Çocuk ve ergenlerde Depresif bozukluk
1970’lerde çocuklarda erişkinlere emsal depresyonun görülmediği zannediliyordu. Bugün ise erken çocukluk periyodundan itibaren çocuklarda da depresyonun görüldüğünü ger gelişimsel periyoda nazaran özgül belirtiler ortaya çıktığını biliyoruz.
Bebeklik devrinde anniçin ya da primer bakım verenden ayrılık daha sonrası “anaklitik depresyon” dediğimiz bebeklik depresyonu görülür. Bu bebekler başlangıçta, ağlama, huzursuzluk, uykusuzluk halinde yakınmalar ortaya çıkarırken anniçin yoksunluğun devam ettiği durumlarda bitkin, halsiz, dingin, iştahsız, kabızlık biçiminde belirtilere dönüşerek tablo ağırlaşabilir. Etrafa ilgi göstermeleri azalır.
Ilkokul devrinde ortaya çıkan depresyonlarda genetik yatkınlık ya da olumsuz ömür olayları kelam konusu olabilir. Ebeveyn kaybı, ayrılığı, yer değişikliği, okul değişikliği, karşılaştığı travmalar üzere. Bu yaş kümesinde moralsizlik, sonluluk, huzursuzluk, oyun oynamak istememe, can kasveti, sevilmediğini düşünme, telaşlar, uyku meseleleri, davranış meseleleri, endişeler, idrar, kaka kaçırma halinde belirtiler ortaya çıkabilir. Çocuk isteksiz ve mutsuzdur. Evvelce yaptığı keyif aldığı aktiflikleri yapmak istemez.
Gençlik devrinde belirtiler sonluluk, mutsuzluk, isteksizlik, kendine inançta azalma, içe kapanma, değersizlik niyetleri, kendine inançta azalma, karamsarlık, dikkat sıkıntıları, uyku ve iştah meseleleri, ömürle ilgili olumsuz kanılar, intihar kanıları yahut teşebbüsü biçiminde belirtiler görülür. İsteksizlik günlük hayatla, ilgi alanlarıyla olabileceği üzere okulla da ilgili olabilir ve bu gençler okula devam sıkıntıları yaşarlar. Dikkat ve unutkanlıkla ilgili belirtiler tabloya eklendiği için akademik başarıda gerileme kelam konusu olabilir. Ders çalışmak istemezler, okul muvaffakiyetleri düşer, okula gitmek istemeyebilirler. Okul kurallarına uymak istemezler. Sonluluk niçiniyle aile ve arkadaşları ile ilgilerde sıkıntılar yaşarlar. Daha evvel yapmadıkları eski davranışları yapabilirler. Sigara, alkol unsur kullanması, uygunsuz cinsel bağlantılar, maddelerle başının sıkıntıya girmesi, hırsızlık üzere. Depresyon uzun sürmektedir ve düzelse bile yenidenlama mümkünlüğü yüksektir.
Bu farklılıkla ortaya çıktığında başlangıçta aile bunun sebebini kavramakta zorlanabilir. Çocuğunda bir farklılık olduğunu fark eder lakin bunun ne olduğunu bilemeyebilir. Çocuğundan beklentileri ve olanlar içinde fark olduğunda çatışmalar artabilir. Depresyonu olan çocuk ve gençlerin aile ilgilerinin daha çatışmalı olduğu, anne babanın daha reddedici olduğu, daha sonlu, negativizst, uyarıcı oldukları, daha az hislerini söz ettikleri ve daha az destekledikleri bilinmektedir.
Ortaya çıkan belirtilerle ilgili yardım arayan anne babalar çocuk psikiyatrisine başvurduklarında detaylı bir kıymetlendirme yapılır. Depresyonun niçinleri, belirtileri kıymetlendirilir. Çocuk ve aile bilgilendirilir. Depresyona niye olan olumsuz ömür olayları ve depresyonun ortaya çıkardığı sıkıntılar ele alınır. Tedavide psikoterapi, davranışçı terapiler, aile terapisi ve ilaç kullanması seçenekleri kıymetlendirilir.
1970’lerde çocuklarda erişkinlere emsal depresyonun görülmediği zannediliyordu. Bugün ise erken çocukluk periyodundan itibaren çocuklarda da depresyonun görüldüğünü ger gelişimsel periyoda nazaran özgül belirtiler ortaya çıktığını biliyoruz.
Bebeklik devrinde anniçin ya da primer bakım verenden ayrılık daha sonrası “anaklitik depresyon” dediğimiz bebeklik depresyonu görülür. Bu bebekler başlangıçta, ağlama, huzursuzluk, uykusuzluk halinde yakınmalar ortaya çıkarırken anniçin yoksunluğun devam ettiği durumlarda bitkin, halsiz, dingin, iştahsız, kabızlık biçiminde belirtilere dönüşerek tablo ağırlaşabilir. Etrafa ilgi göstermeleri azalır.
Ilkokul devrinde ortaya çıkan depresyonlarda genetik yatkınlık ya da olumsuz ömür olayları kelam konusu olabilir. Ebeveyn kaybı, ayrılığı, yer değişikliği, okul değişikliği, karşılaştığı travmalar üzere. Bu yaş kümesinde moralsizlik, sonluluk, huzursuzluk, oyun oynamak istememe, can kasveti, sevilmediğini düşünme, telaşlar, uyku meseleleri, davranış meseleleri, endişeler, idrar, kaka kaçırma halinde belirtiler ortaya çıkabilir. Çocuk isteksiz ve mutsuzdur. Evvelce yaptığı keyif aldığı aktiflikleri yapmak istemez.
Gençlik devrinde belirtiler sonluluk, mutsuzluk, isteksizlik, kendine inançta azalma, içe kapanma, değersizlik niyetleri, kendine inançta azalma, karamsarlık, dikkat sıkıntıları, uyku ve iştah meseleleri, ömürle ilgili olumsuz kanılar, intihar kanıları yahut teşebbüsü biçiminde belirtiler görülür. İsteksizlik günlük hayatla, ilgi alanlarıyla olabileceği üzere okulla da ilgili olabilir ve bu gençler okula devam sıkıntıları yaşarlar. Dikkat ve unutkanlıkla ilgili belirtiler tabloya eklendiği için akademik başarıda gerileme kelam konusu olabilir. Ders çalışmak istemezler, okul muvaffakiyetleri düşer, okula gitmek istemeyebilirler. Okul kurallarına uymak istemezler. Sonluluk niçiniyle aile ve arkadaşları ile ilgilerde sıkıntılar yaşarlar. Daha evvel yapmadıkları eski davranışları yapabilirler. Sigara, alkol unsur kullanması, uygunsuz cinsel bağlantılar, maddelerle başının sıkıntıya girmesi, hırsızlık üzere. Depresyon uzun sürmektedir ve düzelse bile yenidenlama mümkünlüğü yüksektir.
Bu farklılıkla ortaya çıktığında başlangıçta aile bunun sebebini kavramakta zorlanabilir. Çocuğunda bir farklılık olduğunu fark eder lakin bunun ne olduğunu bilemeyebilir. Çocuğundan beklentileri ve olanlar içinde fark olduğunda çatışmalar artabilir. Depresyonu olan çocuk ve gençlerin aile ilgilerinin daha çatışmalı olduğu, anne babanın daha reddedici olduğu, daha sonlu, negativizst, uyarıcı oldukları, daha az hislerini söz ettikleri ve daha az destekledikleri bilinmektedir.
Ortaya çıkan belirtilerle ilgili yardım arayan anne babalar çocuk psikiyatrisine başvurduklarında detaylı bir kıymetlendirme yapılır. Depresyonun niçinleri, belirtileri kıymetlendirilir. Çocuk ve aile bilgilendirilir. Depresyona niye olan olumsuz ömür olayları ve depresyonun ortaya çıkardığı sıkıntılar ele alınır. Tedavide psikoterapi, davranışçı terapiler, aile terapisi ve ilaç kullanması seçenekleri kıymetlendirilir.