Nefesler tutuldu, 31 Aralık gecesi yaşanacak! Bir kolye üzere…
Can Şişman / Milliyet.com.tr – Bu gök hadisesini TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Dr. Tuncay Özışık ve TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Akademik Hizmetler Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Orkun Özdarcan ile konuştuk.
‘2022 YILININ SON AYINDA GERÇEKLEŞECEK’
“2022 yılının son ayında Güneş Sistemi’ndeki yedi gezegen ve Ay akşam gökyüzünde görünür olmaya başlayacak.” Bu kelamlar TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Dr. Tuncay Özışık’a ilişkin. Gezegenlerin aralık ayı boyunca gökyüzünün birebir bölgesine geleceğini söyleyen Dr. Özışık, “Bilhassa ayın ikinci yarısından itibaren yılın son gününe kadar çıplak göz ile görülebilen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn günbatımından daha sonrasında güney-batıdan kuzey-doğuya kadar olan bir çizgi üzerinde gözlenebilir olacak” diye konuştu.
Bu enteresan gökyüzü olayının teleskobu olan meraklı amatörler tarafınca takip edileceğini söyleyen Dr. Tuncay Özışık, Uranüs ve Neptün gezegenlerinin de bu çizgi üzerinde gözlemlenebileceğini belirtti. Enteresan gök hadisesinin sırf 31 Aralık 2022 gecesine ilişkin olmadığının altını çizen Dr. Özışık, yılbaşından daha sonra yani 2023’e adım attığımız birinci günlerde de birkaç gün boyunca bu tablonun gözlemlenebileceğini söylemiş oldu.
‘AY, JÜPİTER VE MARS ORTASINDA KONUMLANACAK’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan da 31 Aralık 2022’de gün batımından daha sonra Güneş Sistemi’ndeki tüm gezegenlerin gökyüzünde olacağını, bunlardan beş adedinin çıplak gözle rahatlıkla gözlenebileceğini söylemiş oldu. Bu beş gezegenin güneybatı ufkundan kuzeydoğuya yanlışsız Merkür, Venüs, Satürn, Jüpiter ve Mars olduğunu belirten Doç. Dr. Özdarcan, kalan iki gezegen Uranüs ve Neptün’ün gözle görülemeyecek kadar sönük olduğunu, bu iki gezegeni gözlemek isteyenlerin bir gök atlasına ve teleskoba gereksinimi olacağını vurguladı.
Bu gezegenlerin dışında Ay’ın da gökyüzünde büyüyen şişkin ay olarak Jüpiter ile Mars içinde konumlanacağını söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Havanın bulutsuz olduğu ve pus çökmeyen yerlerde gökyüzü meraklıları bu olayı takip edebilir” diye konuştu.
‘GÖKYÜZÜNDE KOLYE İMAJI OLUŞACAK’
Tıpkı Dr. Tuncay Özışık üzere bu gökyüzü hadisesinin yalnızca 31 Aralık 2022 akşamına has olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Orkun Özdarcan, aralık ayının son haftası gezegenlerin gün batımından daha sonra gökyüzünde gözlenebileceğini belirtti. “Meraklı gökyüzü bilimcileri 24 Aralık 2022 günü gün batımından 30 dakikaya kadar daha sonra güneybatı ufkuna baktıklarında hilal evresindeki Ay’ı, Merkür ve Venüs gezegenleri ile bir arada gorebilir” diye konuştu.
Ay’ın gökyüzünde gezegenlere nazaran fazlaca daha süratli hareket ettiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, Ay’ın 26 Aralık 2022’de Satürn’ü, 29 Aralık 2022’de Jüpiter’i ziyaret edeceğini söylemiş oldu. 28 Aralık ve 29 Aralık 2022 akşamlarında gökyüzüne bakanların, güneybatıdan kuzeydoğuya hakikat geniş bir gökyüzü modülünde dizilen beş gezegeni ve bunların ortasında da Ay’ı çıplak gözle nazaranbileceğini belirten Doç. Dr. Özdarcan, “Bu dizilim, gökyüzünde bir kolye manzarası verecek. Ay da bu kolyenin ortasındaki kıymetli taş üzere görünecek. Ortaya görsel olarak hoş bir manzara çıkacak” dedi.
GİBİSİ NE VAKİT YAŞANMIŞTI?
Pekala 31 Aralık 2022 gecesi bu özel tablo için niye bilhassa vurgulanıyor? Bu geceyi özel kılan ne? Dr. Tuncay Özışık, gökyüzünde gerçekleşecek görsel şölenin yalnızca 31 Aralık 2022’ye özel olmadığını belirterek “Yılbaşı gecesi farklı bir aktiflik yapmak isteyen gökbilim meraklıları için bu tarih sembolik olarak verilmiştir” diye konuştu.
Bu tıp dizilimlerin yani çıplak göz ile izlenebilen gezegenlerin hepsinin akşam gökyüzünde gözlemlenebilir olmasının makul dönemlerle yaşandığını belirten Dr. Özışık, 2022 sonunda gerçekleşecek olan dizilimin bir benzerinin 2018 yılının ekim ayında gerçekleştiğini hatırlattı.
‘BİR daha sonraKİ TARİH 15 MART 2080’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan da gezegenlerin gökyüzünde bir ortaya gelmelerinin tıpkı güneş tutulmaları üzere fazlaca sık yaşanmadığını bu yüzden ilgi cazibeli olduklarını söylemiş oldu. Gökyüzünde bu tıp bir gezegen dizilimi ve Ay’ın gezegenleri sırayla ziyaret etmesinin 18-27 Haziran 2022 tarihleri içinde da gözlenebileceğini belirten Doç. Dr. Özdarcan, “Bu tarihte gezegenler ve Ay sabah 05.00 sularında gözlenebilir olacak. Erken kalkan meraklı gökyüzü gözlemcileri havanın bulutsuz olması durumunda bu olayı da gözlemleyebilecek” diye konuştu.
Jüpiter ve Satürn’ün bu cinsten yakınlaşmasının en son 800 yıl evvel olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Özdarcan, bir misal tablonun 15 Mart 2080 tarihinde yaşanacağını söylemiş oldu. Doç. Dr. Özdarcan, “2022 yılında gerçekleşecek gezegen dizilimlerinin gezegen müşahedesi bağlamında son iki yılın en kıymetli gök olayı olduğu söylenebilir” diye konuştu.
’20 YIL ORTADAN daha sonra BİRİNCİ KEZ GERÇEKLEŞECEK’
Gezegenlerin konumsal olarak gökyüzünde muhakkak bir bölgede bir ortaya gelmelerinin az gerçekleşen bir durum olduğunun altını çizen Doç. Dr. Orkun Özdarcan, “2022 yılı ortasında gerçekleşecek gezegen dizilimleri 20 yıl ortadan daha sonra birinci kere gerçekleşecek olduğundan gökyüzü gözlemciliği açısından önemli” vurgusunu yaptı.
bu biçimde bir dizilimin en son 2002 yılının nisan, mayıs ve haziran aylarında gerçekleştiğini hatırlatan Doç. Dr. Özdarcan, “Bu hadisede çıplak gözle görülebilen beş gezegen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gökyüzünde 33 derece üzere pek dar bir aralıkta dizilmişlerdi. Ortalama fiziğe sahip bir insan kolunu gökyüzüne hakikat uzatıp elini bir karış olacak biçimde açarsa bu bir karış gökyüzünde yaklaşık 25 derecelik bir açıya denk gelir. Bu karşılaştırma yardımıyla 2002’de gerçekleşen olayda gezegenlerin birbirlerine ne kadar yakın konumlandığı da anlaşılabilir” diye devam etti. Doç. Dr. Özdarcan ayrıyeten gezegenlerin gökyüzünde dar bir bölgede toplanmasının, bu gezegenlere yakın geçiş yapması planlanan uyduların daha ekonomik olarak uzaya gönderilmesi ve daha az maliyetle maksatlarına ulaşması noktasında avantaj sağladığına dikkat çekti.
’20 YAHUT 30 YILDA BİR YAŞANIYOR’
2022’de oluşacak tablonun bir benzerinin 3-4 yılda bir gerçekleştiğine dikkat çeken Dr. Tuncay Özışık, “Gezegenlerin dolanım dönemleri birbirinden epeyce farklıdır ve dizilim hesapları epey karmaşıktır” diye konuştu. Doç. Dr. Orkun Özdarcan da çıplak gözle görülebilen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gezegenlerinin aslında kısa aralıklarla gökyüzünde makul bir bölgede bir ortaya geldiklerini lakin bu olayların birçoklarında Güneş’in bu gezegenlerin içinde konumlandığını, bu yüzden gezegenlerin bir ortada görülemediğini belirtti.
“Sabah gün doğumundan evvel ya da akşam gün batımından daha sonra gezegenlerin bir ortaya gelmesi 20 yahut 30 yılda bir gerçekleşebilen bir durum” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “Gezegenlerin dolandığı yörüngelerin birbirleriyle tıpkı olmaması ve yörüngelerinde farklı suratlarla hareket etmeleri niçiniyle bu tıp dizilimler için net bir periyot söylemek pek zordur” diye devam etti.
‘ATLETİZM’ ÖRNEĞİ
Pekala vatandaşlar gezegenlerin gökyüzünde dizilmelerini zihinlerinde nasıl canlandırabilir? Doç. Dr. Orkun Özdarcan, bunu atletizm örneğiyle deklare etti. Doç. Dr. Özdarcan, bir atletizm pistinin merkez noktasında olduğumuzu ve pistte farklı kulvarlarda koşarak yarışan beş tane koşucuyu izlediğimizi hayal etmemizi söylemiş oldu.
“Yarış esnasında farklı kulvarlardaki koşucular farklı suratlarla koşacağından makul aralıklarla koşucular içinde tıp bindirme olayı gerçekleşecektir. Cins bindirmelerin kimilerinde tüm koşucular birbirine yaklaşır” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “İşte bu biçimde bir anda merkezdeki izleyici olarak bizler onların hepsini pistin dar bir bölgesinde bir ortada görme talihi yakalarız. Gezegen diziliminde de atletizm pistini gökyüzü, koşucuları da gezegenler olarak düşünebiliriz” diye konuştu.
25 EKİM 2022’YE DİKKAT!
2022 yılında diğer kıymetli hangi gökyüzü olayları yaşanacak? Dr. Tuncay Özışık, 25 Ekim 2022’de kesimli Güneş tutulmasının ülkemizden de gözlemlenebileceğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Orkun Özdarcan, 25 Ekim’deki kesimli Güneş tutulmasının öğle 12.40-15.05 içinde gerçekleşeceğini, tutulmada Güneş diskinin yaklaşık yüzde 50’si yeni ay evresinde olan Ay tarafınca örtüleceğini belirtti.
Tutulmanın yalnızca özel filtreli tutulma gözlüğü ya da müşahede tipi için üretilmiş özel filtrelerle gözlenmesinin tavsiye edildiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Çıplak göz ya da teleskop yahut dürbün üzere optik bir aygıt kullanmasından katiyen kaçınılmalı. Aksi durumda kalıcı göz hasarları ve beğenilen kalıcı körlük ortaya çıkabilir” ihtarında bulundu.
9’UNCU GEZEGEN SAHİDEN BULUNDU MU?
Ve son günlerin en merak edilen, en tartışılan bahislerinden biri olan ‘9. gezegen’ konusu… Kasım ayında İngiltere’de yapılan bir araştırmada Güneş Sistemi’ndeki 9. gezegenin keşfedilmiş olabileceği bilgisi yer alıyordu. Pekala sahiden 9. gezegen keşfedildi mi? Dr. Tuncay Özışık, bu hususun her vakit tartışıldığını ve spekülatif bir mevzu olduğunu söyleyerek “Bu araştırmalar daha hayli uzay teleskopları ve yer tabanlı büyük ayna çaplı teleskoplarla yapılıyor” dedi.
Araştırmalara temel destek olarak Neptün’ün yörüngesindeki düzensizliklerin Plüto tarafınca oluşturulamayacağının gösterildiğini söyleyen Dr. Özışık, “Söz konusu araştırmadaki Kuiper asteroit neslindeki gökcisimlerinin bu etkiyi yapma ihtimali söylendiği zayıf bir mümkünlük. Bu cins araştırmaların bilhassa Kızılötesi dalga uzunluklu müşahedeler ile yapılması gerekiyor” dedi. Bu hususta geçtiğimiz günlerde fırlatılan ve yörüngesine yerleşmek üzere yolda olan James Webb Uzay Teleskobu’ndan büyük bir beklenti olduğunu söyleyen Dr. Özışık, “Gözlemlere başlandığında bu mevzuda fazlaca kıymetli keşifler çıkacaktır” diye devam etti.
‘EĞER 9’UNCU GEZEGEN SAHİDEN var ise…’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan, ‘cüce gezegen’ Plüton’dan daha uzakta bulunan bir cisim keşfedilirse bu keşfin tarihi olacağını lakin şu ana kadar yer konuşlu teleskoplardan ve uzayda yer alan Hubble uzay teleskobu üzere uydu gözlemevlerinden yapılan gözlemlerde Plüton’un ötesinde bir cismin varlığına rastlanmadığını, bunun yerine Plüton’dan daha büyük ya da küçük binlerce cismin varlığının keşfedildiğini söylemiş oldu.
“Bu keşifler kararında Plüton gezegen sınıfından çıkartıldı ve ‘cüce gezegen’ diye yeni bir sınıf tanımlandı” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “Eğer 9’uncu gezegen sahiden var ise bu gezegenin bildiğimiz klasik gezegenlerle misal boyutta olması ve kendisine yakın bölgede tıpkı boyutta öteki bir cismin olmaması şartlarını da sağlaması beklenir” diye konuştu. İngiltere’de yapılan araştırmadaki makalede yer alan bulguların 9’uncu gezegen mümkünlüğünün güçlü olmadığına işaret ettiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Gözlemlerle bu olasılığın test edilmesi bilimsel olarak önemli” diye konuştu.
Can Şişman / Milliyet.com.tr – Bu gök hadisesini TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Dr. Tuncay Özışık ve TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Akademik Hizmetler Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Orkun Özdarcan ile konuştuk.
‘2022 YILININ SON AYINDA GERÇEKLEŞECEK’
“2022 yılının son ayında Güneş Sistemi’ndeki yedi gezegen ve Ay akşam gökyüzünde görünür olmaya başlayacak.” Bu kelamlar TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nden Dr. Tuncay Özışık’a ilişkin. Gezegenlerin aralık ayı boyunca gökyüzünün birebir bölgesine geleceğini söyleyen Dr. Özışık, “Bilhassa ayın ikinci yarısından itibaren yılın son gününe kadar çıplak göz ile görülebilen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn günbatımından daha sonrasında güney-batıdan kuzey-doğuya kadar olan bir çizgi üzerinde gözlenebilir olacak” diye konuştu.
Bu enteresan gökyüzü olayının teleskobu olan meraklı amatörler tarafınca takip edileceğini söyleyen Dr. Tuncay Özışık, Uranüs ve Neptün gezegenlerinin de bu çizgi üzerinde gözlemlenebileceğini belirtti. Enteresan gök hadisesinin sırf 31 Aralık 2022 gecesine ilişkin olmadığının altını çizen Dr. Özışık, yılbaşından daha sonra yani 2023’e adım attığımız birinci günlerde de birkaç gün boyunca bu tablonun gözlemlenebileceğini söylemiş oldu.
‘AY, JÜPİTER VE MARS ORTASINDA KONUMLANACAK’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan da 31 Aralık 2022’de gün batımından daha sonra Güneş Sistemi’ndeki tüm gezegenlerin gökyüzünde olacağını, bunlardan beş adedinin çıplak gözle rahatlıkla gözlenebileceğini söylemiş oldu. Bu beş gezegenin güneybatı ufkundan kuzeydoğuya yanlışsız Merkür, Venüs, Satürn, Jüpiter ve Mars olduğunu belirten Doç. Dr. Özdarcan, kalan iki gezegen Uranüs ve Neptün’ün gözle görülemeyecek kadar sönük olduğunu, bu iki gezegeni gözlemek isteyenlerin bir gök atlasına ve teleskoba gereksinimi olacağını vurguladı.
Bu gezegenlerin dışında Ay’ın da gökyüzünde büyüyen şişkin ay olarak Jüpiter ile Mars içinde konumlanacağını söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Havanın bulutsuz olduğu ve pus çökmeyen yerlerde gökyüzü meraklıları bu olayı takip edebilir” diye konuştu.
‘GÖKYÜZÜNDE KOLYE İMAJI OLUŞACAK’
Tıpkı Dr. Tuncay Özışık üzere bu gökyüzü hadisesinin yalnızca 31 Aralık 2022 akşamına has olmadığını vurgulayan Doç. Dr. Orkun Özdarcan, aralık ayının son haftası gezegenlerin gün batımından daha sonra gökyüzünde gözlenebileceğini belirtti. “Meraklı gökyüzü bilimcileri 24 Aralık 2022 günü gün batımından 30 dakikaya kadar daha sonra güneybatı ufkuna baktıklarında hilal evresindeki Ay’ı, Merkür ve Venüs gezegenleri ile bir arada gorebilir” diye konuştu.
Ay’ın gökyüzünde gezegenlere nazaran fazlaca daha süratli hareket ettiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, Ay’ın 26 Aralık 2022’de Satürn’ü, 29 Aralık 2022’de Jüpiter’i ziyaret edeceğini söylemiş oldu. 28 Aralık ve 29 Aralık 2022 akşamlarında gökyüzüne bakanların, güneybatıdan kuzeydoğuya hakikat geniş bir gökyüzü modülünde dizilen beş gezegeni ve bunların ortasında da Ay’ı çıplak gözle nazaranbileceğini belirten Doç. Dr. Özdarcan, “Bu dizilim, gökyüzünde bir kolye manzarası verecek. Ay da bu kolyenin ortasındaki kıymetli taş üzere görünecek. Ortaya görsel olarak hoş bir manzara çıkacak” dedi.
GİBİSİ NE VAKİT YAŞANMIŞTI?
Pekala 31 Aralık 2022 gecesi bu özel tablo için niye bilhassa vurgulanıyor? Bu geceyi özel kılan ne? Dr. Tuncay Özışık, gökyüzünde gerçekleşecek görsel şölenin yalnızca 31 Aralık 2022’ye özel olmadığını belirterek “Yılbaşı gecesi farklı bir aktiflik yapmak isteyen gökbilim meraklıları için bu tarih sembolik olarak verilmiştir” diye konuştu.
Bu tıp dizilimlerin yani çıplak göz ile izlenebilen gezegenlerin hepsinin akşam gökyüzünde gözlemlenebilir olmasının makul dönemlerle yaşandığını belirten Dr. Özışık, 2022 sonunda gerçekleşecek olan dizilimin bir benzerinin 2018 yılının ekim ayında gerçekleştiğini hatırlattı.
‘BİR daha sonraKİ TARİH 15 MART 2080’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan da gezegenlerin gökyüzünde bir ortaya gelmelerinin tıpkı güneş tutulmaları üzere fazlaca sık yaşanmadığını bu yüzden ilgi cazibeli olduklarını söylemiş oldu. Gökyüzünde bu tıp bir gezegen dizilimi ve Ay’ın gezegenleri sırayla ziyaret etmesinin 18-27 Haziran 2022 tarihleri içinde da gözlenebileceğini belirten Doç. Dr. Özdarcan, “Bu tarihte gezegenler ve Ay sabah 05.00 sularında gözlenebilir olacak. Erken kalkan meraklı gökyüzü gözlemcileri havanın bulutsuz olması durumunda bu olayı da gözlemleyebilecek” diye konuştu.
Jüpiter ve Satürn’ün bu cinsten yakınlaşmasının en son 800 yıl evvel olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Özdarcan, bir misal tablonun 15 Mart 2080 tarihinde yaşanacağını söylemiş oldu. Doç. Dr. Özdarcan, “2022 yılında gerçekleşecek gezegen dizilimlerinin gezegen müşahedesi bağlamında son iki yılın en kıymetli gök olayı olduğu söylenebilir” diye konuştu.
’20 YIL ORTADAN daha sonra BİRİNCİ KEZ GERÇEKLEŞECEK’
Gezegenlerin konumsal olarak gökyüzünde muhakkak bir bölgede bir ortaya gelmelerinin az gerçekleşen bir durum olduğunun altını çizen Doç. Dr. Orkun Özdarcan, “2022 yılı ortasında gerçekleşecek gezegen dizilimleri 20 yıl ortadan daha sonra birinci kere gerçekleşecek olduğundan gökyüzü gözlemciliği açısından önemli” vurgusunu yaptı.
bu biçimde bir dizilimin en son 2002 yılının nisan, mayıs ve haziran aylarında gerçekleştiğini hatırlatan Doç. Dr. Özdarcan, “Bu hadisede çıplak gözle görülebilen beş gezegen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gökyüzünde 33 derece üzere pek dar bir aralıkta dizilmişlerdi. Ortalama fiziğe sahip bir insan kolunu gökyüzüne hakikat uzatıp elini bir karış olacak biçimde açarsa bu bir karış gökyüzünde yaklaşık 25 derecelik bir açıya denk gelir. Bu karşılaştırma yardımıyla 2002’de gerçekleşen olayda gezegenlerin birbirlerine ne kadar yakın konumlandığı da anlaşılabilir” diye devam etti. Doç. Dr. Özdarcan ayrıyeten gezegenlerin gökyüzünde dar bir bölgede toplanmasının, bu gezegenlere yakın geçiş yapması planlanan uyduların daha ekonomik olarak uzaya gönderilmesi ve daha az maliyetle maksatlarına ulaşması noktasında avantaj sağladığına dikkat çekti.
’20 YAHUT 30 YILDA BİR YAŞANIYOR’
2022’de oluşacak tablonun bir benzerinin 3-4 yılda bir gerçekleştiğine dikkat çeken Dr. Tuncay Özışık, “Gezegenlerin dolanım dönemleri birbirinden epeyce farklıdır ve dizilim hesapları epey karmaşıktır” diye konuştu. Doç. Dr. Orkun Özdarcan da çıplak gözle görülebilen Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn gezegenlerinin aslında kısa aralıklarla gökyüzünde makul bir bölgede bir ortaya geldiklerini lakin bu olayların birçoklarında Güneş’in bu gezegenlerin içinde konumlandığını, bu yüzden gezegenlerin bir ortada görülemediğini belirtti.
“Sabah gün doğumundan evvel ya da akşam gün batımından daha sonra gezegenlerin bir ortaya gelmesi 20 yahut 30 yılda bir gerçekleşebilen bir durum” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “Gezegenlerin dolandığı yörüngelerin birbirleriyle tıpkı olmaması ve yörüngelerinde farklı suratlarla hareket etmeleri niçiniyle bu tıp dizilimler için net bir periyot söylemek pek zordur” diye devam etti.
‘ATLETİZM’ ÖRNEĞİ
Pekala vatandaşlar gezegenlerin gökyüzünde dizilmelerini zihinlerinde nasıl canlandırabilir? Doç. Dr. Orkun Özdarcan, bunu atletizm örneğiyle deklare etti. Doç. Dr. Özdarcan, bir atletizm pistinin merkez noktasında olduğumuzu ve pistte farklı kulvarlarda koşarak yarışan beş tane koşucuyu izlediğimizi hayal etmemizi söylemiş oldu.
“Yarış esnasında farklı kulvarlardaki koşucular farklı suratlarla koşacağından makul aralıklarla koşucular içinde tıp bindirme olayı gerçekleşecektir. Cins bindirmelerin kimilerinde tüm koşucular birbirine yaklaşır” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “İşte bu biçimde bir anda merkezdeki izleyici olarak bizler onların hepsini pistin dar bir bölgesinde bir ortada görme talihi yakalarız. Gezegen diziliminde de atletizm pistini gökyüzü, koşucuları da gezegenler olarak düşünebiliriz” diye konuştu.
25 EKİM 2022’YE DİKKAT!
2022 yılında diğer kıymetli hangi gökyüzü olayları yaşanacak? Dr. Tuncay Özışık, 25 Ekim 2022’de kesimli Güneş tutulmasının ülkemizden de gözlemlenebileceğini söylemiş oldu. Doç. Dr. Orkun Özdarcan, 25 Ekim’deki kesimli Güneş tutulmasının öğle 12.40-15.05 içinde gerçekleşeceğini, tutulmada Güneş diskinin yaklaşık yüzde 50’si yeni ay evresinde olan Ay tarafınca örtüleceğini belirtti.
Tutulmanın yalnızca özel filtreli tutulma gözlüğü ya da müşahede tipi için üretilmiş özel filtrelerle gözlenmesinin tavsiye edildiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Çıplak göz ya da teleskop yahut dürbün üzere optik bir aygıt kullanmasından katiyen kaçınılmalı. Aksi durumda kalıcı göz hasarları ve beğenilen kalıcı körlük ortaya çıkabilir” ihtarında bulundu.
9’UNCU GEZEGEN SAHİDEN BULUNDU MU?
Ve son günlerin en merak edilen, en tartışılan bahislerinden biri olan ‘9. gezegen’ konusu… Kasım ayında İngiltere’de yapılan bir araştırmada Güneş Sistemi’ndeki 9. gezegenin keşfedilmiş olabileceği bilgisi yer alıyordu. Pekala sahiden 9. gezegen keşfedildi mi? Dr. Tuncay Özışık, bu hususun her vakit tartışıldığını ve spekülatif bir mevzu olduğunu söyleyerek “Bu araştırmalar daha hayli uzay teleskopları ve yer tabanlı büyük ayna çaplı teleskoplarla yapılıyor” dedi.
Araştırmalara temel destek olarak Neptün’ün yörüngesindeki düzensizliklerin Plüto tarafınca oluşturulamayacağının gösterildiğini söyleyen Dr. Özışık, “Söz konusu araştırmadaki Kuiper asteroit neslindeki gökcisimlerinin bu etkiyi yapma ihtimali söylendiği zayıf bir mümkünlük. Bu cins araştırmaların bilhassa Kızılötesi dalga uzunluklu müşahedeler ile yapılması gerekiyor” dedi. Bu hususta geçtiğimiz günlerde fırlatılan ve yörüngesine yerleşmek üzere yolda olan James Webb Uzay Teleskobu’ndan büyük bir beklenti olduğunu söyleyen Dr. Özışık, “Gözlemlere başlandığında bu mevzuda fazlaca kıymetli keşifler çıkacaktır” diye devam etti.
‘EĞER 9’UNCU GEZEGEN SAHİDEN var ise…’
Doç. Dr. Orkun Özdarcan, ‘cüce gezegen’ Plüton’dan daha uzakta bulunan bir cisim keşfedilirse bu keşfin tarihi olacağını lakin şu ana kadar yer konuşlu teleskoplardan ve uzayda yer alan Hubble uzay teleskobu üzere uydu gözlemevlerinden yapılan gözlemlerde Plüton’un ötesinde bir cismin varlığına rastlanmadığını, bunun yerine Plüton’dan daha büyük ya da küçük binlerce cismin varlığının keşfedildiğini söylemiş oldu.
“Bu keşifler kararında Plüton gezegen sınıfından çıkartıldı ve ‘cüce gezegen’ diye yeni bir sınıf tanımlandı” diyen Doç. Dr. Özdarcan, “Eğer 9’uncu gezegen sahiden var ise bu gezegenin bildiğimiz klasik gezegenlerle misal boyutta olması ve kendisine yakın bölgede tıpkı boyutta öteki bir cismin olmaması şartlarını da sağlaması beklenir” diye konuştu. İngiltere’de yapılan araştırmadaki makalede yer alan bulguların 9’uncu gezegen mümkünlüğünün güçlü olmadığına işaret ettiğini söyleyen Doç. Dr. Özdarcan, “Gözlemlerle bu olasılığın test edilmesi bilimsel olarak önemli” diye konuştu.