‘Cinsel kimliğin inkârını beklemek ayrımcılıktır’
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Futbol hakemi Halil İbrahim Dinçdağ, 2009 yılında eşcinsel olduğu sebebi öne sürülerek meslekten ihraç edilmişti. Münasebet olarak Dinçdağ’a Gülhane Askerî Tıp Akademisi’den (GATA) verilen ‘askerliğe elverişli değildir’ raporu gösterilmişti. Dinçdağ, bu raporun basına yansıması ve hakemlik yaptırmayarak ayrımcılık yaptığı teziyle Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) 2009 yılında dava açmıştı. İstanbul 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, 29 Aralık 2015’te davanın kısmen kabulüne karar vererek, TFF’nin 3 bin lira maddi, 20 bin lira manevi olmak üzere 23 bin lira tazminat ödemesine hükmetmişti. Karara hem TFF tıpkı vakitte Halil İbrahim Dinçdağ’ın avukatı itiraz etti. Davalı TFF’nin başvurusunu kabul eden Yargıtay, sonucu manevi tazminat şartları oluşmadığı sebebi öne sürülerek bozdu. Evrakın yine görüşüldüğü İstanbul 20. Asliye Hukuk Mahkemesi de Yargıtay’ın sonucuna uyarak, taminat talebini reddetti. Bunun üzerine Dinçdağ’ın avukatı karar takrar itiraz etti.
İtirazı görüşen Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, oy oldukçaluğuyla kişilik hakkının zedelenmesinden ziyan nazarann kişinin manevi tazminat isteyebileceğini, manevi tazminatın istenebilmesi için gerçekçi şartların oluşması gerektiğini ve davaya bahis olayda manevi tazminat şartlarının oluşmadığını belirtti. Lakin heyet üyesi bir hakim karara muhalefet şerhi düştü.
‘Eşitlik ilkesi’ne vurgu
Dairesi üyesi S.K. karşı oy yazısında “Farklı muamele kaynaklı ayrımcılıktan kurtulması için şahıstan, kişiliğinin ayrılmaz bir modülünü oluşturan cinsel yönelimini inkar etmesi yahut değiştirmesi beklenemez” sözlerine yer verdi. S.K. 7 sayfalık şerh yazısında özetle şunları kaydetti:
“Davacının, sıhhat meseleleri ve mevzuat münasebet gösterilerek çeşitli mazeretlerle ayrımcı muameleye tabi tutulduğu anlaşılmaktadır. Bu niçinle davacının maruz kaldığı muamele, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarında ayrımcılık sebebi olarak kabul edilen cinsel yönelimle direkt irtibatlıdır. Anayasa’nın 10. unsuru yeterince ‘Herkes, lisan, ırk, renk, cinsiyet, siyasi fikir, felsefi inanç, din, mezhep ve gibisi sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.’ Devlet organları ve yönetim makamları bütün süreçlerinde kanun önünde eşitlik prensibine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar. Anayasa’nın 10. hususunda yer verilen eşitlik prensibi, AİHS’nin 14. unsurunda yer alan ayrımcılık yasağına göre daha kapsayıcı olmanın yanında başka temel hak ve özgürlüklerden bağımsız olarak da ileri sürülebilecek öznesi herkes olan temel bir unsurdur. Toplumun çoğunluğundan farklı cinsel yönelime sahip şahısların ‘herkes’ kapsamında hak özneleri olarak anayasada yer verilen hak ve özgürlüklerden ayrımcılık yasağı kapsamında yararlanmaları gerektiği kuşkusuzdur. Davacının hakemlik nazaranvine iade talebinin reddedilmesi, mesleksel yetersizlik yahut bununla ilgili bir niçinden dolayı değil özel ömrüyle ilgili tercihinden kaynaklanmıştır. Eşcinsel olan bir kişinin, mevcut mevzuat uyarınca hakemlik bakılırsavini yapamayacağını önbakılırsan bir kural yahut bu tarafta bir sav da bulunmamaktadır. Davalının temel hak ve özgürlüğünü kısıtlar nitelikte olduğu niyetinde olduğumdan bu niçinle de birinci derece mahkemesi sonucunın bozulması gerektiği kanaatindeyim.”
Alıntıdır.
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Futbol hakemi Halil İbrahim Dinçdağ, 2009 yılında eşcinsel olduğu sebebi öne sürülerek meslekten ihraç edilmişti. Münasebet olarak Dinçdağ’a Gülhane Askerî Tıp Akademisi’den (GATA) verilen ‘askerliğe elverişli değildir’ raporu gösterilmişti. Dinçdağ, bu raporun basına yansıması ve hakemlik yaptırmayarak ayrımcılık yaptığı teziyle Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) 2009 yılında dava açmıştı. İstanbul 20. Asliye Hukuk Mahkemesi, 29 Aralık 2015’te davanın kısmen kabulüne karar vererek, TFF’nin 3 bin lira maddi, 20 bin lira manevi olmak üzere 23 bin lira tazminat ödemesine hükmetmişti. Karara hem TFF tıpkı vakitte Halil İbrahim Dinçdağ’ın avukatı itiraz etti. Davalı TFF’nin başvurusunu kabul eden Yargıtay, sonucu manevi tazminat şartları oluşmadığı sebebi öne sürülerek bozdu. Evrakın yine görüşüldüğü İstanbul 20. Asliye Hukuk Mahkemesi de Yargıtay’ın sonucuna uyarak, taminat talebini reddetti. Bunun üzerine Dinçdağ’ın avukatı karar takrar itiraz etti.
İtirazı görüşen Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, oy oldukçaluğuyla kişilik hakkının zedelenmesinden ziyan nazarann kişinin manevi tazminat isteyebileceğini, manevi tazminatın istenebilmesi için gerçekçi şartların oluşması gerektiğini ve davaya bahis olayda manevi tazminat şartlarının oluşmadığını belirtti. Lakin heyet üyesi bir hakim karara muhalefet şerhi düştü.
‘Eşitlik ilkesi’ne vurgu
Dairesi üyesi S.K. karşı oy yazısında “Farklı muamele kaynaklı ayrımcılıktan kurtulması için şahıstan, kişiliğinin ayrılmaz bir modülünü oluşturan cinsel yönelimini inkar etmesi yahut değiştirmesi beklenemez” sözlerine yer verdi. S.K. 7 sayfalık şerh yazısında özetle şunları kaydetti:
“Davacının, sıhhat meseleleri ve mevzuat münasebet gösterilerek çeşitli mazeretlerle ayrımcı muameleye tabi tutulduğu anlaşılmaktadır. Bu niçinle davacının maruz kaldığı muamele, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ve Anayasa Mahkemesi (AYM) kararlarında ayrımcılık sebebi olarak kabul edilen cinsel yönelimle direkt irtibatlıdır. Anayasa’nın 10. unsuru yeterince ‘Herkes, lisan, ırk, renk, cinsiyet, siyasi fikir, felsefi inanç, din, mezhep ve gibisi sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.’ Devlet organları ve yönetim makamları bütün süreçlerinde kanun önünde eşitlik prensibine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar. Anayasa’nın 10. hususunda yer verilen eşitlik prensibi, AİHS’nin 14. unsurunda yer alan ayrımcılık yasağına göre daha kapsayıcı olmanın yanında başka temel hak ve özgürlüklerden bağımsız olarak da ileri sürülebilecek öznesi herkes olan temel bir unsurdur. Toplumun çoğunluğundan farklı cinsel yönelime sahip şahısların ‘herkes’ kapsamında hak özneleri olarak anayasada yer verilen hak ve özgürlüklerden ayrımcılık yasağı kapsamında yararlanmaları gerektiği kuşkusuzdur. Davacının hakemlik nazaranvine iade talebinin reddedilmesi, mesleksel yetersizlik yahut bununla ilgili bir niçinden dolayı değil özel ömrüyle ilgili tercihinden kaynaklanmıştır. Eşcinsel olan bir kişinin, mevcut mevzuat uyarınca hakemlik bakılırsavini yapamayacağını önbakılırsan bir kural yahut bu tarafta bir sav da bulunmamaktadır. Davalının temel hak ve özgürlüğünü kısıtlar nitelikte olduğu niyetinde olduğumdan bu niçinle de birinci derece mahkemesi sonucunın bozulması gerektiği kanaatindeyim.”
Alıntıdır.