Gramofona can veren baba-oğul

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Gramofona can veren baba-oğul
Habil TANGÖREN – değişen teknolojinin nirvanaya ulaştığı günümüzde bitpazarına da parıltı yağıyor. Unutulmaya yüz tutmuş, maziye karışmış eşyalar listesinde başı çeken eşyalardan olan gramofon, bir daha beğenilen olmaya başladı.

Bir vakit içinder meskenlerin baş köşesinde yer alan lakin çabucak sonrasındaları teknolojiye yenik düşüp çatı katlarına, depolara atılarak çürümeye terk edilen gramofona ilgi giderek artıyor. Yüreklerinin sesini dinleyen nostalji ve gramofon tutkunları, bu nostaljik müzik aletinin bedelini artık daha fazla biliyor.


Taş plaklar parlıyor

Devrin teknolojisiyle üretilen taş plaklar da, tavan içinden ve depolardan çıkarılan gramofonların bir daha kullanılmasıyla eski parlak günlerine dönmeye başladı. O denli ki, ortalama 200 liradan satılan taş plaklar, sanatkarına göre 5-6 hatta 10 bin liraya kadar bile müşteri bulabiliyor.

1900’lü senelerdan günümüze gelen antika gramofonlar, yılların yorgunluğunu taşıdığı için de sık sık tamir görmeye, yenilenmeye gereksinim duyuyor. İşte tam da burada “gramofon doktoru” Sacit Çavşak ve oğlu İbrahim işe el koyuyor. Baba-oğul, arızalı gramofonları bir cerrah titizliğiyle tamir edip bakımlarını yaparak hayata döndürüyor. Sacit usta ve oğlu, tıkır tıkır çalışır hale getirdikleri gramofonu sahibine teslim ettiklerinde tüm yorgunluklarını unuttuklarını söylüyor.


Çocukluğunda meskendeki gramofonu söküp takmakla işe başlayan Sivaslı Sacit Çavşak, vakit içinde el marifetini güzelce geliştirdi ve eşin dostun gramofonunu tamir etmeye başladı. yıllar daha sonra büyüyüp çoluk çocuğa karışan Çavşak, 2004 yılında Karayolları’ndan emekli olduktan daha sonra İstanbul’a yerleşti.

‘Gramofon Baba’ ile tanıştı

bir süre daha sonra, Sivas’ta iken methini duyduğu Kapalıçarşı’daki “Gramofon Baba” lakaplı Mehmet Öztekin’le tanıştı. Onunla birkaç sefer görüştükten daha sonra gramofon tamiri için kendi dükkanını açmaya karar verdi ve 1998 yılında Kadıköy çarşı ortasında bulunan şimdiki dükkanını açtı. Vakit ortasında Sacit Çavşak’ın ismi gramofon tutkunları içinde güzelce yayıldı ve tanındı.

O da artık gramofon ustası olmuştu. İstanbul’un ve Türkiye’nin her yerinden gramofonu arızalananlar ona gelmeye başladı. Çavşak, yıllar geçtikçe gramofon tamirciliği yanında koleksiyonculuğa da başladı. Yavaş yavaş çeşitli uzunluklarda gramofonlar ve taş plaklar topladı. Artık meskeninde gramofonun atası olan fonograflar, borulu gramofonndan, çanta gramofona, salon gramofona, cep gramofonuna kadar 100’e yakın gramofon, çeşitli sanatkarlara ilişkin 11 binden çok da taş plağı var.

Türkiye’nin dört bir yanından nadide gramofon ve taş plak toplayarak meskenini tam bir müzeye çeviren Sacit Çavşak, üniversiteye giden oğlu İbrahim’le birlikte gramofon tamirine devam ediyor. İbrahim’in de vakit ortasında neredeyse kendisi kadar usta tamirci olduğunu söyleyen Çavşak, “Benden daha sonra bayrağı İbrahim devralacak. O da en az benim kadar usta oldu” diyor.


‘Çobanlar gramofon taşırmış’

Sacit usta, teknoloji sayesinde uzaktan gramofon tamiri de yapıyor. Sacit usta, bu tarafını şu sözlerle anlatıyor: “Zaman vakit İstanbul haricinden da gramofon tamiri yapanlar beni arıyor. Onların gramofonu getirmesi güç, benim de gitmem mümkün değil. Onlara diyorum ki, ‘cep telefonundan manzaralı orta, kamerayı gramofona çevir, arızayı birlikte giderelim.” Gerçekten cep telefonu kamerası sayesinde arızayı kısa müddette tamir ediyoruz. “Allah senden razı olsun ustam. Müşkülümü giderdin” diyorlar. Bunun manevi hazzı da bana yetiyor.

Bu tamirat işleri sırasında hiç rastlamadığım modellerde gramofonlar geliyor. Çok değişik, birinci kez gördüğüm gramofonlar. Birinci çıktığından beri yaklaşık 400’den çok çeşit gramofon üretilmiş. Jetonlusu var, havalısı var, elektriklisi var. Var da var. Cep gramofonu da var, seyahatlerde çalarsın diye. Çobanlar bile gramofon taşıyormuş vaktinde. Koyunlar otlarken o da gramofon dinleyip keyif yaparmış. Evvelden uzun kış gecelerinde şimdiki üzere televizyon falan yok, radyo bile yok. Beşerler ne yapacak, bir konutta toplanıp gramofon çalar eğlenirlermiş. “


Stant açtı

Gramofon tutkunlarının yakından tanıdığı bir isim olan Sacit Çavşak, geçtiğimiz senelerda Sultanbeyli Belediyesi’nin takviyesiyle “Geçmişten günümüze gramofon ve taş plak” isimli bir de stant açmış.


‘Özel taş plaklarımı herkese vermem’

Sacit usta, fazlaca nadir bulunan taş plaklarından kimilerini sanatkarlara da programlarında çalmak üzere veriyor, “Ama herkese de vermem. Zira bunlar fazlaca pahalı plaklar. Güvenmediğim kimseye veremem. Kırılır mırılır bu biçimde üzülürüm” diye de ekliyor.