İnternet kullanıcılarının birçoğunun, son birkaç yıldır dünya genelinde internet kullanmasının geçmişe kıyasla kat be kat artması niçiniyle servis sağlayıcıları tarafınca CGNAT dediğimiz özel bir IP bloğuna geçirildiğini ve bu bloktan çıkmak için statik IP hizmeti satın alınması gerektiğini kesinlikle duymuşsunuzdur.
Pekala ya biroldukça kişinin CGNAT’a dahil edilmesinin asıl niçini ne? Beşerler niye bu IP bloğundan çıkmak istiyor ve çıkmak için ek fiyat ödenmesi gerekiyor? Dahası, CGNAT dediğimiz şey nedir? Bu yazımızda karışık ayrıntıların olduğu CGNAT konusunda aklınızdaki soruların hepsini cevaplamaya çalışacağız.
Carrier Grade NAT yahut daha epey bilinen ismiyle CGNAT, en sıradan sözle bir IP adresi üzerinden yüzlerce hatta tahminen de binlerce kişinin internete çıkmasını sağlayan bir ağ yapılandırmasıdır.
Biroldukça internet servis sağlayıcısının son vakit içinderda kullanıcılarını CGNAT’a süratle geçirmesinin sebebi aslında birkaç yıl içerisinde yaşanan ani internet kullanmasından kaynaklanıyor. Bildiğiniz üzere internete bağlı olan her aygıtın kendisini tanımlayan bir adet IP (Internet Protocol) adresine sahip olması gerekiyor. Şu anda faal olarak kullanılan IP adres yapısı olan IPv4 tasarlanırken internetin bu derece yaygınlaşacağı, konutlarımıza hatta mutfaklarımızlardaki buzdolaplarına kadar ulaşacağı hesaba katılmamıştı.
32-bit yani her 1 bloğun 1 bayt olacağı 4 baytlık IPv4 ip adresleri (xxx.xxx.xxx.xxx şeklinde) azamî 2 üzeri 32 yani 4,294,967,296 (4 milyar 294 milyon 967 bin 296) tane oluşturulabildiğinden, günümüzde internete bağlı aygıt sayısına baktığımızda bunun yetersiz kaldığını görüyoruz.
Ama insanların IPv4 yetse de yetmese de bir biçimde internete çıkması lazım, bu nasıl oluyor? Aslında bunun da yanıtı sıradan. Aşağıda bu mevzu hakkında yaptığım sıradan çizime bakalım evvela.
Çizimde gördüğünüz üzere iki biçimde internete çıkış yapan internet kullanıcıları mevcut. Bunlardan biri olağan IP ile başkası ise CGNAT ile internete çıkış yapıyor.
Burada şu farklılığın dikkatinizi çekmesi lazım. Olağan IP alan kullanıcı modem router/yönlendiriciden daha sonrasında genel ağa çıkabiliyorken, CGNAT ile internete bağlanan kullanıcıların modemlerine internet servis sağlayıcının yerleştirmiş olduğu ek bir yönlendirici sayesinde güya mahallî ağda üzere IP adresleri atanıyor. ondan sonrasında internete çıkılmak istenildiğinde bu türlü yüzlerce hatta binlerce kullanıcı dışarıya tek bir IP adresi ile çıkarılıyor.
Bunu olağan IP adresine sahip bir kullanıcının mesken ağında birden hayli internete bağlı aygıtın olması ancak bunların ekseriyetle dışarıda tek IP adresi ile ilişki kurmasına benzetebilirsiniz. İşte bunu internet servis sağlayıcılar yönlendirici aygıtlar sayesinde yaptıklarından, size de CGNAT IP tesis edildiğinde önünüzde ek bir aygıt daha yer alıyor diyebiliriz.
Bunun karşılığı aslında hayli sıradan. Önünüzde bulunan ek router/yönlendirici aygıt bunu engelliyor, olağan IP adresine sahipken yaptığınız üzere kendinize özel port tahsis edemiyorsunuz. Şayet edebilseydiniz büyük ihtimalle birebir bloğu paylaştığınız bir öbür kullanıcının internetinin kesilmesine niye olabilirdiniz.
Bu üslup bir durum yaşıyorsanız ve kesinlikle port açmanız gerekiyorsa uygulayabileceğiniz sırf birkaç tahlil mevcut.
Statik IP Hizmeti Almak
Bunlardan birincisi, statik IP hizmeti alarak kendinizi CGNAT’a alınan kullanıcılar içinden çıkarmak.
Bildiğiniz üzere olağan internet kullanıcıları dinamik IP ile internete çıkarlar. Yani modemi her kapayıp açtığınızda IP adresiniz doğal olarak değişmektedir. Sizin IP adresiniz bölgenizdeki bir öteki müşteriye, müddeti dolmuş olan diğer müşterininki de size atanır.
Statik IP hizmeti aldığınızda internet servis sağlayıcı firmanız sizler için özel olarak, değişmeyen ve fiyatını ösöylemiş olduğiniz sürece size ilişkin olan özel bir IP adresi atar. Çoklukla uzaktan daima erişilmesi gereken bilgisayar yahut sunucularda bu IP adresi kullanılır, müşteri istemedikçe mutlaka değiştirilmez. Rastgele bir CGNAT yapılandırmasına dahil olmayacağınız için statik IP hizmetinde istediğiniz üzere port açabilirsiniz.
Sanal Ağ Yazılımı
İkinci tahlil ise Ngrok, LogMeIn Hamachi üzere lokal ağınızı sanal ağ mantığı ile paylaşıma açan yazılımlar kullanmaktır.
Örneğin Hamachi kullanarak sıradan bir oyun sunucusu kurdunuz diyelim ve dostunuzla birlikte oynuyorsunuz. Aslında sizler dışarıya yönelik bir port açmıyorsunuz. Hamachi’nin oluşturduğu sanal ağa ikiniz de dahil olduğunuzdan güya mahallî ağda oynuyormuşsunuz üzere ilişki kuruyorsunuz. bu biçimdece port açmanıza gerek kalmıyor.
CGNAT’tan Çıkış Talebi Verin
Üçüncü tahlil ise, servis sağlayıcı firmanıza nazikçe özel kullanımlar için CGNAT IP bloğundan çıkmak istediğinizi söylemek.
Firmalar kesin tahlil olarak statik IP hizmeti satın almanızı istese de kimileri müşteri taleplerini yerine getiriyor. bir daha de sıklıkla bu usul bir talebinize olumlu cevap geleceğini pek sanmıyoruz. Çünkü müşteri temsilcilerinin müdahale edebileceği bir şey olmuyor.
Şayet modeminizde gözüken dış IP adresiniz ile, nitekim dışarıya çıkan yani internetteki IP adres sorgulama web sitelerinde yer alan adres bilgisi birbirinden farklıysa CGNAT’a dahilsiniz demektir.
Örneğin aşağıda X şahsının modem arayüzünde gözüken dış IP adresi 10.xxx.xxx.114/32 (buradaki /32 subnet’i söz ediyor) olsun.
Bir de WhatIsMyIPAddress üzerinde gözüken nasılmış bakalım.
Gördüğünüz üzere modemdekinden farklı, hatta alakası bile yok. Buradan yola çıkarak bu kişi CGNAT’a dahil edilmiş diyebiliriz.
CGNAT’ın Kalıcı Tahlili: IPv6
Maalesef ki CGNAT’tan statik IP hizmeti almadan yahut müşteri hizmetleriyle uzun uzadıya sıkıntı anlatmadan çıkmanın tek yolu IPv6’nın ülkemizde yaygınlaşmasını ve tam manasıyla kullanılabilir hale gelmesini beklemek.
IPv4’ün artık yetersiz gelmeye başladığı anlaşıldığında Internet Protocol Version 6 yani IPv6 denilen yeni bir protokol geliştirildi. IPv6 128 bit, 8 adet 16’lık tabandan oluşuyor. Yani IPv6’da 2 üzeri 128’den 340282366920938463463374607431768211456 tane IP adresi oluşturmak mümkün olacak. Bu da IPv4’teyken yaşanan IP adresi yetmezliği meselesini sonsuza kadar çözecek üzere gözüküyor. Doğal olarak CGNAT üzere uygulamalara geçiş daha sonrası gerek kalmayacak. IPv6 hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız ayrıyeten IPv6 yazımızı okuyabilirsiniz.
TürkNet üzere birtakım servis sağlayıcıları şimdiden müşterilerine deher neysel olarak IPv6 IP adreslerini sunarken, öteki servis sağlayıcıların da artık yeni IP standardı olan IPv6’ya geçişi hızlandırması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü yurt haricinde biroldukca ülkenin oldukcatan geçiş yapmış olduğunu göz önüne alırsak Türkiye olarak geç kaldığımızı bile söyleyebiliriz.
Pekala ya biroldukça kişinin CGNAT’a dahil edilmesinin asıl niçini ne? Beşerler niye bu IP bloğundan çıkmak istiyor ve çıkmak için ek fiyat ödenmesi gerekiyor? Dahası, CGNAT dediğimiz şey nedir? Bu yazımızda karışık ayrıntıların olduğu CGNAT konusunda aklınızdaki soruların hepsini cevaplamaya çalışacağız.
Carrier Grade NAT yahut daha epey bilinen ismiyle CGNAT, en sıradan sözle bir IP adresi üzerinden yüzlerce hatta tahminen de binlerce kişinin internete çıkmasını sağlayan bir ağ yapılandırmasıdır.
Biroldukça internet servis sağlayıcısının son vakit içinderda kullanıcılarını CGNAT’a süratle geçirmesinin sebebi aslında birkaç yıl içerisinde yaşanan ani internet kullanmasından kaynaklanıyor. Bildiğiniz üzere internete bağlı olan her aygıtın kendisini tanımlayan bir adet IP (Internet Protocol) adresine sahip olması gerekiyor. Şu anda faal olarak kullanılan IP adres yapısı olan IPv4 tasarlanırken internetin bu derece yaygınlaşacağı, konutlarımıza hatta mutfaklarımızlardaki buzdolaplarına kadar ulaşacağı hesaba katılmamıştı.
32-bit yani her 1 bloğun 1 bayt olacağı 4 baytlık IPv4 ip adresleri (xxx.xxx.xxx.xxx şeklinde) azamî 2 üzeri 32 yani 4,294,967,296 (4 milyar 294 milyon 967 bin 296) tane oluşturulabildiğinden, günümüzde internete bağlı aygıt sayısına baktığımızda bunun yetersiz kaldığını görüyoruz.
Ama insanların IPv4 yetse de yetmese de bir biçimde internete çıkması lazım, bu nasıl oluyor? Aslında bunun da yanıtı sıradan. Aşağıda bu mevzu hakkında yaptığım sıradan çizime bakalım evvela.
Çizimde gördüğünüz üzere iki biçimde internete çıkış yapan internet kullanıcıları mevcut. Bunlardan biri olağan IP ile başkası ise CGNAT ile internete çıkış yapıyor.
Burada şu farklılığın dikkatinizi çekmesi lazım. Olağan IP alan kullanıcı modem router/yönlendiriciden daha sonrasında genel ağa çıkabiliyorken, CGNAT ile internete bağlanan kullanıcıların modemlerine internet servis sağlayıcının yerleştirmiş olduğu ek bir yönlendirici sayesinde güya mahallî ağda üzere IP adresleri atanıyor. ondan sonrasında internete çıkılmak istenildiğinde bu türlü yüzlerce hatta binlerce kullanıcı dışarıya tek bir IP adresi ile çıkarılıyor.
Bunu olağan IP adresine sahip bir kullanıcının mesken ağında birden hayli internete bağlı aygıtın olması ancak bunların ekseriyetle dışarıda tek IP adresi ile ilişki kurmasına benzetebilirsiniz. İşte bunu internet servis sağlayıcılar yönlendirici aygıtlar sayesinde yaptıklarından, size de CGNAT IP tesis edildiğinde önünüzde ek bir aygıt daha yer alıyor diyebiliriz.
Bunun karşılığı aslında hayli sıradan. Önünüzde bulunan ek router/yönlendirici aygıt bunu engelliyor, olağan IP adresine sahipken yaptığınız üzere kendinize özel port tahsis edemiyorsunuz. Şayet edebilseydiniz büyük ihtimalle birebir bloğu paylaştığınız bir öbür kullanıcının internetinin kesilmesine niye olabilirdiniz.
Bu üslup bir durum yaşıyorsanız ve kesinlikle port açmanız gerekiyorsa uygulayabileceğiniz sırf birkaç tahlil mevcut.
Statik IP Hizmeti Almak
Bunlardan birincisi, statik IP hizmeti alarak kendinizi CGNAT’a alınan kullanıcılar içinden çıkarmak.
Bildiğiniz üzere olağan internet kullanıcıları dinamik IP ile internete çıkarlar. Yani modemi her kapayıp açtığınızda IP adresiniz doğal olarak değişmektedir. Sizin IP adresiniz bölgenizdeki bir öteki müşteriye, müddeti dolmuş olan diğer müşterininki de size atanır.
Statik IP hizmeti aldığınızda internet servis sağlayıcı firmanız sizler için özel olarak, değişmeyen ve fiyatını ösöylemiş olduğiniz sürece size ilişkin olan özel bir IP adresi atar. Çoklukla uzaktan daima erişilmesi gereken bilgisayar yahut sunucularda bu IP adresi kullanılır, müşteri istemedikçe mutlaka değiştirilmez. Rastgele bir CGNAT yapılandırmasına dahil olmayacağınız için statik IP hizmetinde istediğiniz üzere port açabilirsiniz.
Sanal Ağ Yazılımı
İkinci tahlil ise Ngrok, LogMeIn Hamachi üzere lokal ağınızı sanal ağ mantığı ile paylaşıma açan yazılımlar kullanmaktır.
Örneğin Hamachi kullanarak sıradan bir oyun sunucusu kurdunuz diyelim ve dostunuzla birlikte oynuyorsunuz. Aslında sizler dışarıya yönelik bir port açmıyorsunuz. Hamachi’nin oluşturduğu sanal ağa ikiniz de dahil olduğunuzdan güya mahallî ağda oynuyormuşsunuz üzere ilişki kuruyorsunuz. bu biçimdece port açmanıza gerek kalmıyor.
CGNAT’tan Çıkış Talebi Verin
Üçüncü tahlil ise, servis sağlayıcı firmanıza nazikçe özel kullanımlar için CGNAT IP bloğundan çıkmak istediğinizi söylemek.
Firmalar kesin tahlil olarak statik IP hizmeti satın almanızı istese de kimileri müşteri taleplerini yerine getiriyor. bir daha de sıklıkla bu usul bir talebinize olumlu cevap geleceğini pek sanmıyoruz. Çünkü müşteri temsilcilerinin müdahale edebileceği bir şey olmuyor.
Şayet modeminizde gözüken dış IP adresiniz ile, nitekim dışarıya çıkan yani internetteki IP adres sorgulama web sitelerinde yer alan adres bilgisi birbirinden farklıysa CGNAT’a dahilsiniz demektir.
Örneğin aşağıda X şahsının modem arayüzünde gözüken dış IP adresi 10.xxx.xxx.114/32 (buradaki /32 subnet’i söz ediyor) olsun.
Bir de WhatIsMyIPAddress üzerinde gözüken nasılmış bakalım.
Gördüğünüz üzere modemdekinden farklı, hatta alakası bile yok. Buradan yola çıkarak bu kişi CGNAT’a dahil edilmiş diyebiliriz.
CGNAT’ın Kalıcı Tahlili: IPv6
Maalesef ki CGNAT’tan statik IP hizmeti almadan yahut müşteri hizmetleriyle uzun uzadıya sıkıntı anlatmadan çıkmanın tek yolu IPv6’nın ülkemizde yaygınlaşmasını ve tam manasıyla kullanılabilir hale gelmesini beklemek.
IPv4’ün artık yetersiz gelmeye başladığı anlaşıldığında Internet Protocol Version 6 yani IPv6 denilen yeni bir protokol geliştirildi. IPv6 128 bit, 8 adet 16’lık tabandan oluşuyor. Yani IPv6’da 2 üzeri 128’den 340282366920938463463374607431768211456 tane IP adresi oluşturmak mümkün olacak. Bu da IPv4’teyken yaşanan IP adresi yetmezliği meselesini sonsuza kadar çözecek üzere gözüküyor. Doğal olarak CGNAT üzere uygulamalara geçiş daha sonrası gerek kalmayacak. IPv6 hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız ayrıyeten IPv6 yazımızı okuyabilirsiniz.
TürkNet üzere birtakım servis sağlayıcıları şimdiden müşterilerine deher neysel olarak IPv6 IP adreslerini sunarken, öteki servis sağlayıcıların da artık yeni IP standardı olan IPv6’ya geçişi hızlandırması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü yurt haricinde biroldukca ülkenin oldukcatan geçiş yapmış olduğunu göz önüne alırsak Türkiye olarak geç kaldığımızı bile söyleyebiliriz.