DDR5 Bellekler İçin Sıvı Soğutma Tahlilleri Gereklilik mi Olacak?

Adanali

Member
Şu anda DDR5 bellek kitlerinde stok meseleleri yaşanıyor ve karaborsacıların bu olaya da el attığını gördük. Asıl mevzumuza dönecek olursak, hatırlarsanız DDR5 belleklerin DDR4’e göre daha sıcak çalışacağından bahsetmiştik. Bu bellekleri satın alanlar, DDR4 belleklere nazaran daha fazla ısı ürettiğini öğreniyor zira modüller üzerinde PMIC dediğimiz güç denetim devreleri yer alıyor.

Bu bağlamda Bitspower, sanayinin özel olarak DDR5 bellek modülleri için tasarlanmış birinci sıvı soğutma tahlillerini piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Şirketin su soğutmalı bloğunu ne vakit kullanıma sunacağını bilmiyoruz, fakat web sayfasında listelendiği için epeyce uzun sürmeyeceğini söylemek mümkün. Öte yandan önümüzdeki süreçte farklı şirketlerin de bu pazara dahil olduğunu bakılırsabiliriz.


Thermaltake, yakın vakitte DDR3 ve DDR4 modülleri sıvı soğutma sistemleri piyasaya sürmüştü. Pacific A2 Ultra modeli, fotoğrafları, animasyonları, hatta saatler ve sıcaklıklar üzere hakikaten faydalı ayrıntıları görüntüleyebilen devasa bir 3,9″ LCD ekrana sahipti. Sıvı soğutma bloğu resmi olarak DDR3 ve DDR4 modülleri için tasarlandı, bu niçinle DDR5 modüllerle uyumlu olmayacağı çabucak hemen belirli değil.

Neredeyse tüm PC bileşenleri için sıvı soğutmanın hava soğutmadan daha verimli olduğu kanıtlanmıştır, lakin bellek modüllerinde bu tahlilin her vakit verimli olduğunu söylemek mümkün değil. DRAM yongaları, çok voltajla çalışmadıkları sürece yüksek sıcaklıklara çıkma eğilimi göstermiyorlar. Lakin biraz evvel bahsetmiş olduğumiz üzere, PMIC ve ısı üreten voltaj düzenleyici modülünü (VRM) taşıyan DDR5 RAM’lerin ortaya çıkmasıyla bir arada sıvı soğutma daha yararlı olabilir.


Bellek modülü voltaj düzenlemesi genel olarak anakart tarafınca gerçekleştiriliyor. Anakart üreticileri ise daha güzel sürat aşırtma potansiyeli sağlamak için daha gelişmiş PMIC’ler ve daha yüksek kaliteli VRM bileşenleri kullanarak rakiplerinden daha üstün pozisyona çıkmaya çalışabiliyor.

DDR5 ile her modül kendi PMIC ve VRM’siyle bir arada gelirken, anakartın bellek kitlerine sırf 5 Volt güç sağlaması gerekiyor ve akabinde gereken dönüşümleri yerleşik bileşenler hallediyor. Anakart, voltajları SPD programlama yoluyla hala denetim edebilir lakin bellek modülü üreticileri artık mamüllerini farklılaştırmak için PMIC’ler ve VRM’ler konusunda gelişmiş tahliller sunma yoluna gidecek.

O denli ki bu bileşenler daha fazla ısı üretiyor. 2021 yılının başlarında Corsair, yerleşik PMIC ve VRM niçiniyle DDR5 bellek modüllerinin DDR4’e nazaran hayli daha fazla ısınabileceğini doğruladı. MSI ise kısa mühlet evvel Renesas P9811-Y0 model PMIC’in yakınlarda öteki bir modül olmadan çift kanal modunda çalışırken 56ºC’ye kadar ısınabileceğini gösterdi. Ayrıyeten DDR5 entegre devreleri 1,35 Volt’ta (JEDEC standardı olan 1,1 Volt’tan daha yüksek) çalışırken 51ºC’ye kadar ulaşabiliyor ve bu da RAM’ler kelam konusu olduğunda yüksek bedeller diyebiliriz.


Modüller sürat aşırtma uygulansa ve çok voltajla çalışsa bile çift kanal modunda hava soğutma kâfi olacaktır. Lakin dört modül birbirine yakın monte edildiğinde sıcaklıklar denetimden çıkabilir ve sıvı soğutma üzere gelişmiş soğutma formları bu noktada kıymet kazanabilir.

DDR5 standardı, gelecek yıllar için değerli performans ve kapasite ölçeklendirmesi sağlamak emeliyle epey sayıda mimari özelliğe sahip. DDR4 standardı 4 GB 2133 MT/sn aygıtlarla başladı ve 16 GB 3200 MT/sn IC’ler ile bitmiş oldu. DDR5’te 16Gbit 4800MT/sn IC’lerle başlıyoruz ve kapasitenin 64 GB’a, transfer suratlarının da 8000 MT/sn ve ötesine taşınmasını bekliyoruz. Sonuç olarak, bellek yongaları fazlaca daha karmaşık hale gelecek ve bugün olduğundan epey daha fazla ısı yayacak. Sürat aşırtma yapmak isteyenler ise kesinlikle bu mevzuda daha dikkatli olmalı.

Tüm bunların haricinde, yeni jenerasyon bellek teknolojilerine geçiş yapıyorsanız DDR5 RAM overclock rehberimize göz atmak isteyebilirsiniz.