Karadeniz’de balıkçılığa çöp tehdidi
Doğu Karadeniz’de denetimsiz ölçüsüz deniz dolguları ile derelere atılan çöplerin taşkınlarla sürüklenerek denize ulaşması kirliliğe yol açıyor. Denizlerdeki atıklar, fırtınalı havalarda dalgaların tesiriyle balıkçı barınakları ile deniz yüzeylerine birikiyor. Denizlerde biriken çöpler balıkçı ağlarına takılarak ziyan veriyor. Rize’de kent merkezinde balıkçıların ağları da çöple doluyor. Kıyıya çıkarttıkları çöp dolu ağları kurtarmaya çalışan balıkçılar, sonuç alamıyor.
‘AĞLARI ÇÖPLERLE DOLU BULDUK’
Eminettin Mahallesi Su Eserleri Kooperatifi Lideri Ali Köseoğlu, akşam denize bıraktıkları ağları sabah çöplerle dolu bulduklarını belirterek, “Pet şişe, teneke kesimi, kablolar, ağaçlar her şey var lakin balık yok. Hangi limana giderseniz gidin şayet orada denize çöp dökülüyorsa, o çöp büyük dalgalarla birlikte denize çekiliyor, orada kimin ağı var ise o bu eziyeti çekiyor. Bugün de piyango bize çıktı. Ağları kurtarmamıza imkan yok, mantarını, ipini, kurşunu kurtarıyoruz, gerisini atacağız. Artık balığa gitmek istemiyoruz, evvelden denize gittik mi bir saatte paramızı çıkartıp geri dönüyorduk. Artık denizde iki çeşit balığı sıkıntı buluyoruz. Denizlerimizi pak tutmamız gerekiyor, yoksa balıkçılar olarak mağdur olacağız” dedi.
‘AĞLARDA BALIK YOK, HER ŞEY VAR’
Çöple dolan ağlarını atmak zorunda olduğunu belirten balıkçı Alibey Başak ise, “Denizde dalga vardı lakin ağlarımızın bu kadar berbat olacağını hiç hesap edemedik. Ağa takılan çöpleri temizleme talihimiz yok, çıkartmak istesek ağ yırtılıyor. Ağlarda balık yok ancak poşet var, pet su şişesi, kola tenekesi, elektrik kablolarına varıncaya kadar her şey var. 500 metre ağımız vardı, fakat 200 metresini kurtarabildik, 4 bin 500 lira ziyanımız var. Bu çeşit olayların yaşanmaması, balıkçılığın gelişmesi için elbirliği ile denizlerin korunması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
DOÇ. DR. AYTAN: PLASTİKLER ÇOK ÖNEMLİ EKOLOJİK TESİRLERE SAHİP
RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Mikroplastik Araştırma Kümesi Önderi Doç. Dr. Ülgen Aytan, denize ulaşan plastiklerin hayli önemli ekolojik ve sosyoekonomik tesirlere sahip olduğunu belirterek, “Günlük hayatta kullandığımız çöplerin çoğunluğunu plastikler oluşturuyor. Çok düşük ölçüde geri dönüştürülebilen plastiklerin büyük bir kısmı yabanî depolama alanlarında sonlanıyor. Burada sonlanmaları demek çeşitli yollarla ırmaklara ve denizlere ulaşması demek. Denize ulaşan plastikler epey önemli ekolojik ve sosyoekonomik tesirlere sahipler. Bilhassa sosyoekonomik tesirlerin başında ülkelerin plastiği denizel ortamdan ve kıyı şeridinden uzaklaştırmak için harcadıkları hayli büyük bütçeler ve tabi ki navigasyon ve balıkçılığa verdikleri ziyanlar var. Karadeniz’de fırtına daha sonrası bilhassa denetimsiz kıyı dolguları, ırmaklardan çoğunluğu plastik olan kıymetli ölçüde çöp denize ulaşmakta. Karadeniz’de uzun yıllardır bilhassa taban bölgesinde akümüle olmuş plastiklerin de karışımlar kararı üst tabaklara çıkması ile bir arada bugün balıkçılar balık yerine çöp avlamış durumda. Balıkçıların yaklaşık 500 metrelik ağı kullanılamaz hale gelmiş durumda” diye konuştu.
‘PLASTİKLER İKTİSAT İÇİN ÖNEMLİ BİR KAYIP’
Plastiklerin deniz hayatı ve insan sıhhati için büyük tehdit oluşturduğunu vurgulayan Doç. Dr. Aytan, şu biçimde konuştu:
“Denizel ortamda büyük boyuttaki plastikler canlılarda dolanma kararı boğulma, sindirim kanalının tıkanması üzere sonuçlara yol açarken, büyük boyutlu plastiklerin her geçen gün daha aşınması kararı oluşan mikroplastikler deniz canlıları tarafınca direkt ya da dolaylı olarak besin zannedilerek tüketilebilmekte. Plastikler hem içerdikleri kimyasallar birebir vakitte denizel ortamda üzerlerine toplanan kirleticiler ile birlikte deniz hayatı ve insan sıhhati için büyük tehdit. Plastikler balıkçılık ortasında fazlaca büyük bir tehdit. Plastikler hem balık stoklarını olumsuz etkileyerek tıpkı vakitte balıkçılık donanımına önemli ziyanlar vererek geçim kaynağını denizlerden sağlayan hem balıkçılar için birebir vakitte ülke iktisadı için önemli bir kayıp oluşturuyor.”
‘YAKINDA DENİZLERDE BALIKTAN ÇOK PLASTİK OLACAK’
Günlük hayatta kullanılan her türlü nesneye balık ağlarında rastlamanın mümkün olduğunu tabir eden Doç. Dr. Aytan, “Bugün burada görmüş olduğumuz örnek, fırtına daha sonrası ırmaklardan ve denetimsiz kıyı dolgularından denize giren ve bilhassa tabanında akümüle olmuş plastiklerin karışım daha sonrası üst tabaklara çıkması ile plastiklerin biyoçeşitlilik ve balıkçılık için ne büyük bir tehdit olduğunun bir göstergesi. Bilhassa Karadeniz boyunca denetimsiz dolgu alanları, kaçak boşaltımlar, ırmak vadisine yapılan yırtıcı depolamalar büyük ölçüde plastiğin Karadeniz’de sonlanmasına sebep oluyor. Ağda görmüş olduğumuz plastiklerin birçoğu parçalanmakta olan plastikler. Bunlar her geçen gün daha da küçük modüllere ayrılıp mikroplastiklere dönüşecekler. Her geçen gün artan plastik üretimi ve tabiatta sonlanan plastik ölçüsünün artması göz önünde bulundurulduğunda, plastikler bilhassa denizlerimizdeki biyoçeşitlilik için epeyce büyük bir tehdit. Biyoçeşitliliği ve balıkçılığı korumak için hemen gerekli tedbirleri alarak denizlerimize giren plastik ölçüsünü azaltmak, durdurmak ve mevcut plastiği de uzaklaştırmak zorundayız. Yoksa yakın gelecekte denizlerimizde balıktan epeyce plastik olacak” dedi.
Doğu Karadeniz’de denetimsiz ölçüsüz deniz dolguları ile derelere atılan çöplerin taşkınlarla sürüklenerek denize ulaşması kirliliğe yol açıyor. Denizlerdeki atıklar, fırtınalı havalarda dalgaların tesiriyle balıkçı barınakları ile deniz yüzeylerine birikiyor. Denizlerde biriken çöpler balıkçı ağlarına takılarak ziyan veriyor. Rize’de kent merkezinde balıkçıların ağları da çöple doluyor. Kıyıya çıkarttıkları çöp dolu ağları kurtarmaya çalışan balıkçılar, sonuç alamıyor.
‘AĞLARI ÇÖPLERLE DOLU BULDUK’
Eminettin Mahallesi Su Eserleri Kooperatifi Lideri Ali Köseoğlu, akşam denize bıraktıkları ağları sabah çöplerle dolu bulduklarını belirterek, “Pet şişe, teneke kesimi, kablolar, ağaçlar her şey var lakin balık yok. Hangi limana giderseniz gidin şayet orada denize çöp dökülüyorsa, o çöp büyük dalgalarla birlikte denize çekiliyor, orada kimin ağı var ise o bu eziyeti çekiyor. Bugün de piyango bize çıktı. Ağları kurtarmamıza imkan yok, mantarını, ipini, kurşunu kurtarıyoruz, gerisini atacağız. Artık balığa gitmek istemiyoruz, evvelden denize gittik mi bir saatte paramızı çıkartıp geri dönüyorduk. Artık denizde iki çeşit balığı sıkıntı buluyoruz. Denizlerimizi pak tutmamız gerekiyor, yoksa balıkçılar olarak mağdur olacağız” dedi.
‘AĞLARDA BALIK YOK, HER ŞEY VAR’
Çöple dolan ağlarını atmak zorunda olduğunu belirten balıkçı Alibey Başak ise, “Denizde dalga vardı lakin ağlarımızın bu kadar berbat olacağını hiç hesap edemedik. Ağa takılan çöpleri temizleme talihimiz yok, çıkartmak istesek ağ yırtılıyor. Ağlarda balık yok ancak poşet var, pet su şişesi, kola tenekesi, elektrik kablolarına varıncaya kadar her şey var. 500 metre ağımız vardı, fakat 200 metresini kurtarabildik, 4 bin 500 lira ziyanımız var. Bu çeşit olayların yaşanmaması, balıkçılığın gelişmesi için elbirliği ile denizlerin korunması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
DOÇ. DR. AYTAN: PLASTİKLER ÇOK ÖNEMLİ EKOLOJİK TESİRLERE SAHİP
RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Mikroplastik Araştırma Kümesi Önderi Doç. Dr. Ülgen Aytan, denize ulaşan plastiklerin hayli önemli ekolojik ve sosyoekonomik tesirlere sahip olduğunu belirterek, “Günlük hayatta kullandığımız çöplerin çoğunluğunu plastikler oluşturuyor. Çok düşük ölçüde geri dönüştürülebilen plastiklerin büyük bir kısmı yabanî depolama alanlarında sonlanıyor. Burada sonlanmaları demek çeşitli yollarla ırmaklara ve denizlere ulaşması demek. Denize ulaşan plastikler epey önemli ekolojik ve sosyoekonomik tesirlere sahipler. Bilhassa sosyoekonomik tesirlerin başında ülkelerin plastiği denizel ortamdan ve kıyı şeridinden uzaklaştırmak için harcadıkları hayli büyük bütçeler ve tabi ki navigasyon ve balıkçılığa verdikleri ziyanlar var. Karadeniz’de fırtına daha sonrası bilhassa denetimsiz kıyı dolguları, ırmaklardan çoğunluğu plastik olan kıymetli ölçüde çöp denize ulaşmakta. Karadeniz’de uzun yıllardır bilhassa taban bölgesinde akümüle olmuş plastiklerin de karışımlar kararı üst tabaklara çıkması ile bir arada bugün balıkçılar balık yerine çöp avlamış durumda. Balıkçıların yaklaşık 500 metrelik ağı kullanılamaz hale gelmiş durumda” diye konuştu.
‘PLASTİKLER İKTİSAT İÇİN ÖNEMLİ BİR KAYIP’
Plastiklerin deniz hayatı ve insan sıhhati için büyük tehdit oluşturduğunu vurgulayan Doç. Dr. Aytan, şu biçimde konuştu:
“Denizel ortamda büyük boyuttaki plastikler canlılarda dolanma kararı boğulma, sindirim kanalının tıkanması üzere sonuçlara yol açarken, büyük boyutlu plastiklerin her geçen gün daha aşınması kararı oluşan mikroplastikler deniz canlıları tarafınca direkt ya da dolaylı olarak besin zannedilerek tüketilebilmekte. Plastikler hem içerdikleri kimyasallar birebir vakitte denizel ortamda üzerlerine toplanan kirleticiler ile birlikte deniz hayatı ve insan sıhhati için büyük tehdit. Plastikler balıkçılık ortasında fazlaca büyük bir tehdit. Plastikler hem balık stoklarını olumsuz etkileyerek tıpkı vakitte balıkçılık donanımına önemli ziyanlar vererek geçim kaynağını denizlerden sağlayan hem balıkçılar için birebir vakitte ülke iktisadı için önemli bir kayıp oluşturuyor.”
‘YAKINDA DENİZLERDE BALIKTAN ÇOK PLASTİK OLACAK’
Günlük hayatta kullanılan her türlü nesneye balık ağlarında rastlamanın mümkün olduğunu tabir eden Doç. Dr. Aytan, “Bugün burada görmüş olduğumuz örnek, fırtına daha sonrası ırmaklardan ve denetimsiz kıyı dolgularından denize giren ve bilhassa tabanında akümüle olmuş plastiklerin karışım daha sonrası üst tabaklara çıkması ile plastiklerin biyoçeşitlilik ve balıkçılık için ne büyük bir tehdit olduğunun bir göstergesi. Bilhassa Karadeniz boyunca denetimsiz dolgu alanları, kaçak boşaltımlar, ırmak vadisine yapılan yırtıcı depolamalar büyük ölçüde plastiğin Karadeniz’de sonlanmasına sebep oluyor. Ağda görmüş olduğumuz plastiklerin birçoğu parçalanmakta olan plastikler. Bunlar her geçen gün daha da küçük modüllere ayrılıp mikroplastiklere dönüşecekler. Her geçen gün artan plastik üretimi ve tabiatta sonlanan plastik ölçüsünün artması göz önünde bulundurulduğunda, plastikler bilhassa denizlerimizdeki biyoçeşitlilik için epeyce büyük bir tehdit. Biyoçeşitliliği ve balıkçılığı korumak için hemen gerekli tedbirleri alarak denizlerimize giren plastik ölçüsünü azaltmak, durdurmak ve mevcut plastiği de uzaklaştırmak zorundayız. Yoksa yakın gelecekte denizlerimizde balıktan epeyce plastik olacak” dedi.