Çevre Türemiş Kelime Midir ?

DiskoDiva

New member
Çevre Türemiş Kelime Midir?

Dil, zaman içinde evrilen ve farklı kavramları ifade etmek için çeşitli yollar geliştiren bir yapıdır. Bu evrim sürecinde, kelimeler çeşitli yollarla türetilir veya şekil değiştirir. Türkçede türemiş kelimeler genellikle kök kelimelerden ekler aracılığıyla oluşturulur. Ancak, bazen bir kelimenin türemiş olup olmadığı konusunda kafa karışıklığı yaşanabilir. Bu yazıda, "çevre" kelimesinin türemiş bir kelime olup olmadığı üzerine tartışılacak ve dilbilimsel açıdan bu kavram ele alınacaktır.

Türemiş Kelime Nedir?

Türemiş kelime, bir kök kelimenin üzerine ek getirerek oluşturulan yeni bir kelimedir. Türkçede türemiş kelimeler, genellikle anlam değişikliği yaratmak için kullanılır. Örneğin, “yaz” kelimesinden “yazlık” kelimesi türetilmiştir. Burada “-lık” eki, yaz kelimesinin anlamını değiştirmiş ve yazla ilişkili olan bir şeyi ifade etmiştir. Türemiş kelimelerde, kök kelimenin anlamı ve kelimenin türü değişebilir.

Çevre Kelimesi Nedir?

“Çevre” kelimesi Türkçeye Arapçadan geçmiş bir kelimedir ve temel anlamı “bir şeyin etrafı” veya “bir şeyin kuşattığı alan”dır. Dilimize Arapçadan geçmiş olmasına rağmen, kökeni Arapçaya dayanan bir kelime olmasına rağmen, Türkçeye özgü anlamlar kazanmıştır. Çevre, genellikle doğa, toplum veya mekânla ilişkilendirilerek kullanılır.

Çevre kelimesinin türemiş bir kelime olup olmadığını tartışmadan önce, ilk olarak bu kelimenin bir kök olup olmadığını incelemek gerekir. Çevre kelimesi, tek başına anlam taşıyan bir kelime olup, kök kelime olarak kabul edilebilir. Ancak, bu kelime üzerine ek getirilerek türetilmiş kelimeler de bulunmaktadır. Örneğin, "çevrecilik" ve "çevresel" gibi kelimeler, “çevre” kelimesinden türemiştir.

Çevre Kelimesinin Türemiş Olup Olmadığı

“Çevre” kelimesi, kendi başına bir kelime olarak kabul edilir ve kök olarak kabul edilebilir. Ancak, bu kelimenin türemiş olup olmadığına dair daha detaylı bir analiz yapmak gerekmektedir. Çevre kelimesi, ek alarak türemiş kelimeler üretmeye müsait bir yapıya sahiptir. Örneğin, "çevrecilik" kelimesinde "çevre" kelimesine "-cilik" eki eklenmiştir ve bu ek, çevre kelimesine bir kavram ekleyerek yeni bir anlam oluşturmuştur. Burada türemiş bir kelime oluşmuş olur.

Benzer şekilde, "çevresel" kelimesinde "-sel" eki kullanılarak bir sıfat türetilmiştir. Bu tür ekler, kelimenin anlamını genişletir ve onu farklı bir bağlamda kullanmayı mümkün kılar. Dolayısıyla, "çevre" kelimesi tek başına bir kök olmasına rağmen, türemiş kelimeler üretmeye olanak tanır.

Çevre Türemiş Kelime Midir?

Bu noktada, çevre kelimesinin türemiş kelime olup olmadığı sorusunun cevabını netleştirmek için dilbilimsel açıdan biraz daha derinleşmek gerekmektedir. Çevre kelimesinin kendisi bir türemiş kelime değildir. Çünkü kökeni Türkçeye Arapçadan geçmiş olup, kendisi üzerinde ek alarak türetilmiş bir kelime değildir. Ancak, çevre kelimesinin türemiş kelimeler üretmesi mümkündür. Örneğin, çevrecilik, çevresel gibi türemiş kelimeler, çevre kelimesinin üzerine ekler eklenerek oluşturulmuştur.

Türkçede türemiş kelimelerin oluşturulmasında kök kelimenin rolü büyüktür. Çevre kelimesi de, dilin evrim sürecinde çeşitli eklerle yeni anlamlar kazanabilen bir kelime olarak türemiş kelimeler üretebilir. Bu bakımdan, çevre kelimesi, kendisi türemiş bir kelime olmasa da türemiş kelimeler üreten bir kelime olarak kabul edilebilir.

Çevreyle İlgili Türemiş Kelimeler ve Ekler

Türkçede çevre kelimesiyle türetilmiş bazı örnekler şunlardır:

1. Çevrecilik: Çevre kelimesine "-cilik" eki eklenerek türetilmiş bir isimdir. Çevrecilik, çevreyi koruma ve bu konuda duyarlılık gösterme anlayışıdır.

2. Çevresel: Çevre kelimesine "-sel" eki eklenerek türetilmiş bir sıfattır. Bu sıfat, çevreyle ilgili olmayı ifade eder.

3. Çevreci: Çevre kelimesine "-ci" eki eklenerek türetilmiş bir isimdir. Çevreci, çevreyi korumaya çalışan veya çevreye duyarlı olan kişi anlamında kullanılır.

4. Çevrelenmek: “Çevre” kelimesine "-lenmek" eki eklenerek türetilmiş bir fiildir. Bir şeyin çevreyle kuşatılması veya etrafının çevrelenmesi anlamında kullanılır.

Bu örneklerde olduğu gibi, çevre kelimesi üzerine çeşitli ekler eklenerek yeni anlamlar türetilebilir. Bu, dilin zenginliğini ve kelimelerin ifade gücünü artıran önemli bir özelliktir.

Sonuç

Çevre kelimesi, kendi başına bir türemiş kelime değildir çünkü kökeni Arapçaya dayanır ve Türkçede doğrudan türetilmiş bir kelime olarak kabul edilmez. Ancak, çevre kelimesi üzerine ekler eklenerek türemiş kelimeler oluşturulabilir. Bu açıdan bakıldığında, çevre kelimesi, türemiş kelimeler üretmeye olanak tanır ve Türkçede farklı anlamlar kazanarak kullanılabilir. Sonuç olarak, çevre kelimesi türemiş kelimelerle ilişkilendirilebilen bir kelime olmasına rağmen, kendisi doğrudan türemiş bir kelime değildir.