Erkan ÇAKAN
Madencilik bölümü, konteyner tedarikinin yanı sıra taşıma esnasında konteynerlerde oluşan hasar bedeli sıkıntısıyla karşı karşıya kaldı. Taşıma faaliyeti sırasında ortaya çıkan çeşitli ihmal ve kusurlu hareketler niçiniyle konteynerlerde meydana gelen hasardan dolayı firmalar direkt sorumlu tutuluyor. Bölüm yetkilileri, bir konteynerin piyasa bedelini dahi aşan oranda tazminat talepleriyle karşılaştıklarını söylüyor.
Bahisle ilgili DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan Globe Stone/Dünya Taş Genel Müdürü Başkan Öztunalı, “Eskiden 100 bin konteynerde 10 sefer bu biçimde bir sorun yaşardık. Yalnızca birinde ceza öderdik. O da azamî 800 dolardı. Artık ise her taşımada kesinlikle ceza ödüyoruz. Son 6 aydır toplam 270 bin dolar ceza verildi. Her yüklemede bu devam ederse yılda yaklaşık 1 milyar dolar ceza ödeyebiliriz. Karımızın 30 katı ceza ile karşı karşıyayız. 6 aydır bu sorun devam ediyor” dedi. Doğaltaş kesimi olarak ihracatın güzel olduğu vakitte yıllık 220 bin konteyner yüklediklerini tabir eden Öztunalı, bu cezalar devam ederse ihracat yapamaz duruma geleceklerini söylemiş oldu.
“Konteynerin sıfır piyasa kıymetini aşan cezalar kesiliyor”
Sorunun tahlili için çalıştıklarını belirten İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Lideri Aydın Dinçer, konteyner bulma noktasında karşılaştıkları kuvvetlikler niçiniyle kesim ihracatının da ziyan gördüğünü vurgulayarak, “Daha da kıymetlisi, dünya pazarında hakimiyet sahibi olan blok mermer ihracatçısı firmalarımız, bilhassa son senelerda kendilerinden kaynaklanmayan konteyner meseleleriyle karşı karşıya. Birden fazla vakit bir konteynerin sıfır piyasa pahasını dahi katbekat aşan oranda tazminat talepleriyle karşılaşıyoruz” dedi.
“Taşıyıcı firmalar yüke ihtimam göstermek zorunda”
Konteyner sınırı sahibi şirketlerin, ihracatçı firmalara ilişkin yüklerin özelliğine ve tartısına uygun konteyner tedariki yapmak ve inançlı konteynerler için Memleketler arası Konvansiyon (CSC 72) kapsamında, yüke gereken itinası göstermekle yükümlü olduğuna dikkat çeken Dinçer, “İhracatçı firmalarımız ICC’nin (Uluslararası Ticaret Odası) yayımlamış olduğu Incoterms kurallarından FOB teslim biçimiyle mal ihraç ediyor. ötürüsıyla gemi bordasından geçtikten itibaren yüke ve yükün ortasında olduğu konteynere gelen hasar, sorumluluğu taşıyanın üzerindedir” dedi. Türk Ticaret Kanunu’na göre; konteynere gelen hasardan taşıyanın, aktarma limanında yapılan yanlışlı süreç kararı oluşan hasardan ise limanda hizmet veren yük alıcısının sorumlu olduğunu vurgulayan Dinçer, “Konteynerde oluşan hasarın gerçek sorumlusunun tespiti yapılmadan hasar bedelinin direkt ihracatçı firmalarımızdan talep edilmesini yanlış buluyoruz” biçiminde konuştu.
“Eski ve direnci düşük konteynerler veriliyor”
Sorunun tahlili için yürüttükleri çalışmalardan bahseden Dinçer, “Yakın vakitte hazırladığımız yol haritasını firmalarımızla paylaşacağız. Konteynerleri kiralarken blok doğal taş yüklediğimizi bilhassa belirtmemize karşın bizlere eski ve direnci düşük konteynerler veriliyor. Firmalarımıza ödettirilmek istenen cezalar için de denizcilik alanında uzman hukukçulardan takviye almaya başladık ve haksız yapılmış tahsilatları geri almayı talep edeceğiz” diye konuştu.
Ege Maden İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Mevlüt Kaya da verilen cezalarla ihracat yapamaz hale geldiklerine dikkat çekti. Şirketlere yüklü cezalar verildiğini söz eden Kaya, “Hem armatörlerin tıpkı vakitte devletin bu duruma el atması gerekiyor. bu biçimde devam ederse ihracat yapamaz duruma geliriz” dedi.
Firmaların gönderdiği blok mermer konteynerlerinde hasar olduğu nedeni öne sürülerek taşıyıcı firmalar tarafınca survey (inceleme) talep edildiğini ve tüm yükün aktarma limanında bekletildiğini söyleyen Dinçer, “Survey yapılacağı söylenerek firmaların malları kimi vakit aylarca limanda bekletiliyor. Bu yaşanan gecikme müşterilerin ziyan görmesine ve firmalarımıza olan itimatlarını kaybetmeleri kararında sonrasındasındaki siparişlerini de iptal etmelerine niye oluyor” dedi.
“Şirketler ihracat sigortasını geniş kapsamlı yapmalı”
Memleketler arası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) İdare Şurası Üyesi ve Denizyolu Çalışma Kümesi Lideri Cihan Özkal, denizyolu nakliyeciliğinde mermer ihracatçılarının yaşadığı meselelere değinerek, şunları kaydetti: “Konteynerde yaşanan hasarların ihracatçımıza yük olmaması için ihracat sigortasını geniş kapsamlı (ALLRISK) yapmaları gerekiyor. Bilhassa yüklerin sabitlenmesi (LASHING) konusunda hizmet veren fi rmaların uzmanlığına dikkat etmeli ve bu fi rmaların sorumluluk sigortasına sahip olup olmadıkları yükleme öncesi denetim edilmelidir. Yaptıkları işle ilgili kesinlikle sertifi ka alınmalı. bu biçimdece mümkün bir konteyner hasarı durumunda ihracatçılarımız mağdur olmayacaktır.”
Madencilik bölümü, konteyner tedarikinin yanı sıra taşıma esnasında konteynerlerde oluşan hasar bedeli sıkıntısıyla karşı karşıya kaldı. Taşıma faaliyeti sırasında ortaya çıkan çeşitli ihmal ve kusurlu hareketler niçiniyle konteynerlerde meydana gelen hasardan dolayı firmalar direkt sorumlu tutuluyor. Bölüm yetkilileri, bir konteynerin piyasa bedelini dahi aşan oranda tazminat talepleriyle karşılaştıklarını söylüyor.
Bahisle ilgili DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan Globe Stone/Dünya Taş Genel Müdürü Başkan Öztunalı, “Eskiden 100 bin konteynerde 10 sefer bu biçimde bir sorun yaşardık. Yalnızca birinde ceza öderdik. O da azamî 800 dolardı. Artık ise her taşımada kesinlikle ceza ödüyoruz. Son 6 aydır toplam 270 bin dolar ceza verildi. Her yüklemede bu devam ederse yılda yaklaşık 1 milyar dolar ceza ödeyebiliriz. Karımızın 30 katı ceza ile karşı karşıyayız. 6 aydır bu sorun devam ediyor” dedi. Doğaltaş kesimi olarak ihracatın güzel olduğu vakitte yıllık 220 bin konteyner yüklediklerini tabir eden Öztunalı, bu cezalar devam ederse ihracat yapamaz duruma geleceklerini söylemiş oldu.
“Konteynerin sıfır piyasa kıymetini aşan cezalar kesiliyor”
Sorunun tahlili için çalıştıklarını belirten İstanbul Maden İhracatçıları Birliği (İMİB) Lideri Aydın Dinçer, konteyner bulma noktasında karşılaştıkları kuvvetlikler niçiniyle kesim ihracatının da ziyan gördüğünü vurgulayarak, “Daha da kıymetlisi, dünya pazarında hakimiyet sahibi olan blok mermer ihracatçısı firmalarımız, bilhassa son senelerda kendilerinden kaynaklanmayan konteyner meseleleriyle karşı karşıya. Birden fazla vakit bir konteynerin sıfır piyasa pahasını dahi katbekat aşan oranda tazminat talepleriyle karşılaşıyoruz” dedi.
“Taşıyıcı firmalar yüke ihtimam göstermek zorunda”
Konteyner sınırı sahibi şirketlerin, ihracatçı firmalara ilişkin yüklerin özelliğine ve tartısına uygun konteyner tedariki yapmak ve inançlı konteynerler için Memleketler arası Konvansiyon (CSC 72) kapsamında, yüke gereken itinası göstermekle yükümlü olduğuna dikkat çeken Dinçer, “İhracatçı firmalarımız ICC’nin (Uluslararası Ticaret Odası) yayımlamış olduğu Incoterms kurallarından FOB teslim biçimiyle mal ihraç ediyor. ötürüsıyla gemi bordasından geçtikten itibaren yüke ve yükün ortasında olduğu konteynere gelen hasar, sorumluluğu taşıyanın üzerindedir” dedi. Türk Ticaret Kanunu’na göre; konteynere gelen hasardan taşıyanın, aktarma limanında yapılan yanlışlı süreç kararı oluşan hasardan ise limanda hizmet veren yük alıcısının sorumlu olduğunu vurgulayan Dinçer, “Konteynerde oluşan hasarın gerçek sorumlusunun tespiti yapılmadan hasar bedelinin direkt ihracatçı firmalarımızdan talep edilmesini yanlış buluyoruz” biçiminde konuştu.
“Eski ve direnci düşük konteynerler veriliyor”
Sorunun tahlili için yürüttükleri çalışmalardan bahseden Dinçer, “Yakın vakitte hazırladığımız yol haritasını firmalarımızla paylaşacağız. Konteynerleri kiralarken blok doğal taş yüklediğimizi bilhassa belirtmemize karşın bizlere eski ve direnci düşük konteynerler veriliyor. Firmalarımıza ödettirilmek istenen cezalar için de denizcilik alanında uzman hukukçulardan takviye almaya başladık ve haksız yapılmış tahsilatları geri almayı talep edeceğiz” diye konuştu.
Ege Maden İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Mevlüt Kaya da verilen cezalarla ihracat yapamaz hale geldiklerine dikkat çekti. Şirketlere yüklü cezalar verildiğini söz eden Kaya, “Hem armatörlerin tıpkı vakitte devletin bu duruma el atması gerekiyor. bu biçimde devam ederse ihracat yapamaz duruma geliriz” dedi.
Firmaların gönderdiği blok mermer konteynerlerinde hasar olduğu nedeni öne sürülerek taşıyıcı firmalar tarafınca survey (inceleme) talep edildiğini ve tüm yükün aktarma limanında bekletildiğini söyleyen Dinçer, “Survey yapılacağı söylenerek firmaların malları kimi vakit aylarca limanda bekletiliyor. Bu yaşanan gecikme müşterilerin ziyan görmesine ve firmalarımıza olan itimatlarını kaybetmeleri kararında sonrasındasındaki siparişlerini de iptal etmelerine niye oluyor” dedi.
“Şirketler ihracat sigortasını geniş kapsamlı yapmalı”
Memleketler arası Nakliyat ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) İdare Şurası Üyesi ve Denizyolu Çalışma Kümesi Lideri Cihan Özkal, denizyolu nakliyeciliğinde mermer ihracatçılarının yaşadığı meselelere değinerek, şunları kaydetti: “Konteynerde yaşanan hasarların ihracatçımıza yük olmaması için ihracat sigortasını geniş kapsamlı (ALLRISK) yapmaları gerekiyor. Bilhassa yüklerin sabitlenmesi (LASHING) konusunda hizmet veren fi rmaların uzmanlığına dikkat etmeli ve bu fi rmaların sorumluluk sigortasına sahip olup olmadıkları yükleme öncesi denetim edilmelidir. Yaptıkları işle ilgili kesinlikle sertifi ka alınmalı. bu biçimdece mümkün bir konteyner hasarı durumunda ihracatçılarımız mağdur olmayacaktır.”