Fikri CİNOKUR
Gübre üretici ve ihracatçıları Ticaret Bakanlığı’nın gübreye ihracat yasağı getirmesine reaksiyon göstererek, sonucun iptal edilmesini, aksi takdirde birfazlaca firmanın iflas edebileceğini belirttiler. Gübre üreticileri TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’ndan dayanak istedi. İhracatçılar ise yarın Ankara’ya çıkarma yaparak Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile görüşüp yasağın hemen kaldırılmasını isteyecek.
Antalya OSB’de gübre üretiminde Türkiye’nin öncü firmalarının yer aldığını belirten OSB Lideri Ali Bahar, yasak sonucunın dalın çöküşü olabileceğini ve gübre fiyatlarında artışa niye olacağını savundu. Bahar, “Sektörün muhtaçlığı olan toplam hammaddenin yüzde 95’i yurtharicinden temin ediliyor. ötürüsıyla ithalat yapmaya mecburuz. İthalat ettiğimiz hammaddelerin meblağları dünya piyasalarında güç, lojistik ve temel girdi fiyatlarına bağlı olarak yüzde 300 ila 500 içinde arttı. Ayrıyeten son vakit içinderda döviz kurunda yaşanan yükselişler de gübre fiyatlarının artmasında kıymetli bir etken oldu. Yurtarasındaki gübre fiyatlarının artışının temel sebepleri bunlar” diye konuştu.
Gübre üreticiklerinin hammaddesini tedarik ettiği Çin üzere epeyce sıkıntı bir pazara dahi ihracat yapar hale geldiğini tabir eden Bahar, “Bu kazanımları yok etmek değil kendi ayağımıza, başımıza kurşun sıkmakla eş değerdir” tabirini kullandı.
“Sanayici iflasa sürükleniyor”
Dalın uzun uğraşlarla ihracatta büyük başarılara imza attığını anlatan Bahar, şu biçimde devam etti: “senelerca çalışılıp yurt haricinde yeni pazarlar yaratıldı. Devlet ‘ihracat yapın, döviz kazandırıcı hizmetleri artırın’ diyor. Endüstrici de bunu gerçekleştirmek için makineler alıyor, istihdam sağlıyor, borçlanıyor, yeni yatırımlar yapıyor. Tam ihracata başlıyor ve siz bunu yasaklıyorsunuz. Ne yapsın endüstrici, batsın mı?”
Şu an ihracat yapılan ülkelerde dikim vakti olduğunu belirten Bahar, “Sanayicinin taahhüdü var. Ön ödeme almış, kontrat imzalamış. İhracat yasağı niçiniyle siparişler iptal edilirse endüstrici tazminat ödemek zorunda kalacak. Bu ülke iktisadına ziyandır, ötürüsıyla hepimizin cebinden çıkacak” formunda konuştu.
Antalya OSB Lideri Ali Bahar, gübre üretici firmaları ve Gübre Üreticileri İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği Lideri Metin Güneş, gübre ihraç yasağı ile ilgili rapor hazırlayarak TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’na verdi. Endüstriciler, TOBB Lideri Hisarcıklıoğlu’ndan yasağın kaldırılması konusunda takviye istedi.
“Gümrük vergisi sıfırlanmalı”
Öte yandan ihracat yasağının katma bedel sağlanmış eserlere konulmaması gerektiğini söz eden ihracatçı ve endüstriciler şu tekliflerde bulundu: “GTİP numaraları detaylandırılmalı, hammaddeler buradan ayrıştırılmalı, gerekirse devlet ithal edilen hammaddelerin gümrük vergilerini makul bir süreliğine sıfırlamalı. Yasak gelecekse yalnızca hammaddelerin ihracatına yasak getirilmeli. Çiftçinin ağır olarak kullandığı taban gübrelerinin sübvanse edilmesi de bir öbür tahlil odaklı atak olur. Gübre üreten büyük tesislerin hammaddelerine sübvansiyon uygulanarak fiyat artışı önlenebilir.”
“Yasak kalkmazsa gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek”
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu, gübrede yasak sonucunın kaldırılması için fazlaca ağır çalışma yaptıklarını söylemiş oldu. Batı Akdeniz’de yasağın 150 firmayı etkileyeceğini belirten Çavuşoğlu, gübre yerine hammadde ihracatının yasaklanmasını istedi. İşlenmiş, katma paha yaratan mamüllerin yasaklanmamasını isteyen Çavuşoğlu, “Yasak sonucu ile mukaveleleri etkilenecek ihracatçı firmalarımız var. Firmalarımız ihracat yaptıkları ülkelerdeki müşterilerine yasak sonucunı daha bildirmedi. Şayet yasak kalkmaz ise firmalar batacak. Cezalarla karşı karşıya kalacak. Cezalar kısa müddetli olsa bile Türk gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek. Firmaların ödemeleri, stokları var. Stokları ucuza satıp borcunu ödeyecek. Ancak personel çıkarmak zorunda kalacak” açıklamasını yaptı. Yasağın kalkması için ışık gördüğünü tabir eden Çavuşoğlu, “Bu yasağın epey uzun süreceğini sanmıyorum. Bu hafta ortasında çözülür diye düşünüyorum” dedi.
Gübre üretici ve ihracatçıları Ticaret Bakanlığı’nın gübreye ihracat yasağı getirmesine reaksiyon göstererek, sonucun iptal edilmesini, aksi takdirde birfazlaca firmanın iflas edebileceğini belirttiler. Gübre üreticileri TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’ndan dayanak istedi. İhracatçılar ise yarın Ankara’ya çıkarma yaparak Ticaret Bakanı Mehmet Muş ile görüşüp yasağın hemen kaldırılmasını isteyecek.
Antalya OSB’de gübre üretiminde Türkiye’nin öncü firmalarının yer aldığını belirten OSB Lideri Ali Bahar, yasak sonucunın dalın çöküşü olabileceğini ve gübre fiyatlarında artışa niye olacağını savundu. Bahar, “Sektörün muhtaçlığı olan toplam hammaddenin yüzde 95’i yurtharicinden temin ediliyor. ötürüsıyla ithalat yapmaya mecburuz. İthalat ettiğimiz hammaddelerin meblağları dünya piyasalarında güç, lojistik ve temel girdi fiyatlarına bağlı olarak yüzde 300 ila 500 içinde arttı. Ayrıyeten son vakit içinderda döviz kurunda yaşanan yükselişler de gübre fiyatlarının artmasında kıymetli bir etken oldu. Yurtarasındaki gübre fiyatlarının artışının temel sebepleri bunlar” diye konuştu.
Gübre üreticiklerinin hammaddesini tedarik ettiği Çin üzere epeyce sıkıntı bir pazara dahi ihracat yapar hale geldiğini tabir eden Bahar, “Bu kazanımları yok etmek değil kendi ayağımıza, başımıza kurşun sıkmakla eş değerdir” tabirini kullandı.
“Sanayici iflasa sürükleniyor”
Dalın uzun uğraşlarla ihracatta büyük başarılara imza attığını anlatan Bahar, şu biçimde devam etti: “senelerca çalışılıp yurt haricinde yeni pazarlar yaratıldı. Devlet ‘ihracat yapın, döviz kazandırıcı hizmetleri artırın’ diyor. Endüstrici de bunu gerçekleştirmek için makineler alıyor, istihdam sağlıyor, borçlanıyor, yeni yatırımlar yapıyor. Tam ihracata başlıyor ve siz bunu yasaklıyorsunuz. Ne yapsın endüstrici, batsın mı?”
Şu an ihracat yapılan ülkelerde dikim vakti olduğunu belirten Bahar, “Sanayicinin taahhüdü var. Ön ödeme almış, kontrat imzalamış. İhracat yasağı niçiniyle siparişler iptal edilirse endüstrici tazminat ödemek zorunda kalacak. Bu ülke iktisadına ziyandır, ötürüsıyla hepimizin cebinden çıkacak” formunda konuştu.
Antalya OSB Lideri Ali Bahar, gübre üretici firmaları ve Gübre Üreticileri İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği Lideri Metin Güneş, gübre ihraç yasağı ile ilgili rapor hazırlayarak TOBB Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu’na verdi. Endüstriciler, TOBB Lideri Hisarcıklıoğlu’ndan yasağın kaldırılması konusunda takviye istedi.
“Gümrük vergisi sıfırlanmalı”
Öte yandan ihracat yasağının katma bedel sağlanmış eserlere konulmaması gerektiğini söz eden ihracatçı ve endüstriciler şu tekliflerde bulundu: “GTİP numaraları detaylandırılmalı, hammaddeler buradan ayrıştırılmalı, gerekirse devlet ithal edilen hammaddelerin gümrük vergilerini makul bir süreliğine sıfırlamalı. Yasak gelecekse yalnızca hammaddelerin ihracatına yasak getirilmeli. Çiftçinin ağır olarak kullandığı taban gübrelerinin sübvanse edilmesi de bir öbür tahlil odaklı atak olur. Gübre üreten büyük tesislerin hammaddelerine sübvansiyon uygulanarak fiyat artışı önlenebilir.”
“Yasak kalkmazsa gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek”
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Lideri Ümit Mirza Çavuşoğlu, gübrede yasak sonucunın kaldırılması için fazlaca ağır çalışma yaptıklarını söylemiş oldu. Batı Akdeniz’de yasağın 150 firmayı etkileyeceğini belirten Çavuşoğlu, gübre yerine hammadde ihracatının yasaklanmasını istedi. İşlenmiş, katma paha yaratan mamüllerin yasaklanmamasını isteyen Çavuşoğlu, “Yasak sonucu ile mukaveleleri etkilenecek ihracatçı firmalarımız var. Firmalarımız ihracat yaptıkları ülkelerdeki müşterilerine yasak sonucunı daha bildirmedi. Şayet yasak kalkmaz ise firmalar batacak. Cezalarla karşı karşıya kalacak. Cezalar kısa müddetli olsa bile Türk gübre ihracatçısı pazarı kaybedecek. Firmaların ödemeleri, stokları var. Stokları ucuza satıp borcunu ödeyecek. Ancak personel çıkarmak zorunda kalacak” açıklamasını yaptı. Yasağın kalkması için ışık gördüğünü tabir eden Çavuşoğlu, “Bu yasağın epey uzun süreceğini sanmıyorum. Bu hafta ortasında çözülür diye düşünüyorum” dedi.