Papatya Nedir Nasıl Kullanılır Faydaları ve Zararları Nelerdir
Bellus güzel, hoş anlamına gelmektedir. Sürekli anlammdaki Perennis adı ise kökünün çok yıllık olması sebebiyle verilmiştir. Anavatanı Avrupa ve Ön Asya’dır. Kuzey Amerika ve Yeni Zelanda’ya da götürülmüştür. Çayır papatyası ortaçağda çok kullanılan bir bitkiydi. Ülkemizde yaygın olar:ak yetişmesine rağmen yararları bilinmemektedir. Avrupa’da halk arasında hala yaygın olarak kullanılmaktadır.
Lonicerus köküyle birlikte bitkiyi ve özellikle de suyunu iştah açıcı, ateş düşürücü, kramp giderici, karaciğer iltihaplarını, kolerayı, derideki lekeleri, yara ve çıbanları iyileştirici, eklem ağrılarını tedavi edici, kınkların iyileşmesini süratlendirici olarak kullanmıştır. Matthiolus çiçek-yaprak karışımının yara tedavi edici, iyileştirici gücüne değinmiş, pekliğe karşı taze yapraklarından yapılan salatayı önermiştir. Gut hastalığına karşı çayır papatyası, ezilmiş kavak yaprağı ve tuzsuz tereyağından yapılan merhemini kullanmıştır. Madaus bitkinin kas tutuklukları, burkulmalar, kanamalı yaralar, akciğer ve rahim kanamaları, iltihaplı yaraların temizliği ve süt düğümlenmesinde etkili olduğunu yazmış ve daha birçok hastalığın tedavisi için önermiştir.
Tıbbi Nitelikleri: Balgam söktürücü, güçlendirici, iltihap önleyici, tedavi edici, kan temizleyici, yara iyileştirici.
Kullanıldığı Yerler: Anjin, astım, bronşit, böbrek, sarılık, deri lekeleri, ödem.
Botanik: Tarlalarda, bahçelerde, yol kenarlarında görülür. Balçıklı toprakları sever. Çok yıllık olan kök, silindir biçimli ve kısadır. Bu kökten birçok yan kök çıkar. Kürek görünümlü, ortaları tek damarlı ve kenarları hafif kertikli olan yapraklar toprağın üzerinde bir rozet oluşturur. Yaprağın devamı gibi görünen dar sapları vardır. Çiçekler bitkinin yetiştiği yöreye göre yaklaşık 3-15 cm yüksekliğindeki sapların uçlarında açar. Çiçeğin ortasında birçok sarı tüp çiçeğin birleşmesinden bir göbek vardır, bu göbeğin çevresinde elips biçimli, alt uçları kırmızı lekeli olan iki sıralı parlak beyaz yapraklar vardır. Bitki güneşte açar yağmurda kapanır. Güneşli havada güneşi izleyerek doğudan batıya doğru yön değiştirir. Baharın başından sonbaharın sonuna dek çiçek açar.
Nelerinden Yararlanılır: Çiçeklerinden yararlanılır. Taze yapraklar ezilerek kullanıldığı gibi, preslenerek elde edilen suyundan da yararlanılır.
Toplanması ve Saklanması: Bütün yıl boyunca toplanabilir. Hazirandan ağustosa kadar toplanması önerilmektedir. Toplanan çiçek ve yapraklar havadar gölge yerlerde kurutulmalıdır. Kurutulan çiçek ve yapraklar nemden korunacak biçimde sıkı kapanabilen kaplarda saklanmalıdır.
Kokusu ve Tadı: Çiçeklerin hoş, hafif bir kokusu var-dır. Tadı ekşimsi, acı, hafif buruktur.
Yan Etkileri: Bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Bileşikgillere (compositae) alerjisi olanlar çayır papatyasını kullanmaktan kaçınmalıdır.
Kullanma Biçimleri: içten ve dıştan uygulanır.
Bitkiden Yararlanma Yöntemleri: Çay ve suyundan yararlanılır. Sıcak veya soğuk olarak hazırlanan çayın, birçok hastalığa karşı birbirine karıştırılarak kullanılması önerilmektedir.
Çay: 1 çay kaşığı çiçek, yaprak karışımı 150 ml soğuk suda 8-10 saat demlenip süzülür. Veya 1 çay kaşığı çiçek, yaprak karışımına 150 ml sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. İki çayın tadı da aynıdır.
Şurup: Taze preslenmiş çiçek-yaprak karışımı, su ve aynı miktarda süzülmüş çiçek balıyla karıştırılır. Ve-ya soğuk olarak hazırlanmış çayına, çayın posası karıştırılır, aynı miktarda çiçek balı eklenir. Koyulaşıncaya dek kaynatılır.
Su: Taze toplanmış çiçek ve yapraklardan preslenir. Her gün taze olarak hazırlanması gereklidir. Yarı yarıya su karıştırılarak içilir. içindeki Bazı Maddeler: Acı madde, eterli yağ, yağ, inülin, saponin, tanen, flavon, sümüksü madde, reçine, şeker, albümin, organik maddeler, oksalik asit, elma asidi, tartarik asit, asit asetik.
REÇETELER
Anjin 1: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 1-2 yemek kaşığı karışıma 150 ml sıcak su eklenir, 10 dk demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı yemek saatleri arasında sıcak olarak içilir. Bu çayla sabah ve gece yatmadan önce gargara yapılabilir.
Anjin 2: Çayır papatyası su 30 mI 30 ml suyla karıştırılır. Gargara yapılacağında hazırlanmalıdır. Günde birçok kez gargara yapılabilir.
Bronşit 1: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 1 yemek kaşığı karışım 150 ml suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Günde 2 çay fincanı yemek saatleri arasında sıcak olarak içilir.
Bronşit 2: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 5 g karışım 250 ml beyaz şarapta 5 dk kaynatılıp süzülür. Sıcak olarak günde 2 çay fincanı içilir. Damar Tıkanıklığı Kaynaklı Cilt Hastalıkları : Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 2 çay kaşığı karışım 150 ml soğuk suda 8-10 saat demlenip süzülür. Gün boyunca içilir.
Deri Lekeleri (Hamilelerde ve Yaşlılarda Yüzde Görülen Lekeler), Çiller: Çayır papatyası çiçek yaprak 50 g 30 g karışım 150 mi saf suda 5-6 dk kaynatılır, soğuma-ya bırakılır, süzülür. Bu sıvıyla cilde kompres yapılır.
Diş Etleri Çekilmesi: Karanfil baharat 10 g Adaçayı yaprak 15 g Çayır papatyası yaprak 25 g 25 g karışım 250 mI suda 5 dk kaynatılıp süzülür. Bu çaya diş etleri günde birçok kez hafifçe masajlanır.
Ekzama: Çayır papatyası 50 g bitki 50 g çayır papatyasına 200 mI kaynar su eklenir, 10 dk demlenip süzülür. Elde edilen çaya batırılan bir tülbent hafifçe sıkılarak ekzemanın üzerine konur. Pansuman günde birçok kez tekrarlanır.
Kan Çıbanı, Köpek Memesi, Şirpençe: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 50 g karışım 150 ml suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Bu sıvıyla kompres yapılır. Kramp Çözücü: Bahçe nanesi yaprak 30 g Çayır papatyası bitki 70 g Karışım 1 litre suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Bu sıvıyla günde birçok kez sıcak kompres yapılır.
Ödem: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 30 g karışıma 150 mi sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. Günde 3 fincan içilir. 3 haftalık kürler yapılır.
Sarılık: Kara hindiba yaprak, kök 25 g Çayır papatyası çiçek, yaprak 25 g 1 çay kaşığı karışıma 150 ml sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. Günde 3 çay fincan! içilerek 3 haftalık kürler yapılır.
Not: Karaciğer hastalıklarında şahtere otu, çayır papatyası, kara hindiba karışımı önerilir.
Solunum Organları Hastalıkları: Çayır papatyası su 30 mI Taze preslenmiş çiçek-yaprak suyuna 30 mi su ve 15 g çiçek balı karıştırılır. Günde 2-3 yemek kaşığı, yemek saatleri arasında içilir.
Bellus güzel, hoş anlamına gelmektedir. Sürekli anlammdaki Perennis adı ise kökünün çok yıllık olması sebebiyle verilmiştir. Anavatanı Avrupa ve Ön Asya’dır. Kuzey Amerika ve Yeni Zelanda’ya da götürülmüştür. Çayır papatyası ortaçağda çok kullanılan bir bitkiydi. Ülkemizde yaygın olar:ak yetişmesine rağmen yararları bilinmemektedir. Avrupa’da halk arasında hala yaygın olarak kullanılmaktadır.
Lonicerus köküyle birlikte bitkiyi ve özellikle de suyunu iştah açıcı, ateş düşürücü, kramp giderici, karaciğer iltihaplarını, kolerayı, derideki lekeleri, yara ve çıbanları iyileştirici, eklem ağrılarını tedavi edici, kınkların iyileşmesini süratlendirici olarak kullanmıştır. Matthiolus çiçek-yaprak karışımının yara tedavi edici, iyileştirici gücüne değinmiş, pekliğe karşı taze yapraklarından yapılan salatayı önermiştir. Gut hastalığına karşı çayır papatyası, ezilmiş kavak yaprağı ve tuzsuz tereyağından yapılan merhemini kullanmıştır. Madaus bitkinin kas tutuklukları, burkulmalar, kanamalı yaralar, akciğer ve rahim kanamaları, iltihaplı yaraların temizliği ve süt düğümlenmesinde etkili olduğunu yazmış ve daha birçok hastalığın tedavisi için önermiştir.
Tıbbi Nitelikleri: Balgam söktürücü, güçlendirici, iltihap önleyici, tedavi edici, kan temizleyici, yara iyileştirici.
Kullanıldığı Yerler: Anjin, astım, bronşit, böbrek, sarılık, deri lekeleri, ödem.
Botanik: Tarlalarda, bahçelerde, yol kenarlarında görülür. Balçıklı toprakları sever. Çok yıllık olan kök, silindir biçimli ve kısadır. Bu kökten birçok yan kök çıkar. Kürek görünümlü, ortaları tek damarlı ve kenarları hafif kertikli olan yapraklar toprağın üzerinde bir rozet oluşturur. Yaprağın devamı gibi görünen dar sapları vardır. Çiçekler bitkinin yetiştiği yöreye göre yaklaşık 3-15 cm yüksekliğindeki sapların uçlarında açar. Çiçeğin ortasında birçok sarı tüp çiçeğin birleşmesinden bir göbek vardır, bu göbeğin çevresinde elips biçimli, alt uçları kırmızı lekeli olan iki sıralı parlak beyaz yapraklar vardır. Bitki güneşte açar yağmurda kapanır. Güneşli havada güneşi izleyerek doğudan batıya doğru yön değiştirir. Baharın başından sonbaharın sonuna dek çiçek açar.
Nelerinden Yararlanılır: Çiçeklerinden yararlanılır. Taze yapraklar ezilerek kullanıldığı gibi, preslenerek elde edilen suyundan da yararlanılır.
Toplanması ve Saklanması: Bütün yıl boyunca toplanabilir. Hazirandan ağustosa kadar toplanması önerilmektedir. Toplanan çiçek ve yapraklar havadar gölge yerlerde kurutulmalıdır. Kurutulan çiçek ve yapraklar nemden korunacak biçimde sıkı kapanabilen kaplarda saklanmalıdır.
Kokusu ve Tadı: Çiçeklerin hoş, hafif bir kokusu var-dır. Tadı ekşimsi, acı, hafif buruktur.
Yan Etkileri: Bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur. Bileşikgillere (compositae) alerjisi olanlar çayır papatyasını kullanmaktan kaçınmalıdır.
Kullanma Biçimleri: içten ve dıştan uygulanır.
Bitkiden Yararlanma Yöntemleri: Çay ve suyundan yararlanılır. Sıcak veya soğuk olarak hazırlanan çayın, birçok hastalığa karşı birbirine karıştırılarak kullanılması önerilmektedir.
Çay: 1 çay kaşığı çiçek, yaprak karışımı 150 ml soğuk suda 8-10 saat demlenip süzülür. Veya 1 çay kaşığı çiçek, yaprak karışımına 150 ml sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. İki çayın tadı da aynıdır.
Şurup: Taze preslenmiş çiçek-yaprak karışımı, su ve aynı miktarda süzülmüş çiçek balıyla karıştırılır. Ve-ya soğuk olarak hazırlanmış çayına, çayın posası karıştırılır, aynı miktarda çiçek balı eklenir. Koyulaşıncaya dek kaynatılır.
Su: Taze toplanmış çiçek ve yapraklardan preslenir. Her gün taze olarak hazırlanması gereklidir. Yarı yarıya su karıştırılarak içilir. içindeki Bazı Maddeler: Acı madde, eterli yağ, yağ, inülin, saponin, tanen, flavon, sümüksü madde, reçine, şeker, albümin, organik maddeler, oksalik asit, elma asidi, tartarik asit, asit asetik.
REÇETELER
Anjin 1: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 1-2 yemek kaşığı karışıma 150 ml sıcak su eklenir, 10 dk demlenip süzülür. Günde 2-3 çay fincanı yemek saatleri arasında sıcak olarak içilir. Bu çayla sabah ve gece yatmadan önce gargara yapılabilir.
Anjin 2: Çayır papatyası su 30 mI 30 ml suyla karıştırılır. Gargara yapılacağında hazırlanmalıdır. Günde birçok kez gargara yapılabilir.
Bronşit 1: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 1 yemek kaşığı karışım 150 ml suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Günde 2 çay fincanı yemek saatleri arasında sıcak olarak içilir.
Bronşit 2: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 5 g karışım 250 ml beyaz şarapta 5 dk kaynatılıp süzülür. Sıcak olarak günde 2 çay fincanı içilir. Damar Tıkanıklığı Kaynaklı Cilt Hastalıkları : Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 2 çay kaşığı karışım 150 ml soğuk suda 8-10 saat demlenip süzülür. Gün boyunca içilir.
Deri Lekeleri (Hamilelerde ve Yaşlılarda Yüzde Görülen Lekeler), Çiller: Çayır papatyası çiçek yaprak 50 g 30 g karışım 150 mi saf suda 5-6 dk kaynatılır, soğuma-ya bırakılır, süzülür. Bu sıvıyla cilde kompres yapılır.
Diş Etleri Çekilmesi: Karanfil baharat 10 g Adaçayı yaprak 15 g Çayır papatyası yaprak 25 g 25 g karışım 250 mI suda 5 dk kaynatılıp süzülür. Bu çaya diş etleri günde birçok kez hafifçe masajlanır.
Ekzama: Çayır papatyası 50 g bitki 50 g çayır papatyasına 200 mI kaynar su eklenir, 10 dk demlenip süzülür. Elde edilen çaya batırılan bir tülbent hafifçe sıkılarak ekzemanın üzerine konur. Pansuman günde birçok kez tekrarlanır.
Kan Çıbanı, Köpek Memesi, Şirpençe: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 50 g karışım 150 ml suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Bu sıvıyla kompres yapılır. Kramp Çözücü: Bahçe nanesi yaprak 30 g Çayır papatyası bitki 70 g Karışım 1 litre suda 5-6 dk kaynatılıp süzülür. Bu sıvıyla günde birçok kez sıcak kompres yapılır.
Ödem: Çayır papatyası çiçek-yaprak 50 g 30 g karışıma 150 mi sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. Günde 3 fincan içilir. 3 haftalık kürler yapılır.
Sarılık: Kara hindiba yaprak, kök 25 g Çayır papatyası çiçek, yaprak 25 g 1 çay kaşığı karışıma 150 ml sıcak su eklenir, 10-15 dk demlenip süzülür. Günde 3 çay fincan! içilerek 3 haftalık kürler yapılır.
Not: Karaciğer hastalıklarında şahtere otu, çayır papatyası, kara hindiba karışımı önerilir.
Solunum Organları Hastalıkları: Çayır papatyası su 30 mI Taze preslenmiş çiçek-yaprak suyuna 30 mi su ve 15 g çiçek balı karıştırılır. Günde 2-3 yemek kaşığı, yemek saatleri arasında içilir.