Sürat aşırtma uzmanı ve YouTuber der8auer, bu hafta sonu “K serisi olmayan” yeni Alder Lake işlemcilerinde BCLK sürat aşırtma sistemini gösterdiği bir görüntü yayınladı. ‘Kilitli’ CPU’lar olarak bilinen bu işlemcilerin yeni keşfedilen yeteneği, sadece beş dakikalık BIOS ince ayarından daha sonra %33’e varan performans artışı sağlayabiliyor. Ayrıyeten Intel Core i5-12400, overclock daha sonrasında oyun performansıyla biroldukca yongaya baş tutabilir.
Bildiğiniz üzere Intel’in ‘K’ işlemcileri, çoklukla temel saat için sürat aşırtma sürecine müsaade veren tek eser serisi. Son birkaç kuşak için K olmayan yongalar sırf bellek sürat aşırtması ile sonlandırıldı. Lakin görüntüye bakarsak 12. kuşak işlemcilerde durum tam olarak bu biçimde değil.
Intel, Alder Lake’in piyasaya sürülmesiyle gelişmiş CPU sürat aşırtma denetimlerini ve özelliklerini tanıtmıştı. Örneğin çeşitli voltajları, ring/önbellek frekansını, grafikleri, belleği ve BCLK sürat aşırtmayı kapsayan ayarlanabilir parametrelerle birlikte performans ve verimlilik çekirdeklerine farklı ayrı overclock yapılabiliyor. Ek olarak, yeni ‘sentetik BCLK’ harici bir saat üretecine sahip olmayan anakartlarda ayarlamaları kolaylaştırıyor. Bu özellikler yeni BIOS arayüzlerinde bulunuyor ve güncellenen Intel Extreme Tuning Utility (XTU) v7.5 üzeri sürümlerde bunlara erişmek mümkün.
Sürat aşırtmacı, ASUS ROG Maximus Z690 Apex anakart üstündeki Intel Core i5-12400/F ve i5-12600 üzere işlemcileri sürat aşırtma için gerekli ayarlamalar hakkında ayrıntılar verdi. Görüntüden bakılırsabileceğiniz üzere, BIOS’taki Extreme Tweaker sayfalarındaki birkaç bedelde ince ayar yapılması gerekiyor. Der8auer ayrıyeten satın aldığınız işlemcinin saat ve voltaj sonlarını test etmek için hangi parametreleri ayarlamanız gerektiğini anlatıyor.
BCLK’yi (Bus Speed) manuel olarak ayarladığımızda bildiğiniz üzere gaye CPU frekansı da artıyor. Alder Lake CPU’larda bu frekans artık PCIe arabirimi üzere öbür bileşenlere bağlı değil.
Der8auer, BCLK sürat aşırtma seçeneklerinin ASUS Z690 anakartlarda ve sırf K olmayan bir CPU mevcut olduğunda kullanılabildiğini keşfetti. Yayıncı ayrıyeten bu seçeneğe sahip olmayan B660 anakart modellerini de denetim etti. Görünüşe bakılırsa BCLK OC seçenekleri yalnızca 0811 BIOS’lu Z690 APEX ve Z690 HERO anakartlarında bulunuyor. Ayrıyeten bu seçeneğin ROG STRIX Z690-I’de bulunmadığı onaylandı ve başka ASUS anakartların durumu bilinmiyor.
Kullanıcıların BIOS aracılığıyla BCLK OC fonksiyonunun kilidini açmaları gerekiyor. Bu ayar ASUS BIOS’ta Extreme Tweaker-> Tweaker’s Paradise kısmı altında saklı. ondan sonrasında XMP 2.0 profili aktifleştirilmeli ve bilgi yolu saati yaklaşık 130 MHz olarak değiştirilmeli. Bu DDR5 bellek frekansını ve önbellek frekansını otomatik olarak artıracak, lakin her ikisinin de manuel olarak azaltılması gerekiyor. Bellek önerilen XMP süratiyle eşleşmeli ve önbellek oranı 40’tan 33’e düşürülmeli.
Yeni sürat aşırtma ayarları daha fazla voltaj gerektirecek, bu niçinle çekirdek/önbellek voltajının yaklaşık 1,35-1,37V’ye çıkarılması gerekiyor. Sürat aşırtmacı çabucak sonrasında “input voltage” ve “load-line calibration” seçeneklerinde oynama yapıyor.
olağan olarak tüm işlemcilerin karakteristik özellikleri bir değil ve voltaj bedelleri, sıcaklıklar ve azamî frekans değişiklik gösterebiliyor. Bu niçinle her kullanıcı kendi sistemine özel ayarlamalar ve testler yapmalı.
Sonuç
Yapılan testler, güç tüketiminin azamî 138 W’a yükseldiğini ve her bir çekirdeğin 96°C’ye kadar ulaşabileceğini gösterdi. Değişik bir biçimde der8auer, 12400 ile birebir 6 çekirdekli silikona ve teknik olarak daha yüksek bölmeli bir çipe dayanan bir Core i5-12600 CPU’yu da test etti. Lakin bu CPU 12400 ile birebir BCLK frekansına ulaşamadı.
Her iki CPU da Cinebench R20 epey çekirdekli performans testinde yüksek sayılara ulaşabiliyor. Core i5-12400 performansı muazzam bir biçimde %33 oranında artarken, Core i5-12600 stok ayarlarına kıyasla %16’lık artış yakaladı.
Core i5-12400, şaşırtan bir biçimde test edilen oyuna bağlı olarak 12. Jenerasyon işlemci ailesinin en zirvesine yerleşebiliyor. Bu büyük ölçüde oyunun hibrit çekirdek mimarisini yahut yalnızca epeyce sayıda çekirdeği nasıl kullandığına bağlı.
ASUS ve başka şirketlerin ürettiği anakartlardan hangilerinin BCLK OC özelliğini desteklediği şu an için bilinmiyor. Bu sürat aşırtma sistemi görünüşe bakılırsa yüksek maliyete sahip Z690 yonga setlerinde mevcut. Lakin BCLK OC gelecekte daha ucuz Z690 anakartlara hakikat yayılabilir ve bu da orta-üst düzeyde yapılacak anakart seçimini etkileyebilir.
Sentetik Testler
Oyun Testleri
Bildiğiniz üzere Intel’in ‘K’ işlemcileri, çoklukla temel saat için sürat aşırtma sürecine müsaade veren tek eser serisi. Son birkaç kuşak için K olmayan yongalar sırf bellek sürat aşırtması ile sonlandırıldı. Lakin görüntüye bakarsak 12. kuşak işlemcilerde durum tam olarak bu biçimde değil.
Intel, Alder Lake’in piyasaya sürülmesiyle gelişmiş CPU sürat aşırtma denetimlerini ve özelliklerini tanıtmıştı. Örneğin çeşitli voltajları, ring/önbellek frekansını, grafikleri, belleği ve BCLK sürat aşırtmayı kapsayan ayarlanabilir parametrelerle birlikte performans ve verimlilik çekirdeklerine farklı ayrı overclock yapılabiliyor. Ek olarak, yeni ‘sentetik BCLK’ harici bir saat üretecine sahip olmayan anakartlarda ayarlamaları kolaylaştırıyor. Bu özellikler yeni BIOS arayüzlerinde bulunuyor ve güncellenen Intel Extreme Tuning Utility (XTU) v7.5 üzeri sürümlerde bunlara erişmek mümkün.
Sürat aşırtmacı, ASUS ROG Maximus Z690 Apex anakart üstündeki Intel Core i5-12400/F ve i5-12600 üzere işlemcileri sürat aşırtma için gerekli ayarlamalar hakkında ayrıntılar verdi. Görüntüden bakılırsabileceğiniz üzere, BIOS’taki Extreme Tweaker sayfalarındaki birkaç bedelde ince ayar yapılması gerekiyor. Der8auer ayrıyeten satın aldığınız işlemcinin saat ve voltaj sonlarını test etmek için hangi parametreleri ayarlamanız gerektiğini anlatıyor.
BCLK’yi (Bus Speed) manuel olarak ayarladığımızda bildiğiniz üzere gaye CPU frekansı da artıyor. Alder Lake CPU’larda bu frekans artık PCIe arabirimi üzere öbür bileşenlere bağlı değil.
Der8auer, BCLK sürat aşırtma seçeneklerinin ASUS Z690 anakartlarda ve sırf K olmayan bir CPU mevcut olduğunda kullanılabildiğini keşfetti. Yayıncı ayrıyeten bu seçeneğe sahip olmayan B660 anakart modellerini de denetim etti. Görünüşe bakılırsa BCLK OC seçenekleri yalnızca 0811 BIOS’lu Z690 APEX ve Z690 HERO anakartlarında bulunuyor. Ayrıyeten bu seçeneğin ROG STRIX Z690-I’de bulunmadığı onaylandı ve başka ASUS anakartların durumu bilinmiyor.
Kullanıcıların BIOS aracılığıyla BCLK OC fonksiyonunun kilidini açmaları gerekiyor. Bu ayar ASUS BIOS’ta Extreme Tweaker-> Tweaker’s Paradise kısmı altında saklı. ondan sonrasında XMP 2.0 profili aktifleştirilmeli ve bilgi yolu saati yaklaşık 130 MHz olarak değiştirilmeli. Bu DDR5 bellek frekansını ve önbellek frekansını otomatik olarak artıracak, lakin her ikisinin de manuel olarak azaltılması gerekiyor. Bellek önerilen XMP süratiyle eşleşmeli ve önbellek oranı 40’tan 33’e düşürülmeli.
Yeni sürat aşırtma ayarları daha fazla voltaj gerektirecek, bu niçinle çekirdek/önbellek voltajının yaklaşık 1,35-1,37V’ye çıkarılması gerekiyor. Sürat aşırtmacı çabucak sonrasında “input voltage” ve “load-line calibration” seçeneklerinde oynama yapıyor.
olağan olarak tüm işlemcilerin karakteristik özellikleri bir değil ve voltaj bedelleri, sıcaklıklar ve azamî frekans değişiklik gösterebiliyor. Bu niçinle her kullanıcı kendi sistemine özel ayarlamalar ve testler yapmalı.
Sonuç
Yapılan testler, güç tüketiminin azamî 138 W’a yükseldiğini ve her bir çekirdeğin 96°C’ye kadar ulaşabileceğini gösterdi. Değişik bir biçimde der8auer, 12400 ile birebir 6 çekirdekli silikona ve teknik olarak daha yüksek bölmeli bir çipe dayanan bir Core i5-12600 CPU’yu da test etti. Lakin bu CPU 12400 ile birebir BCLK frekansına ulaşamadı.
Her iki CPU da Cinebench R20 epey çekirdekli performans testinde yüksek sayılara ulaşabiliyor. Core i5-12400 performansı muazzam bir biçimde %33 oranında artarken, Core i5-12600 stok ayarlarına kıyasla %16’lık artış yakaladı.
Core i5-12400, şaşırtan bir biçimde test edilen oyuna bağlı olarak 12. Jenerasyon işlemci ailesinin en zirvesine yerleşebiliyor. Bu büyük ölçüde oyunun hibrit çekirdek mimarisini yahut yalnızca epeyce sayıda çekirdeği nasıl kullandığına bağlı.
ASUS ve başka şirketlerin ürettiği anakartlardan hangilerinin BCLK OC özelliğini desteklediği şu an için bilinmiyor. Bu sürat aşırtma sistemi görünüşe bakılırsa yüksek maliyete sahip Z690 yonga setlerinde mevcut. Lakin BCLK OC gelecekte daha ucuz Z690 anakartlara hakikat yayılabilir ve bu da orta-üst düzeyde yapılacak anakart seçimini etkileyebilir.
Sentetik Testler
Oyun Testleri