Yeni jenerasyon yahut eski bir ekran kartı kullanıyor olabilirsiniz. Durum ne olursa olsun, ekran kartınızın sıcaklığını periyodik olarak denetim etmeniz değerlidir. Kasanızın hava akışı zayıf olabilir, kartınızın soğutma sistemi yetersizdir yahut yıllardır sisteminize el değmeden kullanıyor olabilirsiniz. Yüksek sıcaklıklar bir şeylerin yanlış gittiğini gösterebilir ve bu çeşit durumlarda performansın düştüğüne şahit olabilirsiniz. her neyse ki her şeyi takip etmek ve denetim altına almak için yapılacak kimi şeyler var.
Biroldukca kullanıcı, bilgisayarlarının ortasındaki tozu temizlemeden aylar hatta senelerca kullanabilir. kararında ise yüksek sıcaklıklar, daha düşük performans ve hatta bileşen arızasıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Arızalardan bahsetmişken, bu ilişki üzerinden GPU’ların yıpranma süreci ve ömrüyle ilgili makalemize ulaşabilirsiniz.
Sıcaklıkları takip etmek için biroldukça yardımcı program kullanabilirsiniz. Donanım meraklıları genelde MSI Afterburner, HWiNFO, HWMonitor yahut GPU-Z kullanmayı tercih ediyor. Bunların hepsi fiyatsız ve şu anda kullanımda olan şimdi her ekran kartına dayanak sunuyorlar. Ayrıyeten HWiNFO’nun taşınabilir bir sürümü olduğunu ek olarak belirtelim.
Ekran kartınızla overclock yaparken ve hatta undervolt yaparken bir daha bu yazılımlar yardımınıza koşabilir. GPU-Z, MSI Afterburner ve HWiNFO’nun yanı sıra ekran kartınızı zorlayabilecek birtakım programlar bize lazım olabilir. Sıcaklıkları bildirebilen üç boyutluMark üzere test yazılımlarını da kullanabilirsiniz, fakat bilhassa ağır oyunlarda uzun vakit geçirmek daha düzgün bir seçenek.
FurMark gerilim testi ile ısınma takibi
FurMark, ekran kartlarını test etmek için çoğunlukla kullanılan tanınan bir yazılım ve sıcaklıklarla bir arada başka detayları kullanıcıya bildiriyor. Fakat bu araç GPU’nuza ağır yük bindireceğinden dikkatli olmanızda yarar var.
Ana GPU-Z ekranı, GPU frekansı, bellek frekansı, VBIOS sürümü, şoför sürümü ve daha fazlası olmak üzere ekran kartınızla ilgili temel ayrıntıları gösterir. Kartınızın çalışma frekanslarını görmek için burayı kullanabilirsiniz, lakin Sensors (Sensörler) sekmesi bu durumda daha kullanışlı. Sensörler kısmından sıcaklıkları, frekansları, fan suratlarını ve öteki detayları izleyebilirsiniz. Ayrıyeten “Log to file” seçeneği yardımıyla tüm bedellerin bir dökümünü metin dokümanı olarak bilgisayarınıza kaydedebilirsiniz.
GPU-Z sensör kısmı ile ekran kartınızın durumunu denetim edin.
GPU-Z çalışırken asgarî 15 dakika olmak üzere bir oyun çalıştırın. Bilhassa bu süreçte grafikleri ağır, ağır oyunlar oynamanızda yarar var. Oyundan çıkın, akabinde GPU-Z’ye geri dönün ve işlerin vakit ortasında nasıl ilerlediğini görmek için ‘log’ evrakına bakın. Ayrıyeten isterseniz test için FurMark üzere test yazılımlarını da kullanabilir, kartınızın sıcaklığını anlık olarak izleyebilirsiniz. tıpkı vakitte, Sensors sekmesindeki bilgiler ekran kartı modeline nazaran değişiklik gösterebilir.
Ek olarak, GPU-Z’nin sekmelerinde bilgiler aşağıdaki üzere.
Ana Sekme (Graphics Card)
MSI Afterburner ile sıcaklık takibi
Bu ortada MSI Afterburner ayarlarında biroldukça kullanıcı arayüzü mevcut ve istediğinizi seçebilirsiniz. Burada “Default MSI Afterburner v3 skin” arayüzünü görüyorsunuz. Öte taraftan CPU frekansını, sıcaklıklarını ve kullanmasını çekirdek bazında takip edebilirsiniz. Her şeyin ayrıntılı bir dökümüne ulaşmak istiyorsanız, izleme monitörüne sağ tıklayın ve “Geçmişi olay günlüğü olarak kaydet” seçeneğine tıklayın.
Bir hatırlatma olarak, MSI Afterburner aracılığıyla FPS’nin tüm donanımsal ayrıntıları oyun ortasından takip edebilirsiniz. Tüm ayrıntılar buradaki rehberimizde mevcut.
HWiNFO tahminen de en ayrıntılı izleme imkanı sunan araç olabilir. Sırf ekran kartınızın sıcaklıklarını, kullanmasını ve frekans suratlarını denetim etmekle kalmaz, hem de CPU, anakart, SSD’ler ve başka donanımlarınız için de detayları gösterebilir. HWiNFO’nun en değerli ögesi, desteklenen GPU’lar için GDDR6 ve GDDR6X sıcaklıklarını da raporlaması diyebiliriz. Temel olarak GeForce RTX 30 serisi ve Radeon RX 6000 serisinde raporlama yapılıyor ve başka bir epeyce yardımcı program bunu yapamıyor. GDDR6X termal bedelleri, bilhassa kripto madenciliği yapan beşerler için de kullanışlı olabilir.
İzleme süreci için HWiNFO64’ü başlatın ve “Yalnızca Sensörler” seçeneğine tik atın. Bu durumda bir daha tüm bilgileri bilgisayarınıza (sağ alt kısımda yeşil artı işaretli defter simgesi) kaydedebilirsiniz. Saat simgesi ise o ana kadar kayıtlara geçen her şeyi sıfırlamaya yarıyor.
Bir oyun yahut farklı bir grafik iş yükü çalıştırın. Bu süreçte ana pencereyi izleyebilir yahut en azından 15 dakika geçtikten daha sonra günlük belgesini denetim edebilirsiniz. HWiNFO, izlenen tüm öğeler için asgarî, azamî ve ortalama sayıları raporlayabiliyor. Ekran imajını almadan evvel bir daha FurMark’ı çalıştırdık, bu niçinle sıcaklıklar biraz yüksek. Şayet RTX 3090 üzere bir ekran kartınız var ise listelenen parametrelerin sayısı aşağıdaki üzere daha fazla olacak. Ayrıyeten burada GDDR6X bellek sıcaklıklarının 104 dereceye kadar ulaştığını bakılırsabilirsiniz.
HWiNFO ile ekran kartı sıcaklık takibi
Yukarıdaki bilgiler ve formüllerle birlikte ekran kartınız hakkında rahatlıkla fikir sahibi olabilirsiniz. GPU çekirdek sıcaklıklarının genel olarak 80 dereceyi aşması pek yeterli değil, fakat birtakım GPU’lar daha sıcak çalışma eğiliminde. Örneğin AMD’nin RX Vega serisi, tipik oyun şartları altında 80 dereceye çarçabuk ulaşabiliyor. RTX 30 serisi ve RX 6000 serisi üzere çağdaş GPU’lar ise tam zıddı 80 derecenin üzerine çıkma eğilimi göstermez. Anlık olarak yüksek sıcaklıklar bakılırsabilirsiniz, bu durumda soğutma sistemi devreye girer ve sıcaklıklar aşağı çekilir. Fakat daima olarak yüksek sıcaklıklar düzgün şeylerin habercisi değil.
GDDR6X bellekler ise teknik olarak 110 dereceye kadar çıkabiliyor. GDDR6X belleğe sahip RTX 3070/3080/3090 ekran kartlarının performansı 110 C’de ve hatta kimi vakit 106C–108C’de kısılmaya başlar. olağan olarak bu yongaların 100 derecenin altında kalmasını tercih ediyoruz. bir daha de ekran kartı modeline ve soğutma dizaynına nazaran sıcaklıklar değişebilir.
Ekran kartınızın fazlaca ısındığını ve yavaşladığını düşünüyorsanız, bir süre oyun oynayabilir ve yazılımlar aracılığıyla oluşturulan log evraklarını denetim edebilirsiniz. O sırada sıcaklıklara ve bilhassa süreç ortasındaki frekans suratlarına (1895 MHz gibi) bakın. Akabinde bu kıymetleri ASUS, MSI ve Gigabyte üzere üreticiler tarafınca sağlanan teknik özelliklerle kıyaslayabilirsiniz. Ayrıyeten geçmişte bir daha kartınızın pahalarını takip ettiyseniz hangi frekans suratlarına çıktığını biliyor olabilirsiniz.
GPU’nuz, üretici tarafınca belirlenen sayılardan kıymetli ölçüde daha düşük süratte çalışıyorsa, kart kendini kısıtlıyor olabilir. Hatta bu senaryolarda GPU frekansları başlangıçta yüksek kıymetlerde seyreder ve vakit içinde düşer. Örneğin GPU’nuz yavaş yavaş 1850 MHz’den 1500 MHz’e yanlışsız yol alıyorsa, bu âlâ soğutulmuş bir kart için olağan bir davranış değil.
bu biçimde bir senaryoyla karşılaştığınızda kasanızda genel bir paklık yapabilir yahut sirkülasyonu güzelleştirmek için yeni fanlar alabilirsiniz. Ekran kartının fanlarında ve soğutucu bloğunda da toz birikir, bunları temizlemeniz de faydalı olacaktır. Kimi durumlarda ise soğutma sistemini sökebilir (çoğu ekran kartı üreticisi bu durumda aygıtınızı garanti kapsamı haricinde kabul eder), termal pedleri bile yenileyebilirsiniz. Lakin bu biraz deneyim ve el hüneri gerektiren bir iş.
Biroldukca kullanıcı, bilgisayarlarının ortasındaki tozu temizlemeden aylar hatta senelerca kullanabilir. kararında ise yüksek sıcaklıklar, daha düşük performans ve hatta bileşen arızasıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Arızalardan bahsetmişken, bu ilişki üzerinden GPU’ların yıpranma süreci ve ömrüyle ilgili makalemize ulaşabilirsiniz.
Sıcaklıkları takip etmek için biroldukça yardımcı program kullanabilirsiniz. Donanım meraklıları genelde MSI Afterburner, HWiNFO, HWMonitor yahut GPU-Z kullanmayı tercih ediyor. Bunların hepsi fiyatsız ve şu anda kullanımda olan şimdi her ekran kartına dayanak sunuyorlar. Ayrıyeten HWiNFO’nun taşınabilir bir sürümü olduğunu ek olarak belirtelim.
Ekran kartınızla overclock yaparken ve hatta undervolt yaparken bir daha bu yazılımlar yardımınıza koşabilir. GPU-Z, MSI Afterburner ve HWiNFO’nun yanı sıra ekran kartınızı zorlayabilecek birtakım programlar bize lazım olabilir. Sıcaklıkları bildirebilen üç boyutluMark üzere test yazılımlarını da kullanabilirsiniz, fakat bilhassa ağır oyunlarda uzun vakit geçirmek daha düzgün bir seçenek.
FurMark gerilim testi ile ısınma takibi
FurMark, ekran kartlarını test etmek için çoğunlukla kullanılan tanınan bir yazılım ve sıcaklıklarla bir arada başka detayları kullanıcıya bildiriyor. Fakat bu araç GPU’nuza ağır yük bindireceğinden dikkatli olmanızda yarar var.
Ana GPU-Z ekranı, GPU frekansı, bellek frekansı, VBIOS sürümü, şoför sürümü ve daha fazlası olmak üzere ekran kartınızla ilgili temel ayrıntıları gösterir. Kartınızın çalışma frekanslarını görmek için burayı kullanabilirsiniz, lakin Sensors (Sensörler) sekmesi bu durumda daha kullanışlı. Sensörler kısmından sıcaklıkları, frekansları, fan suratlarını ve öteki detayları izleyebilirsiniz. Ayrıyeten “Log to file” seçeneği yardımıyla tüm bedellerin bir dökümünü metin dokümanı olarak bilgisayarınıza kaydedebilirsiniz.
GPU-Z sensör kısmı ile ekran kartınızın durumunu denetim edin.
GPU-Z çalışırken asgarî 15 dakika olmak üzere bir oyun çalıştırın. Bilhassa bu süreçte grafikleri ağır, ağır oyunlar oynamanızda yarar var. Oyundan çıkın, akabinde GPU-Z’ye geri dönün ve işlerin vakit ortasında nasıl ilerlediğini görmek için ‘log’ evrakına bakın. Ayrıyeten isterseniz test için FurMark üzere test yazılımlarını da kullanabilir, kartınızın sıcaklığını anlık olarak izleyebilirsiniz. tıpkı vakitte, Sensors sekmesindeki bilgiler ekran kartı modeline nazaran değişiklik gösterebilir.
Ek olarak, GPU-Z’nin sekmelerinde bilgiler aşağıdaki üzere.
Ana Sekme (Graphics Card)
- Name: Ekran kartı model adı/seri ismi.
- GPU: Ekran kartının içerisindeki GPU’nun kod ismi.
- Technology: GPU’nun dayandığı üretim teknolojisi.
- Release Date: Ekran kartının üretim tarihi.
- Die Size: GPU yonga boyutu.
- Transistors: GPU’nun barındırdığı transistör sayısı.
- UEFI: Evet, ekran kartlarında da UEFI takviyesi bulunur. Bu takviye varsa ekran kartı BIOS tarafınca daha süratli tanınabilir.
- Shaders: GPU’nun barındırdığı gölgelendirici ünite (akış işlemcisi) sayısı. Ekran kartı performansına değerli tesiri vardır.
- DirectX Support: Ekran kartınızın destelediği en yüksek DirectX sürümü.
- Memory Type: Ekran kartı bellek çeşidi.
- Memory Size: Ekran kartı bellek ölçüsü. 4 GB, 8 GB vs.
- Bus Width: Bellek arayüzü.
- Bandwidth: Bellek bant genişliği.
- Driver Version: Mevcut yüklü şoförünüzün versiyonu.
- Driver Date: Mevcut ekran kartı şoförünün çıkış tarihi.
- GPU Clock: Ekran kartı çekirdek saat suratı.
- Memory: Ekran kartı bellek saat suratı.
- AMD CrossFire/NVIDIA SLI: Bu teknolojiler tek anakartta birden hayli ekran kartının bir arada çalıştırılması için vardır.
- Computing/Technologies: GPU’nun desteklediği teknolojiler/beceriler.
- GPU Clock: Ekran kartı çekirdeğinin anlık olarak çalıştığı frekans bedeli.
- Memory Clock: Ekran kartı belleğinin anlık olarak çalıştığı frekans kıymeti.
- GPU Temperature: Ekran kartının anlık sıcaklık bedeli.
- Hot Spot: Ekran kartı belleği anlık sıcaklık pahası.
- Fan Speed (%): Ekran kartı fanının o an için ne kadar süratte çalıştığını yüzdelik dilimle gösteren kıymet.
- Fan Speed (RPM): Ekran kartı fanlarının RPM cinsinden dönüş bedeli.
MSI Afterburner ile sıcaklık takibi
Bu ortada MSI Afterburner ayarlarında biroldukça kullanıcı arayüzü mevcut ve istediğinizi seçebilirsiniz. Burada “Default MSI Afterburner v3 skin” arayüzünü görüyorsunuz. Öte taraftan CPU frekansını, sıcaklıklarını ve kullanmasını çekirdek bazında takip edebilirsiniz. Her şeyin ayrıntılı bir dökümüne ulaşmak istiyorsanız, izleme monitörüne sağ tıklayın ve “Geçmişi olay günlüğü olarak kaydet” seçeneğine tıklayın.
Bir hatırlatma olarak, MSI Afterburner aracılığıyla FPS’nin tüm donanımsal ayrıntıları oyun ortasından takip edebilirsiniz. Tüm ayrıntılar buradaki rehberimizde mevcut.
HWiNFO tahminen de en ayrıntılı izleme imkanı sunan araç olabilir. Sırf ekran kartınızın sıcaklıklarını, kullanmasını ve frekans suratlarını denetim etmekle kalmaz, hem de CPU, anakart, SSD’ler ve başka donanımlarınız için de detayları gösterebilir. HWiNFO’nun en değerli ögesi, desteklenen GPU’lar için GDDR6 ve GDDR6X sıcaklıklarını da raporlaması diyebiliriz. Temel olarak GeForce RTX 30 serisi ve Radeon RX 6000 serisinde raporlama yapılıyor ve başka bir epeyce yardımcı program bunu yapamıyor. GDDR6X termal bedelleri, bilhassa kripto madenciliği yapan beşerler için de kullanışlı olabilir.
İzleme süreci için HWiNFO64’ü başlatın ve “Yalnızca Sensörler” seçeneğine tik atın. Bu durumda bir daha tüm bilgileri bilgisayarınıza (sağ alt kısımda yeşil artı işaretli defter simgesi) kaydedebilirsiniz. Saat simgesi ise o ana kadar kayıtlara geçen her şeyi sıfırlamaya yarıyor.
Bir oyun yahut farklı bir grafik iş yükü çalıştırın. Bu süreçte ana pencereyi izleyebilir yahut en azından 15 dakika geçtikten daha sonra günlük belgesini denetim edebilirsiniz. HWiNFO, izlenen tüm öğeler için asgarî, azamî ve ortalama sayıları raporlayabiliyor. Ekran imajını almadan evvel bir daha FurMark’ı çalıştırdık, bu niçinle sıcaklıklar biraz yüksek. Şayet RTX 3090 üzere bir ekran kartınız var ise listelenen parametrelerin sayısı aşağıdaki üzere daha fazla olacak. Ayrıyeten burada GDDR6X bellek sıcaklıklarının 104 dereceye kadar ulaştığını bakılırsabilirsiniz.
HWiNFO ile ekran kartı sıcaklık takibi
Yukarıdaki bilgiler ve formüllerle birlikte ekran kartınız hakkında rahatlıkla fikir sahibi olabilirsiniz. GPU çekirdek sıcaklıklarının genel olarak 80 dereceyi aşması pek yeterli değil, fakat birtakım GPU’lar daha sıcak çalışma eğiliminde. Örneğin AMD’nin RX Vega serisi, tipik oyun şartları altında 80 dereceye çarçabuk ulaşabiliyor. RTX 30 serisi ve RX 6000 serisi üzere çağdaş GPU’lar ise tam zıddı 80 derecenin üzerine çıkma eğilimi göstermez. Anlık olarak yüksek sıcaklıklar bakılırsabilirsiniz, bu durumda soğutma sistemi devreye girer ve sıcaklıklar aşağı çekilir. Fakat daima olarak yüksek sıcaklıklar düzgün şeylerin habercisi değil.
GDDR6X bellekler ise teknik olarak 110 dereceye kadar çıkabiliyor. GDDR6X belleğe sahip RTX 3070/3080/3090 ekran kartlarının performansı 110 C’de ve hatta kimi vakit 106C–108C’de kısılmaya başlar. olağan olarak bu yongaların 100 derecenin altında kalmasını tercih ediyoruz. bir daha de ekran kartı modeline ve soğutma dizaynına nazaran sıcaklıklar değişebilir.
Ekran kartınızın fazlaca ısındığını ve yavaşladığını düşünüyorsanız, bir süre oyun oynayabilir ve yazılımlar aracılığıyla oluşturulan log evraklarını denetim edebilirsiniz. O sırada sıcaklıklara ve bilhassa süreç ortasındaki frekans suratlarına (1895 MHz gibi) bakın. Akabinde bu kıymetleri ASUS, MSI ve Gigabyte üzere üreticiler tarafınca sağlanan teknik özelliklerle kıyaslayabilirsiniz. Ayrıyeten geçmişte bir daha kartınızın pahalarını takip ettiyseniz hangi frekans suratlarına çıktığını biliyor olabilirsiniz.
GPU’nuz, üretici tarafınca belirlenen sayılardan kıymetli ölçüde daha düşük süratte çalışıyorsa, kart kendini kısıtlıyor olabilir. Hatta bu senaryolarda GPU frekansları başlangıçta yüksek kıymetlerde seyreder ve vakit içinde düşer. Örneğin GPU’nuz yavaş yavaş 1850 MHz’den 1500 MHz’e yanlışsız yol alıyorsa, bu âlâ soğutulmuş bir kart için olağan bir davranış değil.
bu biçimde bir senaryoyla karşılaştığınızda kasanızda genel bir paklık yapabilir yahut sirkülasyonu güzelleştirmek için yeni fanlar alabilirsiniz. Ekran kartının fanlarında ve soğutucu bloğunda da toz birikir, bunları temizlemeniz de faydalı olacaktır. Kimi durumlarda ise soğutma sistemini sökebilir (çoğu ekran kartı üreticisi bu durumda aygıtınızı garanti kapsamı haricinde kabul eder), termal pedleri bile yenileyebilirsiniz. Lakin bu biraz deneyim ve el hüneri gerektiren bir iş.