‘Kademeli sosyalleşeceğiz’
Meltem Günay – Geçen aylarda yaptıkları pandemi araştırmasında toplumun yüzde 21’inin hiç dışarı çıkmadığını ya da epeyce ender çıktığını söyleyen Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Aydın Öztürk, olağanlaşma süreciyle bir arada unuttuğumuz normali bir daha hatırlayacağımızı söylüyor. ergenlerde bu oranın yüzde 30’un üzerine çıktığını vurgulayan Öztürk, bu vakitte iki dehşetin ortaya çıktığını söylüyor:
İstekli izolasyon
“Bir küme risklerden dolayı hasta olmaktan ya da bulaştırmaktan korktukları için dışarı çıkmıyor. Bir de meskenin steril alanının risksiz ve rahat gelmesi niçiniyle şuurlu olarak çıkmayanlar var. Bu istekli bir izolasyon hali aslında. Mağara sendromunu ortaya atan bilim insanları, insan ne kadar uzun mühlet mağarada kalırsa o kadar dışarı çıkmak istemez, çıkamaz diyorlar. Burada 1.5 sene oldu bu alışma hali. Beşerler da sanki her şey bıraktığımız üzere mi niyeti var. Çalışanlarda ve öğrencilerde bu daha da baskın. Toplumsal bağlantılarımız bozuldu mu? tekrar adapte olabilecek miyiz? korkusu var. Beşerler iki doz aşılarını olmalarına karşın hâlâ çıkmak istemiyorsa, toplu taşıma aracına binmiyorsa ya da bir kafeye gidemiyorsa aslında bu algıladıkları riskin gerçek riskten daha yüksek olduğunu manasına geliyor.”
İnsanların bu vakitte yalnızlaştığını ve izolasyonu hayli içselleştirdiğine dikkat çeken Öztürk, ergenlerde telaşın düzeyinin daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Öztürk, “Evden çıkmama toplumsal hayata katılmama hali dediğimiz mağara sendromu çocuklarda bile ortaya çıkıyor” diyerek aileleri uyarıyor. Öztürk, tespit ve tekliflerini şöyleki sürdürdü:
“Bunu hepimiz biraz yaşayacağız. Gelecek günlerde, aylarda insanlarda kalabalık korkusu da görülebilir. Zira bir normalimiz vardı, bunu unuttuk. Artık unuttuğumuz normali hatırlayacağız. Pandeminin birinci başında nasıl konuttan çalışacağız nasıl maske takacağız dediğimizde hayli büyük travmatik dönüş oldu lakin herkes epey süratli biçimde buna ahenk sağladı. Artık de buna ahenk sağlayacağız. Bunu yavaş yavaş yapacağız. Birinci başta konutunuzun yakınındaki bir parkta arkadaşlarınızla yürüyüş yaparak başlayabilirsiniz. Bir anda düğüne katılın kalabalıklara katılın demiyoruz. İkinci aşılamayla bir arada insanlarda daha da bir rahatlama yaşanacağını ve kolektif bir inancın oluşacağına inanıyoruz.”
‘Kaygılanmak normal’
Medipol Pendik Üniversite Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Leyla Ezgi Tüğen de uzun vakittir devam eden toplumsal izolasyon sebebiye insanların alışkanlıklarının değiştiğini ve artık bu alışkanları bırakmanın vakit alabileceğini belirtti. Salgının kimi kimselerde bilhassa de hassas kümelerde çocuklarda, yakınlarını Kovid niçiniyle kaybetmiş bireylerde, sıhhat çalışanlarında, öncesinde ruhsal sorunu olan şahıslarda travmatik etkisinin olabileceğini lisana getiren Tüğen, şu tekliflerde bulunuyor:
“Salgın bitse bile tekrar yaşama, kaçınma, uyku-iştah bozuklukları üzere tesirler görülebilir. Bu bireylerde toplumsallaşmak eski hayata geri dönmek fazlaca daha güç olabilir. Yaygın telaş bozukluğuna baktığımızda da pandemidilk evvel bu bozuklukların kişinin ömrünü hayli etkilemezken pandemiden daha sonra artık hayatlarında bariz zorluklar yarattığını görüyoruz. Bu noktada toplumsallaşmanın hayatımızı ne kadar etkilediği değerli. Aslında bu biçimde bir durumda korkmak, kaygılanmak olağan. Bu niçinle birden kalabalıklara karışmak epeyce sıkıntı oluyorsa küçük küçük sosyalleşmelerle başlanmalı. Kademeli bir gidişat izlenebilir bu biçimdece işler daha kolaylaşacak toplumsallaşmanın verdiği doyum artacaktır. Kaygılarınız giderek artıyor ise uzmandan yardım alınmalı.”
Tüm dünya etkileniyor
İzolasyon daha sonrasında olağan hayata dönmek milyonlarca insanı etkileyecek. Bu süreçte yapılan araştırmalar da bunu gözler önüne seriyor. Amerikan Psikoloji Derneği’ne bakılırsa yetişkinlerin yüzde 49’u bir daha yüz yüze toplumsal etkileşime girmekten rahatsızlık duyacaklarını belirtmiş. Bu oran aşılanan yetişkinlerde yüzde 48 olarak kaydedilmiş. Yani aşılanmak pandemi kaynaklı toplumsal fobinin ve kendini izole etme isteğinin önüne geçemiyor.
British Columbia ve Regina Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafınca yapılan araştırmaya göre insanların yüzde 10’unda salgına bağlı olarak önemli seviyede travma daha sonrası gerilim bozukluğu görülecek. Üsküdar Üniversitesi ve Method Research Company tarafınca yapılan pandemi araştırmasına nazaran toplumun yüzde 21’i ya hiç dışarı çıkmıyor ya da epeyce az çıkıyor. Oranların en yüksek olduğu kümeler ise yüzde 26 ile 56 ve yaş üzeri şahıslar yüzde 28 ile bayanlar ve yüzde 31 ile ergenlerden oluşuyor. Bu da bizleri toplumsal geri çekilme ya da tercihli bir toplumsal izolasyon konusunda uyarmakta.
YARIN: Beslenmenize dikkat edin… Virüs tatile çıkmaz…
Meltem Günay – Geçen aylarda yaptıkları pandemi araştırmasında toplumun yüzde 21’inin hiç dışarı çıkmadığını ya da epeyce ender çıktığını söyleyen Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Aydın Öztürk, olağanlaşma süreciyle bir arada unuttuğumuz normali bir daha hatırlayacağımızı söylüyor. ergenlerde bu oranın yüzde 30’un üzerine çıktığını vurgulayan Öztürk, bu vakitte iki dehşetin ortaya çıktığını söylüyor:
İstekli izolasyon
“Bir küme risklerden dolayı hasta olmaktan ya da bulaştırmaktan korktukları için dışarı çıkmıyor. Bir de meskenin steril alanının risksiz ve rahat gelmesi niçiniyle şuurlu olarak çıkmayanlar var. Bu istekli bir izolasyon hali aslında. Mağara sendromunu ortaya atan bilim insanları, insan ne kadar uzun mühlet mağarada kalırsa o kadar dışarı çıkmak istemez, çıkamaz diyorlar. Burada 1.5 sene oldu bu alışma hali. Beşerler da sanki her şey bıraktığımız üzere mi niyeti var. Çalışanlarda ve öğrencilerde bu daha da baskın. Toplumsal bağlantılarımız bozuldu mu? tekrar adapte olabilecek miyiz? korkusu var. Beşerler iki doz aşılarını olmalarına karşın hâlâ çıkmak istemiyorsa, toplu taşıma aracına binmiyorsa ya da bir kafeye gidemiyorsa aslında bu algıladıkları riskin gerçek riskten daha yüksek olduğunu manasına geliyor.”
İnsanların bu vakitte yalnızlaştığını ve izolasyonu hayli içselleştirdiğine dikkat çeken Öztürk, ergenlerde telaşın düzeyinin daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor. Öztürk, “Evden çıkmama toplumsal hayata katılmama hali dediğimiz mağara sendromu çocuklarda bile ortaya çıkıyor” diyerek aileleri uyarıyor. Öztürk, tespit ve tekliflerini şöyleki sürdürdü:
“Bunu hepimiz biraz yaşayacağız. Gelecek günlerde, aylarda insanlarda kalabalık korkusu da görülebilir. Zira bir normalimiz vardı, bunu unuttuk. Artık unuttuğumuz normali hatırlayacağız. Pandeminin birinci başında nasıl konuttan çalışacağız nasıl maske takacağız dediğimizde hayli büyük travmatik dönüş oldu lakin herkes epey süratli biçimde buna ahenk sağladı. Artık de buna ahenk sağlayacağız. Bunu yavaş yavaş yapacağız. Birinci başta konutunuzun yakınındaki bir parkta arkadaşlarınızla yürüyüş yaparak başlayabilirsiniz. Bir anda düğüne katılın kalabalıklara katılın demiyoruz. İkinci aşılamayla bir arada insanlarda daha da bir rahatlama yaşanacağını ve kolektif bir inancın oluşacağına inanıyoruz.”
‘Kaygılanmak normal’
Medipol Pendik Üniversite Hastanesi Çocuk Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Leyla Ezgi Tüğen de uzun vakittir devam eden toplumsal izolasyon sebebiye insanların alışkanlıklarının değiştiğini ve artık bu alışkanları bırakmanın vakit alabileceğini belirtti. Salgının kimi kimselerde bilhassa de hassas kümelerde çocuklarda, yakınlarını Kovid niçiniyle kaybetmiş bireylerde, sıhhat çalışanlarında, öncesinde ruhsal sorunu olan şahıslarda travmatik etkisinin olabileceğini lisana getiren Tüğen, şu tekliflerde bulunuyor:
“Salgın bitse bile tekrar yaşama, kaçınma, uyku-iştah bozuklukları üzere tesirler görülebilir. Bu bireylerde toplumsallaşmak eski hayata geri dönmek fazlaca daha güç olabilir. Yaygın telaş bozukluğuna baktığımızda da pandemidilk evvel bu bozuklukların kişinin ömrünü hayli etkilemezken pandemiden daha sonra artık hayatlarında bariz zorluklar yarattığını görüyoruz. Bu noktada toplumsallaşmanın hayatımızı ne kadar etkilediği değerli. Aslında bu biçimde bir durumda korkmak, kaygılanmak olağan. Bu niçinle birden kalabalıklara karışmak epeyce sıkıntı oluyorsa küçük küçük sosyalleşmelerle başlanmalı. Kademeli bir gidişat izlenebilir bu biçimdece işler daha kolaylaşacak toplumsallaşmanın verdiği doyum artacaktır. Kaygılarınız giderek artıyor ise uzmandan yardım alınmalı.”
Tüm dünya etkileniyor
İzolasyon daha sonrasında olağan hayata dönmek milyonlarca insanı etkileyecek. Bu süreçte yapılan araştırmalar da bunu gözler önüne seriyor. Amerikan Psikoloji Derneği’ne bakılırsa yetişkinlerin yüzde 49’u bir daha yüz yüze toplumsal etkileşime girmekten rahatsızlık duyacaklarını belirtmiş. Bu oran aşılanan yetişkinlerde yüzde 48 olarak kaydedilmiş. Yani aşılanmak pandemi kaynaklı toplumsal fobinin ve kendini izole etme isteğinin önüne geçemiyor.
British Columbia ve Regina Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafınca yapılan araştırmaya göre insanların yüzde 10’unda salgına bağlı olarak önemli seviyede travma daha sonrası gerilim bozukluğu görülecek. Üsküdar Üniversitesi ve Method Research Company tarafınca yapılan pandemi araştırmasına nazaran toplumun yüzde 21’i ya hiç dışarı çıkmıyor ya da epeyce az çıkıyor. Oranların en yüksek olduğu kümeler ise yüzde 26 ile 56 ve yaş üzeri şahıslar yüzde 28 ile bayanlar ve yüzde 31 ile ergenlerden oluşuyor. Bu da bizleri toplumsal geri çekilme ya da tercihli bir toplumsal izolasyon konusunda uyarmakta.
YARIN: Beslenmenize dikkat edin… Virüs tatile çıkmaz…