Muvaffakiyetini ödüllerle taçlandırdı
Meltem Günay – Yaptığı başarılı çalışmalarla 2021 Bilim Akademisi Genç Bilim İnsanı Ödül Programı (BAGEP) ve Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı (TÜBA-GEBİP) mükafatları, Yeditepe Üniversitesi Biyofizik Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilge Güvenç Tuna’nın oldu. Loreal UNESCO Ulusal Bilim Bayanları İçin Ödülü’nün de sahibi olan Doç. Dr. Tuna, gayeye yönelik akıllı ilaç ve hastalıkların erken teşhisini sağlayacak teşhis kitlerinin geliştirilmesi alanında çalışmalara imza atıyor.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde fizik eğitiminin akabinde Hacettepe Üniversitesi’nde biyofizik alanında yüksek lisansını tamamlayan Doç. Dr. Tuna, doktora çalışmasını Marie Curie burslusu olarak Amsterdam Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği ve fizik kısmında tamamladı. Milletlerarası biroldukça araştırmada yer alan Doç. Dr. Tuna, şu anda amaca yönelik denetimli ilaç salım sistemlerinin geliştirilmesi, hastalık teşhis kitlerinin geliştirilmesi, kalori kısıtlamasının yaşlanma ile bağlantılı hastalıklar üzerine olan tesirinde damarlanmanın rolü ve kalp ve damar hastalıklarında kıymetli rol alan damarların bir daha biçimlenmesi mevzuları üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Süratli teşhis, tedavi
Nanoteknoloji kullanarak yaptığı çalışmalarda laboratuvarda düzenlenmiş nükleik asit çeşidi olarak tanımlanan aptemerleri kullandığını ve bu sayede şimdi bütün hastalıkların tespit ve tedavisinin mümkün hale gelebileceğini vurgulayan Doç. Dr. Tuna, “Ben özel olarak damar sertliği (ateroskleroz) hastalığı üzerinde tesirli olacak bir sistem üzerinde çalışıyorum. Aptemerler, bağladığınız ilacı amaca göndermek için kullanabileceğiniz en ucuz, en küçük, en stabil materyaller, aslında RNA ya da DNA dizileri. Maksada yönelik antikor üretmek epeyce daha zorken aptamer üretmek epeyce daha kısa sürüyor. Antikorlar, eklenen etken husus ile birlikte hayli büyük birer molekül haline geliyorlar, hâlbuki siz hücre ortasında ya da haricinde bir amaç belirlemişseniz aptamer kullanmak daha uygun olabilir zira antikorun onda biri boyutundalar. Antikorla geliştirilmiş ilaçların raf ömrü hayli kısa ve antikor üretiminin bir hayvan üzerinde gerçekleşmesi gerekiyor. Fakat aptamerler bu biçimde değil: hayli ölçüde, hayvan gerekmeden üretilebilir ve immün tepki oluşturmazlar. Biroldukça ilaç için yan tesirler kelam konusu; amaca yönelik ilaçlar ise bu yan tesirleri azaltabilir ve verilen dozun daha faal bir biçimde kullanmasını sağlayabilir. Kanser için bu bahiste hayli çalışma var lakin kardiyovasküler alandaki çalışmalar hudutlu sayıda” diye anlattı.
beraberinde hastalıkların erken teşhisini sağlayabilecek çalışmalar da sürdüren Doç. Dr. Tuna, “Örneğin, talesemi hastalığı tespiti için yayınlamış olduğumuz sistemi TÜBİTAK dayanaklı bir proje ile strip test ortamında çalışacak bir platforma dönüştürme üzerinde çalışıyoruz. Bu sistem kolay ve süratli mutasyon tespiti için yeni bir platform olarak geliştirilecek. Tıpkı biçimde Kovid-19 taraması örneği üzerinden viral enfeksiyonların süratli taramasında ve tespitinde kullanılabilecek bir strip test üzerinde çalışıyoruz” dedi.
Meltem Günay – Yaptığı başarılı çalışmalarla 2021 Bilim Akademisi Genç Bilim İnsanı Ödül Programı (BAGEP) ve Türkiye Bilimler Akademisi Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı (TÜBA-GEBİP) mükafatları, Yeditepe Üniversitesi Biyofizik Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bilge Güvenç Tuna’nın oldu. Loreal UNESCO Ulusal Bilim Bayanları İçin Ödülü’nün de sahibi olan Doç. Dr. Tuna, gayeye yönelik akıllı ilaç ve hastalıkların erken teşhisini sağlayacak teşhis kitlerinin geliştirilmesi alanında çalışmalara imza atıyor.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde fizik eğitiminin akabinde Hacettepe Üniversitesi’nde biyofizik alanında yüksek lisansını tamamlayan Doç. Dr. Tuna, doktora çalışmasını Marie Curie burslusu olarak Amsterdam Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği ve fizik kısmında tamamladı. Milletlerarası biroldukça araştırmada yer alan Doç. Dr. Tuna, şu anda amaca yönelik denetimli ilaç salım sistemlerinin geliştirilmesi, hastalık teşhis kitlerinin geliştirilmesi, kalori kısıtlamasının yaşlanma ile bağlantılı hastalıklar üzerine olan tesirinde damarlanmanın rolü ve kalp ve damar hastalıklarında kıymetli rol alan damarların bir daha biçimlenmesi mevzuları üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Süratli teşhis, tedavi
Nanoteknoloji kullanarak yaptığı çalışmalarda laboratuvarda düzenlenmiş nükleik asit çeşidi olarak tanımlanan aptemerleri kullandığını ve bu sayede şimdi bütün hastalıkların tespit ve tedavisinin mümkün hale gelebileceğini vurgulayan Doç. Dr. Tuna, “Ben özel olarak damar sertliği (ateroskleroz) hastalığı üzerinde tesirli olacak bir sistem üzerinde çalışıyorum. Aptemerler, bağladığınız ilacı amaca göndermek için kullanabileceğiniz en ucuz, en küçük, en stabil materyaller, aslında RNA ya da DNA dizileri. Maksada yönelik antikor üretmek epeyce daha zorken aptamer üretmek epeyce daha kısa sürüyor. Antikorlar, eklenen etken husus ile birlikte hayli büyük birer molekül haline geliyorlar, hâlbuki siz hücre ortasında ya da haricinde bir amaç belirlemişseniz aptamer kullanmak daha uygun olabilir zira antikorun onda biri boyutundalar. Antikorla geliştirilmiş ilaçların raf ömrü hayli kısa ve antikor üretiminin bir hayvan üzerinde gerçekleşmesi gerekiyor. Fakat aptamerler bu biçimde değil: hayli ölçüde, hayvan gerekmeden üretilebilir ve immün tepki oluşturmazlar. Biroldukça ilaç için yan tesirler kelam konusu; amaca yönelik ilaçlar ise bu yan tesirleri azaltabilir ve verilen dozun daha faal bir biçimde kullanmasını sağlayabilir. Kanser için bu bahiste hayli çalışma var lakin kardiyovasküler alandaki çalışmalar hudutlu sayıda” diye anlattı.
beraberinde hastalıkların erken teşhisini sağlayabilecek çalışmalar da sürdüren Doç. Dr. Tuna, “Örneğin, talesemi hastalığı tespiti için yayınlamış olduğumuz sistemi TÜBİTAK dayanaklı bir proje ile strip test ortamında çalışacak bir platforma dönüştürme üzerinde çalışıyoruz. Bu sistem kolay ve süratli mutasyon tespiti için yeni bir platform olarak geliştirilecek. Tıpkı biçimde Kovid-19 taraması örneği üzerinden viral enfeksiyonların süratli taramasında ve tespitinde kullanılabilecek bir strip test üzerinde çalışıyoruz” dedi.