Gelecek yıl başlıyor, büsbütün değiştirecek! Başta boşanma davaları…
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr- Yargıtay, Avrupa Birliği Projesi kapsamında 6 milyon üstündeki şahsi datadan arındırılmış Yargıtay içtihadını yapay zekâya yükleyeme hazırlanıyor. Yapay zekâ tabanlı geliştirilen sistemle, şimdiki ve emsal kararların yaygınlaştırılmasının kolaylaştırılması ve isimli kalitenin yükseltilmesi hedefleniyor.
Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, “Bu sistem oturursa ilgili vatandaş ya da avukat hukuk davalarında, bu dataları ve kanıtlarını girmek suretiyle davayı kazanma mümkünlüğünü bakılırsarek, tahminen buna nazaran dava açacak ya da açmayacak” dedi. Büsbütün fiyatsız olarak kullanıma sunulacak ve 2023’te hizmet vermeye başlaması planlanan bu uygulama avukatları da meraklandırıyor.
‘DAVA SÜREÇLERİNİN SÜRATLİ SONUCA ULAŞMASINI SAĞLAYABİLİR’
Hukuk sisteminde Yargıtay kararları büyük bir kıymete sahip. Yargıtay’ın, şeffaflık unsuru mucibince 2015 yılından bu yana kararlarını kendi internet sitesinde herkese açık hale getirdiğini belirten Avukat Yaşar Öksüz, ötürüsıyla epeyce fazla mahkeme sonucu olduğu için bu kararlar içinde inceleme yapmanın ve yanlışsız sonuca ulaşmanın pek sıkıntı olduğunu söylemiş oldu.
Data tabanı olarak yapay zekânın kullanılmasını kıymetlendiren Öksüz, “Bilgi tabanı olarak yapay zekânın uygulamaya girmesi daha sonrasında yüksek mahkeme kararlarına daha süratli ve daha isabetli biçimde ulaşmak mümkün olabilir. Bu durum hem dava süreçlerinin hızlanmasını tıpkı vakitte avukatların daha isabetli sonuçlara ulaşmasını sağlayabilir” dedi.
‘HUKUKÇULARIN DEVREYE GİRMESİ GEREKECEK’
Yapay zekânın davadaki tüm ince bilgileri algılayabilecek bir özelliği olduğuna dair çabucak hemen ellerinde somut bir data olmadığı için bu bahiste kesin bir kıymetlendirme yapmanın mümkün olmayacağını söyleyen Yaşar Öksüz, “Lakin yapılan açıklamalara göre yapay zekâ, söz ve kategori bazlı inceleme yaparak sonuca büyük sıklıkla ulaşmaya imkân verecek. Tüm bu katkılarına karşın ince bilgilerin kıymetlendirilmesi ve sonuca ulaşılmasında hukukçuların devreye girmesi gerekecek” tabirlerini kullandı.
‘VATANDAŞIN AVUKATLARA OLAN MUHTAÇLIĞI DAHA DA ARTACAK’
“Sistem oturursa ilgili vatandaş ya da avukat, hukuk davalarında bu dataları ve kanıtlarını girmek suretiyle davayı kazanma mümkünlüğünü görüp tahminen buna göre dava açacak ya da açmayacak” deniliyor. Yorumda bulunan Avukat Yaşar Öksüz, bunun avukatlar için bir dezavantaj olmayacağını, tam bilakis bu sistemin devreye girmesi daha sonrasında avukatlara olan muhtaçlığın daha da artacağının altını çizdi.
Öksüz, “Çünkü vatandaşlar haklarını öğrenecek ve haklarının peşinden gidecektir. Fakat dava süreçlerinin yönetilmesi pek karmaşık bir müddetçtir. Bu sebeple vatandaşlar, hak kayıplarına uğramamak için türel dayanak almaya devam edecektir” diye konuştu.
‘AVUKATLARIN YERİNİ ALAMAZ ANCAK İLERLEYEN SÜREÇTE…’
Pekala yapay zekâ gelecekte avukatların yerini alabilir mi? Bu bahis hakkında açıklamada bulunan Yaşar Öksüz, “Bizim üzerinde konuştuğumuz sistem ‘veri tabanı’ oluşturulmasına yönelik bir yapay zekâ sistemi. Bilgi tabanı olması sebebiyle yüksek mahkemelerin verdiği kararlara daha süratli ve daha isabetli ulaşılmasını sağlıyor. Bu sistemin avukatların yerini alabilmesini mümkün görmüyorum. Lakin ilerleyen süreçte öbür bir model devreye girerse yine pahalandırmak gerekir” vurgusunu yaptı.
HAK KAYIPLARINA DİKKAT!
Bilgi tabanı olarak yapay zekânın, avukatların olduğu üzere vatandaşların da yüksek mahkemelerin kararlarına süratli ve hakikat bir biçimde ulaşılmasına imkan sağlayacağını vurgulayan Avukat Yaşar Öksüz, “Lakin ulaşılan mahkeme kararlarındaki hukuksal terminolojinin yanlış anlaşılarak tüzel dayanak alınmadan dava açılması, fazlaca önemli hak kayıplarına niye olabilir” tabirlerini kullanarak ihtarda bulundu.
BOŞANMA DAVALARINI DA ETKİLEYECEK
Türkiye’de başta boşanma olmak üzere bir epey dava senelerca sürebiliyor. ötürüsıyla yapay zekâ, bu dava müddetlerinin kısalmasında ve kararların alınmasında vakit kazandırabilir mi sorusu da en epeyce merak edilenler içinde. Boşanma davalarında tarafların ve çocukların yıpranmamasının ehemmiyetini vurgulayan Avukat Öksüz, data tabanı olarak yapay zekânın kullanılmasıyla daha süratli ve daha isabetli kararlar verilmesinin mümkün olacağını deklare etti.
Lakin bu hususta TBMM’deki bir çalışmaya değinen Yaşar Öksüz, “Bu çalışmaya göre her iki tarafın da boşanmayı istediği durumlarda boşanmaya karar verileceği öbür hususların daha sonra çözülmesi üzerinde çalışılıyor. Bu davaların daha süratli çözümlenmesi için bu biçimde bir düzenlemenin yapılmasına epey muhtaçlık var” dedi.
TEKLİKEYE DİKKAT ÇEKTİ
Öte yandan Avukat Ali Erişen ise yapay zekânın en son gireceği alanın hukuk ya da toplumsal nizam alanı olacağını söylemiş oldu. Bilhassa bu sistemin ‘Demolition Man (Cezalandırıcı)” sinemasıyla daha evvel karşımıza çıktığını belirten Avukat Ali Erişen, sinemadaki çarpıcı bilgileri anlatarak örnek verdi.
Erişen, sinemada salt bir toplumsal nizam kurulduğunu, insanların birbirine temas etmediği ve küfür eden insanların bile anında cezalandırıldığı sahnelerin yer aldığını aktarıp, “Bence birinci vakit içinderda yapay zekâ hayatımıza trafik polisi olarak girecek ve trafik cezalarını yapay zekâ düzenleyecek. Gerisinden avukatlar da dahil hakim ve savcı vs. tüm sürece birinci vakit içinderda yardımcı olarak katılacağını, daha sonrasında bu bireylerin yerini alarak yargılama bile yapacağını düşünüyorum. Alışılmış burada sorulacak epey soru var; örneğin ya kanunları da yapay zekâ yapacak hale gelirse? İşte bu türlü ilerleyen yapay zekâ, hukuk alanında çatışma yaratıp felakete dönüşebilir” açıklamasını yaptı.
Yalnızca avukatların değil, tüm yargı sisteminin hatta askeri ögelerin yapay zekâ sistemleriyle donatılacağı ve bu ögelerin kısa bir müddet dahi olsa toplumların ömrüne nizam getireceğini söyleyen Ali Erişen, sonunda bu durumun kesinlikle çatışma yaratacağını vurguladı.
‘BOŞANMA DAVALARININ MALİYETİNİ AZALTACAK’
Avukat Ali Erişen, yapay zekâyı kullanarak hukuk alanında tahlil sunan Avukatlar İçin Robot Yazılım Arayüzü’nün (ARYA) Yargıtay’daki boşanma davalarının kararınu yaklaşık yüzde 90 hakikat kestirim edebildiğini belirtti.
Bu usul bir uygulama geliştiren bir öteki ismin de Kaliforniya’da yaşayan Avukat Erin Levine olduğunu söyleyen Erişen, “Bu kişi boşanma konusunda yapay zekâ ve chatbot’ları kullanan Hello Divorce isimli web sitesinin kurucusu ve CEO’su. ABD’nin boşanmanın en maliyetli olduğu Kaliforniya eyaletinde, dava başına ödenen 17 bin dolarlık maliyeti bu yapay zekâ ile bin 500 dolara çekmeyi başardılar” dedi.
‘BOŞANMA ÖNCESİ ÇİFTLER YAPAY ZEKÂYA BAŞVURABİLİR’
Aile mahkemelerinin önüne daima belge yağdığını ve devletin devayı aile mahkemesi sayısını artırmakta bulduğunu söyleyen Ali Erişen, yapay zekânın bu kısır döngüyü çözebileceğini dile getirdi. Bunun haricinde yapay zekânın boşanma davalarından elde edilen datalarla uzama niçinlerini ortadan kaldırabileceğini, yasa tekliflerini sunmayı öğreneceğini ve boşanmak isteyen tarafları dinleyip kanıtları anında değerlendirip, hakime izleyeceği yol ve yolla ilgili yardımcı olabileceğini de ekledi.
Yapay zekânın arabuluculuk rolünü de davadan evvel üstlenebileceğine dikkat çeken Avukat Ali Erişen, “Örneğin boşanmak isteyen çiftler dava öncesi birlikte yapay zekâya müracaat ederek nasıl hakkâniyetle boşanmaları gerektiğini öğrenebilir. Yapay zekânın görüşü mahkeme belgesine girebilir, yapay zekâdan farklı düşünüp farklı istekleri olan tarafa hakim niye bunu istediğini açıklatabilir. Fakat bir daha de tek başına insan ögesi varken hiç bir boşanma davasını istenilen ölçüde kısaltacağını düşünmüyorum” diye konuştu.
‘ABD’DE AVUKATLAR TARAFINDAN KULLANILIYOR’
ABD’de yapay zekânın hukuk alanında kullanılmaya başlandığını belirten Teşebbüsçü ve Yatırımcı Emre Sokullu, Amerika’da dava süreçlerinde aktüel olarak yapay zekânın nasıl kullanıldığından bahsetti.
ABD’de yaşayan Emre Sokullu, boşanma davaları ve tüm dava süreçlerinde birtakım yapay zekâ uygulamalarının faal olarak Amerikan hukuk sisteminde avukatlar tarafınca kullanıldığını aktardı. Kişilerin avukatlara açmayı düşündükleri davalarla alakalı emsal kararları gösteren bu yapay zekâ uygulamaları yardımıyla avukatlar, “Dava açılmalı mı ya da açılırsa nasıl sonuçlanır?” üzere süreçleri fazlaca daha süratli yorumlayıp karar verebiliyor.
Ayrıyeten sürecin nasıl işlediğini anlatan Sokullu, “Öncelikle şahıslar şikâyetçi olduğu durumu evrak biçiminde avukata teslim ediyor. sonrasındasında avukat bu belgeyi yazılım sistemine yüklüyor. Sistem anında tahlil edip, onla ilgili daha evvel çıkmış misal davaları gösteriyor. Bununla ilgili nasıl sonuçlar alınmış bakılırsabiliyorsunuz. Bu noktada dava mühleti kısalmıyor zira bu uygulamayı çabucak hemen hukuksal karar verme sistemine dahil etmiş değiller. Sonuç olarak bu alanda çalışmalar hızlanıyor, lakin kısa vadede yargıçların yerini alacak bir yapay zekâ bulunmuyor” bilgisini verdi.
‘İNSAN BEYNİ ÜZERE ÇALIŞAN YAPAY ZEKÂ GELİŞTİRİLİYOR’
Şu an ise etkin olarak Microsoft’un yatırım yaptığı OpenAI GPT-3 isimli yapay zekâ uygulamasının doğal lisan işlemede çığ açıcı bir teknolojik teşebbüs olduğunu söyleyen Emre Sokullu, “GPT-3 uygulaması istenilen seviyeye geldiğinde, insan beyni üzere çalışan her çeşit kategoride sonuç verebilecek ve doğal lisan sürece programlarını yapabilecek“ ifadelerini kullandı.
Avukat Serpil Çınar da bilgi birikimi ve deneyimle yapılabilen işleri yapay zekânın yapabileceğini lakin duygusal zekâ, empati, sezgisel, yaratıcılık gerektiren mevzular da etkin olamayacağını söylemiş oldu.
Yapay zekânın birfazlaca araştırmada belgeyi kısa müddette inceleyip, her beyan ya da belgedeki ayrıntısı dikkate alarak çalışacağını vurgulayan Serpil Çınar, “Mahkemelerin dijitalleştirilmesiyle ayrıntıları toplayacak, ayrıntıları sınıflandıracak, karar verme kademesine gelip tüm ayrıntısı kıymetlendirerek sonuca varacaktır” dedi.
‘KARŞI TARAFIN KANITLARINI VARSAYIM ETME MÜMKÜNLÜĞÜ DÜŞÜK’
Davayı kazanma ya da kaybetme mümkünlüğünü avukatların da lisana getirebildiğini belirten Çınar, lakin davayı açacak olan kişinin birden çok avukata danışarak farklı yorumlar almasının önüne yapay zekâyla geçilebileceğini aktardı. Davanın kararınu avukatlar nasıl garanti edemiyor ise yapay zekânın da taahhüt edemediğini, yüzde yüz olarak bir iddiada bulunmayacağını tabir eden Avukat Serpil Çınar, çekişmeli davalar konusunda da yapay zekânın tesirlerini deklare etti.
Tarafsız olmayan davalarda yapay zekâ üzerinden yürütülen kestirimin de muallak olduğunu lisana getiren Serpil Çınar, “Davayı açacak olan kişi, bilgilerini ve kanıtlarını sunabilir ancak karşı tarafın savunması ya da sunacağı kanıtları kestirim etme mümkünlüğü düşüktür. Çekişmeli davalarda davayı kazanma mümkünlüğü olup olmadığına dair bilgi edinimi açıkçası zordur. Bu sistemin tam oturması halinde de dava kazanma muhtemelliğine dair net bir cevap verileceğini düşünmüyorum” biçiminde konuştu.
‘MESLEĞİN GENETİĞİ DEĞİŞECEK, AVUKATLARIN İŞ YÜKÜ AZALACAK’
“Yapay zekânın gelecekte avukatların yerini alacağı kanaatinde değilim” sözlerini kullanan Çınar, yapay zekânın hukuk sistemiyle bir arada avukatlara da yarar sağlayacağını, vakit ve masraf bakımından yararlı olacağının bilgisini paylaştı.
Yalnızca mesleğin genetiğinin değişeceğini ve hukuk sisteminin teknolojiye uyarlanacağını belirten Avukat Serpil Çınar, “Birfazlaca ayrıntının bir daha avukatlar tarafınca takip edilmesi gerekiyor. Duruşmaya girilmesi, duygusal empati, sezgisel hareket, itimat ilgisi heyetimi, yaratıcılık, karşı taraf ile müzakere etmek üzere durumlar kelam konusu” diye konuştu.
‘7-8 AY SÜREN DURUŞMALARIN 1 AYDA SONUÇLANMA MÜMKÜNLÜĞÜ YÜKSEK’
Türkiye’de boşanma davalarının epey uzun sürdüğünü ve çekişmeli boşanma davasının açılması daha sonrasında birinci duruşmanın en az 7-8 ay daha sonraya verildiğini belirten Avukat Serpil Çınar, duruşma tarihleri içindeki müddetlerin 1 ayda sonuçlanma mümkünlüğünün yüksek olduğunu deklare etti.
Serpil Çınar, “Yapay zekâ ile hazırlanan evraktaki beyanlar, argümanlar, savunmalar ve kanıtlar ile bilhassa kıymet arz eden şahit beyanları üzere her bir ayrıntıya kadar inceleyecektir. İnceleme kararında da hakkaniyetli bir karar verecekti” diyerek, robot yargıç sistemiyle kararların kısa müddette alınacağını savundu.
Gülşah Karaman / Milliyet.com.tr- Yargıtay, Avrupa Birliği Projesi kapsamında 6 milyon üstündeki şahsi datadan arındırılmış Yargıtay içtihadını yapay zekâya yükleyeme hazırlanıyor. Yapay zekâ tabanlı geliştirilen sistemle, şimdiki ve emsal kararların yaygınlaştırılmasının kolaylaştırılması ve isimli kalitenin yükseltilmesi hedefleniyor.
Yargıtay Lideri Mehmet Akarca, “Bu sistem oturursa ilgili vatandaş ya da avukat hukuk davalarında, bu dataları ve kanıtlarını girmek suretiyle davayı kazanma mümkünlüğünü bakılırsarek, tahminen buna nazaran dava açacak ya da açmayacak” dedi. Büsbütün fiyatsız olarak kullanıma sunulacak ve 2023’te hizmet vermeye başlaması planlanan bu uygulama avukatları da meraklandırıyor.
‘DAVA SÜREÇLERİNİN SÜRATLİ SONUCA ULAŞMASINI SAĞLAYABİLİR’
Hukuk sisteminde Yargıtay kararları büyük bir kıymete sahip. Yargıtay’ın, şeffaflık unsuru mucibince 2015 yılından bu yana kararlarını kendi internet sitesinde herkese açık hale getirdiğini belirten Avukat Yaşar Öksüz, ötürüsıyla epeyce fazla mahkeme sonucu olduğu için bu kararlar içinde inceleme yapmanın ve yanlışsız sonuca ulaşmanın pek sıkıntı olduğunu söylemiş oldu.
Data tabanı olarak yapay zekânın kullanılmasını kıymetlendiren Öksüz, “Bilgi tabanı olarak yapay zekânın uygulamaya girmesi daha sonrasında yüksek mahkeme kararlarına daha süratli ve daha isabetli biçimde ulaşmak mümkün olabilir. Bu durum hem dava süreçlerinin hızlanmasını tıpkı vakitte avukatların daha isabetli sonuçlara ulaşmasını sağlayabilir” dedi.
‘HUKUKÇULARIN DEVREYE GİRMESİ GEREKECEK’
Yapay zekânın davadaki tüm ince bilgileri algılayabilecek bir özelliği olduğuna dair çabucak hemen ellerinde somut bir data olmadığı için bu bahiste kesin bir kıymetlendirme yapmanın mümkün olmayacağını söyleyen Yaşar Öksüz, “Lakin yapılan açıklamalara göre yapay zekâ, söz ve kategori bazlı inceleme yaparak sonuca büyük sıklıkla ulaşmaya imkân verecek. Tüm bu katkılarına karşın ince bilgilerin kıymetlendirilmesi ve sonuca ulaşılmasında hukukçuların devreye girmesi gerekecek” tabirlerini kullandı.
‘VATANDAŞIN AVUKATLARA OLAN MUHTAÇLIĞI DAHA DA ARTACAK’
“Sistem oturursa ilgili vatandaş ya da avukat, hukuk davalarında bu dataları ve kanıtlarını girmek suretiyle davayı kazanma mümkünlüğünü görüp tahminen buna göre dava açacak ya da açmayacak” deniliyor. Yorumda bulunan Avukat Yaşar Öksüz, bunun avukatlar için bir dezavantaj olmayacağını, tam bilakis bu sistemin devreye girmesi daha sonrasında avukatlara olan muhtaçlığın daha da artacağının altını çizdi.
Öksüz, “Çünkü vatandaşlar haklarını öğrenecek ve haklarının peşinden gidecektir. Fakat dava süreçlerinin yönetilmesi pek karmaşık bir müddetçtir. Bu sebeple vatandaşlar, hak kayıplarına uğramamak için türel dayanak almaya devam edecektir” diye konuştu.
‘AVUKATLARIN YERİNİ ALAMAZ ANCAK İLERLEYEN SÜREÇTE…’
Pekala yapay zekâ gelecekte avukatların yerini alabilir mi? Bu bahis hakkında açıklamada bulunan Yaşar Öksüz, “Bizim üzerinde konuştuğumuz sistem ‘veri tabanı’ oluşturulmasına yönelik bir yapay zekâ sistemi. Bilgi tabanı olması sebebiyle yüksek mahkemelerin verdiği kararlara daha süratli ve daha isabetli ulaşılmasını sağlıyor. Bu sistemin avukatların yerini alabilmesini mümkün görmüyorum. Lakin ilerleyen süreçte öbür bir model devreye girerse yine pahalandırmak gerekir” vurgusunu yaptı.
HAK KAYIPLARINA DİKKAT!
Bilgi tabanı olarak yapay zekânın, avukatların olduğu üzere vatandaşların da yüksek mahkemelerin kararlarına süratli ve hakikat bir biçimde ulaşılmasına imkan sağlayacağını vurgulayan Avukat Yaşar Öksüz, “Lakin ulaşılan mahkeme kararlarındaki hukuksal terminolojinin yanlış anlaşılarak tüzel dayanak alınmadan dava açılması, fazlaca önemli hak kayıplarına niye olabilir” tabirlerini kullanarak ihtarda bulundu.
BOŞANMA DAVALARINI DA ETKİLEYECEK
Türkiye’de başta boşanma olmak üzere bir epey dava senelerca sürebiliyor. ötürüsıyla yapay zekâ, bu dava müddetlerinin kısalmasında ve kararların alınmasında vakit kazandırabilir mi sorusu da en epeyce merak edilenler içinde. Boşanma davalarında tarafların ve çocukların yıpranmamasının ehemmiyetini vurgulayan Avukat Öksüz, data tabanı olarak yapay zekânın kullanılmasıyla daha süratli ve daha isabetli kararlar verilmesinin mümkün olacağını deklare etti.
Lakin bu hususta TBMM’deki bir çalışmaya değinen Yaşar Öksüz, “Bu çalışmaya göre her iki tarafın da boşanmayı istediği durumlarda boşanmaya karar verileceği öbür hususların daha sonra çözülmesi üzerinde çalışılıyor. Bu davaların daha süratli çözümlenmesi için bu biçimde bir düzenlemenin yapılmasına epey muhtaçlık var” dedi.
TEKLİKEYE DİKKAT ÇEKTİ
Öte yandan Avukat Ali Erişen ise yapay zekânın en son gireceği alanın hukuk ya da toplumsal nizam alanı olacağını söylemiş oldu. Bilhassa bu sistemin ‘Demolition Man (Cezalandırıcı)” sinemasıyla daha evvel karşımıza çıktığını belirten Avukat Ali Erişen, sinemadaki çarpıcı bilgileri anlatarak örnek verdi.
Erişen, sinemada salt bir toplumsal nizam kurulduğunu, insanların birbirine temas etmediği ve küfür eden insanların bile anında cezalandırıldığı sahnelerin yer aldığını aktarıp, “Bence birinci vakit içinderda yapay zekâ hayatımıza trafik polisi olarak girecek ve trafik cezalarını yapay zekâ düzenleyecek. Gerisinden avukatlar da dahil hakim ve savcı vs. tüm sürece birinci vakit içinderda yardımcı olarak katılacağını, daha sonrasında bu bireylerin yerini alarak yargılama bile yapacağını düşünüyorum. Alışılmış burada sorulacak epey soru var; örneğin ya kanunları da yapay zekâ yapacak hale gelirse? İşte bu türlü ilerleyen yapay zekâ, hukuk alanında çatışma yaratıp felakete dönüşebilir” açıklamasını yaptı.
Yalnızca avukatların değil, tüm yargı sisteminin hatta askeri ögelerin yapay zekâ sistemleriyle donatılacağı ve bu ögelerin kısa bir müddet dahi olsa toplumların ömrüne nizam getireceğini söyleyen Ali Erişen, sonunda bu durumun kesinlikle çatışma yaratacağını vurguladı.
‘BOŞANMA DAVALARININ MALİYETİNİ AZALTACAK’
Avukat Ali Erişen, yapay zekâyı kullanarak hukuk alanında tahlil sunan Avukatlar İçin Robot Yazılım Arayüzü’nün (ARYA) Yargıtay’daki boşanma davalarının kararınu yaklaşık yüzde 90 hakikat kestirim edebildiğini belirtti.
Bu usul bir uygulama geliştiren bir öteki ismin de Kaliforniya’da yaşayan Avukat Erin Levine olduğunu söyleyen Erişen, “Bu kişi boşanma konusunda yapay zekâ ve chatbot’ları kullanan Hello Divorce isimli web sitesinin kurucusu ve CEO’su. ABD’nin boşanmanın en maliyetli olduğu Kaliforniya eyaletinde, dava başına ödenen 17 bin dolarlık maliyeti bu yapay zekâ ile bin 500 dolara çekmeyi başardılar” dedi.
‘BOŞANMA ÖNCESİ ÇİFTLER YAPAY ZEKÂYA BAŞVURABİLİR’
Aile mahkemelerinin önüne daima belge yağdığını ve devletin devayı aile mahkemesi sayısını artırmakta bulduğunu söyleyen Ali Erişen, yapay zekânın bu kısır döngüyü çözebileceğini dile getirdi. Bunun haricinde yapay zekânın boşanma davalarından elde edilen datalarla uzama niçinlerini ortadan kaldırabileceğini, yasa tekliflerini sunmayı öğreneceğini ve boşanmak isteyen tarafları dinleyip kanıtları anında değerlendirip, hakime izleyeceği yol ve yolla ilgili yardımcı olabileceğini de ekledi.
Yapay zekânın arabuluculuk rolünü de davadan evvel üstlenebileceğine dikkat çeken Avukat Ali Erişen, “Örneğin boşanmak isteyen çiftler dava öncesi birlikte yapay zekâya müracaat ederek nasıl hakkâniyetle boşanmaları gerektiğini öğrenebilir. Yapay zekânın görüşü mahkeme belgesine girebilir, yapay zekâdan farklı düşünüp farklı istekleri olan tarafa hakim niye bunu istediğini açıklatabilir. Fakat bir daha de tek başına insan ögesi varken hiç bir boşanma davasını istenilen ölçüde kısaltacağını düşünmüyorum” diye konuştu.
‘ABD’DE AVUKATLAR TARAFINDAN KULLANILIYOR’
ABD’de yapay zekânın hukuk alanında kullanılmaya başlandığını belirten Teşebbüsçü ve Yatırımcı Emre Sokullu, Amerika’da dava süreçlerinde aktüel olarak yapay zekânın nasıl kullanıldığından bahsetti.
ABD’de yaşayan Emre Sokullu, boşanma davaları ve tüm dava süreçlerinde birtakım yapay zekâ uygulamalarının faal olarak Amerikan hukuk sisteminde avukatlar tarafınca kullanıldığını aktardı. Kişilerin avukatlara açmayı düşündükleri davalarla alakalı emsal kararları gösteren bu yapay zekâ uygulamaları yardımıyla avukatlar, “Dava açılmalı mı ya da açılırsa nasıl sonuçlanır?” üzere süreçleri fazlaca daha süratli yorumlayıp karar verebiliyor.
Ayrıyeten sürecin nasıl işlediğini anlatan Sokullu, “Öncelikle şahıslar şikâyetçi olduğu durumu evrak biçiminde avukata teslim ediyor. sonrasındasında avukat bu belgeyi yazılım sistemine yüklüyor. Sistem anında tahlil edip, onla ilgili daha evvel çıkmış misal davaları gösteriyor. Bununla ilgili nasıl sonuçlar alınmış bakılırsabiliyorsunuz. Bu noktada dava mühleti kısalmıyor zira bu uygulamayı çabucak hemen hukuksal karar verme sistemine dahil etmiş değiller. Sonuç olarak bu alanda çalışmalar hızlanıyor, lakin kısa vadede yargıçların yerini alacak bir yapay zekâ bulunmuyor” bilgisini verdi.
‘İNSAN BEYNİ ÜZERE ÇALIŞAN YAPAY ZEKÂ GELİŞTİRİLİYOR’
Şu an ise etkin olarak Microsoft’un yatırım yaptığı OpenAI GPT-3 isimli yapay zekâ uygulamasının doğal lisan işlemede çığ açıcı bir teknolojik teşebbüs olduğunu söyleyen Emre Sokullu, “GPT-3 uygulaması istenilen seviyeye geldiğinde, insan beyni üzere çalışan her çeşit kategoride sonuç verebilecek ve doğal lisan sürece programlarını yapabilecek“ ifadelerini kullandı.
Avukat Serpil Çınar da bilgi birikimi ve deneyimle yapılabilen işleri yapay zekânın yapabileceğini lakin duygusal zekâ, empati, sezgisel, yaratıcılık gerektiren mevzular da etkin olamayacağını söylemiş oldu.
Yapay zekânın birfazlaca araştırmada belgeyi kısa müddette inceleyip, her beyan ya da belgedeki ayrıntısı dikkate alarak çalışacağını vurgulayan Serpil Çınar, “Mahkemelerin dijitalleştirilmesiyle ayrıntıları toplayacak, ayrıntıları sınıflandıracak, karar verme kademesine gelip tüm ayrıntısı kıymetlendirerek sonuca varacaktır” dedi.
‘KARŞI TARAFIN KANITLARINI VARSAYIM ETME MÜMKÜNLÜĞÜ DÜŞÜK’
Davayı kazanma ya da kaybetme mümkünlüğünü avukatların da lisana getirebildiğini belirten Çınar, lakin davayı açacak olan kişinin birden çok avukata danışarak farklı yorumlar almasının önüne yapay zekâyla geçilebileceğini aktardı. Davanın kararınu avukatlar nasıl garanti edemiyor ise yapay zekânın da taahhüt edemediğini, yüzde yüz olarak bir iddiada bulunmayacağını tabir eden Avukat Serpil Çınar, çekişmeli davalar konusunda da yapay zekânın tesirlerini deklare etti.
Tarafsız olmayan davalarda yapay zekâ üzerinden yürütülen kestirimin de muallak olduğunu lisana getiren Serpil Çınar, “Davayı açacak olan kişi, bilgilerini ve kanıtlarını sunabilir ancak karşı tarafın savunması ya da sunacağı kanıtları kestirim etme mümkünlüğü düşüktür. Çekişmeli davalarda davayı kazanma mümkünlüğü olup olmadığına dair bilgi edinimi açıkçası zordur. Bu sistemin tam oturması halinde de dava kazanma muhtemelliğine dair net bir cevap verileceğini düşünmüyorum” biçiminde konuştu.
‘MESLEĞİN GENETİĞİ DEĞİŞECEK, AVUKATLARIN İŞ YÜKÜ AZALACAK’
“Yapay zekânın gelecekte avukatların yerini alacağı kanaatinde değilim” sözlerini kullanan Çınar, yapay zekânın hukuk sistemiyle bir arada avukatlara da yarar sağlayacağını, vakit ve masraf bakımından yararlı olacağının bilgisini paylaştı.
Yalnızca mesleğin genetiğinin değişeceğini ve hukuk sisteminin teknolojiye uyarlanacağını belirten Avukat Serpil Çınar, “Birfazlaca ayrıntının bir daha avukatlar tarafınca takip edilmesi gerekiyor. Duruşmaya girilmesi, duygusal empati, sezgisel hareket, itimat ilgisi heyetimi, yaratıcılık, karşı taraf ile müzakere etmek üzere durumlar kelam konusu” diye konuştu.
‘7-8 AY SÜREN DURUŞMALARIN 1 AYDA SONUÇLANMA MÜMKÜNLÜĞÜ YÜKSEK’
Türkiye’de boşanma davalarının epey uzun sürdüğünü ve çekişmeli boşanma davasının açılması daha sonrasında birinci duruşmanın en az 7-8 ay daha sonraya verildiğini belirten Avukat Serpil Çınar, duruşma tarihleri içindeki müddetlerin 1 ayda sonuçlanma mümkünlüğünün yüksek olduğunu deklare etti.
Serpil Çınar, “Yapay zekâ ile hazırlanan evraktaki beyanlar, argümanlar, savunmalar ve kanıtlar ile bilhassa kıymet arz eden şahit beyanları üzere her bir ayrıntıya kadar inceleyecektir. İnceleme kararında da hakkaniyetli bir karar verecekti” diyerek, robot yargıç sistemiyle kararların kısa müddette alınacağını savundu.