İnşaat maliyetlerindeki yüksek artış müteahhitleri ‘depo’lamaya yöneltiyor

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Leyla İLHAN

İnşaat materyalleri meblağlarında, 2021 yılının Kasım ayında başlayan sert yükseliş sürüyor. TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi şubat ayı neticelerina nazaran yıllık maliyet endeksi yüzde 90,27 artarken, gereç endeksindeki yıllık artış birinci kez 100 barajını aşarak yüzde 113 oldu. Kesim yetkililerine bakılırsa bu artışlar piyasada fazlaca daha yüksek. Şirketler artan fiyat ve eser bulamama tasasından dolayı gereçte depolamaya gidiyor yahut yeni proje almıyor.

İnşaat materyallerinde devasa yükseklikte enflasyon yaşandığını belirten Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Lideri Melih Tavukçuoğlu, “Bugün aldığımız fiyata yarın tıpkı eseri bulamıyoruz. Bugün olan eser yarın piyasada bulunamayabiliyor. ötürüsı ile artık bu tasa ile de yaşıyoruz. Bir eser değerlidir lakin yarın da piyasada vardır, pahalıda olsa alırsınız. Ancak olmayınca varken alayım, bir kenara koyayım, zira inşaata başladığımda bunu bulamam psikolojisi başladı. Bu niçinle müteahhitler parasını verip 1000 metrekare seramik alıyor, deposunda tutmaya çalışıyor.” diye konuştu.

Materyaldeki fiyat artışlarının, açıklamanın epeyce üzerinde olduğunu söyleyen Keten Küme İdare Konseyi Lideri Ferhat Keten ise, “En sıradan materyalde bile fiyat artışı yüzde 200. Alçıpan 6 katına çıktı. Beton 2,5- 3 kat arttı. Şayet yapabiliyorsak önce ödemeyi yaparak malzemeyi bağlıyoruz ya da iş almıyoruz” dedi.

“Bu kadar yüksek fiyatla kim konut alır kaygısı yaşıyoruz”

Materyaldeki fiyat artışlarının son birkaç ayda hızlandığına dikkat çeken Dekar Yapı İdare Şurası Lideri Salih Kuzu, “Şu anda uzun vadeli ilişkilerle materyale pek yanaşılmıyor. Zira bu uzun vade de meblağların nereye varacağını kimse kestiremiyor. Kısa vadeli kontratlarla materyal satın alarak çözüyoruz” dedi. Maliyetleri ön goremedikleri için temelden satıştan vazgeçtiklerini anlatan Kuzu, “bu biçimdece muhtemel fiyat artışlarını yansıtma imkanımız oluyor” dedi. “Fiyat artışlarının olağana gelmesini ve kabul edilebilir enflasyon oranları bekliyoruz” diyen Kuzu, “Bir taraftan proje yapmak zorundayız, talep epey lakin bir taraftan da bu kadar yüksek fiyatlarla kim mesken alabilir kaygısı yaşıyoruz” değerlemesini yaptı.

“Yeni üretim için fiyatların durması şart”

İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, “Demirin tonu 17 bin liraya çıktı. Çimentonun tonu 1000 liraya geldi. Konut meblağları yükselince arsa sahipleri de arsa karşılığı oranlarını yükseltiyor. Yeri olan değer biçemiyor. Bu iki alanda fiyat yükselince proje çıkmıyor. Proje çıkmayınca arz azalıyor. Bu paradokstan dolayı yeni proje yok gibi” diye konuştu. Piyasada güç girdilerindeki artışların durmasıyla bir fiyat durumu alınabileceğini aktaran Durbakayım, “Taşeronla bir mutabakat yapıyorsunuz adam sonraki gün ya fiyat farkı istiyor ya da vazgeçtim diyor. bu biçimde bir ortamda bırakın ucuzlatmayı yeni fiyat vermeniz mümkün olmuyor. Bu da kira artışlarını tetikliyor” değerlendirmesini yaptı.

Satılmayan projelerdeki konutlar baz alınıp, stok var denilerek dalın üretimdeki gazının kesildiğini öne süren Durbakayım, “Bir endüstrici üzere biz inşaatçılar da istihdam yaratan, barınma muhtaçlığı karşılayan dal olarak göz önünde tutulmamız lazım Lakin çıkan her yönetmelik işimizi güç yapacak noktaya getiriyor. Şayet inşaat için aldığımız demiri ya da çimentoyu kullanmayıp satsaydık, epeyce daha karlıydı. Kullandığımız vakit kıymeti düşüyor” açıklamasını yaptı.

Şubatta aylık endeks artışı yüzde 5,73

İnşaat maliyet endeksi şubatta aylık bazda yüzde 5,73, yıllık yüzde 90,27 artış kaydetti. Gereç endeksinin yıllık artışı yüzde 113’ü geçti. Türkiye İstatistik Kurumu, şubat ayına ait inşaat maliyet endeksi bilgilerini deklare etti. Endeks şubatta bundan evvelki aya kıyasla yüzde 5,73, yıllık bazda yüzde 90,27 yükseldi. Aylık bazda materyal endeksi yüzde 7,56, personellik endeksi yüzde 0,23 arttı. Yıllık bazda da materyal endeksi yüzde 113,27, personellik endeksi yüzde 41,38 artış gösterdi. Bina inşaatı maliyet endeksi, şubatta bundan evvelki aya bakılırsa yüzde 5,82, geçen yılın tıpkı ayına kıyasla yüzde 87,91 yükseldi. bundan evvelki aya göre materyal endeksi yüzde 7,82, personellik endeksi yüzde 0,1 arttı. Materyal endeksi geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 110,44, personellik endeksi yüzde 41,29 artış kaydetti.