Savaş, orman mamüllerinde fiyat kaygısı yarattı

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Mehmet Hanifi GÜLEL

Rusya-Ukrayna savaşı kimi orman mamüllerinde arz sorunu yaşanmasına niye oldu. Bilhassa iğne yapraklı ağaç kerestesi, sinemalı kontrplak, papel ve OSB ithalatı yapıldığına dikkat çeken Türkiye Orman Eserleri Sanayicileri ve İşadamları Derneği Lideri Göksel Korkmaz, yeni devirde kelam konusu mamüllerin arzında tedarik zorluğu ve fiyat artışı yaşanabileceğini söylemiş oldu.

Birtakım oldukcauluslu orman eserleri şirketlerinin savaşa reaksiyon olarak Rusya ve Beyaz Rusya’daki faaliyetlerini ve ithalatlarını durdurduklarını kaydeden Korkmaz, Rusya’nın da buna karşılık ‘dost olmayan ülkelere’ cips ve yonga, kağıtlık odun ve papel satışını 2022’nin sonuna kadar yasakladığını belirtti. Rusya’nın 815 milyon hektar orman varlığıyla dünya ormanlarının yüzde 25’ine sahip olduğunu ve değerli bir tedarikçi pozisyonunda bulunduğunu tabir eden Korkmaz, Rusya’nın son 5 yılda orman eserleri ihracatını yüzde 24 artırdığını ve 2021 yılını da 12,2 milyar dolar ihracat ile kapattığını söylemiş oldu.

Başka yandan AB ülkelerinin yılda 500 milyon metreküp odun/ahşap tükettiğini ve birçoklarını bir daha AB pazarından karşıladığını kaydeden Korkmaz, yaklaşık 10 milyon metreküpün de Rusya’dan ithal edildiğini söylemiş oldu. AB’nin orman mamüllerinde Rusya’ya bağımlı olmadığını belirten Korkmaz, “Fakat Avrupa Ahşap Palet ve Ambalaj Üreticileri Federasyonu, AB ortasındaki kimi ülkelerin palet ve ambalaj kerestesinin yüzde 25’ini Ukrayna, Rusya ve Beyaz Rusya’dan tedarik ediyor. Yakın gelecekte daralan ahşap arzının bu bölümler üzerinde bir baskı oluşturması mümkün. Her 3 ülkeden hem iğne yapraklı hem geniş yapraklı ağaç kerestesinde arzın azalması ile odun hammaddesine dayalı endüstrinde eser tedariki ve fiyatın olumsuz istikamette etkilenmesi bekleniyor.” dedi.

“Ukrayna ve Beyaz Rusya durdu, yalnızca Rusya kaldı”

Türkiye’nin oduna dayalı orman eserleri dalında son senelerda dış ticaret açığı vermediğine vurgu yapan Korkmaz, tomruk hammaddesinin, ihracat yasakları ve vergilerden dolayı Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya’dan ithal edilmediğini aktardı. Türkiye’de tomruk hammaddesi manasında bir tedarik sorunu olmayacağını belirten Korkmaz, “Ancak kelam konusu 3 ülkeden bilhassa iğne yapraklı ağaç kerestesi, sinemalı kontrplak, papel ve OSB ithalatı yapılıyordu. Bu eserler kategorisinde toplam ithalatımızda Rusya’nın yüzde 25, Ukrayna’nın yüzde 35 ve Beyaz Rusya’nın yüzde 3 civarında hissesi bulunuyor. Rusya’da ve daha fazlaca da Ukrayna’da fabrika kurmuş üretim yapan ve oradan hem Türkiye’ye hem öteki ülkelere ihracat yapan sanayicilerimiz de var. Mevcut durumda Ukrayna kaynağı kapandı ve Beyaz Rusya kaynağı da lojistik ve sevkiyat imkansızlıklarından dolayı durmuş vaziyette. Geriye yalnızca Rusya kaynağı kalıyor ve azalan arzdan dolayı ufukta tedarik zorlukları ve fiyat artışları olası görünüyor.” diye konuştu.

Üretim ve katma paha artışı için OGM’den adımlar bekleniyor

Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) Sürdürülebilir Orman İdaresi kriterlerine uygun üretim yapması ve endüstriye hammadde tedarik etmesi kararında bölümün 2019’dan beri dış ticaret fazlası verdiğini belirten Göksel Korkmaz, şu biçimde devam etti: “Sektörün yatırım, üretim, istihdam ve katma kıymetli ihracat alanlarında büyüme göstermesi için yerli hammaddeye ulaşım ve fiyat istikrarı konusunda OGM’nin radikal adımlar atması gerekiyor. Bu bahiste tekliflerimiz; birincisi hammaddenin, heyeti tesisi olan, alacağı hammaddeyi tesisinde işleyerek üretim yapan ve istihdam sağlayan firmalara satılması, bu manada ihaleye giriş koşullarının ve Kapasite Raporu tarifinin revize edilmesi kuralı. İkincisi ise fiyat istikrarının sağlanıp belirsizliğin kaldırılması için tahsis sisteminin revize edilip enfl asyona endeksli fiyat belirleme prosedürüne geçilmesi gerekiyor.”