Leyla İLHAN
Uzun vakittir piyasada bulunamayan ve yüksek fiyatıyla gündemde olan ham MDF ve yonga levhanın ihracatıyla ilgili yeni bir karar alındı. Ticaret Bakanlığı, 2021’in Haziran ayında aldığı kararla, mobilyacıların hammaddesi olan MDF ve yonga levhada üretimin yüzde 20’sinin ihracına müsaade verirken, 13 Nisan itibariyle uygulamaya giren yeni kısıtlama kapsamında ham MDF (lif levha) ve ham yonga levhanın (sunta) ihracatını kotalı bir oran olmaksızın yüzde 100 oranında yasakladı. bu biçimdece MDF ve yonga levha üreticileri artık üretim kapasitelerinin yüzde 100’ünü iç piyasaya verecek. Kesimdeki üreticiler uygulamaya karşı çıkarken, sorunun ihracattan değil, kış şartları niçiniyle odun bulunmamasından kaynaklandığına dikkat çekildi.
“Odun eksikliği MDF derdi yaşattı”
Uygulama hakkında açıklama yapan MDF ve Yonga Levha Sanayicileri Derneği (YOMSAD), MDF arzındaki derdin ihracat artışından değil, odun hammadde eksikliğinden kaynaklandığını kaydetti. “Uzun süren kış kaideleri üzere mevsimsel şartlar ve Orman Genel Müdürlüğü’nün yanık alanlara yönelmesinden dolayı yılın birinci çeyreğinde gereğince orman emvali üretimi yapılamadı, tesislerin birçoğu mart ve nisan aylarında uzun duruşlar yapmak zorunda kaldı” denilirken, elektrik ve doğalgaz kesintileri niçiniyle mevcut kahırlara ek olarak birer haftalık ekstra duruşlar da yaşandığı lisana getirildi. “aynı vakitte ham MDF ihracatı ocak-mart devrinde bundan evvelki yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 17 azaldı. ötürüsıyla pazardaki ham MDF arzındaki badire ihracat artışından değil, sene başından bu yana yaşanan odun hammaddesi eksikliğinden kaynaklandı” denildi. Nisan ve bilhassa mayıs ile birlikte yüksek rakımlı bölgelerdeki karlar eriyeceği ve bu niçinle hammadde tedarikinde rahatlama olacağı, mevzunun ilgili Orman Genel Müdürlüğüyle koordineli bir biçimde yönetildiği açıklandı.
“Kısıtlama fiyat düşürmez”
Açıklamada ihracat kısıtlamasının iç piyasada meblağları düşürücü bir etkisinin olmasının beklenmediği söylenirken şu sözlere yer verildi: “Çünkü bölümdeki fiyat artışlarının ana dinamiği arz yetersizliği değil, küresel maliyet baskısıdır. Küresel ölçekte maliyet artışları sebebi ile tüm dünyada fiyatlar arttı, Avrupa’da MDF ve yonga levha meblağları Türkiye’ye bakılırsa yüzde 25-30 daha kıymetlidir. 2021 yılının başından bugüne ana maliyet kalemlerimizden olan odun fiyatları yaklaşık 4, kimyasal fiyatları 3 ila 7 kat, doğalgaz fiyatları 8, elektrik meblağları 3 kat arttı. Maliyetler global gelişmelere paralel olarak artmaya devam etmekte. ötürüsıyla satış tarafında konacak bir kısıtın meblağların düşmesine sebep olacağını öngörmüyoruz.”
İhale sistemi hammadde maliyetini 4 kat artırdı
Dal temsilcileri tarafınca, yonga levha MDF mamüllerinde maliyetin yaklaşık yüzde 50’sini odun hammaddesinin oluşturduğu, Orman Genel Müdürlüğü’nün ihale sistemine bağlı olarak son devirde odun hammadde maliyetlerinin 4 katına çıktığı aktarılırken, YOMSAD yetkilileri, “Piyasalardaki gelişmeler maliyet baskısı yüklü bulunmasına karşın ihracat odaklı bu cins kararların hem mobilya tıpkı vakitte MDF kesiminin devam eden yatırım çalışmalarını olumsuz istikamette etkileyeceğini düşünüyoruz” dedi. Yakın vakitte yapılıp ödemesi alınan yurtdışı kontratlarla ilgili olarak ise Bakanlıkla görüşmelerin sürdüğü belirtildi.
“Üretim kısılmazsa hammadde sorunu biter”
Düzenlemeyi kıymetlendiren Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Lideri Ahmet Güleç, “Mobilya bölümünün iç piyasada önemli manada hammaddeye muhtaçlığı vardı. Şu anda dünyanın yerinde ağaç mamullerine yönelik bu biçimde bir kısıtlama var. ötürüsıyla Türkiye’nin bu biçimde bir karar almasını mobilya bölümü olarak memnuniyetle karşılıyoruz” dedi. Sorunun tümüyle çözülmesinin ise vaktin alacağını aktaran Güleç, “Bu fabrikalar çeşitli eserler üretiyorlar. Farklı eserlere yönelmeyip bizim gereksinim duyduğumuz ham MDF ve yonga levhada üretim kısıtlaması şayet olmazsa gereksinim karşılanmış olur. ötürüsıyla bekleyip bakılırsaceğiz” dedi. Güleç, meblağların düşmesi için Orman Bakanlığı’nın üreticilere daha fazla odun temin etmesi gerektiğine de dikkat çekti.
“Karaborsacılığın önüne geçildi”
Tüm kapasitenin iç piyasaya verilmesiyle mobilya dalının bu alanda yaşadığı hammadde bulma meselesinin çözüleceğini söyleyen Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği (MOBSAD) Nuri Gürcan da “Çünkü epey ölçüde yurtdışına gidiyordu. Üretici firmalar şayet üretimi azaltmaz ise fazlaca kısa müddette Türkiye’deki piyasa büsbütün materyale ulaşır” dedi. “Aslında üreticiler vaktinde iç piyasayı desteklemiş olsalardı bu biçimde bir kararla karşı karşıya kalmazlardı” diyen Gürcan, “Herbiçimde iç piyasa rahatladıktan daha sonra tekrar ihracat müsaadesi çıkar. Zira kapasiteleri fazlaca büyük” dedi. Düzenleme ile fiyatlarda da bir düşüş olmasını beklediklerini anlatan Gürcan, “Orman Bakanlığı odunun hammaddesine yüzde 60 oranında artırım yapmıştı. Bunun tesiri var. Ayrıyeten hammadde olmadığı için beşerler paraya bakmadan buldukları vakit hammaddeyi alıyordu. ötürüsıyla fabrika ve perakende fiyatı içinde önemli marjlarla satıyorlardı. Karaborsacılar türemişti. En azından bunların da önüne geçilmiş olacak” yorumunu yaptı.
Uzun vakittir piyasada bulunamayan ve yüksek fiyatıyla gündemde olan ham MDF ve yonga levhanın ihracatıyla ilgili yeni bir karar alındı. Ticaret Bakanlığı, 2021’in Haziran ayında aldığı kararla, mobilyacıların hammaddesi olan MDF ve yonga levhada üretimin yüzde 20’sinin ihracına müsaade verirken, 13 Nisan itibariyle uygulamaya giren yeni kısıtlama kapsamında ham MDF (lif levha) ve ham yonga levhanın (sunta) ihracatını kotalı bir oran olmaksızın yüzde 100 oranında yasakladı. bu biçimdece MDF ve yonga levha üreticileri artık üretim kapasitelerinin yüzde 100’ünü iç piyasaya verecek. Kesimdeki üreticiler uygulamaya karşı çıkarken, sorunun ihracattan değil, kış şartları niçiniyle odun bulunmamasından kaynaklandığına dikkat çekildi.
“Odun eksikliği MDF derdi yaşattı”
Uygulama hakkında açıklama yapan MDF ve Yonga Levha Sanayicileri Derneği (YOMSAD), MDF arzındaki derdin ihracat artışından değil, odun hammadde eksikliğinden kaynaklandığını kaydetti. “Uzun süren kış kaideleri üzere mevsimsel şartlar ve Orman Genel Müdürlüğü’nün yanık alanlara yönelmesinden dolayı yılın birinci çeyreğinde gereğince orman emvali üretimi yapılamadı, tesislerin birçoğu mart ve nisan aylarında uzun duruşlar yapmak zorunda kaldı” denilirken, elektrik ve doğalgaz kesintileri niçiniyle mevcut kahırlara ek olarak birer haftalık ekstra duruşlar da yaşandığı lisana getirildi. “aynı vakitte ham MDF ihracatı ocak-mart devrinde bundan evvelki yılın birebir periyoduna kıyasla yüzde 17 azaldı. ötürüsıyla pazardaki ham MDF arzındaki badire ihracat artışından değil, sene başından bu yana yaşanan odun hammaddesi eksikliğinden kaynaklandı” denildi. Nisan ve bilhassa mayıs ile birlikte yüksek rakımlı bölgelerdeki karlar eriyeceği ve bu niçinle hammadde tedarikinde rahatlama olacağı, mevzunun ilgili Orman Genel Müdürlüğüyle koordineli bir biçimde yönetildiği açıklandı.
“Kısıtlama fiyat düşürmez”
Açıklamada ihracat kısıtlamasının iç piyasada meblağları düşürücü bir etkisinin olmasının beklenmediği söylenirken şu sözlere yer verildi: “Çünkü bölümdeki fiyat artışlarının ana dinamiği arz yetersizliği değil, küresel maliyet baskısıdır. Küresel ölçekte maliyet artışları sebebi ile tüm dünyada fiyatlar arttı, Avrupa’da MDF ve yonga levha meblağları Türkiye’ye bakılırsa yüzde 25-30 daha kıymetlidir. 2021 yılının başından bugüne ana maliyet kalemlerimizden olan odun fiyatları yaklaşık 4, kimyasal fiyatları 3 ila 7 kat, doğalgaz fiyatları 8, elektrik meblağları 3 kat arttı. Maliyetler global gelişmelere paralel olarak artmaya devam etmekte. ötürüsıyla satış tarafında konacak bir kısıtın meblağların düşmesine sebep olacağını öngörmüyoruz.”
İhale sistemi hammadde maliyetini 4 kat artırdı
Dal temsilcileri tarafınca, yonga levha MDF mamüllerinde maliyetin yaklaşık yüzde 50’sini odun hammaddesinin oluşturduğu, Orman Genel Müdürlüğü’nün ihale sistemine bağlı olarak son devirde odun hammadde maliyetlerinin 4 katına çıktığı aktarılırken, YOMSAD yetkilileri, “Piyasalardaki gelişmeler maliyet baskısı yüklü bulunmasına karşın ihracat odaklı bu cins kararların hem mobilya tıpkı vakitte MDF kesiminin devam eden yatırım çalışmalarını olumsuz istikamette etkileyeceğini düşünüyoruz” dedi. Yakın vakitte yapılıp ödemesi alınan yurtdışı kontratlarla ilgili olarak ise Bakanlıkla görüşmelerin sürdüğü belirtildi.
“Üretim kısılmazsa hammadde sorunu biter”
Düzenlemeyi kıymetlendiren Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Lideri Ahmet Güleç, “Mobilya bölümünün iç piyasada önemli manada hammaddeye muhtaçlığı vardı. Şu anda dünyanın yerinde ağaç mamullerine yönelik bu biçimde bir kısıtlama var. ötürüsıyla Türkiye’nin bu biçimde bir karar almasını mobilya bölümü olarak memnuniyetle karşılıyoruz” dedi. Sorunun tümüyle çözülmesinin ise vaktin alacağını aktaran Güleç, “Bu fabrikalar çeşitli eserler üretiyorlar. Farklı eserlere yönelmeyip bizim gereksinim duyduğumuz ham MDF ve yonga levhada üretim kısıtlaması şayet olmazsa gereksinim karşılanmış olur. ötürüsıyla bekleyip bakılırsaceğiz” dedi. Güleç, meblağların düşmesi için Orman Bakanlığı’nın üreticilere daha fazla odun temin etmesi gerektiğine de dikkat çekti.
“Karaborsacılığın önüne geçildi”
Tüm kapasitenin iç piyasaya verilmesiyle mobilya dalının bu alanda yaşadığı hammadde bulma meselesinin çözüleceğini söyleyen Mobilya Sanayi İş Adamları Derneği (MOBSAD) Nuri Gürcan da “Çünkü epey ölçüde yurtdışına gidiyordu. Üretici firmalar şayet üretimi azaltmaz ise fazlaca kısa müddette Türkiye’deki piyasa büsbütün materyale ulaşır” dedi. “Aslında üreticiler vaktinde iç piyasayı desteklemiş olsalardı bu biçimde bir kararla karşı karşıya kalmazlardı” diyen Gürcan, “Herbiçimde iç piyasa rahatladıktan daha sonra tekrar ihracat müsaadesi çıkar. Zira kapasiteleri fazlaca büyük” dedi. Düzenleme ile fiyatlarda da bir düşüş olmasını beklediklerini anlatan Gürcan, “Orman Bakanlığı odunun hammaddesine yüzde 60 oranında artırım yapmıştı. Bunun tesiri var. Ayrıyeten hammadde olmadığı için beşerler paraya bakmadan buldukları vakit hammaddeyi alıyordu. ötürüsıyla fabrika ve perakende fiyatı içinde önemli marjlarla satıyorlardı. Karaborsacılar türemişti. En azından bunların da önüne geçilmiş olacak” yorumunu yaptı.