Yener KARADENİZ
Hammadde meblağlarının yanı sıra personellik ve güç üzere masraflar hazır giysi kesiminde fiyat tutturmayı zorlaştırdı. İçeride geçtiğimiz yıldan bu yana kapasitede meseleler yaşanması ve terminlerin de bu kapsamda gecikmesi, yurtdışına açılan biroldukça yerli markanın bilhassa yurtdışı operasyonları için alımı yurtdışına kaydırmasına yol açtı. Geçen yılın son çeyreğinden bu yana kelam konusu eğilimin artarak devam ettiğini lisana getiren bölüm temsilcileri, bir daha geçtiğimiz senelerda mont üzere eserler hariç yüzde 100’e yakın yerli tedarikte bulunan markaların, alımları rakip ülkelere kaydığını belirtti.
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri (TGSD) Ramazan Kaya, salgın ile bir arada artan emtia meblağlarına bağlı olarak iplik fiyatlarında da kıymetli oranda artış yaşandığını hatırlattı. Kaya, “İplik meblağlarında yurtdışı ile Türkiye meblağları içinde değerli oranda bir fark vardı. Bu fark hali hazırda azaldı lakin talep artınca misal durumların yaşanması riski var. O niçinle pamuk ipliğindeki ilave vergilerin kaldırılması konusundaki beklentimiz devam ediyor. İhracatta adeta fiyat savaşı veriyoruz. Fiyat tutturamıyoruz. Yurtharicinde mağazası olan yerli markalar bile bu niçinle alımlarını yurtdışına kaydırdı. Birtakım eserlerde ek vergiye karşın yurtharicinden alım yapmak daha karlı hale geldi” açıklamasında bulundu.
Bu durumun en büyük sebeplerinden biri geçen yılın son çeyreğinde en çok kullanılan iplik tipi olan pamuk ipliğinde yurtiçi piyasa ile yurtdışı piyasa içinde gerçekleştiği söylenen yüzde 20’ye yakın fiyat farkı. Kesim temsilcileri hali hazırda kelam konusu farkın azaldığını lakin hala olması gerektiği düzeyin gerisinde olduğunu anlattı. Bu bahiste en çok sorun yaşayanlardan biri de 18 binden çok ihracatçıyı temsil eden İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Lideri Mustafa Gültepe. Gültepe, şu biçimde konuştu: “Pamuk ipliğini geçtiğimiz aylarda yurtdışı piyasadan 0,8-1 dolar içinde daha değerliye alıyorduk. Şu anda bu fark 50-60 centlere geriledi. 30 centlere gerilerse kabul edilebilir düzeylere gelmiş olur. Bunun faturası da ağır oluyor. . Fiyat tutturmakta zorluk yaşıyoruz. Bu durum yerli markaların da tedariğini yurtharicinde rakip ülkelere kaydırması kararınu doğurdu. Son 4-5 yılda markalarımız yüzde 90 oranda yerli tedariğe yönelmişti. Son gelişmeler niçiniyle bu alımları yurtdışına kaydırmaya başladılar. Bangladeş, Kamboçya, Srilanka ve Çin üzere ülkelerden almaya başladılar. ”
Kapasite sorunu da tesirli oldu
Türk hazır giysi markalarının yurtharicinde binlerce mağazası bulunuyor. Kelam konusu markalar içinde LcWaikiki’den Koton’a Defacto’dan Colin’s’e, Little Big’den Penti ve Mavi’ye kadar 10’larca marka yer alıyor ve bu markalar her yıl milyarlarca dolarlık alım gerçekleştiriyor.
TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Bölüm Meclisi Lideri Onur Fayat, son senelerda Türk markalarının yurtdışı mağazalarının kıymetli oranda arttığını anlattı. Onlar ortasında alımların tamamını yurtharicinden yapacağını belirten biroldukça marka bulunduğunu belirten Fayat, şu sözleri kullandı: “Bu, son 4-5 ayda kademe kademe gerçekleşen bir durum. Daha evvel yüzde 80- 90 Türkiye’den alım yapanlar, dışarının daha rekabetçi olduğu öne sürülen nedeni ile alımlarını kaydırdı. Bu oranın yüzde 100’e ulaştığı büyük markalar var. Bunun fitilini ise pamuk ipliğinde oluşan fiyat ateşledi. Pamuk fiyatları memleketler arası piyasada tıpkı olduğu biçimde ipliğe döndüğünde bizlere yüzde 20-25 daha değerliydi. Bu bahisle ilgili markaların ayakları yere basmayınca son çeyrekten itibaren bilhassa direkt pamuk ipliğinin kullanıldığı örmeden itibaren müşterilerden kaçış oldu. Bunun tek niçini fiyat farkı değil tabi. İçeride kapasite sorunu da vardı.”
Fiyat farkı yüzde 20’ye çıkıyor
Pekala yurtharicinde üretim Türkiye’den ne kadar ucuz ya da ucuz mu? Fayat, bu mevzuda ise, “Markalar için tedarik her şeyden kıymetli. Bunu 6-8 hafta daha erken yaptığınızda değerli bir fiyat avantajı elde ediyor ve riskleri de bertaraf etmiş oluyorsunuz. İkincisi iplikteki fiyat farkı yurtdışını markalar için belli bir yere getirmişti. Ayrıyeten ülkelerin ikili mutabakatlarından dolayı daha avantajlı alım yapılan ülkeler de var. Bizim markalarımız yurt dışı operasyonları için alım yaptıklarında malları yurt dışı firmaları üzerinden aldıkları için hangi ülkelerde o şirketleri kurdularsa o ülkenin alım yaptıkları ülkedeki dış ticaret mevzuatına nazaran alıyor ötürüsıyla rakipleriyle tıpkı koşullarda alım yapıyorlar” sözlerini kullandı.
Hammadde meblağlarının yanı sıra personellik ve güç üzere masraflar hazır giysi kesiminde fiyat tutturmayı zorlaştırdı. İçeride geçtiğimiz yıldan bu yana kapasitede meseleler yaşanması ve terminlerin de bu kapsamda gecikmesi, yurtdışına açılan biroldukça yerli markanın bilhassa yurtdışı operasyonları için alımı yurtdışına kaydırmasına yol açtı. Geçen yılın son çeyreğinden bu yana kelam konusu eğilimin artarak devam ettiğini lisana getiren bölüm temsilcileri, bir daha geçtiğimiz senelerda mont üzere eserler hariç yüzde 100’e yakın yerli tedarikte bulunan markaların, alımları rakip ülkelere kaydığını belirtti.
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri (TGSD) Ramazan Kaya, salgın ile bir arada artan emtia meblağlarına bağlı olarak iplik fiyatlarında da kıymetli oranda artış yaşandığını hatırlattı. Kaya, “İplik meblağlarında yurtdışı ile Türkiye meblağları içinde değerli oranda bir fark vardı. Bu fark hali hazırda azaldı lakin talep artınca misal durumların yaşanması riski var. O niçinle pamuk ipliğindeki ilave vergilerin kaldırılması konusundaki beklentimiz devam ediyor. İhracatta adeta fiyat savaşı veriyoruz. Fiyat tutturamıyoruz. Yurtharicinde mağazası olan yerli markalar bile bu niçinle alımlarını yurtdışına kaydırdı. Birtakım eserlerde ek vergiye karşın yurtharicinden alım yapmak daha karlı hale geldi” açıklamasında bulundu.
Bu durumun en büyük sebeplerinden biri geçen yılın son çeyreğinde en çok kullanılan iplik tipi olan pamuk ipliğinde yurtiçi piyasa ile yurtdışı piyasa içinde gerçekleştiği söylenen yüzde 20’ye yakın fiyat farkı. Kesim temsilcileri hali hazırda kelam konusu farkın azaldığını lakin hala olması gerektiği düzeyin gerisinde olduğunu anlattı. Bu bahiste en çok sorun yaşayanlardan biri de 18 binden çok ihracatçıyı temsil eden İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Lideri Mustafa Gültepe. Gültepe, şu biçimde konuştu: “Pamuk ipliğini geçtiğimiz aylarda yurtdışı piyasadan 0,8-1 dolar içinde daha değerliye alıyorduk. Şu anda bu fark 50-60 centlere geriledi. 30 centlere gerilerse kabul edilebilir düzeylere gelmiş olur. Bunun faturası da ağır oluyor. . Fiyat tutturmakta zorluk yaşıyoruz. Bu durum yerli markaların da tedariğini yurtharicinde rakip ülkelere kaydırması kararınu doğurdu. Son 4-5 yılda markalarımız yüzde 90 oranda yerli tedariğe yönelmişti. Son gelişmeler niçiniyle bu alımları yurtdışına kaydırmaya başladılar. Bangladeş, Kamboçya, Srilanka ve Çin üzere ülkelerden almaya başladılar. ”
Kapasite sorunu da tesirli oldu
Türk hazır giysi markalarının yurtharicinde binlerce mağazası bulunuyor. Kelam konusu markalar içinde LcWaikiki’den Koton’a Defacto’dan Colin’s’e, Little Big’den Penti ve Mavi’ye kadar 10’larca marka yer alıyor ve bu markalar her yıl milyarlarca dolarlık alım gerçekleştiriyor.
TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Bölüm Meclisi Lideri Onur Fayat, son senelerda Türk markalarının yurtdışı mağazalarının kıymetli oranda arttığını anlattı. Onlar ortasında alımların tamamını yurtharicinden yapacağını belirten biroldukça marka bulunduğunu belirten Fayat, şu sözleri kullandı: “Bu, son 4-5 ayda kademe kademe gerçekleşen bir durum. Daha evvel yüzde 80- 90 Türkiye’den alım yapanlar, dışarının daha rekabetçi olduğu öne sürülen nedeni ile alımlarını kaydırdı. Bu oranın yüzde 100’e ulaştığı büyük markalar var. Bunun fitilini ise pamuk ipliğinde oluşan fiyat ateşledi. Pamuk fiyatları memleketler arası piyasada tıpkı olduğu biçimde ipliğe döndüğünde bizlere yüzde 20-25 daha değerliydi. Bu bahisle ilgili markaların ayakları yere basmayınca son çeyrekten itibaren bilhassa direkt pamuk ipliğinin kullanıldığı örmeden itibaren müşterilerden kaçış oldu. Bunun tek niçini fiyat farkı değil tabi. İçeride kapasite sorunu da vardı.”
Fiyat farkı yüzde 20’ye çıkıyor
Pekala yurtharicinde üretim Türkiye’den ne kadar ucuz ya da ucuz mu? Fayat, bu mevzuda ise, “Markalar için tedarik her şeyden kıymetli. Bunu 6-8 hafta daha erken yaptığınızda değerli bir fiyat avantajı elde ediyor ve riskleri de bertaraf etmiş oluyorsunuz. İkincisi iplikteki fiyat farkı yurtdışını markalar için belli bir yere getirmişti. Ayrıyeten ülkelerin ikili mutabakatlarından dolayı daha avantajlı alım yapılan ülkeler de var. Bizim markalarımız yurt dışı operasyonları için alım yaptıklarında malları yurt dışı firmaları üzerinden aldıkları için hangi ülkelerde o şirketleri kurdularsa o ülkenin alım yaptıkları ülkedeki dış ticaret mevzuatına nazaran alıyor ötürüsıyla rakipleriyle tıpkı koşullarda alım yapıyorlar” sözlerini kullandı.