Besin ve perakende piyasasında dinamikler değişiyor. Üretim maliyetlerindeki artışı esere yansıtan üreticilerin yanı sıra, eseri müşteriye sunan perakende zincirlerinin de kendi operasyonel maliyetleri artıyor. Eser rafa gelene kadar değerleniyor, tüketici ise elektrikten doğalgaza ve ulaşıma kadar biroldukca kalemdeki masrafları arttığı için, besine daha az hisse ayırmaya başlıyor. Bu durumdan olumsuz etkilenmeye başlayan market zincirleri ise, satış kaybını önlemek için yeni formülleri devreye almaya başladı. Besin fiyatlarındaki artış ve tedarik zincirinde meydana gelebilecek kırılmalara karşı tedbir alan market zincirleri, alım yaptıkları üretici sayısını artırıyor. Marka pahası daha düşük, ötürüsıyla daha uygun fiyatlı olan mahallî eserleri de raflara koymaya başlayan zincirler, bu alandaki girişimcilere de fırsat kapısı aralıyor. Bugünlerde görüştüğüm çabucak her zincir market yöneticisi, tedarikçilerle olan irtibatlarını daha da artırdıklarını söylüyor. Yeni fiyat geçişlerine direnen marketler, artık tüketiciye bilinen markaların yanında alternatifler de sunuyor. Aslında senelerdan beri bu alanda devrede olan private label (özel markalı) mamüllerin de yıldızı, bu yıl daha fazla parlayacak. Bugüne kadar, ‘6 liraya private label alacağıma 10 liraya markalı eser alayım’ diyen tüketici profili de artık değişiyor. Pazarda hem lokal markalara ilgi artıyor tıpkı vakitte private label’lara…
Üretici sayısını artırıyorlar
Onur Marketleri İdare Konseyi Üyesi Erdal Tüfekçi yeni devir tedarik modelini şu biçimde anlatıyor: Enflasyonla baş edebilmek için işimize daha sıkı sarılmak zorundayız. ötürüsıyla tedarik zincirinin sürekliliğine sahip çıkıyoruz. Fiyat geçişlerimizi daha dikkatli, daha ihtimamlı yapıyoruz. Tedarikçilerle daha koordineli bir biçimde bağlantımızı sürdürmeye çalışıyoruz. Onlarla pazarlık sürelerimiz uzadı. Yüksek fiyatları kabul etmiyoruz. Eser portföyümüzü daha denetimli yapmaya çalışıyoruz ve tedarikçi sayısını artırmaya çalışıyoruz.” İşte, Tüfekçi’nin kurduğu bu cümle, yeni tedarikçilere yarattıkları fırsatlara işaret ediyor. Pekala, raflara bu vakte kadar girmekte zorlanan mahallî üreticiler için artık fırsat kapısı aralandı mı? Tüfekçi şunları söylüyor: Tedarik zincirinde kırılma olursa diye tedarikçileri yedeklemeye çalışıyoruz. Yeni müracaatları devreye alıyoruz. Artık raflarda daha farklı, daha aktif mahallî markalar da goreceksiniz. Bu markaları artıracağız. bu vakitte alım gücü düştüğü için daha ekonomik markalara istikametlenme olacağını düşünüyoruz. Ayrıyeten ünlü markaların 2’nci ve 3’üncü segment markalarını da raflara koyuyoruz.”
‘Yerelleri destekliyoruz’
Anpa Toptan Market CEO’su Mehmet Yeğen, lokal markaları desteklediklerini, eserin kalitesinin yeterli olması durumunda bu markalara rafta yer açtıklarını söylüyor. “bu vakitte birtakım eserlerde kıtlık olduğu için marka gözetmiyoruz” diyen Yeğen, “Artık mahallî markaları daha ağır bir biçimde raflara koymaya başladık. Evvelce 2 marka satıyorsak artık 5 marka satıyoruz. Zira katiyetle bir eserde markalardan biriyle tedarik sorunu yaşayabiliyoruz. Alternatifleri artırmamız gerekiyor” formunda konuşuyor. Tüketicinin genel olarak bilinen marka tercihinde bulunduğunu belirten Yeğen, lokal eserlere olan ilginin de arttığı söylüyor.
2022 private label yılı olacak!
Türkiye’de son senelerda süratle gelişen ve çabucak her marketin ürettirdiği private label (özel markalı) eserler, bu yıl altın çağını yaşayacak üzere gözüküyor. Daha evvel private label denemeyen tüketicilerin, enflasyonist ortamda bu eserlere olan ilgisinin arttığını belirten market yöneticileri, hem kalite birebir vakitte fiyat manasında pek başarılı işler yapıldığının altını çiziyor. Özel Markalı Eserler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği (PLAT) İdare Şurası Lideri İmer Özer, private label pazarının 2021’de 100 milyar TL’lik cirosal büyüklüğe ulaştığını belirtiyor. 2022’nin ise tam bir private label yılı olacağını vurgulayan Özer, şunları anlatıyor: “Private label, bilinen A markasıyla içindeki makası her vakit koruyor. Artan emtia meblağları, döviz fiyatları, güç fiyatlarındaki artışından dolayı raftaki fiyatlar mecburen yükseliyor. A markanın fiyatları da hayli üst çıktığı için, private label’ı denememiş olan tüketiciler, bu eserleri denemeye başlıyor artık… Evvelden fiyat 10’a 6’ydı, tüketici ‘Ben 10’dan vazgeçmeyeyim’ diyordu. Artık 30’a 20 oldu. 30 epey olunca, tüketici 20’yi almak istiyor. Private label eserler besin ve besin haricinde bilinen markalara bakılırsa ortalama yüzde 40-45 daha ucuz.”
Bu yıl, private label üretmeyen ya da üretmeyi düşünmeyen biroldukça A markasının, tonaj kaybından dolayı bu alana yöneleceğini söyleyen Özer, “Tüketici kendi kesesine göre hareket edecek, kese dostu olduğu için private label tercih edilecek” diyor. Private label üretim yapan yeni firmaların da devreye girebileceğine işaret eden Özer, “Bu yıl pazarın yüzde 35’in üzerinde büyüyeceğini varsayım ediyoruz” dedi.
Üretici sayısını artırıyorlar
Onur Marketleri İdare Konseyi Üyesi Erdal Tüfekçi yeni devir tedarik modelini şu biçimde anlatıyor: Enflasyonla baş edebilmek için işimize daha sıkı sarılmak zorundayız. ötürüsıyla tedarik zincirinin sürekliliğine sahip çıkıyoruz. Fiyat geçişlerimizi daha dikkatli, daha ihtimamlı yapıyoruz. Tedarikçilerle daha koordineli bir biçimde bağlantımızı sürdürmeye çalışıyoruz. Onlarla pazarlık sürelerimiz uzadı. Yüksek fiyatları kabul etmiyoruz. Eser portföyümüzü daha denetimli yapmaya çalışıyoruz ve tedarikçi sayısını artırmaya çalışıyoruz.” İşte, Tüfekçi’nin kurduğu bu cümle, yeni tedarikçilere yarattıkları fırsatlara işaret ediyor. Pekala, raflara bu vakte kadar girmekte zorlanan mahallî üreticiler için artık fırsat kapısı aralandı mı? Tüfekçi şunları söylüyor: Tedarik zincirinde kırılma olursa diye tedarikçileri yedeklemeye çalışıyoruz. Yeni müracaatları devreye alıyoruz. Artık raflarda daha farklı, daha aktif mahallî markalar da goreceksiniz. Bu markaları artıracağız. bu vakitte alım gücü düştüğü için daha ekonomik markalara istikametlenme olacağını düşünüyoruz. Ayrıyeten ünlü markaların 2’nci ve 3’üncü segment markalarını da raflara koyuyoruz.”
‘Yerelleri destekliyoruz’
Anpa Toptan Market CEO’su Mehmet Yeğen, lokal markaları desteklediklerini, eserin kalitesinin yeterli olması durumunda bu markalara rafta yer açtıklarını söylüyor. “bu vakitte birtakım eserlerde kıtlık olduğu için marka gözetmiyoruz” diyen Yeğen, “Artık mahallî markaları daha ağır bir biçimde raflara koymaya başladık. Evvelce 2 marka satıyorsak artık 5 marka satıyoruz. Zira katiyetle bir eserde markalardan biriyle tedarik sorunu yaşayabiliyoruz. Alternatifleri artırmamız gerekiyor” formunda konuşuyor. Tüketicinin genel olarak bilinen marka tercihinde bulunduğunu belirten Yeğen, lokal eserlere olan ilginin de arttığı söylüyor.
2022 private label yılı olacak!
Türkiye’de son senelerda süratle gelişen ve çabucak her marketin ürettirdiği private label (özel markalı) eserler, bu yıl altın çağını yaşayacak üzere gözüküyor. Daha evvel private label denemeyen tüketicilerin, enflasyonist ortamda bu eserlere olan ilgisinin arttığını belirten market yöneticileri, hem kalite birebir vakitte fiyat manasında pek başarılı işler yapıldığının altını çiziyor. Özel Markalı Eserler Sanayicileri ve Tedarikçileri Derneği (PLAT) İdare Şurası Lideri İmer Özer, private label pazarının 2021’de 100 milyar TL’lik cirosal büyüklüğe ulaştığını belirtiyor. 2022’nin ise tam bir private label yılı olacağını vurgulayan Özer, şunları anlatıyor: “Private label, bilinen A markasıyla içindeki makası her vakit koruyor. Artan emtia meblağları, döviz fiyatları, güç fiyatlarındaki artışından dolayı raftaki fiyatlar mecburen yükseliyor. A markanın fiyatları da hayli üst çıktığı için, private label’ı denememiş olan tüketiciler, bu eserleri denemeye başlıyor artık… Evvelden fiyat 10’a 6’ydı, tüketici ‘Ben 10’dan vazgeçmeyeyim’ diyordu. Artık 30’a 20 oldu. 30 epey olunca, tüketici 20’yi almak istiyor. Private label eserler besin ve besin haricinde bilinen markalara bakılırsa ortalama yüzde 40-45 daha ucuz.”
Bu yıl, private label üretmeyen ya da üretmeyi düşünmeyen biroldukça A markasının, tonaj kaybından dolayı bu alana yöneleceğini söyleyen Özer, “Tüketici kendi kesesine göre hareket edecek, kese dostu olduğu için private label tercih edilecek” diyor. Private label üretim yapan yeni firmaların da devreye girebileceğine işaret eden Özer, “Bu yıl pazarın yüzde 35’in üzerinde büyüyeceğini varsayım ediyoruz” dedi.