‘Kömür Zonguldak’ın bahtı olmasın’
Cihat Aslan / İstanbul – Greenpeace, Cumhuriyet’in birinci senelerında sosyo-ekonomik ve kültürel olarak en parlak devrini yaşayan, ülkenin kıymetli spor ve toplumsal tesislerine konut sahipliği yapan Zonguldak’ı tekrar canlandırmak için Adil Dönüşüm kampanyası başlatıyor. Projeyle Zonguldak’ın mukadderatı olan kömür madenleri ve kömürlü termik santrallerin dışına çıkılarak, kentin doğal ve tarihi hoşluklarının yeniden ortaya çıkarılması, bölge turizminin canlandırılması, yeni istihdam alanları yaratılması, kentin tabiat, kültür ve sanatseverler için buluşma noktası haline getirilmesi hedefleniyor. Greenpeace’in proje çerçevesinde izleyeceği yol haritası ise projenin ikinci ayağında ortaya çıkacak. İlerleyen devirlerde kentteki paydaşlarla görüşülüp teklifler alınacak, modelleme çalışmaları yapılacak, istihdam nerelere kayabilir üzere fizibilite çalışmaları yapılacak.
Adil Dönüşüm Hareketi projesiyle ilgili bilgi veren Greenpeace Akdeniz İklim ve Güç Proje Sorumlusu Onur Akgül, Greenpace Akdeniz olarak karar vericilerden temel olarak istediklerinin “kömürlü termik santrallerin makul bir plan halinde kapatılması, yeni planlanan termik santrallerin hepsinin iptal edilmesi, bu projelerden vazgeçilmesi ve bir daha etaplı olarak kömür ve fosil yakıtlardan elektrik üretiminin durdurulması” olduğunu söylemiş oldu. “Bu yüzden adil dönüşüm hareketini başlatmak istiyoruz” diyen Akgül, projeye ait şu ayrıntıları verdi:
Turizm potansiyeli
“Süreci Zonguldak ile birlikte başlattık. Zonguldak aslında epey renkli bir kent. Lakin kömüre bağlı ekonomik bakış yüzünden kendi renklerini ve çeşitliliğini gösteremiyor. Zonguldak tabiatı hayli hoş bir kent, fakat hepsi kömür madenciliğinin tek tipliği yüzünden gölgede kalıyor. Çeşitli tarım toprakları var, seracılık yapılıyor. Kestane ağaçları var ve oradan bal üretiliyor. Kıymetli bir üretim alanı, lakin kömür termik santrallerinin tesirleri yüzünden bütün ekosistem etkileniyor. Kıyılarının turizm potansiyelinin değerlendirilmesini istiyoruz.
Yeni hayat biçimi
Burada toplumla birlikte geliştirilecek ortak akıl, kentin çehresini değiştirecek bir pilot örnek haline gelebilir. Kömür, Zonguldak’ın mukadderatı olmamalı. Ülkenin bütün kentlerinde olmayan çocuk onkolojisi kısmı var. Çatalağzı bölgesinde hangi haneye girseniz kanser, astım hastaları. Kömürlü termik santraller bölgenin kaynaklarını kullanırken bütün zehirli atıkların yarattığı sıhhat ve etraf sıkıntılarını Zonguldak halkının sırtına yüklüyor. Adil Dönüşüm Hareketi yeni bir hayat biçimi öneriyor.”
Vefat suratı yüksek
Zonguldak’ta kömüre bağlı iktisadın hem halk sıhhati birebir vakitte etraf ve toplumsal refah ile iktisadi istikrar açısından alarm verdiğini belirten Greenpeace, bölge ile ilgili raporlar da yayınladı. Raporlara göre, Zonguldak’ta son 10 yılda ölümlerin giderek arttığı ve bedellerin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu belirlendi. Zonguldak nüfusunun Türkiye nüfusunun yüzde 7.2’sine denk geldiği belirtilen raporda, vefat suratlarında ise vilayet nüfusuna göre yüksek vefat suratı ile yüzde 9.7-10.4 olarak izlendi.
‘1230 erken mevt önlenebilir’
Greenpeace raporunda, salgın periyodunda büyükşehirler için alınan tedbirlere, büyükşehir olmamasına karşın Zonguldak’ın da katılmasında bölgede çıkarılan taş kömürünü de yakan kömürlü termik santrallerin etkisinin büyük olduğu aktarıldı.
Geçen yılın birinci yarısında pandemi niçiniyle Kahramanmaraş, Kütahya ve Zonguldak vilayetlerinde ocak ayında kapatılan kömürlü termik santrallerin ve mart ayında salgın ile ilgili alınan önlemler niçiniyle azalan trafik kararı beş büyükşehirde hava kalitesinde nazarance güzelleşmeler olduğu izlendi.
Zonguldak’ın ise hava kalitesinin bu uygulamalardan beklenen seviyede etkilenmediği, üstüne santrallerin yine açılması ve kaldırılan seyahat yasakları kararında hava kirliliğinin bir daha ve süratle artmaya başladığı saptandı.
Zonguldak’ta 3 yılda gerçekleşen tüm ölümlerin ortalama yüzde 10’u hava kirliliğine bağlı olarak gerçekleştiğine işaret edilen raporda, DSÖ’nün standartlarında tutulabilseydi, hava kirliliğine bağlı 1230 erken mevtin önlenebileceği tabir edildi.
Kovid hadise sayılarına yansıdı
Zonguldak ile ilgili çevresel raporda da 2020’de Kozlu ilçesinde yüzde 3.8, merkezde yüzde 2.3, Kilimli ilçesinde de yüzde 1.9 oranında nüfus kaybı yaşandığı açıklandı.
Bilhassa kömür madenlerinin ve termik santrallerin yer aldığı bu ilçelerde etraf şartlarının kötüleşmesinin insanları göç etmeye zorladı. Ayrıyeten maden kazalarında faydalanma, olumsuz çalışma şartları niçiniyle erken yaşta biroldukca hastalıkla karşı karşıya kalma ve hayat müddetinin kısalması üzere hayli değerli risklerle yaşadığı söz edildi.
Zonguldak’ta koronavirüs hadise sayılarının yüksek olmasının gerisinde halkın yaşadığı teneffüs yolu rahatsızlıkları yattığı tabir edildi.
Cihat Aslan / İstanbul – Greenpeace, Cumhuriyet’in birinci senelerında sosyo-ekonomik ve kültürel olarak en parlak devrini yaşayan, ülkenin kıymetli spor ve toplumsal tesislerine konut sahipliği yapan Zonguldak’ı tekrar canlandırmak için Adil Dönüşüm kampanyası başlatıyor. Projeyle Zonguldak’ın mukadderatı olan kömür madenleri ve kömürlü termik santrallerin dışına çıkılarak, kentin doğal ve tarihi hoşluklarının yeniden ortaya çıkarılması, bölge turizminin canlandırılması, yeni istihdam alanları yaratılması, kentin tabiat, kültür ve sanatseverler için buluşma noktası haline getirilmesi hedefleniyor. Greenpeace’in proje çerçevesinde izleyeceği yol haritası ise projenin ikinci ayağında ortaya çıkacak. İlerleyen devirlerde kentteki paydaşlarla görüşülüp teklifler alınacak, modelleme çalışmaları yapılacak, istihdam nerelere kayabilir üzere fizibilite çalışmaları yapılacak.
Adil Dönüşüm Hareketi projesiyle ilgili bilgi veren Greenpeace Akdeniz İklim ve Güç Proje Sorumlusu Onur Akgül, Greenpace Akdeniz olarak karar vericilerden temel olarak istediklerinin “kömürlü termik santrallerin makul bir plan halinde kapatılması, yeni planlanan termik santrallerin hepsinin iptal edilmesi, bu projelerden vazgeçilmesi ve bir daha etaplı olarak kömür ve fosil yakıtlardan elektrik üretiminin durdurulması” olduğunu söylemiş oldu. “Bu yüzden adil dönüşüm hareketini başlatmak istiyoruz” diyen Akgül, projeye ait şu ayrıntıları verdi:
Turizm potansiyeli
“Süreci Zonguldak ile birlikte başlattık. Zonguldak aslında epey renkli bir kent. Lakin kömüre bağlı ekonomik bakış yüzünden kendi renklerini ve çeşitliliğini gösteremiyor. Zonguldak tabiatı hayli hoş bir kent, fakat hepsi kömür madenciliğinin tek tipliği yüzünden gölgede kalıyor. Çeşitli tarım toprakları var, seracılık yapılıyor. Kestane ağaçları var ve oradan bal üretiliyor. Kıymetli bir üretim alanı, lakin kömür termik santrallerinin tesirleri yüzünden bütün ekosistem etkileniyor. Kıyılarının turizm potansiyelinin değerlendirilmesini istiyoruz.
Yeni hayat biçimi
Burada toplumla birlikte geliştirilecek ortak akıl, kentin çehresini değiştirecek bir pilot örnek haline gelebilir. Kömür, Zonguldak’ın mukadderatı olmamalı. Ülkenin bütün kentlerinde olmayan çocuk onkolojisi kısmı var. Çatalağzı bölgesinde hangi haneye girseniz kanser, astım hastaları. Kömürlü termik santraller bölgenin kaynaklarını kullanırken bütün zehirli atıkların yarattığı sıhhat ve etraf sıkıntılarını Zonguldak halkının sırtına yüklüyor. Adil Dönüşüm Hareketi yeni bir hayat biçimi öneriyor.”
Vefat suratı yüksek
Zonguldak’ta kömüre bağlı iktisadın hem halk sıhhati birebir vakitte etraf ve toplumsal refah ile iktisadi istikrar açısından alarm verdiğini belirten Greenpeace, bölge ile ilgili raporlar da yayınladı. Raporlara göre, Zonguldak’ta son 10 yılda ölümlerin giderek arttığı ve bedellerin Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu belirlendi. Zonguldak nüfusunun Türkiye nüfusunun yüzde 7.2’sine denk geldiği belirtilen raporda, vefat suratlarında ise vilayet nüfusuna göre yüksek vefat suratı ile yüzde 9.7-10.4 olarak izlendi.
‘1230 erken mevt önlenebilir’
Greenpeace raporunda, salgın periyodunda büyükşehirler için alınan tedbirlere, büyükşehir olmamasına karşın Zonguldak’ın da katılmasında bölgede çıkarılan taş kömürünü de yakan kömürlü termik santrallerin etkisinin büyük olduğu aktarıldı.
Geçen yılın birinci yarısında pandemi niçiniyle Kahramanmaraş, Kütahya ve Zonguldak vilayetlerinde ocak ayında kapatılan kömürlü termik santrallerin ve mart ayında salgın ile ilgili alınan önlemler niçiniyle azalan trafik kararı beş büyükşehirde hava kalitesinde nazarance güzelleşmeler olduğu izlendi.
Zonguldak’ın ise hava kalitesinin bu uygulamalardan beklenen seviyede etkilenmediği, üstüne santrallerin yine açılması ve kaldırılan seyahat yasakları kararında hava kirliliğinin bir daha ve süratle artmaya başladığı saptandı.
Zonguldak’ta 3 yılda gerçekleşen tüm ölümlerin ortalama yüzde 10’u hava kirliliğine bağlı olarak gerçekleştiğine işaret edilen raporda, DSÖ’nün standartlarında tutulabilseydi, hava kirliliğine bağlı 1230 erken mevtin önlenebileceği tabir edildi.
Kovid hadise sayılarına yansıdı
Zonguldak ile ilgili çevresel raporda da 2020’de Kozlu ilçesinde yüzde 3.8, merkezde yüzde 2.3, Kilimli ilçesinde de yüzde 1.9 oranında nüfus kaybı yaşandığı açıklandı.
Bilhassa kömür madenlerinin ve termik santrallerin yer aldığı bu ilçelerde etraf şartlarının kötüleşmesinin insanları göç etmeye zorladı. Ayrıyeten maden kazalarında faydalanma, olumsuz çalışma şartları niçiniyle erken yaşta biroldukca hastalıkla karşı karşıya kalma ve hayat müddetinin kısalması üzere hayli değerli risklerle yaşadığı söz edildi.
Zonguldak’ta koronavirüs hadise sayılarının yüksek olmasının gerisinde halkın yaşadığı teneffüs yolu rahatsızlıkları yattığı tabir edildi.