Pandemi kazanımları 25 yıl geri çekiyor
Meltem Günay – Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi tarafınca hazırlanan ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde İlerleme Toplumsal Cinsiyete Süratli Bakış 2021’ Raporu, Kovid-19 pandemisinin dünyanın her yerinde bayan ve kız çocuklarında yarattığı hak kayıplarının altı çizildi. Pandeminin son 25 yılda edinilen hudutlu ilerlemeyi geri çektiği vurgulanan raporda, ‘hiçbir hanımı ve kız çocuğunu geride bırakamayız’ vurgusu yapıldı.
Eşitsizlik arttı
Raporda, Kovid-19’un bir kararı olarak global olarak eşitsizliğin arttığı belirtilirken, “Kovid-19’a karşı herkes inançta olana kadar hiç kimse inançta değil. 2021 Eylül ayı ortalarında global olarak uygulanan yaklaşık 5.8 milyon aşı dozunun yüzde 77’si yüksek yahut orta gelirli ülkelere sadece yüzde 0.3’ü düşük gelirli ülkelere gitti.
2021 yılı temmuz ayında cinsiyete göre ayrıştırılmış en son bilgilere bakılırsa İsrail’de bayanların yüzde 60’ı ve Avusturya’da yüzde 52’si Kovid-19’a karşı tam doz aşılanmışken, Venezuela’da bu oran yüzde 0.9 ve Papua Yeni Gine’de ise yüzde 0.16. ABD’de Kovid-19’a bağlı olarak 2018-2020 ortası bayanların beklenen ömür müddeti ortalama 1.5 yıl kısaldı.” denildi.
Pandeminin ekonomik iştirak ve siyasette seslerini duyurmak dahil bayan haklarının ve onlara tanınan fırsatların genişlemesine yönelik son 25 yılda kaydedilen hudutlu ilerlemeyi geri çektiğinin altının çizildiği raporda, “Genç bayanlar erkek meslektaşlarına oranla daha bariz istihdam kayıpları ve iş piyasalarından uzun vadeli dışlanma riskiyle karşı karşıya kaldı. 2019’un dördüncü çeyreği ile 2020’nin dördüncü çeyreği ortasına ilişkin mevcut bilgilere bakılırsa eğitimde, öğretimde yahut istihdamda yer almayan genç bayanların sayısı 48 ülkenin 28’inde artış gösterdi. Engelli bayanlar ve kız çocukları dahil, ayrımcılığın çeşitli biçimleriyle karşı karşıya kalan bayanlar bilhassa etkilenmektedir. Bayanların önder durumlarında oldukları yerlerde pandemiye müdahale çoğunlukla daha süratli ve toplumsal gereksinimlerle daha uyumlu olmakta, ancak her seviyede ve kesimler içinde bayanlar karar alma süreçlerinde erkeklerle tıpkı alana sahip değil” detaylarıne yer verildi.
Raporda, global olarak bayanların sıhhat iş gücünün yüzde 75’inden çoksını oluşturduğu ve bunun da onları pandemiyle çabada vazgeçilmez kıldığı belirtilirken şunlara dikkat çekildi;
“Ancak bir daha de bayanlar sıhhat yöneticilerinin sadece yüzde 28’ini teşkil ediyor. Bayan örgütleri, birfazlaca ülkede Kovid 19’a karşı topluluk müdahalelerinde ön saflarda yer almalarına karşın azalan fonlar ve daralan sivil alanlarla çaba etmektedirler. Bayanların pandemi müdahalesine tesirli iştiraki, liderlikleri için kuvvetli dayanağa bağlıdır. Daha geniş bağlamda, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki ilerlemenin erozyona uğramasının önüne geçilmesi, uygulama için kâfi fonlarla desteklenen ve bayan haklarını savunan kuvvetli maddeleri ve siyasetleri gerektirir. Kovid-19 nazaranv gücünde toplumsal cinsiyetin istikrarlı temsili, müdahale ve toparlanma uğraşlarında toplumsal cinsiyete hassas bütçelemenin kullanılması ve pandeminin toplumsal cinsiyete dayalı tesirleri hakkında daha fazla farkındalık bayan hakları ve bayanların eşit iştirakinin ilerlemesinde için kuraldır. Lakin 137 ülkeden 334 Kovid-19 vazife gücünün bir tahlilinde, bunların sadece yüzde 4’ünde eşit cinsiyet dağılımı olduğu ve 18 ülkedeki vazife gücünde ise hiç bayan bulunmadığı tespit edilmiştir.”
Meltem Günay – Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi tarafınca hazırlanan ‘Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinde İlerleme Toplumsal Cinsiyete Süratli Bakış 2021’ Raporu, Kovid-19 pandemisinin dünyanın her yerinde bayan ve kız çocuklarında yarattığı hak kayıplarının altı çizildi. Pandeminin son 25 yılda edinilen hudutlu ilerlemeyi geri çektiği vurgulanan raporda, ‘hiçbir hanımı ve kız çocuğunu geride bırakamayız’ vurgusu yapıldı.
Eşitsizlik arttı
Raporda, Kovid-19’un bir kararı olarak global olarak eşitsizliğin arttığı belirtilirken, “Kovid-19’a karşı herkes inançta olana kadar hiç kimse inançta değil. 2021 Eylül ayı ortalarında global olarak uygulanan yaklaşık 5.8 milyon aşı dozunun yüzde 77’si yüksek yahut orta gelirli ülkelere sadece yüzde 0.3’ü düşük gelirli ülkelere gitti.
2021 yılı temmuz ayında cinsiyete göre ayrıştırılmış en son bilgilere bakılırsa İsrail’de bayanların yüzde 60’ı ve Avusturya’da yüzde 52’si Kovid-19’a karşı tam doz aşılanmışken, Venezuela’da bu oran yüzde 0.9 ve Papua Yeni Gine’de ise yüzde 0.16. ABD’de Kovid-19’a bağlı olarak 2018-2020 ortası bayanların beklenen ömür müddeti ortalama 1.5 yıl kısaldı.” denildi.
Pandeminin ekonomik iştirak ve siyasette seslerini duyurmak dahil bayan haklarının ve onlara tanınan fırsatların genişlemesine yönelik son 25 yılda kaydedilen hudutlu ilerlemeyi geri çektiğinin altının çizildiği raporda, “Genç bayanlar erkek meslektaşlarına oranla daha bariz istihdam kayıpları ve iş piyasalarından uzun vadeli dışlanma riskiyle karşı karşıya kaldı. 2019’un dördüncü çeyreği ile 2020’nin dördüncü çeyreği ortasına ilişkin mevcut bilgilere bakılırsa eğitimde, öğretimde yahut istihdamda yer almayan genç bayanların sayısı 48 ülkenin 28’inde artış gösterdi. Engelli bayanlar ve kız çocukları dahil, ayrımcılığın çeşitli biçimleriyle karşı karşıya kalan bayanlar bilhassa etkilenmektedir. Bayanların önder durumlarında oldukları yerlerde pandemiye müdahale çoğunlukla daha süratli ve toplumsal gereksinimlerle daha uyumlu olmakta, ancak her seviyede ve kesimler içinde bayanlar karar alma süreçlerinde erkeklerle tıpkı alana sahip değil” detaylarıne yer verildi.
Raporda, global olarak bayanların sıhhat iş gücünün yüzde 75’inden çoksını oluşturduğu ve bunun da onları pandemiyle çabada vazgeçilmez kıldığı belirtilirken şunlara dikkat çekildi;
“Ancak bir daha de bayanlar sıhhat yöneticilerinin sadece yüzde 28’ini teşkil ediyor. Bayan örgütleri, birfazlaca ülkede Kovid 19’a karşı topluluk müdahalelerinde ön saflarda yer almalarına karşın azalan fonlar ve daralan sivil alanlarla çaba etmektedirler. Bayanların pandemi müdahalesine tesirli iştiraki, liderlikleri için kuvvetli dayanağa bağlıdır. Daha geniş bağlamda, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki ilerlemenin erozyona uğramasının önüne geçilmesi, uygulama için kâfi fonlarla desteklenen ve bayan haklarını savunan kuvvetli maddeleri ve siyasetleri gerektirir. Kovid-19 nazaranv gücünde toplumsal cinsiyetin istikrarlı temsili, müdahale ve toparlanma uğraşlarında toplumsal cinsiyete hassas bütçelemenin kullanılması ve pandeminin toplumsal cinsiyete dayalı tesirleri hakkında daha fazla farkındalık bayan hakları ve bayanların eşit iştirakinin ilerlemesinde için kuraldır. Lakin 137 ülkeden 334 Kovid-19 vazife gücünün bir tahlilinde, bunların sadece yüzde 4’ünde eşit cinsiyet dağılımı olduğu ve 18 ülkedeki vazife gücünde ise hiç bayan bulunmadığı tespit edilmiştir.”