Dokuma ve hazır giyimciler iplik için pazarlığa oturdu

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Yener KARADENİZ

Dokumacılık ve hazır giysi bölümü temsilcileri içinde, pamuk ipliğinde yurtiçi ve yurtdışı meblağları içinde açılan fark niçiniyle yaşanan sıkıntıya Ticaret Bakanlığı da dahil oldu. Geçen hafta her iki kesim temsilcileri ile ortak istişare toplantısı kapsamında bir ortaya gelen Ticaret Bakanı Mehmet Muş, İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İHKİB) Lideri Mustafa Gültepe ve İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birlikleri (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz’e bir ay müddet vererek, “Odalarınız karşılıklı. Bu sorunu kendi aranızda çözün” dedi. 2,5 saat süren ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri İsmail Gülle’nin yanı sıra dal ihracatçı birlikleri liderleri ve iş insanlarının katıldığı görüşmede, pamuk ipliği ticaretinin bir ay müddetle incelenmesi talimatını da veren Bakan Muş, liderlerin ortak bir tahlil üzerinde uzlaşamaması halinde pamukta meydana gelecek fiyat hareketlerinin neticelerina nazaran yüzde 5-8 içinde olan ek gümrük vergilerinin akıbetine karar vermesi bekleniyor.

İplik ve elyaf ihracatı katlandı

Hazır giysi dalı temsilcileri, uzun müddettir pamuk ipliğinin Türkiye’de yurtharicinden yüzde 20’ye yakın daha değerli olduğunu, üstelik terminde kasvet yaşadıklarını ve bunun tam da talebin Türkiye’ye kaydığı devirde rekabeti engellediğini belirtiyor. Geçen ay hususla ilgili olarak 5 ihracatçı birliği ve 13 dal derneği ortak toplantı düzenleyerek yansılarını lisana getirmişti. Hazır giysi kesim temsilcilerinin savına bakılırsa son bir yılda pamuğun fiyatı dünyada yüzde 57, Türkiye’de yüzde 86’6 artış gösterdi. Pamuk ipliğini yurtarasından milletlerarası piyasalara bakılırsa 0.80-1 dolar daha değerliye aldıklarını lisana getiren dal temsilcileri, fiyat artışının yanı sıra tedarikte de sorun çektiklerini, daha evvel 2-3 haftada gelen ham unsurun artık 4-5 haftada ellerine ulaştığını, eserin ihracata daha fazla gittiğini belirtti. İTHİB tarafınca açıklanan kasım ayı sayılarına göre toplam iplik ihracatından yüzde 33,8 hisse alan pamuk ipliği ihracatı, ocak-kasım devrinde bundan evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 107 artarak 819 milyon dolar pahasında gerçekleşti. Pamuk elyafı ihracatı ise tıpkı devirde yüzde 95,8 artarak 353 milyon dolara yükseldi. Mustafa Gültepe, elyafın kilogramının 2, ipliğin 4 ve kumaşın ise 6-7 dolara ihraç edildiğini, bu mamüllerin hazır giysiye dönüştürülmesi halinde ise fiyatın 16-17 dolara kadar çıktığını belirtti.

“Düşürülmesi ya da askıya alınmasını bekliyoruz”

Geçen hafta gerçekleşen toplantı ile ilgili kıymetlendirme yapan Mustafa Gültepe, “Konuyla ilgili raporumuzu sunduk, savunmamızı yaptık. Her ne kadar milletlerarası piyasada pamuk meblağları şu an biraz olsun gerilese de yüzde 20 üzere fiyat farkı olmaması lazım. Bakan Mehmet Muş da fiyatların aşağı çekilmesini, bizim de kendi ortamızda anlaşabileceğimizi söylemiş oldu. Kelam konusu mamüllerin ihracatının ve iç piyasa hareketinin de bir ay boyunca incelenmesini istedi. Önümüzdeki ay hareketlerin neticelerina göre karar verilecek. Birlik liderleri ve başka temsilciler ellerinden geleni yapacağını söylemiş olduler. Düzgünleşme olup olmadığına bakılacak. Bizim beklentimiz ilave vergilerin düşürülmesi ya da süreksiz olarak askıya alınması istikametinde karar verilmesi” diye konuştu.

“Türkiye’de en az korunan eser pamuk ipliği”

İTHİB Lideri Ahmet Öksüz, Türkiye’nin daha ucuza iplik ihraç etmediğini bunu da kıymetlendirme toplantısında faturalarla, mutabakatlar ile sunduklarını söylemiş oldu. “O hususta iplik tarafının veremeyeceği bir hesabı yok” diyen Öksüz, “Global piyasalarda pamuk meblağlarının artmasından kaynaklanan bir artış var. İkincisi boya, kimyevi unsurlar, güç maliyetleri arttı. Yılbaşında personellik fiyatları de artıyor. Önemli bir maliyet artışı kelam konusu. Bu da ister istemez eser fiyatına yansıyor. Biz de bunu dilek etmiyoruz elbet” dedi. Ortadaki fiyat farkı konusunda ise Öksüz, şu sözleri kullandı: “Pamuk ipliğinde yüzde 20 daha kıymetli değil. Olsa Türkiye yurtdışına ihracat yapamaz. Dünya piyasaları kabul etmez bunu. Hindistan fiyatını önümüze getiriyorlar. Hindistan ipliği dünyanın en kalitesiz ipliği. Türkiye’deki iplik fiyatları ile Hindistan ipliğini kıyaslamak yanlışsız değil. Yanı sıra Türkiye’deki iplik sanayicisi dünya meblağlarının yüzde 10 üzerinde pamuk kullanıyor. Onu da göz arkası etmemek lazım. Türkiye’deki iplik meblağları şu an dünya ile paralel. Tabi kaliteye göre yüzde 5 değerli olduğu yerler olabilir lakin yüzde 20 fark yok. esasen Dahilde Sürece Rejimi (DİR) ile vergi ödemeden de geliyor. Biz şunu önerdik; konfeksiyoncu kumaş tesisi olmadığı için DİR kapsamında direkt iplik getiremiyor. Kumaşçı ile işbirliği yaparak DİR kapsamında vergi ödemeden ipliği getirip ihracat yapabilsin ve o belgeyi de kapatabilsin dedik. O baya bir ilgi gördü. Bunlar üzerinde çalışmak, bu şekil enstrümanlar bulmak lazım” diye konuştu. Öte yandan kumaştaki yüzde 20 ve konfeksiyondaki yüzde 30 ek vergi ile karşılaştırıldığında iplikteki vergilerin fazlaca düşük kaldığını anlatan Öksüz, “Türkiye’de en az korunan dal bu. O niçinle bizim bunu kaldırmamız kelam konusu olamaz. Beşerler buna güvenerek yatırım yaptı. Yüzde 20 kapasite artışı yapıyoruz. bu biçimde bir periyotta bu ek vergilerin kaldırılması konfeksiyon kesimi için de yanlış. Şu anda iplik olmadığı için yatan bir tesis yok tüm atölyeler dolu” formunda konuştu.

“Yüzde 20 fiyat farkı kabul edilemez”

Kıymetlendirme toplantısına katılan bir öbür isim olan TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Dal Meclisi Lideri Onur Fayat, bilhassa müşterilerin fiyat konusunda baskı yaptığı bu biçimde bir devirde hammaddede yüzde 20 fiyat farkı oluşmasının hakikat olmadığını ve bunu raporlarla da Bakan Mehmet Muş’a sunduklarını anlattı. Fayat, “Hindistan’dan 5 dolara pamuk ipliği alıyorsak burada 6 dolar. Türk pamuğu Hindistan ya da Pakistan’dan daha düzgün olduğu için yüzde 5-10 daha değerli olabilir o sorun değil ancak yüzde 20 fiyat farkı bizim için devasa yükseklikte. Buradaki ek vergilerin en azından yarıya indirilmesi uygun olurdu. Bunları anlattık. Olumlu geçti toplantı. Her iki tarafta savunmasını karşı tezlerini sundu. Biz bu fiyatlar sebebi ile karlılığımızın düştüğünü de kanıtladık. Artık bir aylık mühlet var. Ya taraflar yani birlik liderleri kendi ortalarında ortak bir tabanda, tahlilde buluşacak ya da bir ay sonunda iplikte oluşacak hareketin neticelerina nazaran karar verilecek. Biz fiyat farkının düşürülmesi ya da vergilerin yarıya indirilmesi tarafında karar verilebileceğini düşünüyoruz, o denli umuyoruz” diye konuştu.