldığını belirtti.
TÜİK’in derlediği datalara bakılırsa 2030 yılında kişi başına düşen su tüketim daha da azalıp bin 120 metreküp düzeylerine ineceğine tabir eden Eren Atak, bu noktada Türkiye’nin artık “su fakiri” bir ülke olacağını lisana getirdi. İklim değişikliği ve yağışlardaki düzensizlikler kararı ülkemizdeki barajlarda su düzeyinin periyot dönem kritik düzeylere düşeceğinin de altını çizen Eren Atak, biroldukça kentin kuraklıktan etkileneceğini de kelamlarına ekledi.
BÜYÜKŞEHİRLER RİSK ALTINDA
WWF-Türkiye Tatlı Su ve Sulak Alan Program Müdürü Eren Atak, WWF’nin “Su Riski Filtresi” çalışmasında, global ölçekte su riski yüksek kentlerin içinde Türkiye’den 10 kent yer aldığına dikkat çekti. Bu kentler içinde da Türkiye’nin nüfusunun en çok ağırlaştığı büyükşehirlerden İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Diyarbakır, Bursa, Mersin, Konya, Adana ve Antalya bulunuyor.
Türkiye’nin 25 ırmak havzasından yalnızca 9’unda su riskinin düşük olduğunu belirten Eren Atak, Marmara ve Küçük Menderes havzalarının “kesin kıtlık”; Gediz, Burdur, Asi ırmağı havzalarının “kıtlık”; Meriç-Ergene, Büyük Menderes, Konya Kapalı havzalarının ise “su stresi” yaşayan havzalar içinde yer aldığının da altını çizdi.
KAYBIMIZ ÜÇ VAN GÖLÜ BÜYÜKLÜĞÜNDE!
Türkiye’de son 50 yılda sulak alanların yarısının, su ölçüsü ve kalitesi bakımından sağlıklı yapılarını kaybettiğinin bilgisini de paylaşan Eren Atak, “Bir diğer deyişle üç Van Gölü büyüklüğünde sulak alanımız ekolojik fonksiyonunu yitirmiş durumda” dedi. Türkiye’de yıllık su tüketiminin 54 milyar metreküp civarında olduğu bilgisini paylaşan Eren Atak, bu ölçünün 40 milyar metreküpünün (yüzde 74) sulama, 7 milyar metreküpünün (yüzde 13) içme-kullanma ve 7 milyar metreküpünün (yüzde 13) ise sanayi suyu muhtaçlıklarının karşılanmasında kullanıldığını lakin risklerin de bulunduğunu tabir etti.
Bu mevzuda alınması gereken tedbirlerin ne olduğuna dair sorumuza verdiği karşılıkta tarımda sürdürülebilirliğin kıymetini vurgulan Eren Atak, suyun tasarruflu ve sürdürülebilirlik prensibi doğrultusunda kullanmasına dikkat çekti.
İhsan Dindar / Milliyet.com.tr – Yapılan araştırmalar, kuruluşların ve üniversitelerin deklare ettiğı bilgiler yakın vakitte dünya çapında büyük bir su sorunuyla karşı karşıya kalacağımızı gösteriyor. Kutuplardaki buzulların artan sıcaklıklarla birlikte erimesi, denizlerdeki su düzeylerinin artışına yol açarken öte yandan bir daha sıcaklıkla bir arada artan kuraklık, tatlı su kaynaklarının süratle tükenmesine yol açıyor. Uzmanlar, sorunun önümüzdeki senelerda artarak devam edeceğini ve gelecekte milyarlarca insanı etkileyeceğini söz ediyor.
DÜNYA ÇAPINDA KİTLESEL GÖÇLER
Suriye ve Afganistan üzere istikrarsız coğrafyalarda yaşanan gelişmelerin ortaya çıkardığı göçlerin, fazlaca daha büyüğüyle karşı karşıya kalma ihtimalimiz olası. Kutuplardaki buzulların erimesiyle bir arada deniz düzeyinde yaşanacak olan artışlar, bilhassa adaları ve delta coğrafyalarını olumsuz etkileyecek.
Dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri olan 164 milyonluk nüfusuyla Bangladeş, bu krizi en epey hisseden ülkelerden biri. Çünkü gelecekte denizlerde yaşanacak taşmalar, milyonlarca insanın meskenlerini terk etmesine niye olacak. birebir vakitte de kitlesel göçler yaşanacak. Üstelik Bangladeş bu açıdan tek örnek de değil. Hint Okyanusu’nda bulunan turizm cenneti Maldivler için de benzeri bir tehdit kelam konusu.
YÜZLERCE ADA SULAR ALTINDA KALACAK
Her yıl milyonlarca turisti ağırlayan Maldivler’in, yakın bir gelecekte yüzlerce adası sular altında kalacak. Bilhassa balayı tatili için beğenilen bir rota olan Maldivler’de kutup bölgelerindeki buzulların erimesiyle ilişkili olarak bir fazlaca ada yok olmanın eşiğinde. tıpkı vakitte adalarda yaşayan beşerler da öbür yerlere göç etmek zorunda. Lakin yakın gelecekte insanlığın karşı karşıya kalacağı tek büyük sorun, bu olmayacak. bir epeyce yer sular altında kalırken sıcaklıkların yükselmesiyle birlikte artan buharlaşma, kuraklığı da birlikteinde getirecek.
İÇİLEBİLİR SU ÖLÇÜSÜ ÇOK AZ
Dünyanın üçte ikisi sularla kaplı bulunmasına karşın bu kaynağın hayli büyük bir kısmı tuzlu sudan oluşuyor. Üçte ikisi sularla kaplı olan dünyada içilebilir su kaynağı bunun yalnızca yüzde 2.5 düzeyinde. ötürüsıyla bir epey canlının yanı sıra 7.5 milyar insan da sıvı muhtaçlığını bu ölçü içerisinden karşılamak durumunda. Üstelik bu yüzde iki buçuk sayısının büyük bir kısmı de dağlardaki kar birikintisi ve yer altı kaynaklarından oluşuyor.
Lakin artan hava sıcaklığı ve uygulanan yanlış tarım programları, yakın geçmişte epeyce sayıda göl ve ırmağın geriye dönüşü olmayacak bir biçimde kurumasına niye oldu.
Sovyetler Birliği periyodunda Orta Asya’da hayata geçirilen pamuk üretim projesinde kullanılmaya başlayan Aral Gölü, yanlış siyasetler niçiniyle yüzde 90 oranında kurudu. Günümüzün en değerli etraf felaketlerinden biri olarak da kabul edilen bu hadise, Kazakistan ve Özbekistan’ın içilebilir su kaynaklarına da büyük darbe vurdu. Hazar Gölü ile bir arada bölgenin en kıymetli tatlı su kaynağı olan Aral Gölü’nün kuruması kararı bölgedeki ekosistem de çöktü.
Türkiye’de de son senelerda kuraklık önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Geçtiğimiz haftalarda Türkiye’nin en büyük tatlı su kaynağı olan Van Gölü’ndeki sular, kuraklığa bağlı olarak bir kilometre kadar çekilmişti.
ZİRAÎ KURAKLIK DA KAPIDA
Mevzu hakkında görüşlerine başvurduğumuz Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi’nden Dr. Mustafa Akkuş, bu tehlikeye dikkat çekti. Mevsimlere bağlı olarak su düzeyinde her yıl 1 ilâ 1,5 metre çekilmelerin yaşandığı Van Gölü’nde, son devirde bu durumun olağanın üzerinde bir noktada olduğunu vurgulayan Mustafa Akkuş, bölgede ziraî kuraklığın da kapıda olduğunu tabir etti. Bölgede ekimi yapılan şeker pancarının hayli su isteyen bir bitki olduğunu kelamlarına ekleyen Akkuş, daha az su isteyen ziraî mamüllerin teşvik edilmesinin değerini vurguladı.
‘TÜRKİYE SU BADİRESİ OLAN BİR ÜLKE’
Dünyanın yaşadığı bu global iklim krizi karşısında toplumsal farkındalık yaratmayı amaçlayan Dünya Doğal hayatı Muhafaza Vakfı (WWF), ortasında Türkiye’nin de bulunduğu bir epey ülkede bu istikamette çalışmalar yürütüyor. WWF-Türkiye Tatlı Su ve Sulak Alan Program Müdürü Eren Atak, yıllık bin 346 metreküplük kişi başı tüketim düzeyiyle Türkiye’nin su meşakkati olan ülkeler içinde yer aldığını belirtti.
TÜİK’in derlediği datalara bakılırsa 2030 yılında kişi başına düşen su tüketim daha da azalıp bin 120 metreküp düzeylerine ineceğine tabir eden Eren Atak, bu noktada Türkiye’nin artık “su fakiri” bir ülke olacağını lisana getirdi. İklim değişikliği ve yağışlardaki düzensizlikler kararı ülkemizdeki barajlarda su düzeyinin periyot dönem kritik düzeylere düşeceğinin de altını çizen Eren Atak, biroldukça kentin kuraklıktan etkileneceğini de kelamlarına ekledi.
BÜYÜKŞEHİRLER RİSK ALTINDA
WWF-Türkiye Tatlı Su ve Sulak Alan Program Müdürü Eren Atak, WWF’nin “Su Riski Filtresi” çalışmasında, global ölçekte su riski yüksek kentlerin içinde Türkiye’den 10 kent yer aldığına dikkat çekti. Bu kentler içinde da Türkiye’nin nüfusunun en çok ağırlaştığı büyükşehirlerden İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Diyarbakır, Bursa, Mersin, Konya, Adana ve Antalya bulunuyor.
Türkiye’nin 25 ırmak havzasından yalnızca 9’unda su riskinin düşük olduğunu belirten Eren Atak, Marmara ve Küçük Menderes havzalarının “kesin kıtlık”; Gediz, Burdur, Asi ırmağı havzalarının “kıtlık”; Meriç-Ergene, Büyük Menderes, Konya Kapalı havzalarının ise “su stresi” yaşayan havzalar içinde yer aldığının da altını çizdi.
KAYBIMIZ ÜÇ VAN GÖLÜ BÜYÜKLÜĞÜNDE!
Türkiye’de son 50 yılda sulak alanların yarısının, su ölçüsü ve kalitesi bakımından sağlıklı yapılarını kaybettiğinin bilgisini de paylaşan Eren Atak, “Bir diğer deyişle üç Van Gölü büyüklüğünde sulak alanımız ekolojik fonksiyonunu yitirmiş durumda” dedi. Türkiye’de yıllık su tüketiminin 54 milyar metreküp civarında olduğu bilgisini paylaşan Eren Atak, bu ölçünün 40 milyar metreküpünün (yüzde 74) sulama, 7 milyar metreküpünün (yüzde 13) içme-kullanma ve 7 milyar metreküpünün (yüzde 13) ise sanayi suyu muhtaçlıklarının karşılanmasında kullanıldığını lakin risklerin de bulunduğunu tabir etti.
Bu mevzuda alınması gereken tedbirlerin ne olduğuna dair sorumuza verdiği karşılıkta tarımda sürdürülebilirliğin kıymetini vurgulan Eren Atak, suyun tasarruflu ve sürdürülebilirlik prensibi doğrultusunda kullanmasına dikkat çekti.