Yasemin SALİH
2022 yılının ilaç fiyatlarını belirleyen şubat ayındaki kur güncellemesi, TL’nin paha kaybı niçiniyle dalda kahırların erken başlamasına niye oldu. Her yıl şubat ayında ilaç kuru güncelleniyor, sonbahar üzere yıl ortasında artan kurdan dolayı bu güncelleme bölümde maliyetlere yansıdığı için eczane raflarında ilaç sorunu yaşanıyordu. 2021’de bu sorun derinleşmiş ve erişilemeyen ilaç bin kalemi aşarak rekor kırmıştı.
Şubat 2022’de ilaç kuru, mevzuattaki orana bağlı kalınarak yüzde 37,43 artırılmış ve Euro, 6,29 TL’den hesaplanarak ilaç fiyatları belirlenmişti. Bugün ise euro-TL, 17,6’yı aşmış durumda (5 Haziran itibarıyla). İlaç Sanayisi Patronlar Sendikası (İEİS) Genel Sekreteri Savaş Malkoç, “Şubatta açıklanan ilaç kuru, piyasadaki kurun yüzde 62’sine denk geliyordu. Biz evvelce yılı yüzde 49’larda kapatırdık. Bu sene ise güncellemenin bir hafta daha sonrasında yüzde 40’lara indik. Şu anda ise yüzde 29’lardayız. bu türlü yılı bitirin diyorlar. Bunu sürdürmek mümkün değil” kelamlarıyla Haziran 2022 prestijiyle gelinen noktayı özetledi.
Sorun kalıcı hale geldi
Güncellemenin bir hafta daha sonrasında krizin kaldığı yerden devam ettiğini söyleyen Malkoç, şöyleki devam etti: “Şirketler maliyetleri tutturmakta zorlanıyor. Her şeyin fiyatı arttı. Araç filosu bile bulamayan şirketler oldu. Bulanlar 3-4 kat maliyet artışıyla karşılaştı. Her şey yeni kura bakılırsa fiyat alırken ilaçta bu biçimde bir piyasa isteniliyor. Bu mümkün olmadığı için piyasaya ilaç verilemiyor. Firmalar tıpkı bantta fiyatı yüksek ilacı üretmeyi tercih ediyorlar. Düşük fiyatlı ilaç üretimi giderek zorlaşıyor. İthal ilaçlarda da misal zahmet var. Ekim-kasım üzere yaşanan ilaç bulunamama sorunu artık dal için kronik hale geldi.”
600’den çok ilaç bulunamıyor
Savaş Malkoç’un sözleri daha sonrasında “Eczanelerde ilaç krizi sürüyor mu?” sorusunu yönelttiğimiz eczacılar, “Kasımdaki kadar derin olmasa da ilaç meşakkati devam ediyor” bilgisini verdi. Evvelki devir TEB Lideri Eczacı Erdoğan Çolak, “Halen 600 kalemin üzerinde ilaç bulunamıyor” diye konuştu.
“İlaca kaynak artırılmalı”
İlaç kesimi, sabit kur krizini yılda iki kere güncelleme ile aşmak niyetinde. İkinci tahlil olarak da kesim, yetkililerden mevcut iskonto oranlarının aşağı çekilmesini istiyor. Malkoç, bunun için gerekli bakanlıklarla görüşmeler yürüttüklerini söylerken, “Yetkililer problemlerin farkında. İskontoyla ilgili teknik çalışma yapılıyor. Yetkililere sunulacak. Bütün bunlar için Maliye’nin SGK ve Sıhhat Bakanlığı bütçesini artırması gerek. 2021’de bütçeye 59 milyar TL konulmuştu, 2022’de 76 milyar TY’ye çıkarıldı. Bunun ortasında iskonto da var. Bu yetmeyecek. Hayal peşinde değiliz, ülke şartlarının farkındayız. Fakat orta güncelleme yapılmazsa şubat ayında fazlaca daha büyük artırım kapıda olur. Umudumuzu kaybetmedik. Maliye kapıları kapatmadı” diye konuştu.
Yanlış fiyat, ihracatı düşürdü
İEİS Genel Sekreteri Savaş Malkoç’un verdiği bilgiye bakılırsa Türk ilaç şirketleri, iç pazardaki düşük fiyatlardan dolayı ihracat yaparken de sorun yaşıyor. “Çünkü müşteri içerideki ilaç fiyatını referans gösteriyor. Bu fiyata ihracat yapmak kurtarmıyor. 2020’de ünite ilaç fiyatımız 30.6 dolarken, şu anda 26 dolar” dedi. İlaç şirketlerinin ciro ve Ar-Ge yatırımlarında gerçek olarak azalma yaşandığını söyleyen Malkoç, şöyleki devam etti: “İlaç ihracatında 2020’de yüzde 27,3 artışla 1,84 milyar dolara ulaşıldı. 2021’de ise bu artış yavaşlayarak Türkiye ortalamasının gerisinde kaldı ve yüzde 3,7 oldu. Yıllık ihracat 1,91 milyar dolara ulaştı. Mart 2022 prestijiyle ilaç ihracatı aylık bazda yüzde 9,3 küçüldü, 3 aylık periyotta küçülme yüzde 14,8 oldu. 12 aylık baktığımızda ise ilaç ihracatı yüzde 1,5 küçülerek 1 milyon 843 bin dolara geriledi.”
CYO ile yol haritası çıkarılıyor
Sektördeki şirketlerin küresel trendleri takip ederek biyoteknolojik ilaç yatırımlarına odaklanması gerektiğini söyleyen Malkoç, “Bunun yerine gücümüzü kur güncellemesine, iskontaya ayırıyoruz” diye konuştu. Malkoç’un verdiği bilgilere göre biyoteknolojik ilaçta Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi (CYO) ile ümit veren bir müddetç başlatıldı. Malkoç süreci şöyleki anlattı: “Mayısta CYO yetkilileriyle bir arada Güney Kore’de düzenlenen BIO KOREA 2022’ye katıldık. Artık de BIO EUROPE 2022’ye katılacağız. Şu anda CYO, Türkiye’nin mevcut biyoteknolojik ilaç karnesini çıkarıyor. Başarılı modellerde neler yapıldı, biz neler yapabiliriz bakılıyor. daha sonra bir yol haritası hazırlanacak. Bütün ruhsat, geri ödeme siyasetleri, teşvik süreçleri bir daha ele alınıyor. Kurumlara yol haritası gönderilecek. Biz de İEİS olarak yakın çalışıyoruz.”
2022 yılının ilaç fiyatlarını belirleyen şubat ayındaki kur güncellemesi, TL’nin paha kaybı niçiniyle dalda kahırların erken başlamasına niye oldu. Her yıl şubat ayında ilaç kuru güncelleniyor, sonbahar üzere yıl ortasında artan kurdan dolayı bu güncelleme bölümde maliyetlere yansıdığı için eczane raflarında ilaç sorunu yaşanıyordu. 2021’de bu sorun derinleşmiş ve erişilemeyen ilaç bin kalemi aşarak rekor kırmıştı.
Şubat 2022’de ilaç kuru, mevzuattaki orana bağlı kalınarak yüzde 37,43 artırılmış ve Euro, 6,29 TL’den hesaplanarak ilaç fiyatları belirlenmişti. Bugün ise euro-TL, 17,6’yı aşmış durumda (5 Haziran itibarıyla). İlaç Sanayisi Patronlar Sendikası (İEİS) Genel Sekreteri Savaş Malkoç, “Şubatta açıklanan ilaç kuru, piyasadaki kurun yüzde 62’sine denk geliyordu. Biz evvelce yılı yüzde 49’larda kapatırdık. Bu sene ise güncellemenin bir hafta daha sonrasında yüzde 40’lara indik. Şu anda ise yüzde 29’lardayız. bu türlü yılı bitirin diyorlar. Bunu sürdürmek mümkün değil” kelamlarıyla Haziran 2022 prestijiyle gelinen noktayı özetledi.
Sorun kalıcı hale geldi
Güncellemenin bir hafta daha sonrasında krizin kaldığı yerden devam ettiğini söyleyen Malkoç, şöyleki devam etti: “Şirketler maliyetleri tutturmakta zorlanıyor. Her şeyin fiyatı arttı. Araç filosu bile bulamayan şirketler oldu. Bulanlar 3-4 kat maliyet artışıyla karşılaştı. Her şey yeni kura bakılırsa fiyat alırken ilaçta bu biçimde bir piyasa isteniliyor. Bu mümkün olmadığı için piyasaya ilaç verilemiyor. Firmalar tıpkı bantta fiyatı yüksek ilacı üretmeyi tercih ediyorlar. Düşük fiyatlı ilaç üretimi giderek zorlaşıyor. İthal ilaçlarda da misal zahmet var. Ekim-kasım üzere yaşanan ilaç bulunamama sorunu artık dal için kronik hale geldi.”
600’den çok ilaç bulunamıyor
Savaş Malkoç’un sözleri daha sonrasında “Eczanelerde ilaç krizi sürüyor mu?” sorusunu yönelttiğimiz eczacılar, “Kasımdaki kadar derin olmasa da ilaç meşakkati devam ediyor” bilgisini verdi. Evvelki devir TEB Lideri Eczacı Erdoğan Çolak, “Halen 600 kalemin üzerinde ilaç bulunamıyor” diye konuştu.
“İlaca kaynak artırılmalı”
İlaç kesimi, sabit kur krizini yılda iki kere güncelleme ile aşmak niyetinde. İkinci tahlil olarak da kesim, yetkililerden mevcut iskonto oranlarının aşağı çekilmesini istiyor. Malkoç, bunun için gerekli bakanlıklarla görüşmeler yürüttüklerini söylerken, “Yetkililer problemlerin farkında. İskontoyla ilgili teknik çalışma yapılıyor. Yetkililere sunulacak. Bütün bunlar için Maliye’nin SGK ve Sıhhat Bakanlığı bütçesini artırması gerek. 2021’de bütçeye 59 milyar TL konulmuştu, 2022’de 76 milyar TY’ye çıkarıldı. Bunun ortasında iskonto da var. Bu yetmeyecek. Hayal peşinde değiliz, ülke şartlarının farkındayız. Fakat orta güncelleme yapılmazsa şubat ayında fazlaca daha büyük artırım kapıda olur. Umudumuzu kaybetmedik. Maliye kapıları kapatmadı” diye konuştu.
Yanlış fiyat, ihracatı düşürdü
İEİS Genel Sekreteri Savaş Malkoç’un verdiği bilgiye bakılırsa Türk ilaç şirketleri, iç pazardaki düşük fiyatlardan dolayı ihracat yaparken de sorun yaşıyor. “Çünkü müşteri içerideki ilaç fiyatını referans gösteriyor. Bu fiyata ihracat yapmak kurtarmıyor. 2020’de ünite ilaç fiyatımız 30.6 dolarken, şu anda 26 dolar” dedi. İlaç şirketlerinin ciro ve Ar-Ge yatırımlarında gerçek olarak azalma yaşandığını söyleyen Malkoç, şöyleki devam etti: “İlaç ihracatında 2020’de yüzde 27,3 artışla 1,84 milyar dolara ulaşıldı. 2021’de ise bu artış yavaşlayarak Türkiye ortalamasının gerisinde kaldı ve yüzde 3,7 oldu. Yıllık ihracat 1,91 milyar dolara ulaştı. Mart 2022 prestijiyle ilaç ihracatı aylık bazda yüzde 9,3 küçüldü, 3 aylık periyotta küçülme yüzde 14,8 oldu. 12 aylık baktığımızda ise ilaç ihracatı yüzde 1,5 küçülerek 1 milyon 843 bin dolara geriledi.”
CYO ile yol haritası çıkarılıyor
Sektördeki şirketlerin küresel trendleri takip ederek biyoteknolojik ilaç yatırımlarına odaklanması gerektiğini söyleyen Malkoç, “Bunun yerine gücümüzü kur güncellemesine, iskontaya ayırıyoruz” diye konuştu. Malkoç’un verdiği bilgilere göre biyoteknolojik ilaçta Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi (CYO) ile ümit veren bir müddetç başlatıldı. Malkoç süreci şöyleki anlattı: “Mayısta CYO yetkilileriyle bir arada Güney Kore’de düzenlenen BIO KOREA 2022’ye katıldık. Artık de BIO EUROPE 2022’ye katılacağız. Şu anda CYO, Türkiye’nin mevcut biyoteknolojik ilaç karnesini çıkarıyor. Başarılı modellerde neler yapıldı, biz neler yapabiliriz bakılıyor. daha sonra bir yol haritası hazırlanacak. Bütün ruhsat, geri ödeme siyasetleri, teşvik süreçleri bir daha ele alınıyor. Kurumlara yol haritası gönderilecek. Biz de İEİS olarak yakın çalışıyoruz.”