Yener KARADENİZ
Salgının tesirlerinin en çok hissedildiği dallardan biri olan perakende kesiminde artan işletme sermayesi gereksinimi ve üretici maliyetleri kredi ölçülerinde rekora yol açtı. BDDK datalarına göre 2021 başında 39 milyar TL olan kısa vadeli borç ölçüsü bu yılın başında 60, mart ayı prestiji ile de 71 milyar TL’ye yükseldi. Uzun devirli krediler ile birlikte bu sayı 2021’in ocak ayına bakılırsa 38 milyar TL birden artarak 178 milyar TL’ye çıktı.
6,8 milyar TL takipte
Sektörün takipteki kredi ölçüsü da 6.8 milyar TL olarak gerçekleşti. Kelam konusu gelişmeler işletmelerin pek fazlaca alanda yüzde 100’den çok artan maliyetlerden korunmak için banka finansmanına yönelmesinin bir kararı olarak değerlendirildi. Zincir Mağazalar Derneği (ZMD) Lideri Serhan Tınastepe, işletmelerin bir manada yüksek enfl asyondan korunmak için krediye yöneldiğini anlattı. Tedarikçi finansmanı imkanının kalmamasının da banka finansmanına yönelimi artırdığına dikkat çakan Tınastepe, “İnsanlar stoklu çalışmaya başladı. Perakendenin alt kategorilerinde de stok eğilimi arttı. Beşerler paralarını bankada tutmak ya da farklı noktalarda tasarruf etmektense hammaddeye bağlamayı tercih etti. Çünkü küresel gelişmelerin de tesiriyle hammadde fiyatlarında muazzam artışlar yaşandı. Aslında finansal imkanlara daha rahat erişim imkanı olsa bu sayı epey daha fazla artabilirdi.” dedi.
“Şu an iç talep canlı görünüyor”
Tınastepe’nin verdiği bilgilere nazaran hali hazırda kamu bankalarında yüzde 17-18 olan faiz oranı özellerde yüzde 24-25’ler mertebesinde. Bu fiyatlardan borçlanıp hammadde almanın işletmeleri yüzde 120’yi aşan üretici ve yüzde 70’e varan tüketici enfl asyonundan koruduğuna dikkat çeken Tınastepe, krediye yönelim bu ortamda manalı hale geldiğini söylemiş oldu. Tek derdin vadelerin kısalması olduğunu belirten Tınastepe, şu biçimde konuştu: “Şu an iç talep canlı görünüyor. Birikimi olan beşerler fiyatlar artacak kaygısı ile biroldukca alanda muhtaçlıklarını öne çekiyor. Lakin bunun sürdürülebilirliği ile ilgili tasalar var. Bir noktada bu fiyat artışlarının hunharca ilerlemesi ve vatandaşının alım gücünün düşmesi sonucunda iç talepte bir durma olur, enfl asyon hadisesi hiberenfl asyona, stagfl asyona giderse bu biçimde bu borçların ödenmesi noktasında meseleler yaşanabilir. Bu gelecekle ilgili bir telaş. Bunun için de enfl asyon dizginlenmeli” diye konuştu.
Borçlanmak daha avantajlı hale geldi
BMD Lideri Sinan Öncel, borçluluğun nerden kaynaklandığına bakılması gerektiğini belirterek, “Maliyet artışları kredi maliyetlerinin epey üzerinde. O sebeple borçlanmak tüm dallarda olduğu üzere perakende dalında de avantajlı. Yüzde 17’den 24’e varan oranlarda borçlanıyorsunuz. Artık hammadde maliyetlerinin yüzde 100’den çok arttığı devirde kredi ile hammadde tedariki yapmak perakende için kıymetli bir avantaj” dedi. Öncel, kısa vadeli kredilerdeki artışın niçinini ise sermaye yetersizliğine bağladı.
Salgının tesirlerinin en çok hissedildiği dallardan biri olan perakende kesiminde artan işletme sermayesi gereksinimi ve üretici maliyetleri kredi ölçülerinde rekora yol açtı. BDDK datalarına göre 2021 başında 39 milyar TL olan kısa vadeli borç ölçüsü bu yılın başında 60, mart ayı prestiji ile de 71 milyar TL’ye yükseldi. Uzun devirli krediler ile birlikte bu sayı 2021’in ocak ayına bakılırsa 38 milyar TL birden artarak 178 milyar TL’ye çıktı.
6,8 milyar TL takipte
Sektörün takipteki kredi ölçüsü da 6.8 milyar TL olarak gerçekleşti. Kelam konusu gelişmeler işletmelerin pek fazlaca alanda yüzde 100’den çok artan maliyetlerden korunmak için banka finansmanına yönelmesinin bir kararı olarak değerlendirildi. Zincir Mağazalar Derneği (ZMD) Lideri Serhan Tınastepe, işletmelerin bir manada yüksek enfl asyondan korunmak için krediye yöneldiğini anlattı. Tedarikçi finansmanı imkanının kalmamasının da banka finansmanına yönelimi artırdığına dikkat çakan Tınastepe, “İnsanlar stoklu çalışmaya başladı. Perakendenin alt kategorilerinde de stok eğilimi arttı. Beşerler paralarını bankada tutmak ya da farklı noktalarda tasarruf etmektense hammaddeye bağlamayı tercih etti. Çünkü küresel gelişmelerin de tesiriyle hammadde fiyatlarında muazzam artışlar yaşandı. Aslında finansal imkanlara daha rahat erişim imkanı olsa bu sayı epey daha fazla artabilirdi.” dedi.
“Şu an iç talep canlı görünüyor”
Tınastepe’nin verdiği bilgilere nazaran hali hazırda kamu bankalarında yüzde 17-18 olan faiz oranı özellerde yüzde 24-25’ler mertebesinde. Bu fiyatlardan borçlanıp hammadde almanın işletmeleri yüzde 120’yi aşan üretici ve yüzde 70’e varan tüketici enfl asyonundan koruduğuna dikkat çeken Tınastepe, krediye yönelim bu ortamda manalı hale geldiğini söylemiş oldu. Tek derdin vadelerin kısalması olduğunu belirten Tınastepe, şu biçimde konuştu: “Şu an iç talep canlı görünüyor. Birikimi olan beşerler fiyatlar artacak kaygısı ile biroldukca alanda muhtaçlıklarını öne çekiyor. Lakin bunun sürdürülebilirliği ile ilgili tasalar var. Bir noktada bu fiyat artışlarının hunharca ilerlemesi ve vatandaşının alım gücünün düşmesi sonucunda iç talepte bir durma olur, enfl asyon hadisesi hiberenfl asyona, stagfl asyona giderse bu biçimde bu borçların ödenmesi noktasında meseleler yaşanabilir. Bu gelecekle ilgili bir telaş. Bunun için de enfl asyon dizginlenmeli” diye konuştu.
Borçlanmak daha avantajlı hale geldi
BMD Lideri Sinan Öncel, borçluluğun nerden kaynaklandığına bakılması gerektiğini belirterek, “Maliyet artışları kredi maliyetlerinin epey üzerinde. O sebeple borçlanmak tüm dallarda olduğu üzere perakende dalında de avantajlı. Yüzde 17’den 24’e varan oranlarda borçlanıyorsunuz. Artık hammadde maliyetlerinin yüzde 100’den çok arttığı devirde kredi ile hammadde tedariki yapmak perakende için kıymetli bir avantaj” dedi. Öncel, kısa vadeli kredilerdeki artışın niçinini ise sermaye yetersizliğine bağladı.