Karadeniz’in sakladığı tarih yok oluyor
Gökhan Karakaş – Osmanlılar ve Ruslar içinde süren Kırım Savaşı’nın en değerli çarpışması olan Sinop Baskını 168’inci yılında hatırlanırken, suyun altındaki 3 geminin de tarihe ve dalış turizmine kazandırılması için çalışmalar sürüyor. Dünya savaş tarihine yelkenli gemilerin son defa, gülle ve patlayıcıların birinci kere kullanıldığı savaş olarak geçen Rusların Sinop Limanı baskını sırasında yaklaşık 3 bin asker şehit olmuştu.
Osmanlı ordusunun denizden geçen ikmal yolunu korumak için Sinop’ta İşverene Osman Paşa komutasında bir donanma bulunduruluyordu. Sivastopol üssünde konuşlanan Rus Karadeniz donanmasının kumandanı Amiral Nahimov, yalnızca 280 km uzaklıktaki Sinop’a baskın yapmak istedi. İstanbul’dan yardım alma fırsatı olmayan Sinop’a 30 Kasım 1853 günü ateş gücü yüksek gemilerle saldıran Rus donanması Karadeniz’deki gece sisinden faydalandı. 12 gemide 722 top ile limanda demirli Osmanlı gemilerinin karşısına çıkan Ruslar, birinci sefer kullanılan patlayıcı gülleler ile taarruza geçti. Karşılık bile veremeyen Osmanlı donanması 1-2 saat ortasında büsbütün yok edildi. Osmanlı donanmasındaki yelkenli fırkateynler Avnullah, Fazlullah, Nizamiye, Nesîm-i Zafer, Nâvek-i Bahrî, Dimyad ve Kaaid-i Zafer, yelkenli korvetler Necm-Efşân, Feyz-i Mâbûd, Gül-i Sefîd ile buharlı vapurlar Ereğli ve Pervaz-ı Bahrî Karadeniz’de batırılan gemilerdi.
Mahallî tarihçi ve sualtı eğitmeni Yaşar Tarakçı, 30 yıldır araştırdığı baskınla ilgili sualtında yalnızca 2 gemi enkazının kaldığını belirtti. Sinop Deniz Savaşı 30 Kasım 1853 isimli kitabın muharriri Tarakçı, “Karadeniz’in Sakladığı Nâvek-i Bahri ve Nesim-i Zafer tarihe kazandırılmalı. 11 gemiden yalnızca 2 tanesi sualtında duruyor. Nâvek-i Bahri firkateyni 14 metre derinlikte periyot silahlarıyla bir arada yatıyor. 37 metredeki Nesim-i Zafer firkateyni ise Rusların zafer anısı olarak Sivastopol’a götürdüğü sırada batmıştı. İki gemi üzerinde sualtı arkeolojinin ışığında bilimsel araştırma yapılmalı ve dalış turizmine kazandırılmasını istiyoruz” dedi.
Turizm potansiyeli epeyce büyük
Sualtı görüntüleme direktörü ve belgeselci Tahsin Ceylan ise, Karadeniz kıyılarımızın tarihî zenginliğiyle büyük turizm potansiyeli barındırdığını belirtti. Sinop baskını batıklarını görüntüleyen Ceylan, “Akdeniz’de 17 bin deniz canlısı tanımlanırken bizim kıyılarımızdaki canlı çeşidi 6 bin civarında. Lakin sualtı kültürel varlıklarıyla dünyanın en güçlü ülkesiyiz. Sinop kıyıları sualtı arkeolojisi açısından en güçlü yerlerden. Osmanlı-Rus savaşından sualtında kalanlar 168 yıldır ordalar ve bölge 168 yıldır dalışa yasak. Dalışa yasak bulunmasına karşın yıllar ortasında talan edildi bir epey eser. Sinop batıkları arkeolojik çalışmaların sonunda dalışa açılmalı turizm potansiyeli kullanılmalı” dedi.
Gökhan Karakaş – Osmanlılar ve Ruslar içinde süren Kırım Savaşı’nın en değerli çarpışması olan Sinop Baskını 168’inci yılında hatırlanırken, suyun altındaki 3 geminin de tarihe ve dalış turizmine kazandırılması için çalışmalar sürüyor. Dünya savaş tarihine yelkenli gemilerin son defa, gülle ve patlayıcıların birinci kere kullanıldığı savaş olarak geçen Rusların Sinop Limanı baskını sırasında yaklaşık 3 bin asker şehit olmuştu.
Osmanlı ordusunun denizden geçen ikmal yolunu korumak için Sinop’ta İşverene Osman Paşa komutasında bir donanma bulunduruluyordu. Sivastopol üssünde konuşlanan Rus Karadeniz donanmasının kumandanı Amiral Nahimov, yalnızca 280 km uzaklıktaki Sinop’a baskın yapmak istedi. İstanbul’dan yardım alma fırsatı olmayan Sinop’a 30 Kasım 1853 günü ateş gücü yüksek gemilerle saldıran Rus donanması Karadeniz’deki gece sisinden faydalandı. 12 gemide 722 top ile limanda demirli Osmanlı gemilerinin karşısına çıkan Ruslar, birinci sefer kullanılan patlayıcı gülleler ile taarruza geçti. Karşılık bile veremeyen Osmanlı donanması 1-2 saat ortasında büsbütün yok edildi. Osmanlı donanmasındaki yelkenli fırkateynler Avnullah, Fazlullah, Nizamiye, Nesîm-i Zafer, Nâvek-i Bahrî, Dimyad ve Kaaid-i Zafer, yelkenli korvetler Necm-Efşân, Feyz-i Mâbûd, Gül-i Sefîd ile buharlı vapurlar Ereğli ve Pervaz-ı Bahrî Karadeniz’de batırılan gemilerdi.
Mahallî tarihçi ve sualtı eğitmeni Yaşar Tarakçı, 30 yıldır araştırdığı baskınla ilgili sualtında yalnızca 2 gemi enkazının kaldığını belirtti. Sinop Deniz Savaşı 30 Kasım 1853 isimli kitabın muharriri Tarakçı, “Karadeniz’in Sakladığı Nâvek-i Bahri ve Nesim-i Zafer tarihe kazandırılmalı. 11 gemiden yalnızca 2 tanesi sualtında duruyor. Nâvek-i Bahri firkateyni 14 metre derinlikte periyot silahlarıyla bir arada yatıyor. 37 metredeki Nesim-i Zafer firkateyni ise Rusların zafer anısı olarak Sivastopol’a götürdüğü sırada batmıştı. İki gemi üzerinde sualtı arkeolojinin ışığında bilimsel araştırma yapılmalı ve dalış turizmine kazandırılmasını istiyoruz” dedi.
Turizm potansiyeli epeyce büyük
Sualtı görüntüleme direktörü ve belgeselci Tahsin Ceylan ise, Karadeniz kıyılarımızın tarihî zenginliğiyle büyük turizm potansiyeli barındırdığını belirtti. Sinop baskını batıklarını görüntüleyen Ceylan, “Akdeniz’de 17 bin deniz canlısı tanımlanırken bizim kıyılarımızdaki canlı çeşidi 6 bin civarında. Lakin sualtı kültürel varlıklarıyla dünyanın en güçlü ülkesiyiz. Sinop kıyıları sualtı arkeolojisi açısından en güçlü yerlerden. Osmanlı-Rus savaşından sualtında kalanlar 168 yıldır ordalar ve bölge 168 yıldır dalışa yasak. Dalışa yasak bulunmasına karşın yıllar ortasında talan edildi bir epey eser. Sinop batıkları arkeolojik çalışmaların sonunda dalışa açılmalı turizm potansiyeli kullanılmalı” dedi.