Şeker krizi ithalat yoluyla çözüldü

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Besin endüstrisinde geçtiğimiz günlerde yaşanan şeker krizi, dövizdeki geri çekilmeyle birlikte çözüldü. Lakin tahlil, iç piyasadaki sıkıntıların düzeltilmesiyle değil, doların düşmesi kararında ithalatın daha cazip hale gelmesiyle gerçekleşti. Bugünkü kura bakılırsa ithal edilen 50 kilogramlık şekerin çuval fiyatı 345 TL’ye gelirken, iç piyasadaki özel dal şeker fiyatının 410-425 TL bandında olduğu açıklandı. Türkşeker’in 265 TL ile hala epeyce cazip olan fiyatına rağmen bu kanaldan kâfi eser temin edemediklerini söyleyen besin üreticileri, dövizin düşmesi kararında ithalatın daha rahat bir tedarik idaresi olduğunu vurguladı. Fakat yaşanan bu gelişmelere geçmedilk evvel, 16 Aralık tarihinde DÜNYA’da gündeme getirdiğimiz ‘şeker krizi’ haberinin özetine bakmakta yarar var. Dolar-Euro’nun süratle yükselmeye başladığı o günlerde, şekerde hem tedarik birebir vakitte fiyat krizi çıkmıştı. Devlete bağlı Türkşeker’in üreticiye hem kâfi eser vermediğini, birebir vakitte teslimat müddetini 15-20 güne çıkardığını söyleyen besin üreticileri, “Özel şeker fabrikaları da devletten yüzde 30 daha değerliye satış yapıyor. Ya Türkşeker bize kâfi eser versin, ya da özellerin fiyatına müdahale edilsin” demişti. Üretimde alarm zilleri çalmaya başladığı belirtilmişti.

İthalat daha cazip hale geldi

Hükümetin devreye aldığı ekonomik önlemlerin açıklanmasından evvel, 480-500 TL bandına kadar çıkan özel kesim şeker meblağları, kurdaki gevşemeyle bir arada evvel 430-450, bugünlerde ise 410-425 TL bandına kadar geriledi. Lakin meblağların hala beklenen düzeyden yüksek olması niçiniyle, şu anda ithalatın daha cazip ve kolay olduğunu söyleyen besin sanayicileri, bugünlerde yurt dışıyla kontaklar yapmaya başladı. Türkiye’nin önde gelen şekerleme ve çikolata ihracatçı firmalarından Tayaş Gıda’nın İdare Konseyi Lider Yardımcısı Kazım Taycı, şeker tedarikindeki düşünceyi, dövizdeki geri çekilmeyle bir arada ithalatın devreye girmesi kararında aştıklarını deklare etti. Taycı, “İhracat yapmak üzere ithal şeker getirme sonucu aldık, siparişimizi verdik. Şekerin, fabrikadan çıkıp gemiyle biz gelme müddeti biraz uzun olacak. Şubatın ikinci yarısında teslim alacağız ancak şubat dahil, mart ve nisan aylarının şeker tedarikini yapmış olacağız. Üretim için önümüzü bu türlü gördük” dedi. Çuvalı 265 TL ile Türkşeker’in hala en cazip fiyatı sunduğunu lakin bu kanaldan kâfi eseri alamadıklarını vurgulayan Taycı, özel bölüm şeker meblağları ile ithalat sayılarını ise şöyleki deklare etti: “Şu anda ithal şekerin her şey dahil depomuza teslim ton fiyatı 600 dolar. 50 kilogramlık çuval fiyatı ise dolar kurunu 11.30’dan alırsak 345 TL’ye geliyor. Özel kesim fiyatları ise çuvalda 410-425 TL bandında. Yani ithalat şu anda daha cazip hale geldi.” Pekala şeker nereden ithal ediliyor? Taycı, son yapmış oldukları mutabakatla şekerin Fas’tan geldiğini söylüyor ve ekliyor: “Genellikle Fas, Cezayir, hayli az bir ölçü Ukrayna ve vakit zaman Fransa’dan gelir.”

‘Yüzde 25-30’luk makas geri gelebilir’

Kazım Taycı, besin endüstrisinde faaliyet gösteren üreticilerin, son bir yıldır şeker ithalatı yapmadığını söylemiş oldu. Bunun niçininin de, yurt ortasındaki fiyatların daha cazip olmasından kaynakladığını açıklayan Taycı, “Türkiye’de uzun senelerdan beri yurt ortasındaki şeker meblağları dünya borsasının daima üzerindeydi. Her vakit ithal şekerle yurtiçi şeker fiyatı içinde yüzde 25-30’luk makas vardı. İthalat daha uygundu. Lakin son bir yıldır birinci kez Türkiye şeker fabrikalarının meblağları, ithal şekerin altına düşmüştü. Piyasayı regüle etme emelli fiyatlar üzerinde bir baskı vardı. Ama, döviz kurundaki artışla birlikte yurt içi meblağları bir daha epeyce yükseldi. Ben bu yüzde 30’luk makasın bir daha devrede olacağını düşünüyorum. Yani ithalat daha uygun olacak.”

Göksu: Fiyatlarda gevşeme bekliyoruz

Seyidoğlu Besin Genel Müdürü ve beraberinde Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lider Yardımcısı olan Mehmet Göksu da, üretim için şeker ithalatına başladıklarını deklare etti. Devlet fabrikalarında çuval fiyatı 265 TL olan şekerin hala 15 günde bir kamyon verildiğini söyleyen Göksu, “Her üreticiye 15 günde 1 kamyon şeker veriliyor şu anda. 1 kamyonda 26 ton şeker var. şüphesiz bu ölçü bize yetmiyor. Özellerde de fiyat yüksek. ötürüsıyla ithalat iç piyasaya göre daha mantıklı oldu” diyor. Geçen hafta 485 TL bandında olan özel kesim fiyatlarının düşmeye başladığını, iç piyasada ithalata yönelim artarsa düşecek olan talebe karşı fiyatların daha da aşağı çekilebileceğini belirten Göksu, “İhracat maksatlı ithalat yaptığımız için bu C kotası kapsamına giriyor. Devlet, C şekerine de bir kota veriyor. C şekeriyle ne kadar ihracat yaparsak ona göre kotamız var. Bu kapsamda üretim planlamamızı yapıyoruz” dedi.