Osman KILIÇ
Çabucak her alana tedarik sağlayan kimya dalı, petrol meblağlarının artışı, lojistik meseleler ve üretim kesintisi kaynaklı hammadde meblağlarının yüksekliği karşısında stok ve alım sorunu yaşıyor. Yüzde 70’ler seviyesinde dışa bağımlı olan kesimin tek umudu ise olağanlaşmanın hammadde fiyatlarına da yansıyarak meblağların da olağana dönmesi. Firmalar hammadde fiyatlarının artmasını beklerken kâfi ölçüde stok da yapamadı. Bu da şimdilerde stok sorunu yaşatıyor. Zira firmalar yüksek fiyat niçiniyle stok yapmaktan kaçınıp meblağların düşmesini bekliyor.
İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Adil Pelister, “Temel girdinin petrol kaynaklı olması hammadde maliyetlerini de artırıyor. Petrol ve pandemi ötürüsıyla lojistikte ve tedarikte yaşanan meşakkatler, hammadde fiyatlarındaki artışlar ötürüsıyla firmalarımızın kâfi hammadde stoğu kalmadı” açıklamasında bulundu. Firmaların stok yapmaktan geri durduğunu da belirten Pelister, “Hammadde meblağları şu anda çok yüksek, firmalar biraz daha bekleme taraftarılar. Önümüzdeki aylar ortasında aşılanmanın da tesiriyle fiyatların düşeceğini düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“Eylül ayına gerçek hareketlenme bekliyoruz”
Ana ihracat kapısı olan Avrupa’da da aşılanmadan dolayı açılmalar olduğunu aktaran Pelister, oradaki durumun da ihracata olumlu tesir yapacağını söz ederek, “Pandemide yeni bir dalga daha olmaz ve önlemler azalırsa önümüzdeki aylar biraz daha hareketli geçecek. Yalnızca kimya bölümünde değil öteki ihracatçı kesimlerde de eylül ayıyla bir arada bir canlanma ve hareketlilik olacağını düşünüyorum” dedi.
“AB’de de tatil niçiniyle üretimler duracak”
Çin’de koronavirüs olaylarının artması ve iki kıymetli limanın kapasite azaltması kararı deniz nakliye fiyatlarında yüzde 20 artış olduğunu kaydeden Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği (TKSD) Lideri Haluk Erceber, “Polipropilen meblağlarında 2020 yılından bugüne yüzde 40, bir daha polietilen fiyatlarında ortalama yüzde 20 civarı artış var” dedi. Ağustos ayında AB’deki yıllık müsaadeler ve planlı bakım çalışmaları sebebiyle üretimler duracağını lisana getiren Erceber, “Bu da hammadde bulunmaması riski yaratıyor. Birtakım büyük entegre kimya tesisleri ürettikleri ve sattıkları kimi eserleri kendi öbür yan mamüllerinde kullanmaktalar (yan eserde talepler artınca) satışlarını azaltıp kendilerine mal saklıyorlar yani ihraç etmiyorlar. bu biçimdece daha fazla kâr elde ediyorlar. Herkes kendi menfaatini ön plana çıkarıyor etik anlayış ve müşteri bağlılığı azaldı” değerlendirmesinde bulundu.
“Yüzde 75 dışa bağımlılıkla ihracat ve kârlılık artmaz”
Hammaddede yüzde 75 dışa bağımlı olarak ihracatın ve kârlılığın artmasının imkansız olduğunu tabir eden Erceber, şu biçimde devam etti: “AB’deki kimi büyük petrokimya şirketlerinin küçük teknik mahzurları ya da yangınları abartarak tesislerinde uzun periyodik duruşlar yaratarak, hammadde arzını kısarak haksız fiyat artışları yaptıkları da konuşuluyor.” Petrokimyada üretilen uçak yakıtı ve öteki ulaştırma yakınlarının az tüketimi olduğu için üretimlerinin de azaltıldığını aktaran Erceber, “Buralarda durmalar kelam konusu, ötürüsıyla bu prosese bağlı kimyasallarda üretilemiyor kapasiteleri kullanılamıyor. İlişkili eser fiyatları çok yükseliyor” diye konuştu.
“Tedarik sorunu kapasiteyi olumsuz etkiliyor”
Türkiye kimya sanayiinin hammadde bakımından önemli oranda dışa bağımlı olduğunu söyleyen Polisan Kimya Genel Müdürü Selçuk Denizligil, “Hammadde tedarikinde yaşanacak sorunlar bölümün kapasite kullanmasını direkt etkilemektedir” dedi. Son devirlerde yaşanan navlun sorunlarının ve hammadde tedarikinde yaşanan sorunların kimya endüstrinin kapasite kullanım oranlarını ve ötürüsıyla rekabet kabiliyetini negatif etkilediğini belirten Denizligil, “Kimya sanabir daha ilişkin özel ihtisas endüstriyel parklar bulunmamaktadır. Avrupa ve dünyadaki kimya endüstrinin geliştiği ülkelerde, kimya parkları hem altyapı tıpkı vakitte sinerjik etkileşimlerle birlikte firmaların rekabet kabiliyetini artırmaktadır. Bizim de bu yolda ilerlememiz lazım” diye konuştu.
Çabucak her alana tedarik sağlayan kimya dalı, petrol meblağlarının artışı, lojistik meseleler ve üretim kesintisi kaynaklı hammadde meblağlarının yüksekliği karşısında stok ve alım sorunu yaşıyor. Yüzde 70’ler seviyesinde dışa bağımlı olan kesimin tek umudu ise olağanlaşmanın hammadde fiyatlarına da yansıyarak meblağların da olağana dönmesi. Firmalar hammadde fiyatlarının artmasını beklerken kâfi ölçüde stok da yapamadı. Bu da şimdilerde stok sorunu yaşatıyor. Zira firmalar yüksek fiyat niçiniyle stok yapmaktan kaçınıp meblağların düşmesini bekliyor.
İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Adil Pelister, “Temel girdinin petrol kaynaklı olması hammadde maliyetlerini de artırıyor. Petrol ve pandemi ötürüsıyla lojistikte ve tedarikte yaşanan meşakkatler, hammadde fiyatlarındaki artışlar ötürüsıyla firmalarımızın kâfi hammadde stoğu kalmadı” açıklamasında bulundu. Firmaların stok yapmaktan geri durduğunu da belirten Pelister, “Hammadde meblağları şu anda çok yüksek, firmalar biraz daha bekleme taraftarılar. Önümüzdeki aylar ortasında aşılanmanın da tesiriyle fiyatların düşeceğini düşünüyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
“Eylül ayına gerçek hareketlenme bekliyoruz”
Ana ihracat kapısı olan Avrupa’da da aşılanmadan dolayı açılmalar olduğunu aktaran Pelister, oradaki durumun da ihracata olumlu tesir yapacağını söz ederek, “Pandemide yeni bir dalga daha olmaz ve önlemler azalırsa önümüzdeki aylar biraz daha hareketli geçecek. Yalnızca kimya bölümünde değil öteki ihracatçı kesimlerde de eylül ayıyla bir arada bir canlanma ve hareketlilik olacağını düşünüyorum” dedi.
“AB’de de tatil niçiniyle üretimler duracak”
Çin’de koronavirüs olaylarının artması ve iki kıymetli limanın kapasite azaltması kararı deniz nakliye fiyatlarında yüzde 20 artış olduğunu kaydeden Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği (TKSD) Lideri Haluk Erceber, “Polipropilen meblağlarında 2020 yılından bugüne yüzde 40, bir daha polietilen fiyatlarında ortalama yüzde 20 civarı artış var” dedi. Ağustos ayında AB’deki yıllık müsaadeler ve planlı bakım çalışmaları sebebiyle üretimler duracağını lisana getiren Erceber, “Bu da hammadde bulunmaması riski yaratıyor. Birtakım büyük entegre kimya tesisleri ürettikleri ve sattıkları kimi eserleri kendi öbür yan mamüllerinde kullanmaktalar (yan eserde talepler artınca) satışlarını azaltıp kendilerine mal saklıyorlar yani ihraç etmiyorlar. bu biçimdece daha fazla kâr elde ediyorlar. Herkes kendi menfaatini ön plana çıkarıyor etik anlayış ve müşteri bağlılığı azaldı” değerlendirmesinde bulundu.
“Yüzde 75 dışa bağımlılıkla ihracat ve kârlılık artmaz”
Hammaddede yüzde 75 dışa bağımlı olarak ihracatın ve kârlılığın artmasının imkansız olduğunu tabir eden Erceber, şu biçimde devam etti: “AB’deki kimi büyük petrokimya şirketlerinin küçük teknik mahzurları ya da yangınları abartarak tesislerinde uzun periyodik duruşlar yaratarak, hammadde arzını kısarak haksız fiyat artışları yaptıkları da konuşuluyor.” Petrokimyada üretilen uçak yakıtı ve öteki ulaştırma yakınlarının az tüketimi olduğu için üretimlerinin de azaltıldığını aktaran Erceber, “Buralarda durmalar kelam konusu, ötürüsıyla bu prosese bağlı kimyasallarda üretilemiyor kapasiteleri kullanılamıyor. İlişkili eser fiyatları çok yükseliyor” diye konuştu.
“Tedarik sorunu kapasiteyi olumsuz etkiliyor”
Türkiye kimya sanayiinin hammadde bakımından önemli oranda dışa bağımlı olduğunu söyleyen Polisan Kimya Genel Müdürü Selçuk Denizligil, “Hammadde tedarikinde yaşanacak sorunlar bölümün kapasite kullanmasını direkt etkilemektedir” dedi. Son devirlerde yaşanan navlun sorunlarının ve hammadde tedarikinde yaşanan sorunların kimya endüstrinin kapasite kullanım oranlarını ve ötürüsıyla rekabet kabiliyetini negatif etkilediğini belirten Denizligil, “Kimya sanabir daha ilişkin özel ihtisas endüstriyel parklar bulunmamaktadır. Avrupa ve dünyadaki kimya endüstrinin geliştiği ülkelerde, kimya parkları hem altyapı tıpkı vakitte sinerjik etkileşimlerle birlikte firmaların rekabet kabiliyetini artırmaktadır. Bizim de bu yolda ilerlememiz lazım” diye konuştu.