Enürezis ( idrar/çiş kaçırma )

KıtlamA

New member
Çocuklarda idrar kaçırma durumunu kaç yaşından itibaren ve hangi koşullarda üzerinde durulması gerekir?

İdrar kaçırma çocukluk devrinin en yaygın kronik sıkıntısıdır. Çocukların günlük hayatlarını, özgüvenlerini olumsuz tesirler Bilhassa yaşla bildikte bu olumsuz etkilenme daha da artar. Bu niçinle idrar kaçırma ortaya çıktığında bunun uygun yaklaşımlarla tedavisi kıymetlidir.

Çocuklar birinci 1-2 yaşlarından itibaren idrar kesesinin doluluğu hissedilebilirler ve işemelerini yavaş yavaş şuurlu ya da bilinçsiz olarak ertelenebilmeye başlayabilirler. Tekrar de beş yaşına kadar vakit zaman altını ıslatma görülebilir. Beş yaşın altında görülen idrar kaçırmalar “tuvalet eğitiminin gecikmesi” olarak kıymetlendirilir. Çocuğun uygun tuvalet eğitimi alması için anne babanın uygun tavırları ve dayanağı sağlamaları açısından yönlendirilir.

Enürezis ya da idrar kaçırma, çocuklarda sık görülür. İdrar kaçırma 5-7 yaş ortası her 10 çocuktan birinde görülürken ergenlik periyodunda bu oran azalır (%1-2’ye düşer).

Enürezis, 5 yaşından büyük çocukların, yinelayıcı biçimde, istemsiz olarak ya da isteyerek gece yatağına, gündüz elbiselerine idrar kaçırması olarak tanımlanır. İdrar kaçırma kimi vakit gece, kimi vakit gündüz kimi vakit de hem gece hem gündüz görülür. Uygun yaklaşımlar ve tedavi ile idrar kaçırma düzelir.

İdrar kaçırmanın niçinleri nelerdir?

İdrar kaçırmanın en kıymetli sebebi genetik yatkınlıktır. İdrar kaçırması olan çocukların yarısının ebeveynlerinde ya da akrabalarında idrar kaçırma vardır. bir daha mesane ile ilgili sıkıntılar, gece idrar üretiminin bu çocuklarda fazla olması, uyku meselelerinin olması, mesaneleri dolduğunda uyanamamaları değerli niçinlerindendir. Daha az çoğunlukla diyabet, idrar yolu enfeksiyonu üzere tıbbi meseleler idrar kaçırmaya niye olabilir.

Genetik yatkınlıkla birlikte çocukların yaşadıkları gerilimli ömür olayları, idrar kaçırmanın başlamasına ve sürmesine niye olabilir. En sık niçinlerden biri kardeş doğumudur. Tuvalet eğitimini tamamlamış bir çocuk, meskene gelen yeni bebeğe gösterilen ilgi ile birlikte kardeş kıskançlığı niçiniyle idrar kaçırmaya başlayabilir. Ekseriyetle süreksiz olan bu durum, çocuk sahiden kâfi ilgi görmediği ihmal edildiği durumlarda ise devam eder. bir daha anne babanın çatışması, boşanması, okula başlama, hastane yatışları, yeni bir etrafa taşınma, fizikî ve cinsel istismar, kayıplar çocuklarda idrar kaçırmanın sebebi olabilir.

Başlangıçta yapılan tuvalet eğitiminde yapılan yanılgılar ileride idrar kaçırma konusunda ektili oluyor mu?

Çocuklar yaşla birlikte farklı periyot özellikleri gösterirler. Tuvalet eğitimi için en uygun vakit çocuğun idrar yapmayı erteleyebilme hünerinin gelişmeye başladığı 1,5 yaş civarıdır. Bu devir bununla birlikte çocuğun yürümeye, konuşmaya başladığı, fazlaca meraklı olduğu, etrafı kurcaladığı bir periyottur. Bu devir beraberinde çocuğun inatçılık, bağımsızlık özelliklerinin de geliştiği de bir devirdir. Tuvalet eğitimi ile ilgili tavırlar değerlidir. bu vakitte ebeveynlerin çocuğun tuvalet eğitimine ve öbür davranışlarına yönelik eleştirel, uyarıcı, denetim edici yaklaşımları çocukla ortalarında bir çalışmaya ve inatlaşmaya niye olur. Çocuk, ebeveynin tuvalet eğitimindeki baskıcı, uyarıcı tavırlarına karşı tuvaletini kendi istediği vakitte yapma, tutma halinde tavır geliştirir. Tuvalet eğitiminin erken ya da geç başlanması idrar kaçırmanın niçinlerindendir.

İçinden geçtiğimiz pandemi süreci çocukları bu manada nasıl etkiledi?

Pandeminin başından itibaren, çocuklar okula gidemediler, günlük rutinleri epey değişti. Kavramaya çalıştıkları, kaygılandıkları bir salgın hastalık süreci yaşadılar. Bu onların ruhsal durumlarını olumsuz etkiledi. Salgın devrinde çocuklarda gündüz ve gece idrar kaçırmada oranında da bir artış görüldü. Çiç kaçırmadaki bu artışın, çocuklarda salgınla birlikte daha fazla görülen telaş ve moral bozukluğunun etkisinin olduğu açıktır. Çocuğun günlük rutinlerin değişmesinin, fizikî aktivite seviyesindeki azalmanın, ekran başında vakit geçirirken daha fazla sıvı tüketmenin ve uyku sistemlerindeki değişikliklerin de idrar kaçırmada rol oynayabileceği unutulmamalıdır.

İdrar kaçırma sorunu ortaya çıktığında ailenin tavrı nasıl olmalı?

İdrar kaçırma tüm ailenin hayatını zorlaştırır. Aile içi gerilim artar. Ebeveynler üzgün, gerilimli, gergin ve kızgın olabilirler. Ebeveynler idrar kaçırma problemlerinin yönetilmede ve iyileştirilmede tesirli tedavilerin olduğunu bilmelidirler. Çocuklarına ne kadar ihtarda bulunduklarını, denetim ettiklerini, inatlaştıklarını gözden geçirmelidirler. İdrar kaçırma sıkıntısını, tüm bağlardaki temel etkileşim ve çatışmanın merkezi haline getirip getirmediklerine bakmalıdırlar. Ebeveynlerin yaklaşımında idrar kaçırmanın çocuğun utandığı biçimde lisana getirilmemesi, ceza verilmemesi değerlidir. Çocuk idrarini tutamamaktan dolayı hayli üzülmüş ve utanmış olabilir. Ebeveynler sakin ve sabırlı olmalıdırlar. Çocuğun hazır olduğu evrelerden başlayarak tuvalet eğitiminde çabuk etmeden denemeler yapılmasını desteklemelidirler.

İdrar kaçırmanın tedavisi var mı? Bu süreçte nasıl bir tedavi yolu izliyoruz?

Evet, idrar kaçırmanın tedavisi var. Öncelikle idrar kaçırmaya tıbbi bir hastalığın niye olup olmadığının ayırt edilmesi kıymetlidir. Tuvalet alışkanlığının gelişmenine çocuğun etkin olarak katılması sağlanmalıdır. İdrar eğitimi için çocuğun hazır olduğu yapabileceği ödevler planlanır. Yapabileceği ödevler motivasyonunu artıracaktır. Çocuğun, tuvalete gitme, kuru kalkma formundaki tuvalet alışkanlıkları için çizelge tutması istenir. Kuru kalınan vakit içinder için ödüllendirilir. Çocuğun akşam aldığı sıvı ölçüsünün düzenlenmesi, yatmadan evvel tuvalete gitmesi, yattıktan daha sonra tuvalete kaldırma önerilir. Davranışçı yaklaşımlarla berber gerekli olduğunda alarm aygıtı ya da farmakolojik yaklaşımlar idrar kaçırmanın tedavisinde aktif tedavi halleri olarak kullanılır.

Tedavi edilmezse idrar kaçırma ileride diğer sıkıntılara niye olur mı?

Kendiliğinde düzelen olgular olmakla birlikte idrar kaçırmanın bir kısmı düzelmeden devam eder. İdrar kaçırma çocuğun, gencin ve ailesinin hayat kalitesini bozan bir sorun haline gelir. İdrar kaçıran çocuklar ebeveynleri tarafınca uyarılır, suçlanır, vakit zaman ceza alabilir ya da fizikî şiddete maruz kalabilirler. Çoklukla öbürleri tarafınca fark edilme derdi, toplumsal olarak dışlanma, küçük düşürülme, utandırılma halinde zorluklar yaşarlar Bu çocuklarda özgüvende azalma, arkadaş ilgilerinde sıkıntılar, toplumsal ahenkte meseleler, davranış sorunları ortaya çıkabilir. İdrar kaçırma sorunu devam ettikçe, yaşla birlikte daha fazla telaş bozuklukları, soyal fobi, depresyon, davranış sıkıntıları tabloya eklenebilir. Bu niçinle idrar kaçırma problemine erken devirde tedavi takviyesi alınması artık ve ileride ortaya çıkabilecek ruhsal meseleleri tedbire açısından da değerli hale gelir.