Hiç kimseyi geride bırakmayacağız

admin

Administrator
Yetkili
Admin
Global Mod
Hiç kimseyi geride bırakmayacağız
MELTEM GÜNAY / ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Üye devletlerin Sürdürülebilir Kalkınma maksatları gündem 2030 kapsamında kimseyi geride bırakmamayı taahüt ettiklerinin vurgulandığı raporda şu tabirlere yer verildi; “Engelli bayanlar kendilerinin geride bırakıldığını düşünmektedir. Cinsel tacizi bitmiş oldurme çalışmaları da dahil olmak üzere sesleri ve tecrübeleri gereğince merkeze taşınmamıştır. Engelli bayanlar, cinsel taciz de dahil bayanlara yönelik şiddete engelli olmayan bayanlardan daha yüksek oranlarda maruz bırakılmakta ve tecrübeleri engelli olmayan bayanlardan farklı olabilmektedir. #MeToo global hareketi, engelli bayanların tecrübelerini geniş kapsamlı olarak yansıtmamaktadır. Cinsel tacizi bitmiş oldurmeye yönelik kesişen yaklaşımlar benimsemek, marjinalleşmenin devam etme riskini azaltacaktır. Cinsel tacizi bitmiş oldurme eforları, engelli bayanların seslerini ve tecrübelerini gerçek ve pahalı bilgi kaynakları olarak kabul etmelidir. Engelli hakları hareketinin “Bizimle ilgili hiç bir şey, biz olmadan olmaz” davetini takip etmek, eşitsizliklerin cinsel tacizi nasıl şekillendirdiğini kabul etmenin ve bu şahısların haklarının yerine getirilmesini sağlamanın merkezinde yer almaktadır.” denildi.

Şiddet daha fazla

Raporda, engelli bayanları yönelik şiddetin daha yüksek oranlarda daha sık ve daha uzun vakit içinderda gerçekleştiği ve bayanların daha ağır hasar gördükleri belirtilirken, UNFPA engelli kız çocuklarının ve genç bayanların engelli olmayan bayanlara ve kız çocuklarına göre 10 kat daha fazla şiddetle karşı karşıya geldiğini kestirim ediyor. Avrupa Parlementosu engelli bayanların cinsel şiddete maruz bırakılma mümkünlüğünün dört kat daha fazla olduğunu tespit etmiştir. Öbür araştırmalarda engelli bayanların öteki bayanlara bakılırsa iki kat daha fazla mesken içi şiddete uğradığını ortaya koydu.

Ülkelere bakılırsa durum

Avrupa Birliği:
Engelli bayanların yüzde 61’i 15 yaşından itibaren cinsel tacize maruz bırakılmış. Engelli olmayan bayanlar içinde
bu oran yüzde 54.


ABD: Ulusal Engelliler Kurulu, engelli bayan lisans öğrencilerinin yüzde 31,6’sının yerleşkede cinsel tacize maruz bırakıldığını, engelli olmayan bayan lisans öğrencileri içinde ise bu oranın yüzde 18.6 olduğunu tespit etmiştir.

Kanada: Engelli bayanların cinsel atağa uğrama ihtimali, engelli olmayanlara nazaran iki kat daha fazladır.

Avusturalya: Engelli bayanların yüzde 89’u ve engelli adamların yüzde 68’i cinsel tacize maruz bırakılmıştır. Engellilerin işyerinde cinsel tacize uğrama ihtimali, engelli olmayan bireylere göre daha yüksektir

Birleşik Krallık: İngiltere ve Galler’de 16 ila 59 yaştaki yetişkinler içinde yapılan bir ankete göre engelli bayanların cinsel akına maruz bırakılma ihtimali, engelli olmayan bayanlara bakılırsa iki kat daha fazla.

Bayanlara yönelik şiddet

AVUSTRALYA:
Engelli bayanların yüzde 67’si hastanede cinsel yahut öteki tıp taciz yaşadığını ve neredeyse yarısı yatarak hasta kabulü sırasında cinsel taarruza maruz bırakıldığını bildirmiş.

Kanada: Engelli bayanların yüzde 39’u eşi tarafınca şiddete maruz bırakılmış. Bayanların yüzde 38’i 15 yaşından evvel fizikî yahut cinsel atağa uğradığını, yüzde 18’i ise 15 yaşından evvel bir yetişkinin cinsel istismarına uğradığını bildirmiştir.

Kolombiya: Engelli bayanların yüzde 72’si eşlerinden yahut partnerlerinden en az bir cins şiddet görmüştür.

Avrupa Birliği: Engelli bayanların yüzde 34’ü fizikî yahut cinsel partner şiddetine maruz bırakılırken, engelli olmayan bayanlarda bu oran yüzde 19’dur.

Kenya: Engelli bayanların yüzde 51’i cinsel istismara maruz bırakıldığını bildirmiştir. Faillerin yüzde 51’ini ise aile üyeleri, veliler, bakım verenler ve öbür yakın akrabalar oluşturmaktadır.

Hollanda: Engelli bayanların yüzde 61’i cinsel şiddete uğradığını bildirirken engelli olmayan bayanlarda bu oran yüzde 33’tür.

İspanya: Mevcut yahut eski partnerler tarafınca gerçekleştirilen toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin yaygınlığı üzerine yapılan bir araştırma, yasal olarak tanınmış bir mahzuru bulunan bayanların yüzde 23,3’ünün şiddete maruz bırakıldığını ortaya koymuştur. Engelli olmayan bayanlarda bu oran yüzde 15,1’dir.

Tayvan: Engelli bayanlar, engelli olmayan bayanlara göre 2,7 kat daha fazla cinsel taarruza uğradığını bildirmiştir.

Ben engelli bir bayanım haklarımın farkındayım

Engellilik alanında toplumsal cinsiyetten bağımsız yaklaşımların ayrımcılığı ve kırılganlığı sürdürdüğünü kabul eden Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women), iştirakler kurmak ve güçlendirmek ve engelli bayan ve kız çocuklarının seslerini kuvvetlendirmeye katkıda bulunmak için tüm dünyada çalışmalar yürütüyor. UN Women Türkiye ofisi de 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nde, engelli haklarına dikkat çekmek için bir toplumsal medya çalışması yayınladı. Instagram, Facebook ve Twitter’da yayınlanan görüntü, engelli bayanların haklarına dikkat çekiyor. UN Women Türkiye görüntüyü “Engelli bayanların bütün haklara manisiz erişebildiği ve haklarıyla ilgili hizmetlerden aktif bir biçimde faydalanabildiği şiddetten uzak bir dünya diliyoruz” iletisiyle yayınladı.

Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran her beş bayandan birinin engelli olduğu varsayım ediliyor. Engelli bayanlar ve kız çocukları, temel muhtaçlıklarını karşılayabilmelerini etkileyen bircok ayrımcılık ve dışlanma biçimlerine maruz bırakılıyor. Bu, cinsel şiddet de dahil olmak üzere şiddet, istismar ve toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık riskinin artmasına niye olabilir. Engelli bayanların yaşadığı bu ayrımcılık, eğitime, sıhhat hizmetlerine (cinsel sıhhat ve üreme sıhhati dahil), bilgiye, erişilebilir hizmetlere, adalete, toplumsal ve siyasi yaşama aktif iştiraklerini sonlandırıyor.

Eşitlik prensibi

Engelli bireylerin haklarını garanti altina alan Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Mukavelesi (CRPD), kendi seçimlerini yapma özgürlükleri ve bağımsızlıklarını da kapsayacak biçimde, şahısların insanlık onuru ve ferdi özerkliklerine hürmet gösterilmesi; ayrımcılık yapılmaması; engellilerin topluma tam ve aktif iştiraklerinin sağlanması; farklılıklara hürmet gösterilmesi ve engellilerin insan çeşitliliğinin ve insanlığın bir kesimi olarak kabul edilmesi; fırsat eşitliği; erişilebilirlik; kadın-erkek eşitliği; engelli çocukların gelişim kapasitesine ve kendi kimliklerini koruyabilme haklarına hürmet duyulması prensiplerine dayanmaktadır.

İşte o başlıklar:

‘Ben engelli bir hanımım ve haklarımın farkındayım’ denilen kampanyada ‘Cinsiyet kimliğim ve engellilik durumum yüzünden ayrımcılığa uğramadan yaşamayı hak ediyorum’, ‘Şiddete maruz bırakılırsam adalet aramaya, kolluk kuvvetlerine ve isimli makamlara aktif bir biçimde başvurmaya hakkım var’, ‘Toplumsal cinsiyete dayalı şiddet ile ilgili bilgilere hiç bir mani olmadan erişebilmeliyim.’, ‘Sağlık, rehabilitasyon, cinsel ve üreme sıhhati hizmetlerine, türel ve psiko-sosyal hizmetlere erişmek ve bu hizmetlerden eşit bir biçimde faydalanabilmek hakkım.’, ‘Erişilebilir ve ulaşılabilir sığınma konutları, acil yardım sınırları ve danışmanlık üzere hizmetlerden faydalanabilmek de hakkım’, ‘ Global salgın, doğal afet üzere kriz durumlarında gereksinimlerimin tespit edilmesini istiyorum.’, ‘KOVID-19 testleri, tedavisi ve aşılama programları herkes üzere benim de hakkım.’, ‘Kendim ve ailem için toplumsal dayanak ve muhafaza planları istiyorum.’, ‘Oy vermeli, fikirlerimi söylemeli ve siyasi süreçlere eşit bir biçimde katılabilmeliyim.’, ‘Ayrımcılığa uğramadan bağımsız yaşamak ve topluma dahil olmak en temel hakkım.’, ‘Bütün bu haklara manisiz erişebilmek ve haklarımla ilgili hizmetlerden aktif bir biçimde faydalanabilmek istiyorum.’, ‘Engelli
bir hanımım ve hayata eşit bir biçimde katılmak hakkım.’ deniliyor.

‘Yalnız değilsiniz’

Toplumun kanayan yarası haline gelen bayana şiddetle ilgili ünlü model Çağla Şikel, “Şiddet gördükten daha sonra yasal olarak gerçek manada korunduğumuzu hissetmemiz lazım. Şiddet mağdurları da yalnız olmadığını bilmeli. Zira, bir arada epey kuvvetliyüz” dedi.


Türkiye genelinde bayanlara yönelik şiddet bitmek bilmiyor. Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi tarafınca başlatılan ‘16 Günlük Aktivizm Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası’ bayana yönelik şiddete karşı toplumsal bir farkındalık yaratmaya hedefliyor.?BM’nin başlattığı kampanyaya birinci günden itibaren pek epeyce bölümden büyük dayanak geldi ve gelmeye de devam ediyor. Beşerler artan şiddet karşısında artık daha hassas ve daha şuurlu. O isimlerden biri de ünlü model Çağla Şikel. Şikel, artan şiddet karşısında öfkeli olduğunu ve artık bu durum karşısında yorumda bulunamayacağını söylüyor. Şiddetin son bulmasını dileyen Şikel, “Şiddeti yorumlamak zorunda olmadığımız, şiddetin konusunun dahi açılmadı günlere ulaşmamızı diliyorum” dedi. Türkiye’de her bayan en az bir kez farklı biçimde şiddete maruz kalırken Şikel de, fizikî şiddete maruz kalmasa da kelamlı ve ruhsal şiddete maruz kaldığını söylüyor.

“Fark ettiğinde hasar alıyorsun”

Şikel, “İçinde bulunduğumuz bölüm acımasız. Bu dalda çalışıp da şiddete maruz kalmayan hayli azdır. Birfazlaca arkadaşımın da şiddete maruz kaldığına şahit oldum ve duydum. Maruz kaldığınız ruhsal ya da kelamlı şiddeti kimi vakit birinci anda anlamayabiliyorsunuz, fizikî şiddet kadar bariz değil. Olay üstünden belirli bir süre geçtikten daha sonra dönüp baktığımda şiddete uğradığımı fark ettiğim olay oldu. Anında fark etmediğim için de haliyle başta bir reaksiyon veremiyorsunuz. Lakin fark ettiğin anda bir çöküş yaşıyorsun. Üzülüyorsun, öfkeleniyorsun, ağlıyorsun. Ruhun hasar alıyor yani. Toparlanabilmek hiç kolay olmuyor” diye konuştu.

‘Mağdur yalnız olmadığını bilmeli’

Şikel kelamlarına şu sözlerle devam etti: “Şiddet gördükten daha sonra yasal olarak gerçek manada korunduğumuzu hissetmemiz lazım. İstanbul Sözleşmesi’nin kritik olduğunu düşünüyorum bu noktada. Bir de işin eğitim tarafı var. Yalnızca adamların değil toplumun her bireyinin eğitilmesi lazım. hiç bir canlıya ziyan vermemek için insan evvel kendini bilmeli. şahsi gelişim hayli kıymetli bence bu noktada. Şiddet konusunda yetkililerden vatandaşlara kadar, herkes elinden geleni yapmalı. Lakin sahiden yapmalı. Sessiz kalınmamalı. Şiddet mağdurları da yalnız olmadığını bilmeli. Onlara elini uzatacak
ve dayanak olacak biroldukça insan ve kuruluş var. bir arada fazlaca kuvvetliyüz.”