İstanbul’un, hatta Türkiye’nin yıldız projelerinden Galataport İstanbul’un faaliyete başlamasının üzerinden bir geçtikten daha sonra, bu müddette neler olup bittiğine dair bilgiler almak üzere Galataport İstanbul Liman İşletme Genel Müdür Yardımcısı Figen Ayan’la bir ortaya geldik geçen hafta. İşin mutfağından yetişen ve kruvaziyer kesimine 30 yılını veren Figen Ayan’ın çalışma ömrü ve mesleğinden etkilenmem bir yana dursun, Galataport’un bir yılda kazandığı muvaffakiyetler da beni pek keyifli etti. Galataport, kruvaziyer kesiminin son periyottaki yıldızı haline gelmiş dünyada. Yer altına inşa ettiği terminalinden, sürdürülebilir bir proje bulunmasına, dünyaca ünlü tarihi bir yarımadada bulunmasından, turistler kadar gemilerdeki mürettebata verdiği bedele kadar, parmakla gösterilen bir proje pozisyonunda şu anda. şüphesiz bu, datalara de yansıyor. Galataport İstanbul, geçen ay kesimin en itibarlı ödül tertibi Seatrade Cruise Awards’un “Port of the Year/Yılın Limanı” kategorisinin kazananı olmuş. Daha inşaat evresinde toplamaya başladığı ödüllere doymayan Galataport için, ‘Doymasın alışılmış, hak ediyor’ dediğimde, gözlerinin içi parlıyor Figen Ayan’ın… Neredeyse tüm haftasını limanda geçiren Ayan, tam bir dal aşığı… Galataport’la ilgili sayıları da gururla açıklıyor…
‘Ana liman olmayı başardık’
Evet, Galataport faaliyete başlayalı bir yıl oldu. Birinci gemi 1 Ekim 2021’de Karadeniz’den gelmişti. Bundan daha sonra yaklaşık 120’yi aşkın gemiye daha hizmet verildi. Yılsonuna kadar toplam 150 gemiye hizmet vermiş olacaklarını açıklayan Figen Ayan, “150 gemi, yılsonuna kadar toplamda 450 bin yolcuya denk geliyor. Asıl, gelecek yıl bizim için son derece umutlu. 250 gemi ağırlayacağız. Burada şu noktayı anlatmakta yarar var; burada bir transit limanı da olabiliyorsunuz. Ne demek bu? Gemi, günübirlik geliyor, tarihi yarımadayı gezdikten daha sonra gidiyor. Burada değerli olan nokta, burayı bir ana liman olarak pozisyonlandırmak. niye? Zira ana liman olduğunuz vakit seyahatinize bu noktadan başlayıp, bu noktadan bitiriyorsunuz. Havalimanını, havayolu şirketini kullanıyorsunuz, daha uzun mühlet kalıyorsunuz, organik bir biçimde daha fazla dala dokunmuş oluyorsunuz. Burada bir ekosistem yaratıyorsunuz” diyor. Pekala Galataport bir ana liman olabildi mi bir yılda? Ayan, şöyleki açıklıyor: “Biz burayı devraldığımız günlerde, seferlerin yalnızca yüzde 13’ü Karaköy’ü ana liman olarak kullanıyordu. Gemiler hayli daha küçüktü. Şu anda gelen 150 seferin yüzde 50’si Galataport’u ana liman olarak kullanıyor.” Figen Ayan, kruvaziyer dalında turistlerin ve mürettebatın günlük harcama fiyatlarını da anlatıyor. Türkiye’ye kruvaziyer kesimi haricinde gelen bir turist günlük 62 dolar harcarken, kruvaziyer yolcusu bir günde 400 dolarlık harcama yapıyor. Ayan, “Bir de hiç kimsenin bilmediği, düşünmediği, aslında bu dalın ‘iceberg’i mürettebat mevcut. 3 bin kişilik gemi geldiği vakit 1.200 kişilik de bir mürettebatı var. Bu mürettebat günde 70 dolar harcıyor. Biz yolcu kadar mürettebatı da önemsiyoruz. Ve onlara limanımızda fiyatsız WiFi sağlıyoruz, mağazalarda indirimli alışveriş imkânı sunuyoruz. Ve en kıymetlisi onları aşikâr bir alanda tutmak yerine, tüm limanı kullanabilecekleri bir imkân sağlıyoruz” diyor.
Devlerle mutabakatlar yapıldı
Figen Ayan, Galataport’ta değerli firmalarla başarılı mutabakatlara imza attıklarını söylüyor. Kesimin dev markalarından MSC’nin Galataport’a bu yıl 3 olan sefer sayısını gelecek sene 23’e çıkartacağını ve şirketin Türk yolcuları da hedefl ediğini açıklayan Ayan, “Türk yolcuların da kendi gemileriyle seyahat etmelerini sağlayacaklar, burayı ana liman olarak kullanacaklar. Bunun için her türlü tanıtımı hazırlıyorlar. Burayı kaynak pazar olarak konumladılar” diyor. Bölüm devi Royal Caribbean’ın da 2023’te Galataport’a 8 sefer yapacağını belirten Ayan, “Biz şu an firmalarla rezervasyonlarda 2025 yılını konuşuyoruz. Bu bölümde rezervasyonlar daima 2 yıl öncedenden konuşulur. Galataport’ta fazlaca âlâ gidiyoruz. Hedefl erimizde 1,5 milyon yolcu artı mürettebata hizmet vermek var. İddialıyım, 2024’te bunu hayata geçireceğiz. Sefer sayısı olarak da 400-450 olur” diyor. Ayan, liman işletmeciliğinde kıymetli olanın yolcu adedi ve hizmet verilen gemi firmalarının oluşturduğu portföy olduğunun altını çizerek, “Ben çeşitliliğe bakıyorum. Biz 43 adet gemi firmasına hizmet verdik. İstanbul o kadar varlıklı bir destinasyon ki, buraya yolcularından bin Euro alıp onları buraya getiren gemi firmalarına da hitap etmek istiyorum, 10 bin Euro alanlara da… Nasıl ki, Galataport’u kruvaziyer kesimine olduğu kadar tüm halka da açıp herkesi kucakladık, bunu turizm bölümünde de hayata geçirmek istiyorum” diye konuşuyor.
O’na, ‘Golden President’ diyorlar
Figen Ayan’ın 30 yıllık kesim deneyimiyle oluşturduğu mesleği, dünya kruvaziyer kesiminin de dikkatini çekmiş ve kendisi Akdeniz çanağındaki 147 kruvaziyer limanını temsil eden MedCruise Birliği’nin birinci Türk lideri seçilmiş geçen yıl. Merkezi Roma ve Barcelona’da bulunan ve 22 ülkeyi kapsayan bir arada, idare şurası toplantılarında önerdiği sürdürülebilir odaklı fikirleriyle, üyelerin ve idarenin, kendisine ‘Golden President’ yani ‘altın başkan’ söylemiş olduğini söyleyen Figen Ayan, “MedCruise Birliği’nde 11 yıl idare konseyi üyesi olarak vazife aldım. Lider olmak doğal başka bir sorumluluk, 12 idare konseyi üyesine bakılırsav verecek olmak farklı bir sorumluluk. Bu noktada, ekosisteme nasıl yarar sağlayabileceğimizi, limanları nasıl daha yeşil kılabileceğimizi tasarlayıp hem ülkemizi hem dalı daha üst boyuta taşımaya odaklandım” diyor.
‘Ana liman olmayı başardık’
Evet, Galataport faaliyete başlayalı bir yıl oldu. Birinci gemi 1 Ekim 2021’de Karadeniz’den gelmişti. Bundan daha sonra yaklaşık 120’yi aşkın gemiye daha hizmet verildi. Yılsonuna kadar toplam 150 gemiye hizmet vermiş olacaklarını açıklayan Figen Ayan, “150 gemi, yılsonuna kadar toplamda 450 bin yolcuya denk geliyor. Asıl, gelecek yıl bizim için son derece umutlu. 250 gemi ağırlayacağız. Burada şu noktayı anlatmakta yarar var; burada bir transit limanı da olabiliyorsunuz. Ne demek bu? Gemi, günübirlik geliyor, tarihi yarımadayı gezdikten daha sonra gidiyor. Burada değerli olan nokta, burayı bir ana liman olarak pozisyonlandırmak. niye? Zira ana liman olduğunuz vakit seyahatinize bu noktadan başlayıp, bu noktadan bitiriyorsunuz. Havalimanını, havayolu şirketini kullanıyorsunuz, daha uzun mühlet kalıyorsunuz, organik bir biçimde daha fazla dala dokunmuş oluyorsunuz. Burada bir ekosistem yaratıyorsunuz” diyor. Pekala Galataport bir ana liman olabildi mi bir yılda? Ayan, şöyleki açıklıyor: “Biz burayı devraldığımız günlerde, seferlerin yalnızca yüzde 13’ü Karaköy’ü ana liman olarak kullanıyordu. Gemiler hayli daha küçüktü. Şu anda gelen 150 seferin yüzde 50’si Galataport’u ana liman olarak kullanıyor.” Figen Ayan, kruvaziyer dalında turistlerin ve mürettebatın günlük harcama fiyatlarını da anlatıyor. Türkiye’ye kruvaziyer kesimi haricinde gelen bir turist günlük 62 dolar harcarken, kruvaziyer yolcusu bir günde 400 dolarlık harcama yapıyor. Ayan, “Bir de hiç kimsenin bilmediği, düşünmediği, aslında bu dalın ‘iceberg’i mürettebat mevcut. 3 bin kişilik gemi geldiği vakit 1.200 kişilik de bir mürettebatı var. Bu mürettebat günde 70 dolar harcıyor. Biz yolcu kadar mürettebatı da önemsiyoruz. Ve onlara limanımızda fiyatsız WiFi sağlıyoruz, mağazalarda indirimli alışveriş imkânı sunuyoruz. Ve en kıymetlisi onları aşikâr bir alanda tutmak yerine, tüm limanı kullanabilecekleri bir imkân sağlıyoruz” diyor.
Devlerle mutabakatlar yapıldı
Figen Ayan, Galataport’ta değerli firmalarla başarılı mutabakatlara imza attıklarını söylüyor. Kesimin dev markalarından MSC’nin Galataport’a bu yıl 3 olan sefer sayısını gelecek sene 23’e çıkartacağını ve şirketin Türk yolcuları da hedefl ediğini açıklayan Ayan, “Türk yolcuların da kendi gemileriyle seyahat etmelerini sağlayacaklar, burayı ana liman olarak kullanacaklar. Bunun için her türlü tanıtımı hazırlıyorlar. Burayı kaynak pazar olarak konumladılar” diyor. Bölüm devi Royal Caribbean’ın da 2023’te Galataport’a 8 sefer yapacağını belirten Ayan, “Biz şu an firmalarla rezervasyonlarda 2025 yılını konuşuyoruz. Bu bölümde rezervasyonlar daima 2 yıl öncedenden konuşulur. Galataport’ta fazlaca âlâ gidiyoruz. Hedefl erimizde 1,5 milyon yolcu artı mürettebata hizmet vermek var. İddialıyım, 2024’te bunu hayata geçireceğiz. Sefer sayısı olarak da 400-450 olur” diyor. Ayan, liman işletmeciliğinde kıymetli olanın yolcu adedi ve hizmet verilen gemi firmalarının oluşturduğu portföy olduğunun altını çizerek, “Ben çeşitliliğe bakıyorum. Biz 43 adet gemi firmasına hizmet verdik. İstanbul o kadar varlıklı bir destinasyon ki, buraya yolcularından bin Euro alıp onları buraya getiren gemi firmalarına da hitap etmek istiyorum, 10 bin Euro alanlara da… Nasıl ki, Galataport’u kruvaziyer kesimine olduğu kadar tüm halka da açıp herkesi kucakladık, bunu turizm bölümünde de hayata geçirmek istiyorum” diye konuşuyor.
O’na, ‘Golden President’ diyorlar
Figen Ayan’ın 30 yıllık kesim deneyimiyle oluşturduğu mesleği, dünya kruvaziyer kesiminin de dikkatini çekmiş ve kendisi Akdeniz çanağındaki 147 kruvaziyer limanını temsil eden MedCruise Birliği’nin birinci Türk lideri seçilmiş geçen yıl. Merkezi Roma ve Barcelona’da bulunan ve 22 ülkeyi kapsayan bir arada, idare şurası toplantılarında önerdiği sürdürülebilir odaklı fikirleriyle, üyelerin ve idarenin, kendisine ‘Golden President’ yani ‘altın başkan’ söylemiş olduğini söyleyen Figen Ayan, “MedCruise Birliği’nde 11 yıl idare konseyi üyesi olarak vazife aldım. Lider olmak doğal başka bir sorumluluk, 12 idare konseyi üyesine bakılırsav verecek olmak farklı bir sorumluluk. Bu noktada, ekosisteme nasıl yarar sağlayabileceğimizi, limanları nasıl daha yeşil kılabileceğimizi tasarlayıp hem ülkemizi hem dalı daha üst boyuta taşımaya odaklandım” diyor.