Kırmızı çizgiyi geçmenin 4 işareti! Bu belirtiler var ise 3 ay yasak…
Bilgisayar bağımlılığının en zararlısı ve tehlikelisinin oyun bağımlılığı olduğunu vurgulayan uzmanlar, beyinde yol açtığı fonksiyon ve işlev bozukluklarına dikkat çekiyor.
En riskli kümenin, aksiyon oyunlarından kopamayan çocuklar olduğunu söyleyen Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, “Aksiyon oyunları epey süratli hareket etmeyi gerektirdiği için, süratli düşünmek ve hareket etmek zorundasınız. bir süre daha sonra beyin kendini olduğundan daha süratli düşünmeye ve daha süratli hareket etmeye programlıyor. Ancak beynin fizyolojisi icabı epeyce süratli düşündüğü vakit derin tahlil ve yorumlamadan eksik kalıyor. Yani kişinin epeyce süratli düşünen bir beyni var ise, onun tahlil yeteneği zayıftır. Bir hususa odaklanıp ya da bir hususa konsantre olup onu inceleyemez. Bu bir noktada hiperaktiviteyi de birlikteinde getiriyor” dedi.
‘EN AZ 3 AY BİLGİSAYAR OYUNUNDAN UZAK DURMALI’
Bilgisayar oyunları niçiniyle önemli işlev bozukluğu sıkıntıları yaşamaya başlayan şahısların, en az 3 ay bu oyunlardan uzak durması gerektiğinin altını çizen Dr. Mehmet Yavuz, “Bu devir zarfında hiç bir şey okumamalarını ve öğrenme faaliyetini durdurmalarını istemekteyim. Çünkü şayet kalıcı bozukluklar gelişmemişse bir süre daha sonra beyin işlevleri eski fizyolojik olağan durumuna dönecektir” halinde konuştu.
Çocukların beyin gelişimleri çabucak hemen tam olmadığı için, bilgisayar oyunlarından ve akıllı telefonlardan epey daha fazla ziyan bakılırsaceklerine dikkat çeken Dr. Yavuz, “Çocuklar akıllı telefonları daha fazla oyun için kullanmakta, bu ise uzun mühletler telefonla haşır neşir olmalarına niye olmakta. ötürüsıyla etrafı ile bağlantı eksikliği bir yana agresif, yerinde duramayan, hiçbir şeyden memnun olmayan, kolay kolay disipline edilmeyen bir yapıya bürünmektedirler” tabirlerini kullandı.
‘10 YILDIR ODASINDAN ÇIKMAYAN VAR’
Bilgisayar bağımlılığının, Türkiye’de yüzde 3 civarında olduğuna ve giderek artış gösterdiğine dikkat çeken Dr. Mehmet Yavuz, “Başka ülkelerde bizden farklı değil. Japonya’da 300 bin genç ve çocuğun bilgisayar ve oyun bağımlılığı niçiniyle meskenlere kapandığı bildirilmekte. Hatta 10 yıldır odasından çıkmayanların olduğu varsayım edilmekte” dedi.
Oyun bağımlılığının çocukta yarattığı tesirleri yakından gözlemleyen Dr. Mehmet Yavuz, “Çocuk odasına kapanıyor ve odasından bile çıkmıyor. Yemeğini odasına istiyor, yani çocuk mutfağa gidip yemek yiyerek vakit kaybetmek ve oyundan kopmak istemiyor. Birtakım hijyenik konumları ihmal ediyor, yıkanmıyor. Paklığa dikkat etmiyor. Bu şikâyetlerle anne babalar bize getiriyorlar” diye deklare etti.
‘HİÇBİR OYUN BAĞIMLISI ‘TEK BAŞINA’ TEDAVİ İÇİN BAŞVURMAZ’
Hastaların başvurma etaplarını anlatan Dr. Mehmet Yavuz, çoklukla ergenliğe yakın genç çocukların aksiyon oyununa bağımlılıkları yüzünden ebeveynleri tarafınca şikayetlerin lisana getirildiğini deklare etti. Bu durumda oyun bağımlısı kişinin direk merkeze başvurmadığını belirterek, bilhassa bu biçimde hastaların ‘yaşamından mutlu’ olduğuna dikkat çekti.
Mehmet Yavuz, “Okul hayatını yahut iş hayatını aksattığı için bu durumdan rahatsız olan aile bireyleri tarafınca müracaat gerçekleştirilir, profesyonel yardım talebinde bulunulur. Yoksa kişi ‘ben tedavi olmaya geldim’ diyerek bize gelmiyor” dedi.
‘ANTİDEPRESAN VERMEK TAHLİL DEĞİL’
Mehmet Yavuz, oyun bağımlısı olan bir bireye antidepresan vermenin bir tahlil olmayacağını vurguladı. Antidepresanların ekseriyetle bağımlılığı artırdığını ve hastalığı derinleştirdiğini belirten Dr. Yavuz, ekseriyetle olumlu bir ilaç tedavisinin olmadığını, yalnızca beyin işlevlerini düzelten ve beyni destekleyen birtakım ilaçlar kullandıklarını söz etti.
Bunun yanı sıra bilişsel terapiler de uyguladıklarını söyleyen Yavuz, “Bu terapiler şahısta mevcut bir dikkat dağınıklığı geliştiyse bunu düzeltemez. Yalnızca oyun bağımlılığıyla ilgili bir toparlama yapabilir” diyerek, bir başka tedavi yolu olan Transkraniyal manyetik stimülasyon (TMS)’den bahsetti. Yavuz, dışarıdan bunun manyetik akımlarla beyni tertibe sokan bir tedavi formülü olduğunu deklare etti.
DÜNYA SIHHAT ÖRGÜTÜ’NE NAZARAN DÖRT TEMEL BELİRTİSİ VAR’
Çok oyun oynamadan dolayı fizikî birtakım meseleler ortaya çıkmaya başlayabilir. Pekala dijital oyun oynamak ne vakit bağımlılık haline gelir? Yeşilay Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Osman Tolga Arıcak, oyun bağımlılığını artıran etkenleri sıraladı.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bunun dört temel belirtisi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Arıcak, dijital oyunların kişinin hayatında her şeydilk öncelikli hale geldiyse ve kişinin en sevdiği, en ehemmiyet verdiği şeylerin de önüne geçmeye başladıysa bunun değerli bir işaret olduğunu söylemiş oldu. Bilhassa kişi oyun oynama müddetini denetim etmeye çalıştığı biçimde daima başarısız oluyorsa ve oyun üstündeki denetimi kaybolduysa, olumsuz neticelerina karşın oyun oynamaya devam ediyorsa, kişinin fonksiyonelliği bozulmaya başladıysa ve bu durum son bir yıldır süreklilik gösteriyorsa, bu durumda artık bağımlılık olarak isimlendirilen bir hastalığın oluştuğunu vurguladı.
‘KAÇ SAAT OYNADIĞINA NAZARAN TEŞHİS KONULAMAZ’
Oyun oynama bağımlılığını saat sınırlamasıyla anlaşılmadığını ve bu biçimde bir teşhisin konulmaması gerektiğini savunan Prof. Dr. Arıcak, “Burada dikkat edilmesi gereken konu, oyun bağımlılığı tanısı klinik görüşme ile bir psikiyatrist ya da klinik psikolog tarafınca konulabilir. Zira bağımlılık bir hastalıktır. Yalnızca kişinin şu kadar saat bu kadar saat oynamasına göre teşhis konulamaz” dedi.
‘BAZI OYUN TİPLERİNE BAĞLI İNTİHAR GÖRÜLEBİLİR’
“Kimyasal bağımlılıklarda kişi, bir unsura bağımlı hâle gelirken, oyun bağımlılığı üzere davranışsal bağımlılıklarda kişi bir davranışa bağımlı hâle gelir” diyen Prof. Dr. Arıcak, kimyasal bağımlılıklardaki hususun bedene girmesi bireyde denetim hissini ortadan kaldırırken, oyun bağımlılığında heyecan, kazanma hırsı ve rekabet denetim hissini zayıflattığını paylaştı. ötürüsıyla kimyasal bağımlılıklarda, alınan unsura bağlı olarak bedende kimi belirti ve bozulmalar meydana geldiğini, oyun bağımlılığında ise uzun vadede hareketsizliğe ve duruş bozukluğuna bağlı fizikî meseleler, uyku ve yeme sorunlarının ortaya çıktığını tabir etti.
Öte yandan kimyasal bağımlılıklara aileler çok reaksiyon vermesine karşın, oyun bağımlılığının birçok vakit aileler tarafınca desteklendiğini vurgulayan Prof. Dr. Arıcak, “Kimyasal bağımlılıklar kolay gizlenemez, fakat oyun bağımlılığı daha kolay gizlenebilir. Ta ki, okuldan ayrılma/işten ayrılma, boşanma vb. durumlar ortaya çıkana kadar. Kimyasal bağımlılıklarda mevt genelde istemeden olur. Oyun bağımlılığında, kimi oyun çeşitlerine bağlı olarak intihar görülebilir. Kimyasal bağımlılıklarda, kişi tedavi olmaya başladığında unsurdan uzak durabilir ve uzun yıllar pak kalabilir. Oyun bağımlılığında ise telefon, tablet ve bilgisayar kişinin yakın etrafında olduğu sürece tedavisi epey güçtür ve yinelama ihtimali daha yüksektir” biçiminde konuştu.
OYUN GERÇEK HAYATIN YERİNİ ALMAYA BAŞLARSA…
Yeni jenerasyon bilgisayar oyunlarının en cezbedici tarafının inisiyatif kullanıldığını belirten Psikoterapist Pınar Toker ise, “Bir sinema izlediğinizde sinemanın sonuna müdahale edemezsiniz. Ama bilgisayar oyunlarında verdiğiniz kararlar doğrultusunda oyunun sonunu değiştirebilirsiniz, bu da merak uyandırıyor. Çocuklar beraberinde kendilerine bir karakter yaratıyorlar. Bu durumda bilgisayar oyunları birden fazla vakit onlara gerçek hayattan daha cazip hale geliyor” tabirlerini kullandı.
Öte yandan oyunların gerçek hayatın yerini almaya başladığında -yani oynayıcı gerçeklikten kopmaya başladığında- çocuklar için tehlike sinyalleri çalmaya başladığını belirten Psikoterapist Toker, bu bağımlılık çeşidinin tüm bağımlılıklarla olduğu üzere birkaç kriter ile kendini gösterdiğini söylüyor. Oyun oynamadığında mahrumluk, mutsuzluk, hayattan tat alamama semptomlarıyla ortaya çıkan sonuçlar çocukların akademik muvaffakiyetinin düşmesi, aile ve arkadaş bağlantılarında bozulmalar ve sonunda öteki bağımlılıklara da ortam hazırlayan bir yapıya bürünmelerine niye oluyor.
‘GERÇEKLİK ALGISI EROZYANA UĞRUYOR’
Oyunların ruhsal meselelere niye olmasının, birebir şizofreni hastalığında olduğu üzere gerçeklik algısını erozyona uğraması ile alakalı olduğunu söyleyen Pınar Toker, “Bir çocuk, yarattığı avatarın hünerlerini kendine ilişkin hünerler olarak görüyorsa bu biçimde kendine ilişkin maharetler geliştirme konusunda istekli olmayacaktır. Örneğin kılıç kullanan bir avatarınız var ya da duvarlardan atlayabilen akrobatik bir kahramanın oyuncuysanız unutmamalısınız ki, birkaç tuş kombini ile taklalar atmak, gerçekte de o atletik hareketleri yapabiliyor olduğunuz manasına gelmez” diyerek, her çocuğun oturup tuşlara basmak yerine idmana sporlara ve sanatsal aktivitelere muhtaçlık duyduğunu vurguladı.
Oyun bağımlılarının gün ortasında neler yaşadığını anlatan Toker, daima oyun düşündüklerini ve oyunlarda açılan yeni adımların merak uyandırdığını vurgulayıp, bilgisayar oyunlarından da şahısların bir epeyce şey öğrenebileceğine dikkat çekti. Psikoterapist Toker, “Biroldukca genç bu yolla yabancı lisanını geliştiriyor. Yeni beşerler tanıyor ve yalnızlığıyla bu yolla çaba edebiliyor” dedi.
EN TEHLİKELİ OYUNLAR…
En tehlikeli oyunların online oynanan ve kozmosunun uçsuz bucaksız olduğu oyunlar olduğunu açıklayan Pınar Toker, zira o tip oyunların bitmeyen bir oyun olarak tabir etti. Toker, “Bir sinema üzere içine girdiğiniz kurgusal yer bir noktada sona ermeli ve oyuncu gerçek hayatına geri dönmelidir. Ancak tek ve biricik hayatımızı sanal bir ortamda harcamaya başlarsak bu biçimde gencin kimliğini bilgisayar oyunundaki karakter istila etmeye başlar. Bu da kendine yabancılaşmanın temellerini atar” kelamlarını vurguladı.
Ayrıyeten kendinin değil de avatarının kuvvetli ve zayıf taraflarını tanıyan gençlerin yetişkinlik çağlarında gerçek toplumsal alakalar kuramayan – birebir husus bağımlılığında olduğu gibi- yalnızca oyunculardan oluşan bir etraf kurmaya yöneldiğini ya da yalnızlığa düşebileceğini belirten Psikoterapist Pınar Toker, “Zira oyunda kendini saklama ya da olmak istediği üzere davranma bahtına sahiptir. Lakin gerçek hayatta genç olumsuz istikametlerini törpülemeyi, toplumsal kabul görmek için uğraş göstermeyi öğrenmelidir” diye ekledi.
‘AİLELER ÇOCUKLARIYLA OYUN HAKKINDA KONUŞMALI!’
Genelde ergenlik çağında olan bireylerin oyun oynama dürtüsü daha kuvvetli. Birden fazla vakit bu durum anne babalarla çatışmalara yol açıyor. Hatta kişi kimi vakit ebeveynlerine karşı intihar tehdidinde bulunabiliyor. bu biçimde bir durumda ebeveynlerin nasıl bir yaklaşım izlemesi gerektiğini aktaran Toker, intihar konusu ağızdan çıktığı an bile, latife yolluyla da olsa kesinlikle ciddiye alınması gerektiğini belirtti.
Sorunun ne olduğunu öğrenip yardımcı olmak için ebeveynlerin istekli olduğunu çocuğa hissettirmenin ehemmiyetini vurgulayan Pınar Toker, “Çocuklar meskende sevildiklerini hissetmelidir. Bu onlara itimat duygusu verir ve özgüvenin temeli de burada atılır. Aileler çocuklarıyla konuşmalıdır. Hatta oyunu hakkında bile konuşabilirler. Bu oyunda amacın ne? Karakterinin gayesi ne? Sana yardım edenler oluyor mu? Kimler onlar? Düşmanların nasıl bir yapıya sahip? Aslında gördüğünüz üzere bilgisayar oyunu üzerinden konuşurken bile çocuğunuzun ruh dünyası hakkında fazlaca derin bilgilere sahip olabilirsiniz. Aslında çocuklarına karşı bağlantı kanallarını açık tutmanın yolunu her vakit anne-babalar bulmakla yükümlüdür” sözlerini kullandı.
Bilgisayar bağımlılığının en zararlısı ve tehlikelisinin oyun bağımlılığı olduğunu vurgulayan uzmanlar, beyinde yol açtığı fonksiyon ve işlev bozukluklarına dikkat çekiyor.
En riskli kümenin, aksiyon oyunlarından kopamayan çocuklar olduğunu söyleyen Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz, “Aksiyon oyunları epey süratli hareket etmeyi gerektirdiği için, süratli düşünmek ve hareket etmek zorundasınız. bir süre daha sonra beyin kendini olduğundan daha süratli düşünmeye ve daha süratli hareket etmeye programlıyor. Ancak beynin fizyolojisi icabı epeyce süratli düşündüğü vakit derin tahlil ve yorumlamadan eksik kalıyor. Yani kişinin epeyce süratli düşünen bir beyni var ise, onun tahlil yeteneği zayıftır. Bir hususa odaklanıp ya da bir hususa konsantre olup onu inceleyemez. Bu bir noktada hiperaktiviteyi de birlikteinde getiriyor” dedi.
‘EN AZ 3 AY BİLGİSAYAR OYUNUNDAN UZAK DURMALI’
Bilgisayar oyunları niçiniyle önemli işlev bozukluğu sıkıntıları yaşamaya başlayan şahısların, en az 3 ay bu oyunlardan uzak durması gerektiğinin altını çizen Dr. Mehmet Yavuz, “Bu devir zarfında hiç bir şey okumamalarını ve öğrenme faaliyetini durdurmalarını istemekteyim. Çünkü şayet kalıcı bozukluklar gelişmemişse bir süre daha sonra beyin işlevleri eski fizyolojik olağan durumuna dönecektir” halinde konuştu.
Çocukların beyin gelişimleri çabucak hemen tam olmadığı için, bilgisayar oyunlarından ve akıllı telefonlardan epey daha fazla ziyan bakılırsaceklerine dikkat çeken Dr. Yavuz, “Çocuklar akıllı telefonları daha fazla oyun için kullanmakta, bu ise uzun mühletler telefonla haşır neşir olmalarına niye olmakta. ötürüsıyla etrafı ile bağlantı eksikliği bir yana agresif, yerinde duramayan, hiçbir şeyden memnun olmayan, kolay kolay disipline edilmeyen bir yapıya bürünmektedirler” tabirlerini kullandı.
‘10 YILDIR ODASINDAN ÇIKMAYAN VAR’
Bilgisayar bağımlılığının, Türkiye’de yüzde 3 civarında olduğuna ve giderek artış gösterdiğine dikkat çeken Dr. Mehmet Yavuz, “Başka ülkelerde bizden farklı değil. Japonya’da 300 bin genç ve çocuğun bilgisayar ve oyun bağımlılığı niçiniyle meskenlere kapandığı bildirilmekte. Hatta 10 yıldır odasından çıkmayanların olduğu varsayım edilmekte” dedi.
Oyun bağımlılığının çocukta yarattığı tesirleri yakından gözlemleyen Dr. Mehmet Yavuz, “Çocuk odasına kapanıyor ve odasından bile çıkmıyor. Yemeğini odasına istiyor, yani çocuk mutfağa gidip yemek yiyerek vakit kaybetmek ve oyundan kopmak istemiyor. Birtakım hijyenik konumları ihmal ediyor, yıkanmıyor. Paklığa dikkat etmiyor. Bu şikâyetlerle anne babalar bize getiriyorlar” diye deklare etti.
‘HİÇBİR OYUN BAĞIMLISI ‘TEK BAŞINA’ TEDAVİ İÇİN BAŞVURMAZ’
Hastaların başvurma etaplarını anlatan Dr. Mehmet Yavuz, çoklukla ergenliğe yakın genç çocukların aksiyon oyununa bağımlılıkları yüzünden ebeveynleri tarafınca şikayetlerin lisana getirildiğini deklare etti. Bu durumda oyun bağımlısı kişinin direk merkeze başvurmadığını belirterek, bilhassa bu biçimde hastaların ‘yaşamından mutlu’ olduğuna dikkat çekti.
Mehmet Yavuz, “Okul hayatını yahut iş hayatını aksattığı için bu durumdan rahatsız olan aile bireyleri tarafınca müracaat gerçekleştirilir, profesyonel yardım talebinde bulunulur. Yoksa kişi ‘ben tedavi olmaya geldim’ diyerek bize gelmiyor” dedi.
‘ANTİDEPRESAN VERMEK TAHLİL DEĞİL’
Mehmet Yavuz, oyun bağımlısı olan bir bireye antidepresan vermenin bir tahlil olmayacağını vurguladı. Antidepresanların ekseriyetle bağımlılığı artırdığını ve hastalığı derinleştirdiğini belirten Dr. Yavuz, ekseriyetle olumlu bir ilaç tedavisinin olmadığını, yalnızca beyin işlevlerini düzelten ve beyni destekleyen birtakım ilaçlar kullandıklarını söz etti.
Bunun yanı sıra bilişsel terapiler de uyguladıklarını söyleyen Yavuz, “Bu terapiler şahısta mevcut bir dikkat dağınıklığı geliştiyse bunu düzeltemez. Yalnızca oyun bağımlılığıyla ilgili bir toparlama yapabilir” diyerek, bir başka tedavi yolu olan Transkraniyal manyetik stimülasyon (TMS)’den bahsetti. Yavuz, dışarıdan bunun manyetik akımlarla beyni tertibe sokan bir tedavi formülü olduğunu deklare etti.
DÜNYA SIHHAT ÖRGÜTÜ’NE NAZARAN DÖRT TEMEL BELİRTİSİ VAR’
Çok oyun oynamadan dolayı fizikî birtakım meseleler ortaya çıkmaya başlayabilir. Pekala dijital oyun oynamak ne vakit bağımlılık haline gelir? Yeşilay Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Osman Tolga Arıcak, oyun bağımlılığını artıran etkenleri sıraladı.
Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bunun dört temel belirtisi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Arıcak, dijital oyunların kişinin hayatında her şeydilk öncelikli hale geldiyse ve kişinin en sevdiği, en ehemmiyet verdiği şeylerin de önüne geçmeye başladıysa bunun değerli bir işaret olduğunu söylemiş oldu. Bilhassa kişi oyun oynama müddetini denetim etmeye çalıştığı biçimde daima başarısız oluyorsa ve oyun üstündeki denetimi kaybolduysa, olumsuz neticelerina karşın oyun oynamaya devam ediyorsa, kişinin fonksiyonelliği bozulmaya başladıysa ve bu durum son bir yıldır süreklilik gösteriyorsa, bu durumda artık bağımlılık olarak isimlendirilen bir hastalığın oluştuğunu vurguladı.
‘KAÇ SAAT OYNADIĞINA NAZARAN TEŞHİS KONULAMAZ’
Oyun oynama bağımlılığını saat sınırlamasıyla anlaşılmadığını ve bu biçimde bir teşhisin konulmaması gerektiğini savunan Prof. Dr. Arıcak, “Burada dikkat edilmesi gereken konu, oyun bağımlılığı tanısı klinik görüşme ile bir psikiyatrist ya da klinik psikolog tarafınca konulabilir. Zira bağımlılık bir hastalıktır. Yalnızca kişinin şu kadar saat bu kadar saat oynamasına göre teşhis konulamaz” dedi.
‘BAZI OYUN TİPLERİNE BAĞLI İNTİHAR GÖRÜLEBİLİR’
“Kimyasal bağımlılıklarda kişi, bir unsura bağımlı hâle gelirken, oyun bağımlılığı üzere davranışsal bağımlılıklarda kişi bir davranışa bağımlı hâle gelir” diyen Prof. Dr. Arıcak, kimyasal bağımlılıklardaki hususun bedene girmesi bireyde denetim hissini ortadan kaldırırken, oyun bağımlılığında heyecan, kazanma hırsı ve rekabet denetim hissini zayıflattığını paylaştı. ötürüsıyla kimyasal bağımlılıklarda, alınan unsura bağlı olarak bedende kimi belirti ve bozulmalar meydana geldiğini, oyun bağımlılığında ise uzun vadede hareketsizliğe ve duruş bozukluğuna bağlı fizikî meseleler, uyku ve yeme sorunlarının ortaya çıktığını tabir etti.
Öte yandan kimyasal bağımlılıklara aileler çok reaksiyon vermesine karşın, oyun bağımlılığının birçok vakit aileler tarafınca desteklendiğini vurgulayan Prof. Dr. Arıcak, “Kimyasal bağımlılıklar kolay gizlenemez, fakat oyun bağımlılığı daha kolay gizlenebilir. Ta ki, okuldan ayrılma/işten ayrılma, boşanma vb. durumlar ortaya çıkana kadar. Kimyasal bağımlılıklarda mevt genelde istemeden olur. Oyun bağımlılığında, kimi oyun çeşitlerine bağlı olarak intihar görülebilir. Kimyasal bağımlılıklarda, kişi tedavi olmaya başladığında unsurdan uzak durabilir ve uzun yıllar pak kalabilir. Oyun bağımlılığında ise telefon, tablet ve bilgisayar kişinin yakın etrafında olduğu sürece tedavisi epey güçtür ve yinelama ihtimali daha yüksektir” biçiminde konuştu.
OYUN GERÇEK HAYATIN YERİNİ ALMAYA BAŞLARSA…
Yeni jenerasyon bilgisayar oyunlarının en cezbedici tarafının inisiyatif kullanıldığını belirten Psikoterapist Pınar Toker ise, “Bir sinema izlediğinizde sinemanın sonuna müdahale edemezsiniz. Ama bilgisayar oyunlarında verdiğiniz kararlar doğrultusunda oyunun sonunu değiştirebilirsiniz, bu da merak uyandırıyor. Çocuklar beraberinde kendilerine bir karakter yaratıyorlar. Bu durumda bilgisayar oyunları birden fazla vakit onlara gerçek hayattan daha cazip hale geliyor” tabirlerini kullandı.
Öte yandan oyunların gerçek hayatın yerini almaya başladığında -yani oynayıcı gerçeklikten kopmaya başladığında- çocuklar için tehlike sinyalleri çalmaya başladığını belirten Psikoterapist Toker, bu bağımlılık çeşidinin tüm bağımlılıklarla olduğu üzere birkaç kriter ile kendini gösterdiğini söylüyor. Oyun oynamadığında mahrumluk, mutsuzluk, hayattan tat alamama semptomlarıyla ortaya çıkan sonuçlar çocukların akademik muvaffakiyetinin düşmesi, aile ve arkadaş bağlantılarında bozulmalar ve sonunda öteki bağımlılıklara da ortam hazırlayan bir yapıya bürünmelerine niye oluyor.
‘GERÇEKLİK ALGISI EROZYANA UĞRUYOR’
Oyunların ruhsal meselelere niye olmasının, birebir şizofreni hastalığında olduğu üzere gerçeklik algısını erozyona uğraması ile alakalı olduğunu söyleyen Pınar Toker, “Bir çocuk, yarattığı avatarın hünerlerini kendine ilişkin hünerler olarak görüyorsa bu biçimde kendine ilişkin maharetler geliştirme konusunda istekli olmayacaktır. Örneğin kılıç kullanan bir avatarınız var ya da duvarlardan atlayabilen akrobatik bir kahramanın oyuncuysanız unutmamalısınız ki, birkaç tuş kombini ile taklalar atmak, gerçekte de o atletik hareketleri yapabiliyor olduğunuz manasına gelmez” diyerek, her çocuğun oturup tuşlara basmak yerine idmana sporlara ve sanatsal aktivitelere muhtaçlık duyduğunu vurguladı.
Oyun bağımlılarının gün ortasında neler yaşadığını anlatan Toker, daima oyun düşündüklerini ve oyunlarda açılan yeni adımların merak uyandırdığını vurgulayıp, bilgisayar oyunlarından da şahısların bir epeyce şey öğrenebileceğine dikkat çekti. Psikoterapist Toker, “Biroldukca genç bu yolla yabancı lisanını geliştiriyor. Yeni beşerler tanıyor ve yalnızlığıyla bu yolla çaba edebiliyor” dedi.
EN TEHLİKELİ OYUNLAR…
En tehlikeli oyunların online oynanan ve kozmosunun uçsuz bucaksız olduğu oyunlar olduğunu açıklayan Pınar Toker, zira o tip oyunların bitmeyen bir oyun olarak tabir etti. Toker, “Bir sinema üzere içine girdiğiniz kurgusal yer bir noktada sona ermeli ve oyuncu gerçek hayatına geri dönmelidir. Ancak tek ve biricik hayatımızı sanal bir ortamda harcamaya başlarsak bu biçimde gencin kimliğini bilgisayar oyunundaki karakter istila etmeye başlar. Bu da kendine yabancılaşmanın temellerini atar” kelamlarını vurguladı.
Ayrıyeten kendinin değil de avatarının kuvvetli ve zayıf taraflarını tanıyan gençlerin yetişkinlik çağlarında gerçek toplumsal alakalar kuramayan – birebir husus bağımlılığında olduğu gibi- yalnızca oyunculardan oluşan bir etraf kurmaya yöneldiğini ya da yalnızlığa düşebileceğini belirten Psikoterapist Pınar Toker, “Zira oyunda kendini saklama ya da olmak istediği üzere davranma bahtına sahiptir. Lakin gerçek hayatta genç olumsuz istikametlerini törpülemeyi, toplumsal kabul görmek için uğraş göstermeyi öğrenmelidir” diye ekledi.
‘AİLELER ÇOCUKLARIYLA OYUN HAKKINDA KONUŞMALI!’
Genelde ergenlik çağında olan bireylerin oyun oynama dürtüsü daha kuvvetli. Birden fazla vakit bu durum anne babalarla çatışmalara yol açıyor. Hatta kişi kimi vakit ebeveynlerine karşı intihar tehdidinde bulunabiliyor. bu biçimde bir durumda ebeveynlerin nasıl bir yaklaşım izlemesi gerektiğini aktaran Toker, intihar konusu ağızdan çıktığı an bile, latife yolluyla da olsa kesinlikle ciddiye alınması gerektiğini belirtti.
Sorunun ne olduğunu öğrenip yardımcı olmak için ebeveynlerin istekli olduğunu çocuğa hissettirmenin ehemmiyetini vurgulayan Pınar Toker, “Çocuklar meskende sevildiklerini hissetmelidir. Bu onlara itimat duygusu verir ve özgüvenin temeli de burada atılır. Aileler çocuklarıyla konuşmalıdır. Hatta oyunu hakkında bile konuşabilirler. Bu oyunda amacın ne? Karakterinin gayesi ne? Sana yardım edenler oluyor mu? Kimler onlar? Düşmanların nasıl bir yapıya sahip? Aslında gördüğünüz üzere bilgisayar oyunu üzerinden konuşurken bile çocuğunuzun ruh dünyası hakkında fazlaca derin bilgilere sahip olabilirsiniz. Aslında çocuklarına karşı bağlantı kanallarını açık tutmanın yolunu her vakit anne-babalar bulmakla yükümlüdür” sözlerini kullandı.