Erkan ÇAKAN
DÜNYA Gazetesi ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin iş birliğiyle “Sanayide Maden Panelleri” toplantısının ikincisi “seramik” kesimi ile gerçekleştirildi. DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın yönettiği panelde, Türk seramik bölümünün dünyada kıymetli bir oyuncu olduğunun altı çizildi. Üretim ve ihracatıyla dünyada beşinci sırada olan dalın Avrupa’da da birinci üçte yer aldığı açıklandı.
Seramik kesiminin ihracattaki bu büyümeyi sürdürmesi için de hammadde tedarikinde sorun yaşamaması gerektiğinin altı çizildi. Dalın Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamına uygun dönüşüm stratejilerini geliştirmesi ve teknolojik atılımları dikkate almasının ehemmiyetine dikkat çekildi. Ayrıyeten kesimler ortası işbirliklerin derinleştirilmesi ve atık dönüşümü alanındaki faaliyetlerin geliştirilmesi iletisi verilirken dalın inovasyon külçeşidini daha da ileri taşımasına vurgu yapıldı.
Aydın Dinçer: Madencilikteki aksama tüm dalları tesirler
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Aydın Dinçer, seramik kesiminin önemli oranda büyüdüğünü ve hem ihracata birebir vakitte iç piyasaya kıymetli katkılar sunduğunu söylemiş oldu. Seramik kesiminde faaliyet gösteren şirketlerin yatırımlarını artırdığını tabir eden Dinçer, bu şirketlerin hammaddeyi yerli kaynaklardan temin etmek istediğini anlattı. Hammaddeyi yurtarasından tedarik edememeleri halinde ithal etmek zorunda kalacaklarına işaret eden Dinçer, “bu durumda yerli üreticiler hem iç piyasada birebir vakitte global pazarda rekabet güçlerini kaybederler” dedi. Madencilik kesiminin, seramik bölümünün hayli kıymetli bir paydaşı olduğunu söz eden Dinçer, şöyleki konuştu: “Madencilik bölümümüz de yaşanacak bir aksama gecikme tüm bölümleri etkileyeceği üzere seramik dalının ihracatını, üretimini olumsuz etkileyecek. Bunun yaşanmaması için de kendi hammaddemizden öz kaynaklarımızla eserlerimizi üretmeli ve bunu sürdürülebilir kılmalıyız. Yerli ve yeni kaynaklarımızı da keşfetmeli, bilhassa madencilik bölümünde arama faaliyetlerini hem hızlandırmalı birebir vakitte geliştirmeliyiz. bu biçimdece endüstride yapılacak yatırımların devreye girmesini sağlayacak hammadde tedarikini çözmüş olacağız. Şimdiden geleceğin yatırımları için yeni rezervler bulmalı ve süratli bir biçimde iktisada kazandırmalıyız.”
Ahmet Gümüşçü: Yerli hammadde kullanım oranı yüzde 95
Seramik, Cam ve Çimento Hammaddeleri Üreticileri Derneği (SERHAM) İdare Şurası Lideri Ahmet Gümüşçü de, madencilik konusunda son periyotta olumsuz algıların kelam konusu olduğuna değindi. Bu algıyı düzeltmek için hammaddeye dayalı tüm dalların işbirliği yapması gerektiğini anlatan Gümüşçü, “Özellikle madencilik alanında yaşanacak bir sorun tüm dalların etkilenmesine niye olacak” dedi. Türk seramik kesiminin seramik kaplama materyallerinde 500 milyon metrekare konseyi kapasiteye sahip olduğunu belirten Gümüşçü, “Seramik sıhhat gereçlerinde bu sayı, 20 milyon metrekare ve hammadde gereksinimi da 400 bin ton. bu vakitte kapasitenin tamamı kullanılıyor” diye konuştu. Seramik kesiminin 9 milyon ton hammadde gereksiniminin olduğunu kaydeden Gümüşçü, seramikte ana hammaddelerin kil ve feldspat, yerli hammadde kullanım oranının yüzde 95, geri kalan yüzde 5’lik hammaddenin ise ithal olduğunu anlatarak, “Kil ve feldspat ihracatımız 7,5 milyon ton. Bu yıl kesim 500 bin ton hammaddeyi ithal edecek” diye konuştu.
Şile 250 milyon ton kil rezervine sahip
Hammadde yataklarının Türkiye’de dağılımı hakkında da bilgi veren Gümüşçü, “Önemli kil yatakları Şile’de. Şile killeri en değerli hammadde kaynağı. Burası yaklaşık 250 milyon ton rezerve sahip. Afyon ve Konya’da da kıymetli kil rezervleri bulunuyor” dedi. Şirketlerin 2021 üretim planlamalarında Şile’de yaklaşık 2,5 milyon ton kili iç piyasa ve 500 bin tonu da ihracat için üreteceğini aktaran Gümüşçü, şöyleki devam etti: “Afyon’da 750 bin ton, Konya’da 500 bin ton kil üretimi gerçekleştirilecek. Şile’de ayrıyeten 560 milyon ton silis kumu yatakları bulunuyor ve çimento sanabir daha hammadde sağlıyor. Feldspat ise 320 milyon ton rezerve sahip ve dünyadaki en kaliteli ve en büyük rezerv. Bu yıl planlamaları ortasında yaklaşık 10 milyon ton üretim gerçekleştirilecek. 7.5 milyon ton ihraç edilecek, geriye kalan da iç piyasaya verilecek. Seramik bölümünün en az 60 yılını karşılayacak bir rezerv Türkiye’de bulunuyor.”
Karbon ayak izini azaltan atılımlar yapılacak
Dünyada endüstriyel hammadde tüketiminin 45 milyar ton olduğunu tabir eden Ahmet Gümüşçü, şöyleki konuştu: “2060 yılında bu sayının iki katına çıkacağı öngörülüyor. Endüstriyel hammaddeye muhtaçlık her geçen gün artıyor. Bu kapsamda kesimimiz kamu ve üniversite işbirlikleriyle araştırma yaparak rezervlerimizi nasıl daha fazla ve hakikat kullanırız ve 50-60 yıla nasıl yayarımı araştırmalıyız. Yeni yapılacak tesislerde Yeşil Mutabakat kapsamında yeni teknolojiler kullanılarak karbon ayak izini azaltan ataklar yapılmalı. AB firmalarıyla bilgi alışverişinde bulunup nasıl bir yol izlenileceği ve bu çerçevede atılacak adımlar belirlenmeli. Seramik üretim sürecinde ve ocaklarda çıkan atıkların geri kazanımı noktasında işbirlikler fazlaca değerli. Sürdürülebilirlik açısından kesimin gereksinimi olduğu kil ve feldspat, silis kumu üzere hammaddelerin olduğu bölgeler sanayi alanı üzere madencilik alanı olarak belirlenmeli.”
Hasan Pehlivan: COVID-19 öncesini yakaladık
Katma pahası yükselten dalların başında madencilik bölümünün geldiğini belirten VitrA Karo CEO’su Hasan Pehlivan, “Türkiye maden rezervleri bakımından dünyanın güçlü ülkeleri içinde yer alıyor. Bu zenginliği yanlışsız kullanan bölümlerin başında da seramik bölümü geliyor. Hammaddeyi uygun kullanan seramik dalı dünyada 5. sırada yer alıyor. Avrupa’da ise 3. sırada bulunuyor. 2020’de ihracatta 20 yılın en güzel performansı sergilendi ve dolar bazında yüzde 15 büyüme oldu. Bu yılın birinci üç ayında da yüzde 25, birinci beş ayda da yüzde 40 üzere bir büyüme kaydetti ve COVID-19 öncesini yakalamış oldu” dedi. Seramik bölümünün ihracattaki bu büyümeyi sürdürmesi için de hammadde tedarikinde sorun yaşamaması gerektiğinin altını çizen Pehlivan, “Hammadde fazlaca kritik bir rol oynuyor. İhracat pazarımızı yüklü olarak AB ülkeleri oluşturuyor. Kuzey Amerika ülkeleri de bir öbür değerli pazarımız” dedi.
Yeni yatırım daha fazla hammadde demek
Kesim büyümesiyle bir arada gereksinimlerin da ortaya çıktığını tabir eden Pehlivan, büyümenin olduğu periyotta şirketlerin önemli yatırımlara gittiğini vurguladı. Bilhassa yeni sınır yatırımları ve kapasite artışına yönelik yatırımların devreye alındığını vurgulayan Pehlivan, “Şirketler yeni sınır yatırımını bir senede devreye alıyor. Bu yatırımla birlikte hammaddenin de birebir süratle sağlanması gerekiyor. Bunun için de hammaddenin süratli bir biçimde etraf hassasiyeti göz önüne alınarak iktisada kazandırılması gerekiyor. Bölümde ithal edilen hammaddenin yurtarasında karşılanması için de seramik ile madencilik bölümünün endüstriel işbirliğine gereksinim var” diye konuştu.
Yeşil Mutabakat yaptırımlarından 2026 yılına kadar muaf tutulacak
Bilhassa Avrupa Yeşil Mutabakatı Mevzuatı kapsamında teşebbüslerde bulunduklarını söz eden Hasan Pehlivan, seramik bölümünün öbür dallara nazaran karbon ayak izinin daha düşük olduğunu söz etti. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın taslak metinlerinin hazırlandığını lisana getiren Pehlivan şunları söylemiş oldu:
“Seramik bölümü, Yeşil Mutabakat yaptırımlarından 2026 yılına kadar muaf tutulacak. Buna fazlaca sevinmemeliyiz. Şayet yeşil ve döngüsel üretime geçmez isek 2026 yılından daha sonra karımızın yüzde 5’ini kaybedebiliriz. Bunun için de şimdiden çalışmalara başlamalıyız. Artan kentsel atıkların geri kazanımı ortasında inovasyon çalışmaları yapılmalı. İnovasyon kültürü seramik kesiminde yayılmalı. İspanya’da bir firma inovasyon ile kentsel atıklardan mutfak tezgahları yapıyor. Bizim kesimimiz de değişik materyalleri kıymetlendirmeli.”
Maden bölümünde ulaşım maliyetlerinin fazlaca fazla olduğunu söz eden Hasan Pehlivan, “Madenle üretim alanının birbirinden uzak olması daha fazla güç tüketimi demek, bu da karbon ayak izini artıran bir öge. Yeşil Mutabakat ile bir arada bu üzere ögeler AB’li firmaların tedarikçisini değiştirmesiyle sonuçlanabiliyor. Şimdiden çalışmalara başlamalı ve karbon ayak izimizi azaltacak tedbirler almalıyız” dedi.
Atık dönüşüm faaliyetleriyle döngüsel iktisat sağlanmalı
Gazetemiz İdare Heyeti Lideri Hakan Güldağ ise iki paydaş kesimin yeni yol haritası belirleyebileceğini ve stratejik atılımlar geliştirebileceğine dikkat çekti. Türk seramik dalının dünya ve Avrupa’daki sıralamasına vurgu yapan Güldağ, bölümün bu açıdan fazlaca kıymetli bir pozisyonda olduğunu vurguladı. Bilhassa Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında ekonomik açıdan en çok etkilenecek bölümlerin demir-çelik, cam ve çimento, seramik olduğunu belirten Güldağ, “Yüksek güç kullanan bölümler Yeşil Mutabakat’tan daha hayli etkilenecek. Bu kapsamda kesimin bu alandaki dönüşümü ve teknolojik atılımları dikkate alarak yapması fazlaca kıymetli. Ayrıyeten kesimler ortası işbirliklerin derinleştirilmesi yaygınlaşması gerekiyor. Atık dönüşümü alanında faaliyetler geliştirilerek döngüsel iktisat sağlanmalı. Bölümlerimizde inovasyon külçeşidini daha da ileri taşımalıyız” dedi.
Son 10 yılda arama müsaadeleri yüzde 84 düştü
Son devirlerde bilhassa maden arama izinlerinde büyük düşüşler yaşandığını lisana getiren Aydın Dinçer, “Son 10 yılda arama müsaadeleri yüzde 84 düşüş kelam konusu. İşletme ruhsatlarında ise yüzde 14 düşüş var. Bilhassa çevreci madencilik geliştirilmeli ve sürdürülebilir üretim yapılmalı. Fakat tüm madenciliğin reddi üzere kamuoyunda algı oluşturulursa bu biçimde tüm endüstrimiz fazlaca büyük bir çıkmaza girecek” dedi. Son periyotta maden yatırımcısının mevzuatlardaki arama ve işletme müsaadelerinin uzun sürmesinden dolayı yatırımlardan kaçındığına dikkat çeken Dinçer, “Bu durumda gelecekteki yatırımların hammaddesini sağlayacak rezervlerin aramasından vazgeçmişiz. Dalın geleceği açısından telaş verici. Maden bölümü endüstriye önemli katkılar sağlıyor. Mevzuatlarda değişiklik yapılmalı ve kesimin önündeki maniler kaldırılmalı. Orman ve arazi kullanım izinlerinde süratli aksiyon almak gerekiyor. ötürüsıyla bu bahislerin tahlile kavuşturulmasını umuyoruz. Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı son periyotta bu alanda önemli adımlar atıyor. Lakin orman müsaadeleri sürecinde kesimde tıkanıklar da yaşanıyor” sözlerini kullandı. Türkiye endüstrisinin yapılan ve yapılacak yeni yatırımlarının hammaddesinin sağlanması için kapasitenin artırılması gerektiğini belirten Aydın Dinçer, müsaade süreçlerinde yaşanacak aksama tüm kesimlerdeki yatırımları etkileyeceğine dikkat çekti. Hammadde meblağlarının yüksek seyretmesini girdi maliyetlerinin artmasıyla oluştuğunu söz eden Dinçer, “Akaryakıt maliyetlerinin yükselmesi, müsaade bedelleri, arazi tahsis oranlarının yüksek olması girdi maliyetlerini daha da artırıyor. Ayrıyeten dünyada hammaddeye talep arttı ve üretimde istenilen düzeylere gelmeyince bu da meblağları üst çeken başka bir öge oldu. Önümüzdeki süreçte meblağların daha stabil olacağını öngörüyoruz” diye konuştu.
ABD-Çin ticaret savaşları dal ihracatını olumlu etkiledi
Seramik ihracatındaki büyümeye dikkat çeken Hasan Pehlivan, “Salgınla birlikte insanların meskende daha fazlaca vakit geçirmesi, renovasyon piyasasının açılmasına niye oldu. Beşerler meskenlerinde bir dizi değişikliklere giderek bu alanda tüketimi artırdı. Ertelenen inşaatların bu vakitte devreye girmesi dalın büyümesinde değerli rol oynadı. ABD ve AB’nin inşaat endüstrinde istihdamı süratlice artırmak ismine yapılan dayanaklar bölümümüzü müspet ayrışmasını sağladı. Bir başka niye ise ABD-Çin ticaret savaşları kararında Çin mamüllerine getirilen vergiler talebin ülkemize, İspanya ve İtalya’ya yönelmesine niye oldu. ABD’ye ihracat oranımız yükseliyor” dedi.
Atıkların seyahat kazanımı
Maden dalında atıkların geri kazanımında son senelerda ilerleme kaydedildiğini belirten Aydın Dinçer, “Bor üretimi sırasında oluşan atıklardan lityum üretilmesi üzere örnekleri verebiliriz. Yeşil Mutabakatın uygulanması noktasında da madencilik kesimi kritik role sahip. Bilhassa yenilenebilir güç hissesinin arttırılması kelam konusu. Bu alanda rüzgar ve güneş gücünde kullanılacak panel ve türbinlerin imali madenlere bağlı. Yenilenebilir güce geçiş ortasında madenlere muhtaçlık daha fazla olacak. Elektrikli araçların kullanması artarken otomobillerin bataryaları için de lityumun kullanılması gerekiyor. Tam manasıyla yeşil dönüşüm için her alanında madenciliğe gereksinim bugünden daha fazla olacak” dedi. Maden alanlarının rehabilite edilmesinin ehemmiyetine değinen Dinçer, evvelden maden çıkartılan alanların rehabilite edilerek zeytin ağaçlarının dikildiğini de söylemiş oldu.
Fazilet Çenesiz: İhracatta yüzde 82 katma bedel yaratıyor
Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Eserleri İhracatçılar Birliği İdare Konseyi Lideri Fazilet Çenesiz, “Seramik kesimi ihracatta yüzde 82 katma kıymet yaratıyor. Her 100 dolarlık ihracatın 82 doları ülkemizde kalıyor. Yerli katma paha oranı yüksek bir kesimiz. Her yıl büyüyen bölümümüz global pazarda da rekabet gücünü artırıyor” dedi.
Seramik üretiminde İspanya ve İtalya’nın da kuvvetli olduğunu belirten Çenesiz, “Bu iki ülke her yıl seramik dalı yatırımlarını artırıyor. Ülkemizde yerli katma kıymet yaratan bu bölümün daha da geliştirilmesi ve ihracatta büyümesi değerli. Biroldukça şirketimiz yatırımlarını tamamladı. Kapasite artışlarına gidildi. Bu da daha epey hammadde muhtaçlığını doğuruyor. Bu kapsamda mevcut hammaddelerimizi daha hayli verimli kullanmamız ve yeni hammadde kaynaklarını bulmamızı zorunlu hale getiriyor. Hammaddecinin sorunu bizim meselemiz. Bu çerçevede kamu müsaade süreçlerinin uzun sürmesi bölümün önünde mani teşkil ediyor. Hammaddecinin yaşadığı vakit kaybı dallarımıza yansıyor. Üretimde sürdürülebilirlik için kesinlikle mevzuat değişimlerine gereksinim var” dedi
Rezervler kullanılabilir hale getirilmeli
Seramik bölümünde birçok firmanın kendi atıklarını değerlendirdiğini tabir eden Fazilet Çenesiz, döngüsel iktisat kapsamında teknolojilerini yenilediğini belirtti. Kesimde rezervlerin tüketimi noktasında hakikat kullanmasın kıymetine dikkat çeken Çenesiz, “20 yıl evvel beğenmediğimiz hammaddeyi artık kullanıyoruz. Bundan 20 yıl daha sonrada artık berbat dediğimiz hammaddeyi kullanacağız. Dolaysıyla bir an evvel rezervlerimizi kullanılacak hale getirmeliyiz. Kesimi temsil eden dernek ve federasyonlar olarak bir arada hareket edip bugün için rezerv olarak görülmeyen yapıları Ar-Ge çalışmalarıyla kullanılabilir hale getirmeliyiz” dedi. Avrupa Yeşil Mutabakat kapsamında AB’li seramik firmalarına uygulanan prosedürün Türk firmalarına da motamot uygulanması gerektiğini belirten Çenesiz, “Bu süreci birlikte yönetmeliyiz. Bu alanda muhakkak bir geçiş periyodu olacak. Ayrıyeten Türk firmalarının tesisleri AB’li firmaların tesislerine göre daha yeni ve çağdaş. Biz tesislerimizi sonrasındasında kurduk. Şirketlerimiz gerekli çalışmalarını yaparak karbon ayak izini azaltacak teknolojileri devreye alıyor” diye konuştu.
DÜNYA Gazetesi ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği’nin iş birliğiyle “Sanayide Maden Panelleri” toplantısının ikincisi “seramik” kesimi ile gerçekleştirildi. DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar’ın yönettiği panelde, Türk seramik bölümünün dünyada kıymetli bir oyuncu olduğunun altı çizildi. Üretim ve ihracatıyla dünyada beşinci sırada olan dalın Avrupa’da da birinci üçte yer aldığı açıklandı.
Seramik kesiminin ihracattaki bu büyümeyi sürdürmesi için de hammadde tedarikinde sorun yaşamaması gerektiğinin altı çizildi. Dalın Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamına uygun dönüşüm stratejilerini geliştirmesi ve teknolojik atılımları dikkate almasının ehemmiyetine dikkat çekildi. Ayrıyeten kesimler ortası işbirliklerin derinleştirilmesi ve atık dönüşümü alanındaki faaliyetlerin geliştirilmesi iletisi verilirken dalın inovasyon külçeşidini daha da ileri taşımasına vurgu yapıldı.
Aydın Dinçer: Madencilikteki aksama tüm dalları tesirler
İstanbul Maden İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Aydın Dinçer, seramik kesiminin önemli oranda büyüdüğünü ve hem ihracata birebir vakitte iç piyasaya kıymetli katkılar sunduğunu söylemiş oldu. Seramik kesiminde faaliyet gösteren şirketlerin yatırımlarını artırdığını tabir eden Dinçer, bu şirketlerin hammaddeyi yerli kaynaklardan temin etmek istediğini anlattı. Hammaddeyi yurtarasından tedarik edememeleri halinde ithal etmek zorunda kalacaklarına işaret eden Dinçer, “bu durumda yerli üreticiler hem iç piyasada birebir vakitte global pazarda rekabet güçlerini kaybederler” dedi. Madencilik kesiminin, seramik bölümünün hayli kıymetli bir paydaşı olduğunu söz eden Dinçer, şöyleki konuştu: “Madencilik bölümümüz de yaşanacak bir aksama gecikme tüm bölümleri etkileyeceği üzere seramik dalının ihracatını, üretimini olumsuz etkileyecek. Bunun yaşanmaması için de kendi hammaddemizden öz kaynaklarımızla eserlerimizi üretmeli ve bunu sürdürülebilir kılmalıyız. Yerli ve yeni kaynaklarımızı da keşfetmeli, bilhassa madencilik bölümünde arama faaliyetlerini hem hızlandırmalı birebir vakitte geliştirmeliyiz. bu biçimdece endüstride yapılacak yatırımların devreye girmesini sağlayacak hammadde tedarikini çözmüş olacağız. Şimdiden geleceğin yatırımları için yeni rezervler bulmalı ve süratli bir biçimde iktisada kazandırmalıyız.”
Ahmet Gümüşçü: Yerli hammadde kullanım oranı yüzde 95
Seramik, Cam ve Çimento Hammaddeleri Üreticileri Derneği (SERHAM) İdare Şurası Lideri Ahmet Gümüşçü de, madencilik konusunda son periyotta olumsuz algıların kelam konusu olduğuna değindi. Bu algıyı düzeltmek için hammaddeye dayalı tüm dalların işbirliği yapması gerektiğini anlatan Gümüşçü, “Özellikle madencilik alanında yaşanacak bir sorun tüm dalların etkilenmesine niye olacak” dedi. Türk seramik kesiminin seramik kaplama materyallerinde 500 milyon metrekare konseyi kapasiteye sahip olduğunu belirten Gümüşçü, “Seramik sıhhat gereçlerinde bu sayı, 20 milyon metrekare ve hammadde gereksinimi da 400 bin ton. bu vakitte kapasitenin tamamı kullanılıyor” diye konuştu. Seramik kesiminin 9 milyon ton hammadde gereksiniminin olduğunu kaydeden Gümüşçü, seramikte ana hammaddelerin kil ve feldspat, yerli hammadde kullanım oranının yüzde 95, geri kalan yüzde 5’lik hammaddenin ise ithal olduğunu anlatarak, “Kil ve feldspat ihracatımız 7,5 milyon ton. Bu yıl kesim 500 bin ton hammaddeyi ithal edecek” diye konuştu.
Şile 250 milyon ton kil rezervine sahip
Hammadde yataklarının Türkiye’de dağılımı hakkında da bilgi veren Gümüşçü, “Önemli kil yatakları Şile’de. Şile killeri en değerli hammadde kaynağı. Burası yaklaşık 250 milyon ton rezerve sahip. Afyon ve Konya’da da kıymetli kil rezervleri bulunuyor” dedi. Şirketlerin 2021 üretim planlamalarında Şile’de yaklaşık 2,5 milyon ton kili iç piyasa ve 500 bin tonu da ihracat için üreteceğini aktaran Gümüşçü, şöyleki devam etti: “Afyon’da 750 bin ton, Konya’da 500 bin ton kil üretimi gerçekleştirilecek. Şile’de ayrıyeten 560 milyon ton silis kumu yatakları bulunuyor ve çimento sanabir daha hammadde sağlıyor. Feldspat ise 320 milyon ton rezerve sahip ve dünyadaki en kaliteli ve en büyük rezerv. Bu yıl planlamaları ortasında yaklaşık 10 milyon ton üretim gerçekleştirilecek. 7.5 milyon ton ihraç edilecek, geriye kalan da iç piyasaya verilecek. Seramik bölümünün en az 60 yılını karşılayacak bir rezerv Türkiye’de bulunuyor.”
Karbon ayak izini azaltan atılımlar yapılacak
Dünyada endüstriyel hammadde tüketiminin 45 milyar ton olduğunu tabir eden Ahmet Gümüşçü, şöyleki konuştu: “2060 yılında bu sayının iki katına çıkacağı öngörülüyor. Endüstriyel hammaddeye muhtaçlık her geçen gün artıyor. Bu kapsamda kesimimiz kamu ve üniversite işbirlikleriyle araştırma yaparak rezervlerimizi nasıl daha fazla ve hakikat kullanırız ve 50-60 yıla nasıl yayarımı araştırmalıyız. Yeni yapılacak tesislerde Yeşil Mutabakat kapsamında yeni teknolojiler kullanılarak karbon ayak izini azaltan ataklar yapılmalı. AB firmalarıyla bilgi alışverişinde bulunup nasıl bir yol izlenileceği ve bu çerçevede atılacak adımlar belirlenmeli. Seramik üretim sürecinde ve ocaklarda çıkan atıkların geri kazanımı noktasında işbirlikler fazlaca değerli. Sürdürülebilirlik açısından kesimin gereksinimi olduğu kil ve feldspat, silis kumu üzere hammaddelerin olduğu bölgeler sanayi alanı üzere madencilik alanı olarak belirlenmeli.”
Hasan Pehlivan: COVID-19 öncesini yakaladık
Katma pahası yükselten dalların başında madencilik bölümünün geldiğini belirten VitrA Karo CEO’su Hasan Pehlivan, “Türkiye maden rezervleri bakımından dünyanın güçlü ülkeleri içinde yer alıyor. Bu zenginliği yanlışsız kullanan bölümlerin başında da seramik bölümü geliyor. Hammaddeyi uygun kullanan seramik dalı dünyada 5. sırada yer alıyor. Avrupa’da ise 3. sırada bulunuyor. 2020’de ihracatta 20 yılın en güzel performansı sergilendi ve dolar bazında yüzde 15 büyüme oldu. Bu yılın birinci üç ayında da yüzde 25, birinci beş ayda da yüzde 40 üzere bir büyüme kaydetti ve COVID-19 öncesini yakalamış oldu” dedi. Seramik bölümünün ihracattaki bu büyümeyi sürdürmesi için de hammadde tedarikinde sorun yaşamaması gerektiğinin altını çizen Pehlivan, “Hammadde fazlaca kritik bir rol oynuyor. İhracat pazarımızı yüklü olarak AB ülkeleri oluşturuyor. Kuzey Amerika ülkeleri de bir öbür değerli pazarımız” dedi.
Yeni yatırım daha fazla hammadde demek
Kesim büyümesiyle bir arada gereksinimlerin da ortaya çıktığını tabir eden Pehlivan, büyümenin olduğu periyotta şirketlerin önemli yatırımlara gittiğini vurguladı. Bilhassa yeni sınır yatırımları ve kapasite artışına yönelik yatırımların devreye alındığını vurgulayan Pehlivan, “Şirketler yeni sınır yatırımını bir senede devreye alıyor. Bu yatırımla birlikte hammaddenin de birebir süratle sağlanması gerekiyor. Bunun için de hammaddenin süratli bir biçimde etraf hassasiyeti göz önüne alınarak iktisada kazandırılması gerekiyor. Bölümde ithal edilen hammaddenin yurtarasında karşılanması için de seramik ile madencilik bölümünün endüstriel işbirliğine gereksinim var” diye konuştu.
Yeşil Mutabakat yaptırımlarından 2026 yılına kadar muaf tutulacak
Bilhassa Avrupa Yeşil Mutabakatı Mevzuatı kapsamında teşebbüslerde bulunduklarını söz eden Hasan Pehlivan, seramik bölümünün öbür dallara nazaran karbon ayak izinin daha düşük olduğunu söz etti. Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın taslak metinlerinin hazırlandığını lisana getiren Pehlivan şunları söylemiş oldu:
“Seramik bölümü, Yeşil Mutabakat yaptırımlarından 2026 yılına kadar muaf tutulacak. Buna fazlaca sevinmemeliyiz. Şayet yeşil ve döngüsel üretime geçmez isek 2026 yılından daha sonra karımızın yüzde 5’ini kaybedebiliriz. Bunun için de şimdiden çalışmalara başlamalıyız. Artan kentsel atıkların geri kazanımı ortasında inovasyon çalışmaları yapılmalı. İnovasyon kültürü seramik kesiminde yayılmalı. İspanya’da bir firma inovasyon ile kentsel atıklardan mutfak tezgahları yapıyor. Bizim kesimimiz de değişik materyalleri kıymetlendirmeli.”
Maden bölümünde ulaşım maliyetlerinin fazlaca fazla olduğunu söz eden Hasan Pehlivan, “Madenle üretim alanının birbirinden uzak olması daha fazla güç tüketimi demek, bu da karbon ayak izini artıran bir öge. Yeşil Mutabakat ile bir arada bu üzere ögeler AB’li firmaların tedarikçisini değiştirmesiyle sonuçlanabiliyor. Şimdiden çalışmalara başlamalı ve karbon ayak izimizi azaltacak tedbirler almalıyız” dedi.
Atık dönüşüm faaliyetleriyle döngüsel iktisat sağlanmalı
Gazetemiz İdare Heyeti Lideri Hakan Güldağ ise iki paydaş kesimin yeni yol haritası belirleyebileceğini ve stratejik atılımlar geliştirebileceğine dikkat çekti. Türk seramik dalının dünya ve Avrupa’daki sıralamasına vurgu yapan Güldağ, bölümün bu açıdan fazlaca kıymetli bir pozisyonda olduğunu vurguladı. Bilhassa Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında ekonomik açıdan en çok etkilenecek bölümlerin demir-çelik, cam ve çimento, seramik olduğunu belirten Güldağ, “Yüksek güç kullanan bölümler Yeşil Mutabakat’tan daha hayli etkilenecek. Bu kapsamda kesimin bu alandaki dönüşümü ve teknolojik atılımları dikkate alarak yapması fazlaca kıymetli. Ayrıyeten kesimler ortası işbirliklerin derinleştirilmesi yaygınlaşması gerekiyor. Atık dönüşümü alanında faaliyetler geliştirilerek döngüsel iktisat sağlanmalı. Bölümlerimizde inovasyon külçeşidini daha da ileri taşımalıyız” dedi.
Son 10 yılda arama müsaadeleri yüzde 84 düştü
Son devirlerde bilhassa maden arama izinlerinde büyük düşüşler yaşandığını lisana getiren Aydın Dinçer, “Son 10 yılda arama müsaadeleri yüzde 84 düşüş kelam konusu. İşletme ruhsatlarında ise yüzde 14 düşüş var. Bilhassa çevreci madencilik geliştirilmeli ve sürdürülebilir üretim yapılmalı. Fakat tüm madenciliğin reddi üzere kamuoyunda algı oluşturulursa bu biçimde tüm endüstrimiz fazlaca büyük bir çıkmaza girecek” dedi. Son periyotta maden yatırımcısının mevzuatlardaki arama ve işletme müsaadelerinin uzun sürmesinden dolayı yatırımlardan kaçındığına dikkat çeken Dinçer, “Bu durumda gelecekteki yatırımların hammaddesini sağlayacak rezervlerin aramasından vazgeçmişiz. Dalın geleceği açısından telaş verici. Maden bölümü endüstriye önemli katkılar sağlıyor. Mevzuatlarda değişiklik yapılmalı ve kesimin önündeki maniler kaldırılmalı. Orman ve arazi kullanım izinlerinde süratli aksiyon almak gerekiyor. ötürüsıyla bu bahislerin tahlile kavuşturulmasını umuyoruz. Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı son periyotta bu alanda önemli adımlar atıyor. Lakin orman müsaadeleri sürecinde kesimde tıkanıklar da yaşanıyor” sözlerini kullandı. Türkiye endüstrisinin yapılan ve yapılacak yeni yatırımlarının hammaddesinin sağlanması için kapasitenin artırılması gerektiğini belirten Aydın Dinçer, müsaade süreçlerinde yaşanacak aksama tüm kesimlerdeki yatırımları etkileyeceğine dikkat çekti. Hammadde meblağlarının yüksek seyretmesini girdi maliyetlerinin artmasıyla oluştuğunu söz eden Dinçer, “Akaryakıt maliyetlerinin yükselmesi, müsaade bedelleri, arazi tahsis oranlarının yüksek olması girdi maliyetlerini daha da artırıyor. Ayrıyeten dünyada hammaddeye talep arttı ve üretimde istenilen düzeylere gelmeyince bu da meblağları üst çeken başka bir öge oldu. Önümüzdeki süreçte meblağların daha stabil olacağını öngörüyoruz” diye konuştu.
ABD-Çin ticaret savaşları dal ihracatını olumlu etkiledi
Seramik ihracatındaki büyümeye dikkat çeken Hasan Pehlivan, “Salgınla birlikte insanların meskende daha fazlaca vakit geçirmesi, renovasyon piyasasının açılmasına niye oldu. Beşerler meskenlerinde bir dizi değişikliklere giderek bu alanda tüketimi artırdı. Ertelenen inşaatların bu vakitte devreye girmesi dalın büyümesinde değerli rol oynadı. ABD ve AB’nin inşaat endüstrinde istihdamı süratlice artırmak ismine yapılan dayanaklar bölümümüzü müspet ayrışmasını sağladı. Bir başka niye ise ABD-Çin ticaret savaşları kararında Çin mamüllerine getirilen vergiler talebin ülkemize, İspanya ve İtalya’ya yönelmesine niye oldu. ABD’ye ihracat oranımız yükseliyor” dedi.
Atıkların seyahat kazanımı
Maden dalında atıkların geri kazanımında son senelerda ilerleme kaydedildiğini belirten Aydın Dinçer, “Bor üretimi sırasında oluşan atıklardan lityum üretilmesi üzere örnekleri verebiliriz. Yeşil Mutabakatın uygulanması noktasında da madencilik kesimi kritik role sahip. Bilhassa yenilenebilir güç hissesinin arttırılması kelam konusu. Bu alanda rüzgar ve güneş gücünde kullanılacak panel ve türbinlerin imali madenlere bağlı. Yenilenebilir güce geçiş ortasında madenlere muhtaçlık daha fazla olacak. Elektrikli araçların kullanması artarken otomobillerin bataryaları için de lityumun kullanılması gerekiyor. Tam manasıyla yeşil dönüşüm için her alanında madenciliğe gereksinim bugünden daha fazla olacak” dedi. Maden alanlarının rehabilite edilmesinin ehemmiyetine değinen Dinçer, evvelden maden çıkartılan alanların rehabilite edilerek zeytin ağaçlarının dikildiğini de söylemiş oldu.
Fazilet Çenesiz: İhracatta yüzde 82 katma bedel yaratıyor
Çimento, Cam, Seramik ve Toprak Eserleri İhracatçılar Birliği İdare Konseyi Lideri Fazilet Çenesiz, “Seramik kesimi ihracatta yüzde 82 katma kıymet yaratıyor. Her 100 dolarlık ihracatın 82 doları ülkemizde kalıyor. Yerli katma paha oranı yüksek bir kesimiz. Her yıl büyüyen bölümümüz global pazarda da rekabet gücünü artırıyor” dedi.
Seramik üretiminde İspanya ve İtalya’nın da kuvvetli olduğunu belirten Çenesiz, “Bu iki ülke her yıl seramik dalı yatırımlarını artırıyor. Ülkemizde yerli katma kıymet yaratan bu bölümün daha da geliştirilmesi ve ihracatta büyümesi değerli. Biroldukça şirketimiz yatırımlarını tamamladı. Kapasite artışlarına gidildi. Bu da daha epey hammadde muhtaçlığını doğuruyor. Bu kapsamda mevcut hammaddelerimizi daha hayli verimli kullanmamız ve yeni hammadde kaynaklarını bulmamızı zorunlu hale getiriyor. Hammaddecinin sorunu bizim meselemiz. Bu çerçevede kamu müsaade süreçlerinin uzun sürmesi bölümün önünde mani teşkil ediyor. Hammaddecinin yaşadığı vakit kaybı dallarımıza yansıyor. Üretimde sürdürülebilirlik için kesinlikle mevzuat değişimlerine gereksinim var” dedi
Rezervler kullanılabilir hale getirilmeli
Seramik bölümünde birçok firmanın kendi atıklarını değerlendirdiğini tabir eden Fazilet Çenesiz, döngüsel iktisat kapsamında teknolojilerini yenilediğini belirtti. Kesimde rezervlerin tüketimi noktasında hakikat kullanmasın kıymetine dikkat çeken Çenesiz, “20 yıl evvel beğenmediğimiz hammaddeyi artık kullanıyoruz. Bundan 20 yıl daha sonrada artık berbat dediğimiz hammaddeyi kullanacağız. Dolaysıyla bir an evvel rezervlerimizi kullanılacak hale getirmeliyiz. Kesimi temsil eden dernek ve federasyonlar olarak bir arada hareket edip bugün için rezerv olarak görülmeyen yapıları Ar-Ge çalışmalarıyla kullanılabilir hale getirmeliyiz” dedi. Avrupa Yeşil Mutabakat kapsamında AB’li seramik firmalarına uygulanan prosedürün Türk firmalarına da motamot uygulanması gerektiğini belirten Çenesiz, “Bu süreci birlikte yönetmeliyiz. Bu alanda muhakkak bir geçiş periyodu olacak. Ayrıyeten Türk firmalarının tesisleri AB’li firmaların tesislerine göre daha yeni ve çağdaş. Biz tesislerimizi sonrasındasında kurduk. Şirketlerimiz gerekli çalışmalarını yaparak karbon ayak izini azaltacak teknolojileri devreye alıyor” diye konuştu.