İşte ‘Baba’nın 2 kritik bakılırsavi! Türkiye’de yarım asırlık efsane F-4…
Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – 1958’deki birinci uçuşundan günümüze kadar nerdeyse tüm büyük muharebelerde ön hatta uçan, mesleğiyle bir havacılık ikonu haline gelen F-4 Phantom uçakları, Türk Hava Kuvvetleri’nde de esaslı bir geçmişe sahip. Türkiye macerası 1970’li senelera dayanan F-4’ler havacılık fotoğrafçısı Cem Doğut’un imzasıyla, “Türk Hava Kuvvetleri’nde F/RF-4E PHANTOM II” ismiyle kitap haline geldi. Kitap’ta Cem Doğut tarafınca çekilen F-4 fotoğrafları ile birlikte bu uçağın Türkiye serüveninde yaşadığı kıymetli olaylar anlatılıyor.
‘DÖNEMİNİN ÖTESİNDE BİR DİZAYNA SAHİP’
F-4 Phantom uçaklarının “efsane” olarak anılmasının birden çok niçini olduğunu belirten Cem Doğut, “F-4 Phantom, 1950’li senelerda tasarlanmış bir platform. Bu uçağı efsane yapan en değerli özelliklerinden birisi tasarlanmış olduğu periyottaki başka uçaklara oranla devrinin ötesinde bir dizayna sahip olması. Bu özelliği yardımıyla devrine nazaran yüksek kabiliyetlere sahip bir uçak. F-4 uçakları uzun yıllar epeyce sayıda ülkenin ordusunda nazaranv aldı. Vietnam Savaşı ile başlayan saha serüveni günümüzde hâlâ devam ediyor. Bu kadar uzun yıllar uçtuğu için de bakılırsav aldığı ordularda çalışan askeri işçi bu uçak ile artık duygusal bir bağa sahip. Onlarca yıllık yaşanmışlık ve bir hayli anı bu uçağın efsane haline gelmesinde değerli bir rol oynuyor” dedi.
GEÇMİŞİ 1952’YE KADAR DAYANIYOR
Cem Doğut, F-4 uçaklarının geçmişinin 1952 yılına kadar dayandığını belirtti. Doğut, “Phantom’un kıssası 1952’de David S. Lewis’in McDonnell Douglas şirketinin dizayn müdürü olarak atanmasıyla başlıyor. bu vakitte dizayn takımı birinci vakit içinderda Amerikan Deniz Kuvvetleri için bir uçak tasarlamaya başlıyor. Avcı uçağı olarak düşünülen uçak evvel tek koltuklu, her hava koşulunda bakılırsav yapabilecek bir av/bombardıman uçağını tanımlıyordu. Çalışmalar bu taleplerle başlatılmış olsa da 29 Mayıs 1955’te donanma tarafınca firmaya yeni isterler iletildi. Donanmadan gelen yeni talepler ile bir arada tüm işler karıştı” kelamlarıyla F-4’lerin tasarım sürecinin çok güçlü geçtiğini belirtti.
Doğut, “Donanmanın istekleri tasarımı büyük ölçüde değiştirdi. Donanma filo savunması için 2 koltuklu, 480 km arada 2 saat muharebe hava devriyesi yapabilecek, düşman uçaklarını tespit edip onları ateş altına alabilecek bir uçak istiyordu. Bu kapsamda yeni talepler ışığında tasarlanan XF4H-1 test modeli ortaya çıktı ve 27 Mayıs 1958’de birinci uçuş gerçekleşti. Uçağın ismi olarak McDonnell Douglas’ın ürettiği birinci jet uçağı FH-1 Phantom’u onurlandırmak için 3 Temmuz 1959’da fabrikanın kuruluşunun 20’nci yılı etkinliklerinde resmi olarak Phantom II ismi verildi” kelamlarıyla F-4 Phantom uçaklarının doğuşunu anlattı.
KANAT TASARIMI FARK YARATIYOR
F-4 uçaklarının birinci bakışta en dikkat çeken özelliği kanat tasarımı olarak öne çıkıyor. Cem Doğut, uçağın dizaynının son hali ortaya çıkmadan evvel kanat tasarımı sürecinde de kıymetli değişiklikler yapıldığını belirtti. Doğut, “Tasarım basamağında kanatlar birinci başta düz olarak tasarlanıyor. Rüzgar tünelinde yapılan testler ile uçağın istikrarını artırmak için kanadın 5 derece dehidrale sahip olması gerektiğini fark ediyorlar. Dehidral, uçak kanatlarına verilen eğim olarak özetlenebilir. İstikrar sorununu aşmak için kanatları tekrar tasarlamak isteyen takım para ve vakit kaybı sebebiyle bunun hayli mümkün olmadığını fark ediyor. Bu sebeple tüm kanadı değiştirmek yerine kanat uçlarına 12 derece eğim veriyorlar ve bu sayede F-4’ün kendine mahsus görünümü ortaya çıkıyor” bilgisini paylaştı.
‘HAVACILIK MERAKIM ÇOCUKLUĞUMDA BAŞLADI’
Havacılığa olan merakının çocuklukta ortaya çıktığını belirten Cem Doğut, “İlkokul yaşlarımda yaz tatili için gittiğimiz Gökçeada’da üstümden geçen bir savaş uçağı her şeyin başlangıcı oldu. O yaşlardaki her meraklı çocuk üzere üstümden geçen uçağın ne olduğunu merak etmemle ömrüme uçaklar ve ötürüsıyla havacılık girmiş oldu. çabucak sonrasında maket uçaklar ilgimi çekmeye başladı. Bir gün karşıma çıkan F-100 maketi yardımıyla Gökçeada’da o gün gördüğüm uçağın modelini öğrenmiş oldum. Maketler yardımıyla uçakları tanımaya ve araştırmaya başladım” dedi.
“Üniversite senelerımda birinci fotoğraf makinamı almıştım. Amatörce fotoğraf ile ilgilenmeye başladım. bu biçimdece fotoğrafta ömrümün bir kesimi haline gelmeye başladı” diyen Doğut kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “seneler ortasında aklı havada biri olarak bir bahar günü üstümde süratle uçan, keskin hareketler yapan bir kuş ilgimi çekti. Birinci başta kırlangıç olduğunu sandığım kuşu internette aratınca kırlangıç değil de ebabil kuşu olduğunu öğrendim. Kuşu araştırdıkça ona olan hayranlığım arttı ve Trakus ile karşılaştım. Türkiye’deki kuş fotoğrafçılarının toplandığı bu site yardımıyla kuş fotoğrafçılığıyla ilgilenmeye başladım. İzmir’de Gediz deltasında kuşların peşinden gezerken kadrajıma çelik kanatlı uçaklar girdi. Çiğli’den eğitim için kalkan SF-260D ve T-37’leri fotoğraflamam ile birinci havacılık fotoğrafçılığı denemelerim başlamış oldu. 2011 yılında düzenlenen Hava Kuvvetleri’nin kuruluşunun 100. yıld önümü kutlamalarında birinci sefer bir faaliyete katılmış ve şovları fotoğraflamış oldum. O günden daha sonra havacılık fotoğrafçılığı öbür tüm hobilerimin önüne geçti ve ömrümün temel modüllerinden biri oldu.”
Havacılığın değerli bir hobi olduğunu belirten Cem Doğut, bu mevzuda devlet takviyesi gerektiğini de belirtti. Doğut, “Gençlik senelerımda havacılıkla ilgilenen her genç üzere benim de yolum Türk Hava Kurumu ile kesişti. Eskişehir İnönü’deki THK tesislerinde fiyatsız olarak bir ay boyunca kaldım ve planör başlangıç kursunu tamamlayarak brövemi aldım. Kurs sonunda yaptığım yalnız uçuşta aldığım keyfi ve hazzı epeyce az şeyde hayatışımdır. Türkiye’de havacılığın yaygınlaşması için THK’nın yeniden eski gücüne ve yapısına kavuşturulması lazım. Havacılık maalesef ucuz bir hobi değil. Ülke genelinde havacılık kulüpleri var ancak buralarda çoklukla maddi imkânı olan şahıslar havacılıkla ilgileniyor. Bu kulüplerin sayısını artırmak ve bunları devletin desteklemesi gerekir. Bu maddi yardım olmak zorunda da değil. Alınacak ekipmanlar üstündeki vergi yükünü kaldırmak, kredi kolaylığı vermek üzere takviyelerde olabilir. Temelde özetlemek gerekirse hobi diyebileceğimiz tüm faaliyetler gençleri araştırmaya, öğrenmeye teşvik eder” açıklamasında bulundu.
“Havacılık ile ilgilenmeye başladığınızda buna disiplin de eklenir” diyen Doğut, “Havacıların bir kelamı vardır: Havacılık kuralları kanla yazılır. Geçmiş yanılgılardan ders çıkarmak bu işin temelinde var. Havacılık ile geliştirdiğiniz karakteriniz sizi ileriki hayatınızda daha başarılı bir birey haline getirecektir” biçiminde konuştu.
KİTAP FİKRİ 2013 YILINDA ORTAYA ÇIKTI
Cem Doğut, kitap yazma fikrinin altında da çok değerli bir maksat yattığını lisana getirdi. Doğut, “Türk askeri havacılığı meraklısı olarak kendi Hava Kuvvetlerimiz, kendi uçaklarımız ile ilgili ayrıntıları, referansları yabancı kaynaklardan edinmek, Türkçe kaynak bulamamak benim için her vakit büyük bir keder kaynağı olmuştu. Bunun için ben ne yapabilirim diye başlayan niyet, 2013 yılında Anadolu Kartalı eğitiminde yapılan bir sohbetle kitap projesine dönüştü” detayını paylaştı.
Doğut, “1958’deki birinci uçuşundan günümüze kadar neredeyse tüm büyük muharebelerde ön hatta uçan, mesleği ile bir havacılık ikonu haline gelen Phantomun Türkiye’deki serüveni, kitabım için en ülkü mevzuydu. Benim için Phantom her vakit özel bir uçaktı. Gerek kendisindilk evvel yapılan uçaklar ile içindeki muazzam kapasite farkı olsun gerekse kendine has, öteki hiç bir uçağa benzemeyen tasarımı ile bende olduğu üzere tüm havacılık tutkunlarında yeri farklı olan bir uçak olmuştur. Sağlamlığı ve güvenirliliği ile meşhurdur. Başta planım uçağın emeklilik tarihi olarak planlanan 2020 yılında son uçuşunu da çekerek kitabı tamamlamaktı. Lakin ömrün öteki planları varmış. Ben kitabı tamamladım lakin F-4’ler nazaranvlerine hâlâ başarılı biçimde devam ediyor” diyerek fikirlerini aktardı.
‘HOBİ OLDUĞUNU FARK EDİYORLAR’
Havacılık fotoğrafçılığı yapmanın çeşitli zorlukları olduğunu belirten Cem Doğut, “En büyük zorluk çekim yaptığınız hususun ülkemiz kaidelerinde hassas bir mevzu olması. Ülkemizde maalesef güvenlikle ilgili vakit zaman sıkıntılar yaşanıyor. Doğal olarak bu olaylar niçiniyle güvenlik güçleriyle vakit zaman düşünceler yaşanabiliyor. Çekim için sivil havaalanları yakınlarında durduğunuz vakit yanınıza gelip soru sormakla yetinebildikleri üzere sizi alıkoyabiliyorlar. vakit içinde bunun bir hobi olduğunu, bizlerin yaptığı işin makus bir tarafı olmadığını görüyorlar. Artık havaalanı işletmeleri de bizim üzere meraklıların olduğunu fark edip, fotoğraf çekebileceğimiz alanlar tahsis etmeye başladılar” diyerek havacılık fotoğrafçılığı yapanlar için karar verici sistemlerin hassas olmaya başladığını belirtti.
Fotoğrafların çekimi için alınması gereken müsaadelerin nasıl sağlandığıyla ilgili de ayrıntılar veren Doğut “Muhtemelen müsaade kısmı bana en epey sorulan soru. Ben bilhassa askeri havacılık üzerine yoğunlaştığım için müsaade süreci daha kuvvetli. Askeri hava araçlarını fotoğraflamak için izleyebileceğiniz birkaç sistem var. Bunlardan en kolayı Türk Yıldızları ve SoloTürk şovlarını fotoğraflamak. Bunun için rastgele bir müsaadeye gereksiniminiz yok. Şovlar halka açık olarak icra ediliyor. Öbür bir yol ise Anadolu Kartalı üzere tatbikatların bir kesimi olarak yapılan Spotter Day/Havacılık Fotoğrafçıları Günü’ne katılmak. Bunun için Hava Kuvvetleri’nin yapacağı duyuruları takip etmek lazım. Bu faaliyet için online olarak müracaat alıyorlar. Başka bir metot ise benim yaptığım üzere bir proje ile Hava Kuvvetleri’ne müracaatta bulunmanız. Tekrar güvenlik korkuları niçiniyle askeri tesislerde ve civarında fotoğraf çekmek özel bir müsaadeye ve sıkı kurallara tabi. Ulusal Savunma Bakanlığı ve Hava Kuvvetleri kendi tanıtımı için uygun bulduğu projelere istinaden çekim müsaadesi verebiliyor” dedi.
Günümüzde Türkiye haricinde Yunanistan, İran ve Güney Kore F-4 Phantom uçaklarını hâlâ aktif tutuyor. senelera meydan okuyan bu uçaklar nazaranvlerini biçimde sürdürüyorlar. Cem Doğut F-4 savaş uçaklarının hâlihazırda Türk Hava Kuvvetleri’nde iki filoda uçmakta olduklarını belirtti. Doğut, “Birincisi 111. Panter Filo Komutanlığı, filonun asli vazifesi av-bombardıman. F-4E/2020 uçakları yurt içi ve yurt haricindeki terörle gayret harekatlarında çoğunlukla uçuyor. İkinci nazaranv yeri de 401. Test Filo Komutanlığı’dır. Ulusal imkânlarla geliştirdiğimiz mühimmatlar envantere girmedilk evvel bu filomuz tarafınca şiddetli testlere tabi tutuluyor. Bu testler ortasında F-16 uçaklarımız ile bir arada F-4E/2020 uçaklarımız da kullanılıyor” vurgusunu yaptı.
F-4 Phantom uçaklarının bir süre daha faal misyon alacağını düşündüğünü söyleyen Cem Doğut, “F-35 uçakları alınamadığı için F-4E/2020 uçaklarımızın envanterden çıkışı ileri bir tarihe ertelendi. Bildiğim kadarıyla çabucak hemen resmi olarak emeklilik tarihi açıklanmadı. Benim iddiam en az 4-5 yıl daha bizlerle birlikte olacağı yönünde” diyerek kelamlarını noktaladı.
Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – 1958’deki birinci uçuşundan günümüze kadar nerdeyse tüm büyük muharebelerde ön hatta uçan, mesleğiyle bir havacılık ikonu haline gelen F-4 Phantom uçakları, Türk Hava Kuvvetleri’nde de esaslı bir geçmişe sahip. Türkiye macerası 1970’li senelera dayanan F-4’ler havacılık fotoğrafçısı Cem Doğut’un imzasıyla, “Türk Hava Kuvvetleri’nde F/RF-4E PHANTOM II” ismiyle kitap haline geldi. Kitap’ta Cem Doğut tarafınca çekilen F-4 fotoğrafları ile birlikte bu uçağın Türkiye serüveninde yaşadığı kıymetli olaylar anlatılıyor.
‘DÖNEMİNİN ÖTESİNDE BİR DİZAYNA SAHİP’
F-4 Phantom uçaklarının “efsane” olarak anılmasının birden çok niçini olduğunu belirten Cem Doğut, “F-4 Phantom, 1950’li senelerda tasarlanmış bir platform. Bu uçağı efsane yapan en değerli özelliklerinden birisi tasarlanmış olduğu periyottaki başka uçaklara oranla devrinin ötesinde bir dizayna sahip olması. Bu özelliği yardımıyla devrine nazaran yüksek kabiliyetlere sahip bir uçak. F-4 uçakları uzun yıllar epeyce sayıda ülkenin ordusunda nazaranv aldı. Vietnam Savaşı ile başlayan saha serüveni günümüzde hâlâ devam ediyor. Bu kadar uzun yıllar uçtuğu için de bakılırsav aldığı ordularda çalışan askeri işçi bu uçak ile artık duygusal bir bağa sahip. Onlarca yıllık yaşanmışlık ve bir hayli anı bu uçağın efsane haline gelmesinde değerli bir rol oynuyor” dedi.
GEÇMİŞİ 1952’YE KADAR DAYANIYOR
Cem Doğut, F-4 uçaklarının geçmişinin 1952 yılına kadar dayandığını belirtti. Doğut, “Phantom’un kıssası 1952’de David S. Lewis’in McDonnell Douglas şirketinin dizayn müdürü olarak atanmasıyla başlıyor. bu vakitte dizayn takımı birinci vakit içinderda Amerikan Deniz Kuvvetleri için bir uçak tasarlamaya başlıyor. Avcı uçağı olarak düşünülen uçak evvel tek koltuklu, her hava koşulunda bakılırsav yapabilecek bir av/bombardıman uçağını tanımlıyordu. Çalışmalar bu taleplerle başlatılmış olsa da 29 Mayıs 1955’te donanma tarafınca firmaya yeni isterler iletildi. Donanmadan gelen yeni talepler ile bir arada tüm işler karıştı” kelamlarıyla F-4’lerin tasarım sürecinin çok güçlü geçtiğini belirtti.
Doğut, “Donanmanın istekleri tasarımı büyük ölçüde değiştirdi. Donanma filo savunması için 2 koltuklu, 480 km arada 2 saat muharebe hava devriyesi yapabilecek, düşman uçaklarını tespit edip onları ateş altına alabilecek bir uçak istiyordu. Bu kapsamda yeni talepler ışığında tasarlanan XF4H-1 test modeli ortaya çıktı ve 27 Mayıs 1958’de birinci uçuş gerçekleşti. Uçağın ismi olarak McDonnell Douglas’ın ürettiği birinci jet uçağı FH-1 Phantom’u onurlandırmak için 3 Temmuz 1959’da fabrikanın kuruluşunun 20’nci yılı etkinliklerinde resmi olarak Phantom II ismi verildi” kelamlarıyla F-4 Phantom uçaklarının doğuşunu anlattı.
KANAT TASARIMI FARK YARATIYOR
F-4 uçaklarının birinci bakışta en dikkat çeken özelliği kanat tasarımı olarak öne çıkıyor. Cem Doğut, uçağın dizaynının son hali ortaya çıkmadan evvel kanat tasarımı sürecinde de kıymetli değişiklikler yapıldığını belirtti. Doğut, “Tasarım basamağında kanatlar birinci başta düz olarak tasarlanıyor. Rüzgar tünelinde yapılan testler ile uçağın istikrarını artırmak için kanadın 5 derece dehidrale sahip olması gerektiğini fark ediyorlar. Dehidral, uçak kanatlarına verilen eğim olarak özetlenebilir. İstikrar sorununu aşmak için kanatları tekrar tasarlamak isteyen takım para ve vakit kaybı sebebiyle bunun hayli mümkün olmadığını fark ediyor. Bu sebeple tüm kanadı değiştirmek yerine kanat uçlarına 12 derece eğim veriyorlar ve bu sayede F-4’ün kendine mahsus görünümü ortaya çıkıyor” bilgisini paylaştı.
‘HAVACILIK MERAKIM ÇOCUKLUĞUMDA BAŞLADI’
Havacılığa olan merakının çocuklukta ortaya çıktığını belirten Cem Doğut, “İlkokul yaşlarımda yaz tatili için gittiğimiz Gökçeada’da üstümden geçen bir savaş uçağı her şeyin başlangıcı oldu. O yaşlardaki her meraklı çocuk üzere üstümden geçen uçağın ne olduğunu merak etmemle ömrüme uçaklar ve ötürüsıyla havacılık girmiş oldu. çabucak sonrasında maket uçaklar ilgimi çekmeye başladı. Bir gün karşıma çıkan F-100 maketi yardımıyla Gökçeada’da o gün gördüğüm uçağın modelini öğrenmiş oldum. Maketler yardımıyla uçakları tanımaya ve araştırmaya başladım” dedi.
“Üniversite senelerımda birinci fotoğraf makinamı almıştım. Amatörce fotoğraf ile ilgilenmeye başladım. bu biçimdece fotoğrafta ömrümün bir kesimi haline gelmeye başladı” diyen Doğut kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “seneler ortasında aklı havada biri olarak bir bahar günü üstümde süratle uçan, keskin hareketler yapan bir kuş ilgimi çekti. Birinci başta kırlangıç olduğunu sandığım kuşu internette aratınca kırlangıç değil de ebabil kuşu olduğunu öğrendim. Kuşu araştırdıkça ona olan hayranlığım arttı ve Trakus ile karşılaştım. Türkiye’deki kuş fotoğrafçılarının toplandığı bu site yardımıyla kuş fotoğrafçılığıyla ilgilenmeye başladım. İzmir’de Gediz deltasında kuşların peşinden gezerken kadrajıma çelik kanatlı uçaklar girdi. Çiğli’den eğitim için kalkan SF-260D ve T-37’leri fotoğraflamam ile birinci havacılık fotoğrafçılığı denemelerim başlamış oldu. 2011 yılında düzenlenen Hava Kuvvetleri’nin kuruluşunun 100. yıld önümü kutlamalarında birinci sefer bir faaliyete katılmış ve şovları fotoğraflamış oldum. O günden daha sonra havacılık fotoğrafçılığı öbür tüm hobilerimin önüne geçti ve ömrümün temel modüllerinden biri oldu.”
Havacılığın değerli bir hobi olduğunu belirten Cem Doğut, bu mevzuda devlet takviyesi gerektiğini de belirtti. Doğut, “Gençlik senelerımda havacılıkla ilgilenen her genç üzere benim de yolum Türk Hava Kurumu ile kesişti. Eskişehir İnönü’deki THK tesislerinde fiyatsız olarak bir ay boyunca kaldım ve planör başlangıç kursunu tamamlayarak brövemi aldım. Kurs sonunda yaptığım yalnız uçuşta aldığım keyfi ve hazzı epeyce az şeyde hayatışımdır. Türkiye’de havacılığın yaygınlaşması için THK’nın yeniden eski gücüne ve yapısına kavuşturulması lazım. Havacılık maalesef ucuz bir hobi değil. Ülke genelinde havacılık kulüpleri var ancak buralarda çoklukla maddi imkânı olan şahıslar havacılıkla ilgileniyor. Bu kulüplerin sayısını artırmak ve bunları devletin desteklemesi gerekir. Bu maddi yardım olmak zorunda da değil. Alınacak ekipmanlar üstündeki vergi yükünü kaldırmak, kredi kolaylığı vermek üzere takviyelerde olabilir. Temelde özetlemek gerekirse hobi diyebileceğimiz tüm faaliyetler gençleri araştırmaya, öğrenmeye teşvik eder” açıklamasında bulundu.
“Havacılık ile ilgilenmeye başladığınızda buna disiplin de eklenir” diyen Doğut, “Havacıların bir kelamı vardır: Havacılık kuralları kanla yazılır. Geçmiş yanılgılardan ders çıkarmak bu işin temelinde var. Havacılık ile geliştirdiğiniz karakteriniz sizi ileriki hayatınızda daha başarılı bir birey haline getirecektir” biçiminde konuştu.
KİTAP FİKRİ 2013 YILINDA ORTAYA ÇIKTI
Cem Doğut, kitap yazma fikrinin altında da çok değerli bir maksat yattığını lisana getirdi. Doğut, “Türk askeri havacılığı meraklısı olarak kendi Hava Kuvvetlerimiz, kendi uçaklarımız ile ilgili ayrıntıları, referansları yabancı kaynaklardan edinmek, Türkçe kaynak bulamamak benim için her vakit büyük bir keder kaynağı olmuştu. Bunun için ben ne yapabilirim diye başlayan niyet, 2013 yılında Anadolu Kartalı eğitiminde yapılan bir sohbetle kitap projesine dönüştü” detayını paylaştı.
Doğut, “1958’deki birinci uçuşundan günümüze kadar neredeyse tüm büyük muharebelerde ön hatta uçan, mesleği ile bir havacılık ikonu haline gelen Phantomun Türkiye’deki serüveni, kitabım için en ülkü mevzuydu. Benim için Phantom her vakit özel bir uçaktı. Gerek kendisindilk evvel yapılan uçaklar ile içindeki muazzam kapasite farkı olsun gerekse kendine has, öteki hiç bir uçağa benzemeyen tasarımı ile bende olduğu üzere tüm havacılık tutkunlarında yeri farklı olan bir uçak olmuştur. Sağlamlığı ve güvenirliliği ile meşhurdur. Başta planım uçağın emeklilik tarihi olarak planlanan 2020 yılında son uçuşunu da çekerek kitabı tamamlamaktı. Lakin ömrün öteki planları varmış. Ben kitabı tamamladım lakin F-4’ler nazaranvlerine hâlâ başarılı biçimde devam ediyor” diyerek fikirlerini aktardı.
‘HOBİ OLDUĞUNU FARK EDİYORLAR’
Havacılık fotoğrafçılığı yapmanın çeşitli zorlukları olduğunu belirten Cem Doğut, “En büyük zorluk çekim yaptığınız hususun ülkemiz kaidelerinde hassas bir mevzu olması. Ülkemizde maalesef güvenlikle ilgili vakit zaman sıkıntılar yaşanıyor. Doğal olarak bu olaylar niçiniyle güvenlik güçleriyle vakit zaman düşünceler yaşanabiliyor. Çekim için sivil havaalanları yakınlarında durduğunuz vakit yanınıza gelip soru sormakla yetinebildikleri üzere sizi alıkoyabiliyorlar. vakit içinde bunun bir hobi olduğunu, bizlerin yaptığı işin makus bir tarafı olmadığını görüyorlar. Artık havaalanı işletmeleri de bizim üzere meraklıların olduğunu fark edip, fotoğraf çekebileceğimiz alanlar tahsis etmeye başladılar” diyerek havacılık fotoğrafçılığı yapanlar için karar verici sistemlerin hassas olmaya başladığını belirtti.
Fotoğrafların çekimi için alınması gereken müsaadelerin nasıl sağlandığıyla ilgili de ayrıntılar veren Doğut “Muhtemelen müsaade kısmı bana en epey sorulan soru. Ben bilhassa askeri havacılık üzerine yoğunlaştığım için müsaade süreci daha kuvvetli. Askeri hava araçlarını fotoğraflamak için izleyebileceğiniz birkaç sistem var. Bunlardan en kolayı Türk Yıldızları ve SoloTürk şovlarını fotoğraflamak. Bunun için rastgele bir müsaadeye gereksiniminiz yok. Şovlar halka açık olarak icra ediliyor. Öbür bir yol ise Anadolu Kartalı üzere tatbikatların bir kesimi olarak yapılan Spotter Day/Havacılık Fotoğrafçıları Günü’ne katılmak. Bunun için Hava Kuvvetleri’nin yapacağı duyuruları takip etmek lazım. Bu faaliyet için online olarak müracaat alıyorlar. Başka bir metot ise benim yaptığım üzere bir proje ile Hava Kuvvetleri’ne müracaatta bulunmanız. Tekrar güvenlik korkuları niçiniyle askeri tesislerde ve civarında fotoğraf çekmek özel bir müsaadeye ve sıkı kurallara tabi. Ulusal Savunma Bakanlığı ve Hava Kuvvetleri kendi tanıtımı için uygun bulduğu projelere istinaden çekim müsaadesi verebiliyor” dedi.
Günümüzde Türkiye haricinde Yunanistan, İran ve Güney Kore F-4 Phantom uçaklarını hâlâ aktif tutuyor. senelera meydan okuyan bu uçaklar nazaranvlerini biçimde sürdürüyorlar. Cem Doğut F-4 savaş uçaklarının hâlihazırda Türk Hava Kuvvetleri’nde iki filoda uçmakta olduklarını belirtti. Doğut, “Birincisi 111. Panter Filo Komutanlığı, filonun asli vazifesi av-bombardıman. F-4E/2020 uçakları yurt içi ve yurt haricindeki terörle gayret harekatlarında çoğunlukla uçuyor. İkinci nazaranv yeri de 401. Test Filo Komutanlığı’dır. Ulusal imkânlarla geliştirdiğimiz mühimmatlar envantere girmedilk evvel bu filomuz tarafınca şiddetli testlere tabi tutuluyor. Bu testler ortasında F-16 uçaklarımız ile bir arada F-4E/2020 uçaklarımız da kullanılıyor” vurgusunu yaptı.
F-4 Phantom uçaklarının bir süre daha faal misyon alacağını düşündüğünü söyleyen Cem Doğut, “F-35 uçakları alınamadığı için F-4E/2020 uçaklarımızın envanterden çıkışı ileri bir tarihe ertelendi. Bildiğim kadarıyla çabucak hemen resmi olarak emeklilik tarihi açıklanmadı. Benim iddiam en az 4-5 yıl daha bizlerle birlikte olacağı yönünde” diyerek kelamlarını noktaladı.