Intel, çabucak hemen yeni piyasaya çıkan AMD Ryzen 7000 serisine bir karşılık olarak ‘Raptor Lake’ işlemcilerini piyasaya sürüyor. Hibrit mimari dizaynını devam ettiren şirket, 13. Kuşak Core ailesiyle bir arada çekirdek sayılarını yükseltirken hem tek çekirdek birebir vakitte fazlacalu çekirdek performansında muhakkak oranlarda artışlar vaat ediyor.
Mavi takıma göre tek çekirdek performans %15, epey çekirdek performansı ise %41’e varan oranlarda artıyor. Intel ayrıyeten fazlaca iş parçacıklı performansta AMD Ryzen 9 5950X’i ve oyun performansında Ryzen 7 5800Xüç boyutlu’yi geride bıraktığını tez ediyor.
13. Kuşak Core Raptor Lake platformuna genel bakış.
Her devirde olduğu üzere, yeni kuşak çiplerle bir arada yeni yonga setine sahip anakartlar da geliyor. 700 serisi yonga setleri ve Raptor Lake işlemciler, evvelki jenerasyon “Alder Lake” ile tıpkı LGA1700 soket dizaynında üretildi. Bu niçinle iki kuşak hem CPU hem anakart bazında birbiriyle uyumluluk sağlıyor.
Mavi grup hem P-Core birebir vakitte E-Core için zirve frekansları yükseltmiş olsa da, temel saatlerde 200 MHz’lik bir düşüş görüyoruz. Bu yüksek performanslı iş yüklerinde pek sorun yaratacak bir durum değil. Muhtemelen TDP derecelerini makul bir düzeye çekmek için yapıldı. Örneği13900K, evvelkiyle tıpkı 125W Temel Turbo Gücüne (Base Turbo Power-BTP) sahip. Lakin Azamî Turbo Gücü (Maximum Turbo Power-MTP) 12W artışla 253W’a çıktı.
Yeni kuşak ile tek çekirdek, oldukçalu çekirdek ve oyun performansı artıyor.
Intel, temel olarak üç işlemci modeliyle rekabete girişiyor: Core i9-13900K, Core i7-13700K ve Core i5-13600K. Entegre GPU’ları devre dışı bırakılan ve modele bağlı olarak 10-20 dolar daha ucuz olan “KF” varyantlarıyla bir arada model sayısı altıya çıkıyor. Gelin artık yeni kuşak yongaların özelliklerine yakından bakalım.
Intel Core i9-13900K/KF Özellikleri
Intel Core i9 13900K, 8 performans/16 verimlilik çekirdeğiyle birlikte toplam 24 CPU çekirdeği ve 32 iş parçacığı taşıyacak. L3 Smart Önbellek ölçüsü 36 MB’a çıkarken frekans suratlarında kayda kıymet bir artış var. Amiral gemisi yonga, 5.8 GHz frekans süratiyle bir arada Core i9-12900K’ya kıyasla 600 MHz daha süratli. Ayrıyeten yeni kuşak ile birlikte verimlilik çekirdeklerinin sayısı 8 adet arttı.
KF modeli entegre grafiklerden mahrum, lakin 13900K’da Intel UHD Graphics 770 yer alıyor. Temel TDP 125W ile birebir kalırken, PL2 düzeyi 253W’a çıkmış görünüyor. Core i9-13900K, 589 dolarlık fiyatıyla AMD Ryzen 9 7950X’ten 110 dolar daha ucuz lakin 7900X’ten 40 dolar daha değerli. Core i9-13900KF ise iGPU’ya sahip olan 13900K’dan 25 dolar daha düşük fiyata sahip.
Intel Core i7-13700K/KF Özellikleri
Sırada 16 çekirdeğe ve 24 iş parçacığına sahip olan Core i7-13700K var. Alder Lake ailesinden Core i7-12700K’da 4 Gracemont çekirdeği bulunuyordu. Intel, ek dört verimlilik çekirdeğiyle birlikte sayısı sekize çıkarttı.
30 MB L3 önbellek taşıyan işlemci, selefine nazaran 300 MHz’lik farkla azamî 5.4 GHz frekans suratlarına erişebiliyor. Verimlilik çekirdekleri ise 4.2 GHz’e varan süratlerde çalışıyor. Entegre grafik ünitesi 13900K’daki üzere UHD Graphics 770 ile birebir. Intel, bu çip için MTP’yi evvelki jenerasyona göre 63W’lık bir artışla 253W’a yükseltti. Yani TDP kıymetleri hem PL1 hem PL2 açısından 13900K ile tıpkı düzeye geldi.
Core i7-13700K, 399 dolarlık fiyatla listelenen Ryzen 7 7700X’ten 10 dolar daha değerli. Lakin entegre grafiklerden mahrum olan i7-13700KF modeli 384 dolarlık fiyatıyla daha ucuza geliyor.
Intel Core i5-13600K/KF Özellikleri
K/KF serisinin en altında 14 çekirdeğe ve 20 iş parçacığı barından Core i5-13600K var. Bu işlemci de ağabeyi ile benzeri biçimde dört adet fazladan verimlilik çekirdeği kazandı. Azamî frekans suratı 12600K’ya kıyasla 200 MHz artarak 5.1 GHz’e yükseldi. Gracemont çekirdekleri ise 300 MHz’lik farkla 3.9 GHz’e kadar yükseliyor.
Hem Core i3-13600K tıpkı vakitte Core i3-13600KF, evvelki jenerasyona bakılırsa 30 dolar daha kıymetli. Oyuncuların odağında olacak yeni çipler sırasıyla 319 ve 294 dolarlık liste fiyatıyla piyasaya çıkıyor. Ezeli rakip AMD’nin Ryzen 5 7600X modeli ise 299 dolarlık MSRP’ye sahipti.
Intel, 13. Kuşak Intel Core masaüstü işlemcilerin yanı sıra yeni 700 serisi yonga setlerini piyasaya sürüyor. PCIe Gen 3.0 ile birleştirilen sekiz ek PCIe Gen 4.0 çizgisiyle birlikte yonga setinde toplam 28 sınır kullanıma sunuluyor. birebir vakitte, artırılmış USB 3.2 Gen 2×2 (20 Gbps) ilişki noktalarıyla anakartlarda daha fazla USB irtibatı kullanılabilecek.
Yeni piyasaya çıkan Raptor Lake yongalar, mevcuttaki 600 serisi anakartlarla uyumlu çalışacak. Ayrıyeten yeni 700 serisi anakartlar da 12. Kuşak Raptor Lake işlemcileri destekliyor. Tüm LGA1700 soğutucular uyumluluğunu koruyor, ötürüsıyla 13. Kuşak işlemciye geçiş yapacaksanız yeni bir soğutucu almanıza gerek yok. Mevcut 600 serisi anakartlar, Raptor Lake dayanağı için bir BIOS güncellemesi gerektirecek. Biroldukca anakart üreticisi de aslına bakarsanız erkenden BIOS belgelerini sunmaya başlamıştı. Intel, muhtemelen 14. Kuşak Meteor Lake ile bir arada soket değişikliği yapmaya hazırlanıyor.
Raptor Lake, temas konusunda kıymetli bir değişimle geliyor. Evvelki jenerasyon Alder Lake yongalar, harici bir ekran kartı için 16 PCIe 5.0 şeridi ve bir M.2 NVMe için CPU’dan gelen dört PCIe 4.0 şeridi için dayanak sunuyordu. Tıpkı şeritler Raptor Lake yongalarda da mevcut, fakat yeni irtibat şeması genişletilmiş fonksiyonellik sağlıyor. İşlemciden gelen 16 PCIe 5.0 şeridi artık 8x/8x biçiminde bölünecek. bu biçimdece anakart üreticileri daha geniş Gen5 SSD takviyesi sunabilecek. CPU’dan gelen PCIe 4.0 teması da etkin kalacak. Yani sadece CPU’dan gelen şeritlerle bir arada üç M.2 ilişki noktası kullanılabilecek.
Hatırlarsanız Alder Lake ile literatüre giren Thread Director teknolojisinden bahsetmiştik. İş parçacıklarını iş yükünün çeşidine nazaran yönlendiren Thread Director, Windows 11 22H2 güncellemesinde değerli bir revizyondan geçiyor. Intel, iş yükü sınıflandırma motorunu makine tahsili algoritmalarıyla güncelledi ve ayrıyeten ön plan/arka plan nazaranvlerinin sürece sürecini geliştirdi. Spesifik olarak, iş parçacıklarının hudutları makine tahsili teknikleri ile güncellenirken yeni hudutlar (0,1,2,3) belirlendi.
Intel, Thread Director ve Windows 11 tarafında birtakım optimizasyonlar yaptı.
Intel, şirketin Extreme Tuning Utility (XTU) yazılımı için kimi yenilikler tanıttı. XTU ile hem Gracemont hem Raptor Cove bazında her bir çekirdeğe ince overclock yapmak mümkün olacak. tıpkı vakitte tek tıklamayla sürat aşırtma imkanı tanıyan yeni özellikler sunuluyor. Yeni tek tık overclock özelliği, her iki çekirdek çeşidini de otomatik olarak ayarlayacak.
Arayüze entegre edilen Speed Optimizer aracı, bu işte yeni olanlar için sürat aşırtma sürecini kolaylaştırmak için hazırlandı. Optimizer ile üç kaydırmalı seçenek sunulurken sıradan bir biçimde sürat aşırtma yapabileceğiz.
Yeni platform, işlemci çekirdeklerinin yanı sıra bellek ve entegre GPU tarafında yeni overclock seçenekleri getiriyor. Raptor Lake işlemciler ve DDR5 RAM’lerle birlikte 6.600 MHz ve daha üstü frekanslara kolaylıkla çıkmak için daha yüksek “boşluk payı” bırakıldı. Intel, sıvı nitrojen kullanılarak performans çekirdeklerinin 8 GHz’in ötesine çıkabileceğine inanıyor. DDR5 bellekler ise 10.000 MHz ve ötesine ulaşabilir.
Raptor Lake ile overclock hünerleri de gelişiyor.
Intel, daha süratli üçüncü jenerasyon SuperFin transistörleri kullanarak ve kanal hareketliliğini artırarak ‘Intel 7 (10nm)’ süreç teknolojisinde değerli gelişimeler kaydetti. Şirketin telaffuzlarına nazaran performans artışları kıymetli düzeyde. Diğer bir deyişle, 10nm ve 7nm içinde geçiş yapılmış üzere tam bir yükseltme düzeyinde geliştirmeler yapıldığı söyleniyor. Intel muhtemelen bu sayede frekans suratlarını üst çekmeyi başardı.
Verimlilik çekirdeklerindeki daha büyük 4 MB L2 önbellek, gerçek vakitli telemetri bilgilerini ve makine tahsilini kullanarak yürütülmekte olan iş yükünün çeşidine nazaran önbellek algoritmasını dinamik olarak ayarlayan yeni bir dinamik önbellek algoritması da kullanıyor. Intel, bunun Adobe Photoshop, After Effects ve Lightroom üzere kimi uygulama tiplerinde performansı ~%2 oranında ve belirtilmemiş bir uygulamada %16’ya kadar artırmaya yardımcı olduğunu söylüyor.
Mavi kadro, kanal başına bir DIMM (1DPC) kullanılmak kuralıyla DDR5 bellek dayanağını 5600 MT/sn’ye çıkardı; Alder Lake’de bu sürat 4800 MT/sn düzeyindeydi. Daha da kıymetlisi Intel, 2DPC suratlarını 4400 MT/s’ye çıkararak evvelki jenerasyonda sunulan 3600 MT/s sürate bakılırsa bir gelişme kaydetti. söylemiş olduğimiz üzere, DDR4 bellek takviyesi tıpkı biçimde devam ediyor.
Raptor Lake yongalarda yer alan entegre grafikler, Alder Lake ile birebir Xe-LP Gen 12.2 mimarisine dayanıyor. Intel bu mevzuya resmiyette değinmedi, lakin jenerasyondan kuşağa 100 MHz üzere civarında küçük frekans artışları yapıldığını biliyoruz.
13. Kuşak Raptor Lake ile verimlilik çekirdeklerinin sayısı artıyor.
Yukarıda Raptor Lake kalıbının performans çekirdekleri mavi renkle vurgulanmış bir manzarasını gorebilirsiniz. Intel mühendisleri, K/KF işlemcilerinde kullandığı yeni bir Raptor Lake silikonu yarattı. Bu silikona tüm Core i9 ve i7 modellerinde yer verilecek, fakat sadece birtakım Core i5 modelleri yenilenen silikonu kullanacak. Intel, silikona iki ek dört çekirdekli E-Core kümesi ekledi. Bu da silikonun biraz genişlemesine ve uzamasına niye oldu.
Lansmanda tüm Core i5 işlemcilerde verimlilik çekirdekleri kullanılacağı onaylandı. 12. Jenerasyon Alder Lake serisinde sırf “K serisi Core i5 CPU’larda E-Core yer alıyordu. Raptor Lake ile bu durum değişecek.
13. Jenerasyon Raptor Lake ile mimari tabanlı geliştirmeler ve optimizasyonlar yapılıyor.
Daha yüksek bellek suratlarından yararlanmak için daha süratli bir yapı gerekiyordu. Mavi grup, ring bus frekansını 5 GHz’e yükseltti. Tek başına ring bus geliştirmelerinin %5 daha âlâ FPS suratları sağlayacağı söyleniyor. Ek bir not olarak, Alder Lake’de bu ayar sürat aşırtmayla yükseltildiğinde değerli performans artışları gözlemlenmişti.
Raptor Lake serisi 5.8 GHz’e kadar uzanan frekanslar ve yükseltilmiş çekirdek sayıları ile birlikte geliyor. Intel ayrıyeten bu yıl 6 GHz frekans suratı sunan, hudutlu sayıda üretilen bir Raptor Lake modelinin geleceğini söylemişti. Bu, 6 GHz bariyerine dokunan birinci x86 masaüstü bilgisayar çipi olacak. Şirket tarafınca ayrıntılı bilgi verilmedi, lakin muhtemelen daha maliyetli bir “KS” modeli gelecek.
Intel, AMD’den pazar hissesini geri almaya çalışırken Alder Lake ile fiyatlandırma konusunda tüketiciler açısından olumlu bir yaklaşım benimsemişti. Bu yaklaşım Core i7 ve Core i9 için devam ediyor. Örneğin 13900K, Ryzen 9 7950X’ten 100 dolar daha ucuz. olağan olarak senaryoya göre değişim var, fakat genel olarak iki işlemcinin performans pahaları benzeri.
Core i5 serisinde ise 30 dolarlık bir fiyat artışı görüyoruz ki bu oyuncular ve orta sınıf kullanıcılar için makûs bir haber. AMD’nin 299 dolarlık Ryzen 7600X’i kuvvetli bir rakip. Bu niçinle iki işlemci içinde kaldıysanız birden çok kriteri göz önünde bulundurmalısınız. İşlemcilerin performansı, perakende satış fiyatı, anakart maliyetleri ve soket ömrü üzere birfazlaca ayrıntı öne çıkıyor.
Nihayetinde Intel ve AMD içindeki rekabet platform maliyetlerine indirgenecek üzere görünüyor. Bilhassa AMD cephesinin AM5 soketiyle uzun ömürlü dayanak konusunda daha avantajlı olduğunu söyleyebiliriz. Bellek tarafında ise mavi takım avantajlı. Intel hem DDR4 hem DDR5 dayanağı sunarken, AMD Raphael işlemcilerde yer alan denetimci sırf DDR5 bellek takviyesi sunuyor.
DDR5 dayanaklı anakartlar, daha değerli üretim teknikleri ve daha süratli arayüzü desteklemek için gereken materyaller niçiniyle DDR4 muadillerine nazaran daha değerli. Düzgün haber şu ki DDR5 belleklerin fiyatı daima ucuzlamaya devam ediyor.
Başka bir noktaya değinecek olursak, AMD’nin AM5 anakartları PCIe takviyesi açısından daha fazla seçenek sunacak üzere görünüyor. Maliyetten tasarruf etmek isteyenler için sadece PCIe 4.0 takviyesi sunan birfazlaca anakart piyasaya çıkacak. Bu da AMD tarafında iki etaplı anakart fiyatlandırması sağlayacak.
Yakında hem Intel hem AMD markalı eserler piyasada olacak. Daima olarak yeni jenerasyon CPU’ların ve anakartların incelemelerini yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz. Her şeyi masaya yatırdıktan ve perakende fiyatlarını karşılaştırdıktan daha sonra tarafınızı seçebilirsiniz. İşte iki 12. Jenerasyon Alder Lake ve 13. Jenerasyon Raptor Lake platformlarıyla bir arada Ryzen 7000 özelliklerini içeren tablo:
Mavi takıma göre tek çekirdek performans %15, epey çekirdek performansı ise %41’e varan oranlarda artıyor. Intel ayrıyeten fazlaca iş parçacıklı performansta AMD Ryzen 9 5950X’i ve oyun performansında Ryzen 7 5800Xüç boyutlu’yi geride bıraktığını tez ediyor.
13. Kuşak Core Raptor Lake platformuna genel bakış.
Her devirde olduğu üzere, yeni kuşak çiplerle bir arada yeni yonga setine sahip anakartlar da geliyor. 700 serisi yonga setleri ve Raptor Lake işlemciler, evvelki jenerasyon “Alder Lake” ile tıpkı LGA1700 soket dizaynında üretildi. Bu niçinle iki kuşak hem CPU hem anakart bazında birbiriyle uyumluluk sağlıyor.
- Frekans suratı artışları: Tüm Raptor Lake işlemcilerde modele bağlı olarak yüksek frekans artışları.
- Daha yüksek çekirdek sayıları: Intel Core i5, i7, i9 genelinde daha fazla verimlilik çekirdeği sunuldu. bu biçimdelikle fazlaca epey iş parçacıklı performansta bir sıçrama yaşanacak.
- Raptor Cove performans çekirdekleri (P-Core): Oyun ve üç boyutlu tasarım üzere tek iş parçacıklı, yavaşça iş parçacıklı yahut seri iş yüklerini yürütmek için tasarlanan, Intel tarafınca şimdiye kadar üretilmiş en yüksek performanslı CPU çekirdeği. bundan evvelki jenerasyonda Golden Cove performans çekirdekleri kullanılıyordu. Yeni kuşakta ise daha gelişmiş Raptor Cove çekirdekleri CPU’ya güç sağlayacak.
- Gracemont verimlilik çekirdekleri (E-Core): Art plan bakılırsavleri, küçültülmüş tarayıcı sekmeleri, BT hizmetleri ve bulut senkronizasyonu üzere fazlaca iş parçacıklı bakılırsavleri yerine getirmek üzere tasarlanan Gracemont çekirdekleri. Mimari olarak esaslı değişiklikler yok, lakin geçmiş jenerasyonda kullanılan çekirdeklere kıyasla önbellek tarafında çeşitli geliştirmeler yapıldı.
- Hibrit performans mimarisi: İki farklı çekirdek mikro mimarisi tek bir silikonda nazaranv yapıyor. Performansı optimize etmek ve verimlilik sağlamak üzere çekirdekler iş yüküne nazaran devreye giriyor.
- Intel Thread Director: İşletim sistemi vakit içindeyıcısının iş yüklerini akıllı bir biçimde çekirdeklere dağıtmasına yardımcı olarak iş yüklerini optimize eden düzenek. Thread Director, hem Alder Lake hem Raptor Lake yongalarında yer alan fizikî bir ünite. Bu yeni ünite, Windows üzere standart bir işletim sisteminde hibrit mimarisinin düzgün çalışmasını için sisteme bilgi veriyor. bu biçimdelikle işletim sisteminin anlık senaryoya bakılırsa yanlışsız kararlar vermesi sağlanıyor ve hangi çekirdeğin kullanılacağı hakikat bir biçimde belirleniyor. Intel, yeni jenerasyonda Thread Director tarafında da birtakım optimizasyonlar yaptı.
- 16 PCIe 5.0 şeridi: Harici grafiklere, depolamaya ve çevresel aygıtlara süratli erişim için 32 GT/s’ye kadar suratlar sunan 16 PCI Express 5.0 şeridi.
- 4 PCIe 4.0 şeridi: Depolama ve etraf üniteleri için 16 GT/s’ye sürat sunan 4 adede kadar PCI sınırı.
- DDR5-5600 desteği: Yüksek suratlar, yüksek bant genişliği ve gelişmiş iş akışı üretkenliği için yüksek frekans suratları. 12. Jenerasyon Alder Lake platformunda mahallî dayanak 4800 MHz idi.
- DDR4-3200 desteği: Eski kuşak bellekler kullanmak isteyenler için DDR4 dayanağı sürüyor.
- L2 ve L3 önbellek: Artan Intel Smart Cache (L3) ve L2 önbellek boyutları, kullanıcıların daha büyük data kümeleriyle daha süratli çalışmasına imkan tanıyacak. L2 önbellek ölçüsü iki katına çıkarken L3 tarafında da gelişmeler kaydedildi.
- Intel Deep Learning Boost: Derin öğrenme iş yüklerinin performansını artırmak için yapay zeka çıktısını artıran yeni teknoloji.
- Gaussian & Neural Accelerator 3.0 (GNA 3.0): Sinirsel gürültü engelleme üzere yapay zeka dayanaklı konuşma ve ses uygulamalarını işlerken hem de genel sistem performansı için CPU kaynaklarının boşa çıkmasını sağlayan teknoloji.
- Intel Adaptive Boost Technology: Intel ABT, akım, güç ve termal boşluk mevcut olduğunda çekirdeklerin daha yüksek turbo frekans suratlarına çıkmasını müsaade veriyor.
- Intel Thermal Velocity Boost: Intel TVB, işlemci 70°C yahut daha düşük bir sıcaklıktaysa, ayrıyeten ekstra turbo güç alanı mevcutsa işlemcilerin saat suratlarını otomatik biçimde 100 MHz oranında artıran bir teknoloji. TVB sırf makul modellerde mevcut.
- Overclock yetenekleri ve yeni özellikler: Intel Z790 ve Z690 aakartlarla bir arada performans çekirdekleri, verimlilik çekirdekleri, grafikler ve bellek tarafında gelişmiş overclock özellikleri.
- Intel Extreme Memory Profile 3.0 (XMP 3.0): Arttırılmış esneklik, ek profiller ve genişletilmiş voltaj denetimleri ile bellek sürat aşırtma tecrübesi.
- Intel Dynamic Memory Boost: Platform performansını kullanıma bakılırsa optimize eden, isteğe bağlı akıllı bellek sürat aşırtma performansı.
- Tek çekirdek performansı: %15 daha âlâ tek çekirdek performansı.
- Çoklu çekirdek performansı: Çok çekirdekli iş yüklerinde %41’e varan performans yararı.
- Oyun performansı: Oyunlarda %25’e varan performans artışları.
Mavi grup hem P-Core birebir vakitte E-Core için zirve frekansları yükseltmiş olsa da, temel saatlerde 200 MHz’lik bir düşüş görüyoruz. Bu yüksek performanslı iş yüklerinde pek sorun yaratacak bir durum değil. Muhtemelen TDP derecelerini makul bir düzeye çekmek için yapıldı. Örneği13900K, evvelkiyle tıpkı 125W Temel Turbo Gücüne (Base Turbo Power-BTP) sahip. Lakin Azamî Turbo Gücü (Maximum Turbo Power-MTP) 12W artışla 253W’a çıktı.
Yeni kuşak ile tek çekirdek, oldukçalu çekirdek ve oyun performansı artıyor.
Intel, temel olarak üç işlemci modeliyle rekabete girişiyor: Core i9-13900K, Core i7-13700K ve Core i5-13600K. Entegre GPU’ları devre dışı bırakılan ve modele bağlı olarak 10-20 dolar daha ucuz olan “KF” varyantlarıyla bir arada model sayısı altıya çıkıyor. Gelin artık yeni kuşak yongaların özelliklerine yakından bakalım.
Intel Core i9-13900K/KF Özellikleri
Intel Core i9 13900K, 8 performans/16 verimlilik çekirdeğiyle birlikte toplam 24 CPU çekirdeği ve 32 iş parçacığı taşıyacak. L3 Smart Önbellek ölçüsü 36 MB’a çıkarken frekans suratlarında kayda kıymet bir artış var. Amiral gemisi yonga, 5.8 GHz frekans süratiyle bir arada Core i9-12900K’ya kıyasla 600 MHz daha süratli. Ayrıyeten yeni kuşak ile birlikte verimlilik çekirdeklerinin sayısı 8 adet arttı.
KF modeli entegre grafiklerden mahrum, lakin 13900K’da Intel UHD Graphics 770 yer alıyor. Temel TDP 125W ile birebir kalırken, PL2 düzeyi 253W’a çıkmış görünüyor. Core i9-13900K, 589 dolarlık fiyatıyla AMD Ryzen 9 7950X’ten 110 dolar daha ucuz lakin 7900X’ten 40 dolar daha değerli. Core i9-13900KF ise iGPU’ya sahip olan 13900K’dan 25 dolar daha düşük fiyata sahip.
Intel Core i7-13700K/KF Özellikleri
Sırada 16 çekirdeğe ve 24 iş parçacığına sahip olan Core i7-13700K var. Alder Lake ailesinden Core i7-12700K’da 4 Gracemont çekirdeği bulunuyordu. Intel, ek dört verimlilik çekirdeğiyle birlikte sayısı sekize çıkarttı.
30 MB L3 önbellek taşıyan işlemci, selefine nazaran 300 MHz’lik farkla azamî 5.4 GHz frekans suratlarına erişebiliyor. Verimlilik çekirdekleri ise 4.2 GHz’e varan süratlerde çalışıyor. Entegre grafik ünitesi 13900K’daki üzere UHD Graphics 770 ile birebir. Intel, bu çip için MTP’yi evvelki jenerasyona göre 63W’lık bir artışla 253W’a yükseltti. Yani TDP kıymetleri hem PL1 hem PL2 açısından 13900K ile tıpkı düzeye geldi.
Core i7-13700K, 399 dolarlık fiyatla listelenen Ryzen 7 7700X’ten 10 dolar daha değerli. Lakin entegre grafiklerden mahrum olan i7-13700KF modeli 384 dolarlık fiyatıyla daha ucuza geliyor.
Intel Core i5-13600K/KF Özellikleri
K/KF serisinin en altında 14 çekirdeğe ve 20 iş parçacığı barından Core i5-13600K var. Bu işlemci de ağabeyi ile benzeri biçimde dört adet fazladan verimlilik çekirdeği kazandı. Azamî frekans suratı 12600K’ya kıyasla 200 MHz artarak 5.1 GHz’e yükseldi. Gracemont çekirdekleri ise 300 MHz’lik farkla 3.9 GHz’e kadar yükseliyor.
Hem Core i3-13600K tıpkı vakitte Core i3-13600KF, evvelki jenerasyona bakılırsa 30 dolar daha kıymetli. Oyuncuların odağında olacak yeni çipler sırasıyla 319 ve 294 dolarlık liste fiyatıyla piyasaya çıkıyor. Ezeli rakip AMD’nin Ryzen 5 7600X modeli ise 299 dolarlık MSRP’ye sahipti.
| Intel Core i9-13900K & 13900KF | Intel Core i7-13700K & 13700KF | Intel Core i5-13600K & 13600KF | |
| Maksimum Frekans | 5.8 GHz’e kadar | 5.4 GHz’e kadar | 5.1 GHz’e kadar |
| Intel Turbo Boost Max 3.0 Teknoloji Frekansı | 5.7 GHz’e kadar | 5.4 GHz’e kadar | – |
| P-Core Turbo Frekansı | 5.4 GHz’e kadar | 5.3 GHz’e kadar | 5.1 GHz’e kadar |
| E-Core Turbo Frekansı | 4.3 GHz’e kadar | 4.2 GHz’e kadar | 3.9 GHz’e kadar |
| P-Core Taban Frekans | 3.0 GHz | 3.4 GHz | 3.5 GHz |
| E-Core Taban Frekans | 2.2 GHz | 2.5 GHz | 2.6 GHz |
| Çekirdekler (P-Core + E-Core) | 24 (8P+16E) | 16 (8P+8E) | 14 (6P+8E) |
| Toplam İş Parçacığı | 32 | 24 | 20 |
| Intel Hyper-Threading Teknolojisi | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Thread Director | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Smart Cache (L3) Önbellek | 36 MB | 30 MB | 24 MB |
| L2 Önbellek | 32 MB | 24 MB | 20 MB |
| Yerel RAM Desteği | DDR5-5600 DDR4-3200 | DDR5-5600 DDR4-3200 | DDR5-5600 DDR4-3200 |
| RAM Kanal Desteği | 2 | 2 | 2 |
| CPU PCIe 5.0 Şeritleri | 16’ya kadar | 16’ya kadar | 16’ya kadar |
| CPU PCIe 4.0 Şeritleri | 4 | 4 | 4 |
| Xe Entegre Grafikler | UHD Graphics 770 (KF hariç) | UHD Graphics 770 (KF hariç) | UHD Graphics 770 (KF hariç) |
| P-Core / E-Core / iGPU / Bellek Overclock | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Quick Sync Video | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Deep Learning Boost (Intel DL Boost) | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Advanced Vector Extensions 2 (Intel AVX2) | ✓ | ✓ | ✓ |
| Intel Gaussian and Neural Accelerator (GNA) | ✓ | ✓ | ✓ |
Intel, 13. Kuşak Intel Core masaüstü işlemcilerin yanı sıra yeni 700 serisi yonga setlerini piyasaya sürüyor. PCIe Gen 3.0 ile birleştirilen sekiz ek PCIe Gen 4.0 çizgisiyle birlikte yonga setinde toplam 28 sınır kullanıma sunuluyor. birebir vakitte, artırılmış USB 3.2 Gen 2×2 (20 Gbps) ilişki noktalarıyla anakartlarda daha fazla USB irtibatı kullanılabilecek.
Yeni piyasaya çıkan Raptor Lake yongalar, mevcuttaki 600 serisi anakartlarla uyumlu çalışacak. Ayrıyeten yeni 700 serisi anakartlar da 12. Kuşak Raptor Lake işlemcileri destekliyor. Tüm LGA1700 soğutucular uyumluluğunu koruyor, ötürüsıyla 13. Kuşak işlemciye geçiş yapacaksanız yeni bir soğutucu almanıza gerek yok. Mevcut 600 serisi anakartlar, Raptor Lake dayanağı için bir BIOS güncellemesi gerektirecek. Biroldukca anakart üreticisi de aslına bakarsanız erkenden BIOS belgelerini sunmaya başlamıştı. Intel, muhtemelen 14. Kuşak Meteor Lake ile bir arada soket değişikliği yapmaya hazırlanıyor.
Raptor Lake, temas konusunda kıymetli bir değişimle geliyor. Evvelki jenerasyon Alder Lake yongalar, harici bir ekran kartı için 16 PCIe 5.0 şeridi ve bir M.2 NVMe için CPU’dan gelen dört PCIe 4.0 şeridi için dayanak sunuyordu. Tıpkı şeritler Raptor Lake yongalarda da mevcut, fakat yeni irtibat şeması genişletilmiş fonksiyonellik sağlıyor. İşlemciden gelen 16 PCIe 5.0 şeridi artık 8x/8x biçiminde bölünecek. bu biçimdece anakart üreticileri daha geniş Gen5 SSD takviyesi sunabilecek. CPU’dan gelen PCIe 4.0 teması da etkin kalacak. Yani sadece CPU’dan gelen şeritlerle bir arada üç M.2 ilişki noktası kullanılabilecek.
| PCH Bağlantısı | 700 Serisi (Raptor Lake) | 600 Serisi (Alder Lake) |
| PCIe 5.0 | 16 (8x/8x) | 16 |
| PCIe 4.0 | 20 | 12 |
| PCIe 3.0 | 8 | 16 |
| USB 3.2 Gen 2×2 (20G) | 5 | 4 |
Hatırlarsanız Alder Lake ile literatüre giren Thread Director teknolojisinden bahsetmiştik. İş parçacıklarını iş yükünün çeşidine nazaran yönlendiren Thread Director, Windows 11 22H2 güncellemesinde değerli bir revizyondan geçiyor. Intel, iş yükü sınıflandırma motorunu makine tahsili algoritmalarıyla güncelledi ve ayrıyeten ön plan/arka plan nazaranvlerinin sürece sürecini geliştirdi. Spesifik olarak, iş parçacıklarının hudutları makine tahsili teknikleri ile güncellenirken yeni hudutlar (0,1,2,3) belirlendi.
Intel, Thread Director ve Windows 11 tarafında birtakım optimizasyonlar yaptı.
Intel, şirketin Extreme Tuning Utility (XTU) yazılımı için kimi yenilikler tanıttı. XTU ile hem Gracemont hem Raptor Cove bazında her bir çekirdeğe ince overclock yapmak mümkün olacak. tıpkı vakitte tek tıklamayla sürat aşırtma imkanı tanıyan yeni özellikler sunuluyor. Yeni tek tık overclock özelliği, her iki çekirdek çeşidini de otomatik olarak ayarlayacak.
Arayüze entegre edilen Speed Optimizer aracı, bu işte yeni olanlar için sürat aşırtma sürecini kolaylaştırmak için hazırlandı. Optimizer ile üç kaydırmalı seçenek sunulurken sıradan bir biçimde sürat aşırtma yapabileceğiz.
Yeni platform, işlemci çekirdeklerinin yanı sıra bellek ve entegre GPU tarafında yeni overclock seçenekleri getiriyor. Raptor Lake işlemciler ve DDR5 RAM’lerle birlikte 6.600 MHz ve daha üstü frekanslara kolaylıkla çıkmak için daha yüksek “boşluk payı” bırakıldı. Intel, sıvı nitrojen kullanılarak performans çekirdeklerinin 8 GHz’in ötesine çıkabileceğine inanıyor. DDR5 bellekler ise 10.000 MHz ve ötesine ulaşabilir.
Raptor Lake ile overclock hünerleri de gelişiyor.
Intel, daha süratli üçüncü jenerasyon SuperFin transistörleri kullanarak ve kanal hareketliliğini artırarak ‘Intel 7 (10nm)’ süreç teknolojisinde değerli gelişimeler kaydetti. Şirketin telaffuzlarına nazaran performans artışları kıymetli düzeyde. Diğer bir deyişle, 10nm ve 7nm içinde geçiş yapılmış üzere tam bir yükseltme düzeyinde geliştirmeler yapıldığı söyleniyor. Intel muhtemelen bu sayede frekans suratlarını üst çekmeyi başardı.
Verimlilik çekirdeklerindeki daha büyük 4 MB L2 önbellek, gerçek vakitli telemetri bilgilerini ve makine tahsilini kullanarak yürütülmekte olan iş yükünün çeşidine nazaran önbellek algoritmasını dinamik olarak ayarlayan yeni bir dinamik önbellek algoritması da kullanıyor. Intel, bunun Adobe Photoshop, After Effects ve Lightroom üzere kimi uygulama tiplerinde performansı ~%2 oranında ve belirtilmemiş bir uygulamada %16’ya kadar artırmaya yardımcı olduğunu söylüyor.
Mavi kadro, kanal başına bir DIMM (1DPC) kullanılmak kuralıyla DDR5 bellek dayanağını 5600 MT/sn’ye çıkardı; Alder Lake’de bu sürat 4800 MT/sn düzeyindeydi. Daha da kıymetlisi Intel, 2DPC suratlarını 4400 MT/s’ye çıkararak evvelki jenerasyonda sunulan 3600 MT/s sürate bakılırsa bir gelişme kaydetti. söylemiş olduğimiz üzere, DDR4 bellek takviyesi tıpkı biçimde devam ediyor.
Raptor Lake yongalarda yer alan entegre grafikler, Alder Lake ile birebir Xe-LP Gen 12.2 mimarisine dayanıyor. Intel bu mevzuya resmiyette değinmedi, lakin jenerasyondan kuşağa 100 MHz üzere civarında küçük frekans artışları yapıldığını biliyoruz.
13. Kuşak Raptor Lake ile verimlilik çekirdeklerinin sayısı artıyor.
Yukarıda Raptor Lake kalıbının performans çekirdekleri mavi renkle vurgulanmış bir manzarasını gorebilirsiniz. Intel mühendisleri, K/KF işlemcilerinde kullandığı yeni bir Raptor Lake silikonu yarattı. Bu silikona tüm Core i9 ve i7 modellerinde yer verilecek, fakat sadece birtakım Core i5 modelleri yenilenen silikonu kullanacak. Intel, silikona iki ek dört çekirdekli E-Core kümesi ekledi. Bu da silikonun biraz genişlemesine ve uzamasına niye oldu.
Lansmanda tüm Core i5 işlemcilerde verimlilik çekirdekleri kullanılacağı onaylandı. 12. Jenerasyon Alder Lake serisinde sırf “K serisi Core i5 CPU’larda E-Core yer alıyordu. Raptor Lake ile bu durum değişecek.
13. Jenerasyon Raptor Lake ile mimari tabanlı geliştirmeler ve optimizasyonlar yapılıyor.
Daha yüksek bellek suratlarından yararlanmak için daha süratli bir yapı gerekiyordu. Mavi grup, ring bus frekansını 5 GHz’e yükseltti. Tek başına ring bus geliştirmelerinin %5 daha âlâ FPS suratları sağlayacağı söyleniyor. Ek bir not olarak, Alder Lake’de bu ayar sürat aşırtmayla yükseltildiğinde değerli performans artışları gözlemlenmişti.
Raptor Lake serisi 5.8 GHz’e kadar uzanan frekanslar ve yükseltilmiş çekirdek sayıları ile birlikte geliyor. Intel ayrıyeten bu yıl 6 GHz frekans suratı sunan, hudutlu sayıda üretilen bir Raptor Lake modelinin geleceğini söylemişti. Bu, 6 GHz bariyerine dokunan birinci x86 masaüstü bilgisayar çipi olacak. Şirket tarafınca ayrıntılı bilgi verilmedi, lakin muhtemelen daha maliyetli bir “KS” modeli gelecek.
Intel, AMD’den pazar hissesini geri almaya çalışırken Alder Lake ile fiyatlandırma konusunda tüketiciler açısından olumlu bir yaklaşım benimsemişti. Bu yaklaşım Core i7 ve Core i9 için devam ediyor. Örneğin 13900K, Ryzen 9 7950X’ten 100 dolar daha ucuz. olağan olarak senaryoya göre değişim var, fakat genel olarak iki işlemcinin performans pahaları benzeri.
Core i5 serisinde ise 30 dolarlık bir fiyat artışı görüyoruz ki bu oyuncular ve orta sınıf kullanıcılar için makûs bir haber. AMD’nin 299 dolarlık Ryzen 7600X’i kuvvetli bir rakip. Bu niçinle iki işlemci içinde kaldıysanız birden çok kriteri göz önünde bulundurmalısınız. İşlemcilerin performansı, perakende satış fiyatı, anakart maliyetleri ve soket ömrü üzere birfazlaca ayrıntı öne çıkıyor.
Nihayetinde Intel ve AMD içindeki rekabet platform maliyetlerine indirgenecek üzere görünüyor. Bilhassa AMD cephesinin AM5 soketiyle uzun ömürlü dayanak konusunda daha avantajlı olduğunu söyleyebiliriz. Bellek tarafında ise mavi takım avantajlı. Intel hem DDR4 hem DDR5 dayanağı sunarken, AMD Raphael işlemcilerde yer alan denetimci sırf DDR5 bellek takviyesi sunuyor.
DDR5 dayanaklı anakartlar, daha değerli üretim teknikleri ve daha süratli arayüzü desteklemek için gereken materyaller niçiniyle DDR4 muadillerine nazaran daha değerli. Düzgün haber şu ki DDR5 belleklerin fiyatı daima ucuzlamaya devam ediyor.
Başka bir noktaya değinecek olursak, AMD’nin AM5 anakartları PCIe takviyesi açısından daha fazla seçenek sunacak üzere görünüyor. Maliyetten tasarruf etmek isteyenler için sadece PCIe 4.0 takviyesi sunan birfazlaca anakart piyasaya çıkacak. Bu da AMD tarafında iki etaplı anakart fiyatlandırması sağlayacak.
Yakında hem Intel hem AMD markalı eserler piyasada olacak. Daima olarak yeni jenerasyon CPU’ların ve anakartların incelemelerini yapıyoruz, yapmaya devam edeceğiz. Her şeyi masaya yatırdıktan ve perakende fiyatlarını karşılaştırdıktan daha sonra tarafınızı seçebilirsiniz. İşte iki 12. Jenerasyon Alder Lake ve 13. Jenerasyon Raptor Lake platformlarıyla bir arada Ryzen 7000 özelliklerini içeren tablo:
| Fiyat | Çekirdek / İzlek (P+E) | P-Core Frekansı (GHz) | E-Core Frekansı (GHz) | Önbellek (L2/L3) | TDP / PBP / MTP | Bellek Desteği | |
| Core i9-13900K / KF | 589$ (K) – 564$ (KF) | 24 / 32 (8+16) | 3.0 / 5.8 | 2.2 / 4.3 | 68 MB (32+36) | 125W / 253W | DDR4-3200 / DDR5-5600 |
| Ryzen 9 7950X | 699$ | 16 / 32 | 4.5 / 5.7 | – | 80 MB (16+64) | 170W / 230W | DDR5-5200 |
| Core i9-12900K / KF | 589$ (K) – 564$ (KF) | 16 / 24 (8+8) | 3.2 / 5.2 | 2.4 / 3.9 | 44 MB (14+30) | 125W / 241W | DDR4-3200 / DDR5-4800 |
| Ryzen 9 7900X | 549$ | 12 / 24 | 4.7 / 5.6 | – | 76 MB (12+64) | 170W / 230W | DDR5-5200 |
| Core i7-13700K / KF | 409$ (K) – 384$ (KF) | 16 / 24 (8+8) | 3.4 / 5.4 | 2.5 / 4.2 | 54 MB (24+30) | 125W / 253W | DDR4-3200 / DDR5-5600 |
| Core i7-12700K / KF | 409$ (K) – 384$ (KF) | 12 / 20 (8+4) | 3.6 / 5.0 | 2.7 / 3.8 | 37 MB (12+25) | 125W / 190W | DDR4-3200 / DDR5-4800 |
| Ryzen 7 7700X | 399$ | 8 / 16 | 4.5 / 5.4 | – | 40 MB (8+32) | 105W / 142W | DDR5-5200 |
| Ryzen 5 7600X | 299$ | 6 / 12 | 4.7 / 5.3 | – | 38 MB (6+32) | 105W / 142W | DDR5-5200 |
| Core i5-13600K / KF | 319$ (K) – 294$ (KF) | 14 / 20 (6+8) | 3.5 / 5.1 | 2.6 / 3.9 | 44 MB (20+24) | 125W / 181W | DDR4-3200 / DDR5-5600 |
| Core i5-12600K / KF | 289$ (K) – 264$ (KF) | 10 / 16 (6+4) | 3.7 / 4.9 | 2.8 / 3.6 | 29.5 MB (9.5+20) | 125W / 150W | DDR4-3200 / DDR5-4800 |
| Core i5-13400 / F | ? | 10 / 16 (6+4) | 3.4 / ? | ? | 24 MB | 65W / ? | DDR4-3200 / DDR5-5600 |
| Core i5-12400 / F | 199$ – 167$ (F) | 6 / 12 (4+0) | 4.4 / 2.5 | – | 25.5 MB (7.5+18) | 65W / 117W | DDR4-3200 / DDR5-4800 |