Yener KARADENİZ
Son iki yılda salgın ve kapanma kararları sebebi ile gelirleri yüzde 70’ten çok düşen sinema salonları yeni yıl ile birlikte yüzde 70’i bulan maliyet artışı ile karşı karşıya kaldı. Geride kalan periyotta kelam konusu gelişmeler niçiniyle 100’e yakın salonun kapandığı belirtilirken, kalanlar şimdilerde dijital platformlara karşı da çaba veriyor. Sinema Salonları Yatırımcılar Derneği (SİSAY) Genel Sekreteri Fevzi Genç, yerli imal şirketleri ve oyuncuların salgın periyodunda süratle büyüyen dijital platformlara epeyce fazla iş yaptığını ve mutabakatların da 3-5 yıl üzere sürdüğünü belirterek bunun da sinema salonlarında yerli imal meşakkati yaşanmasına yol açtığını söylemiş oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına bakılırsa Türkiye’de sinema salonu sayısı 2018 yılına kadar daima bir büyüme grafiği çizerek 2.900’ü aştı. daha sonrasında ise hem salgın tıpkı vakitte dijital platformların tesiri ile düşüşe geçti. 2020 prestiji ile kelam konusu sayı 2 bin 698’e geriledi. Geçen yıl ise irili ufaklı biroldukça şirketin 100’e yakın sinema salonu hakkında belirsizlik sürüyor. Açıp açmama konusunda şirketler karar vermiş değil.
Dijital içerik platformu abone sayısı 1 milyarı aştı
Birebir devirde dijital yayın platformları ise bir daha salgında insanların konuta kapanmasının tesiri ile büyük bir atılım gerçekleştirdi. Türkiye’de başta Netflix, Amazon Prime, Exxen, BluTV üzere 10’dan fazla dijital platform bulunuyor ve kelam konusu yayınların sayısı her geçen yıl artıyor. Yalnızca Netfl ix’in tüm dünyada abone sayısı 210 milyonu aştı. çabucak hemen Türkiye piyasasına gelmiş olmasalar da Disney+ 150 milyon, WarnerMedia’nın sahibi olduğu görüntü akış platformu HBO Max’in de 2021 sonundaki abone sayısı 70 milyona ulaştı. Türkiye’de BluTV, Amazon Prime, Mubi, Gain ve Exxen de bulunuyor. Bu yayınlar Türkiye’de olduğu üzere dünyada da sinema salonlarına rakip olarak görülüyor. Çünkü dev bütçelere sahip şirketler, bir daha dev isimlerle sinema ve dizi imali gerçekleştiriyor. Örneğin Netfl ix’in yalnızca Türk üretimler için harcadığı sayının 600 milyon TL’yi aştığı iddia ediliyor. Yayın, geçen yıl düzenlenen Oscar ödül merasiminde üretimleri ile 35 adaylık elde etmişti. Klasik TV kanallarında daha da büyük kan kaybına yol açan dijital platformlarda abone sayısı 2020’de 1 milyar sonunu da aşmıştı.
“2019 düzeyini geçtik”
SİSAY Genel Sekreteri Fevzi Genç dijital platformların daha fazlaca TV olmak üzere sinemaları da etkilemeye başladığını anlattı. Genç, “İşler biraz düşük ancak artık bunu salgına bağlayamıyoruz. Geçen yılın 51. haftasında vizyona giren Spider-Man No Way Home, rekor bir açılış yaptı. Seyirci bir biçimde önlemini alıp toplumsal hayatına devam ediyor. Sinema da toplumsal ömrün en büyük öğelerinden biri. Bundan daha sonraki süreç dalın kendi dinamikleri ile alakalı. Sinema olduğunda seyirci teveccüh gösteriyor. Fakat eski tempoya dönmek için sinema sayısının artması lazım. Salgın başından beri külfetimiz yerli içerik konusu. Yerli içerik üreticiler dijitale epey odaklandılar. Orada da mutabakatlar 3-5 yıllık yapılıyor. Bir oyuncu ile anlaşıldığında 3-5 yılını bağlıyorlar. ötürüsıyla yerli içerik açısından kasvet oluyor. Türkiye sinemalarında da yerli içerikler epeyce kuvvetli. Yüksek izlenme sayılarına sahipler. Fakat orada yerli üretimciler sinema konusunda biraz pasif davranıyorlar. Bu da tempomuzu düşürdü” diye konuştu. Sinema salonlarının tam kapasite ile çalıştığı 2019’da toplam seyirci sayısı 59,5 milyon olarak gerçekleşirken bunun 33,6 milyonu yerli sinema izleyicilerden oluştu.
Bilet meblağları %40 zamlanacak
Sinema salonları yalnızca salgın ve dijital yayınlara karşı savaş vermiyor, son aylarda artan maliyetlerle de çaba ediyor. Türkiye’de sayısı 2 bin 700’ü bulan sinema salonlarının maliyeti, minimum fiyat, elektrik, doğalgaz ve kira artırımları niçiniyle yüzde 70’i aştı. Bu da sinema biletleri fiyatına yansımaya başladı. Bilet fiyatı, Türkiye’de vilayet ve sinema şirketine göre ortalamada 2019’da 16,46 TL iken, bu sayı 2020’de 17,21 ve 2021’de de 22,87’ye yükselmişti. Bu yılın birinci iki haftasında ise 25 TL’yi aşan sinema bileti fiyatının en az yüzde 40 daha yükselmesi bekleniyor.
Son iki yılda salgın ve kapanma kararları sebebi ile gelirleri yüzde 70’ten çok düşen sinema salonları yeni yıl ile birlikte yüzde 70’i bulan maliyet artışı ile karşı karşıya kaldı. Geride kalan periyotta kelam konusu gelişmeler niçiniyle 100’e yakın salonun kapandığı belirtilirken, kalanlar şimdilerde dijital platformlara karşı da çaba veriyor. Sinema Salonları Yatırımcılar Derneği (SİSAY) Genel Sekreteri Fevzi Genç, yerli imal şirketleri ve oyuncuların salgın periyodunda süratle büyüyen dijital platformlara epeyce fazla iş yaptığını ve mutabakatların da 3-5 yıl üzere sürdüğünü belirterek bunun da sinema salonlarında yerli imal meşakkati yaşanmasına yol açtığını söylemiş oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına bakılırsa Türkiye’de sinema salonu sayısı 2018 yılına kadar daima bir büyüme grafiği çizerek 2.900’ü aştı. daha sonrasında ise hem salgın tıpkı vakitte dijital platformların tesiri ile düşüşe geçti. 2020 prestiji ile kelam konusu sayı 2 bin 698’e geriledi. Geçen yıl ise irili ufaklı biroldukça şirketin 100’e yakın sinema salonu hakkında belirsizlik sürüyor. Açıp açmama konusunda şirketler karar vermiş değil.
Dijital içerik platformu abone sayısı 1 milyarı aştı
Birebir devirde dijital yayın platformları ise bir daha salgında insanların konuta kapanmasının tesiri ile büyük bir atılım gerçekleştirdi. Türkiye’de başta Netflix, Amazon Prime, Exxen, BluTV üzere 10’dan fazla dijital platform bulunuyor ve kelam konusu yayınların sayısı her geçen yıl artıyor. Yalnızca Netfl ix’in tüm dünyada abone sayısı 210 milyonu aştı. çabucak hemen Türkiye piyasasına gelmiş olmasalar da Disney+ 150 milyon, WarnerMedia’nın sahibi olduğu görüntü akış platformu HBO Max’in de 2021 sonundaki abone sayısı 70 milyona ulaştı. Türkiye’de BluTV, Amazon Prime, Mubi, Gain ve Exxen de bulunuyor. Bu yayınlar Türkiye’de olduğu üzere dünyada da sinema salonlarına rakip olarak görülüyor. Çünkü dev bütçelere sahip şirketler, bir daha dev isimlerle sinema ve dizi imali gerçekleştiriyor. Örneğin Netfl ix’in yalnızca Türk üretimler için harcadığı sayının 600 milyon TL’yi aştığı iddia ediliyor. Yayın, geçen yıl düzenlenen Oscar ödül merasiminde üretimleri ile 35 adaylık elde etmişti. Klasik TV kanallarında daha da büyük kan kaybına yol açan dijital platformlarda abone sayısı 2020’de 1 milyar sonunu da aşmıştı.
“2019 düzeyini geçtik”
SİSAY Genel Sekreteri Fevzi Genç dijital platformların daha fazlaca TV olmak üzere sinemaları da etkilemeye başladığını anlattı. Genç, “İşler biraz düşük ancak artık bunu salgına bağlayamıyoruz. Geçen yılın 51. haftasında vizyona giren Spider-Man No Way Home, rekor bir açılış yaptı. Seyirci bir biçimde önlemini alıp toplumsal hayatına devam ediyor. Sinema da toplumsal ömrün en büyük öğelerinden biri. Bundan daha sonraki süreç dalın kendi dinamikleri ile alakalı. Sinema olduğunda seyirci teveccüh gösteriyor. Fakat eski tempoya dönmek için sinema sayısının artması lazım. Salgın başından beri külfetimiz yerli içerik konusu. Yerli içerik üreticiler dijitale epey odaklandılar. Orada da mutabakatlar 3-5 yıllık yapılıyor. Bir oyuncu ile anlaşıldığında 3-5 yılını bağlıyorlar. ötürüsıyla yerli içerik açısından kasvet oluyor. Türkiye sinemalarında da yerli içerikler epeyce kuvvetli. Yüksek izlenme sayılarına sahipler. Fakat orada yerli üretimciler sinema konusunda biraz pasif davranıyorlar. Bu da tempomuzu düşürdü” diye konuştu. Sinema salonlarının tam kapasite ile çalıştığı 2019’da toplam seyirci sayısı 59,5 milyon olarak gerçekleşirken bunun 33,6 milyonu yerli sinema izleyicilerden oluştu.
Bilet meblağları %40 zamlanacak
Sinema salonları yalnızca salgın ve dijital yayınlara karşı savaş vermiyor, son aylarda artan maliyetlerle de çaba ediyor. Türkiye’de sayısı 2 bin 700’ü bulan sinema salonlarının maliyeti, minimum fiyat, elektrik, doğalgaz ve kira artırımları niçiniyle yüzde 70’i aştı. Bu da sinema biletleri fiyatına yansımaya başladı. Bilet fiyatı, Türkiye’de vilayet ve sinema şirketine göre ortalamada 2019’da 16,46 TL iken, bu sayı 2020’de 17,21 ve 2021’de de 22,87’ye yükselmişti. Bu yılın birinci iki haftasında ise 25 TL’yi aşan sinema bileti fiyatının en az yüzde 40 daha yükselmesi bekleniyor.