Sıra artık 79 Valide! TIP 1 diyabetli çocukların umudu
Mert İnan – Türkiye’de yaklaşık 20 bin Tip 1 diyabetli çocuk her gün nizamlı olarak şeker ölçümü yapmaya ve insülin hormonunu dışardan iğne ile almaya muhtaçlık duyuyor. Büyük kısmı okul çağındaki Tip 1 diyabetli çocuklar, gün içerisinde daima parmaklarını delmek, kan şekerlerini ölçerek, uygun dozda insülin tedavisi olmak zorunda. Okul önlerinde çocuklarının kan şekerlerini ölçmek ve insülin yapmak için saatlerce bekleyen velilerin yanı sıra, Tip 1 diyabetli çocukların da her gün onlarca kez parmaklarını delmek zorunda kalmaları ömürlerini olumsuz etkiliyor. halbukiki, çocukların ve ailelerin hayatını büyük ölçüde rahatlatacak bir sistem; cilt altına yerleştirilen sensör var. Fakat tüm davetlere karşın hala SGK kapsamına alınmış değil.
İKİ VALİLİK KARŞILIYOR
Tip 1 diyabetli çocukların parmaklarını delmeden, cilt altına yerleştirilen sensör yardımıyla günde 288 defa şeker seviyesi ölçümü yapılabilmesine imkan sağlayan aygıt için yalnızca Tokat ve Sivas Valiliği tarafınca örnek bir teşebbüs başlatılmış durumda. Her iki valilik, vilayetlerindeki diyabetli çocukların 1 yıllık sensör muhtaçlığını karşılama sonucu aldı. Emsal uygulamanın Kütahya ve Uşak’ta da gündeme gelmesi aileler için umut oldu.
Uzmanlar ise günümüzde tip 1 diyabetli çocuklar ile ailelerine yapılabilecek en büyük dayanağın, sensörlerin geri ödeme kapsamına alınması olduğunu söylerken, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Diyabetli Çocuklar Vakfı Lideri Prof. Dr. Şükrü Hatun ise Milliyet’e yaptığı açıklamada, “30 yıldır diyabetli çocukların tabibi olarak çalışan bir tabip olarak, sensörle glikoz izleminin yarattığı farkı her gün görüyorum ve ülkemizdeki çocukların bunlardan yoksun olmasından büyük hüzün duyuyorum. Diyabetin farkında olmak değerli ancak gerekeni yapmak daha kıymetli diye düşünüyorum. Başta SGK yetkilileri olmak üzere, ülkemizdeki sıhhat otoritelerinin çocukların ve ailelerinin sesine kulak vermesi gerekiyor” dedi.
PARMAKLAR DELİNİYOR
Tip 1 diyabet tedavisinde insülin hormonunun yerine konmasının hayati değere sahip olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Hatun, şu ayrıntıları paylaştı: “Tip 1 diyabetli çocuklarımızın her yemek öncesi 3 kere ve gece yatmadan evvel 1 sefer olmak üzere günde en az 4 defa verilecek insülin dozlarına karar vermek için glikoz seviyesini bilmek gerekir. Hatta kimi aileler, çocukların diyabet denetimi eksiksiz olsun diye hem yemek öncesi hem yemekten daha sonra kimi vakit günde 10-15 sefer çocuklarının parmaklarını delerek kan şekerlerini ölçerler. Ayrıyeten tip 1 diyabetlilerde glikoz kimi vakit beklenmedik biçimde düşer ve şuur kaybına yol açan şiddetli düşüklükler de olabilir. Bu durumu evvelinde bilmek, hiç şayet olmazsa çabucak glikozu ölçüp gereğini yapmak epeyce kıymetli. Son 10 yıldır sensör ismi verilen, doku sıvısından, her beş dakikada bir, günde 288 defa, daima glikoz ölçen sistemler kullanılmaya başlandı. Birfazlaca aile sensörler yardımıyla psikolojilerinin düzeldiğini, normalleşebildiklerini, gece alarmlar yardımıyla korkusuz uyuyabildiklerini, çocuklarını itimatla okula gönderebildiklerini, glikoz düşüklüğü ve buna bağlı bayılma kaygısından kurtulduklarını söylüyor.
ARTIK KENDİM DELİYORUM
Sensör gereksinimi duyan miniklerden biri de 9 yaşındaki E. E., “Her gün parmaklarımı delip, kanımdaki şeker seviyesinin ölçülmesi gerekiyor. Evvelce anne yahut babam ölçüm yaparken artık ben de parmak delmeyi öğrendim lakin bir daha de canım yanıyor. Parmaklarımı delmeden ölçüm yapacak aygıtlar olursa zorluk yaşamayız” dedi.
Mert İnan – Türkiye’de yaklaşık 20 bin Tip 1 diyabetli çocuk her gün nizamlı olarak şeker ölçümü yapmaya ve insülin hormonunu dışardan iğne ile almaya muhtaçlık duyuyor. Büyük kısmı okul çağındaki Tip 1 diyabetli çocuklar, gün içerisinde daima parmaklarını delmek, kan şekerlerini ölçerek, uygun dozda insülin tedavisi olmak zorunda. Okul önlerinde çocuklarının kan şekerlerini ölçmek ve insülin yapmak için saatlerce bekleyen velilerin yanı sıra, Tip 1 diyabetli çocukların da her gün onlarca kez parmaklarını delmek zorunda kalmaları ömürlerini olumsuz etkiliyor. halbukiki, çocukların ve ailelerin hayatını büyük ölçüde rahatlatacak bir sistem; cilt altına yerleştirilen sensör var. Fakat tüm davetlere karşın hala SGK kapsamına alınmış değil.
İKİ VALİLİK KARŞILIYOR
Tip 1 diyabetli çocukların parmaklarını delmeden, cilt altına yerleştirilen sensör yardımıyla günde 288 defa şeker seviyesi ölçümü yapılabilmesine imkan sağlayan aygıt için yalnızca Tokat ve Sivas Valiliği tarafınca örnek bir teşebbüs başlatılmış durumda. Her iki valilik, vilayetlerindeki diyabetli çocukların 1 yıllık sensör muhtaçlığını karşılama sonucu aldı. Emsal uygulamanın Kütahya ve Uşak’ta da gündeme gelmesi aileler için umut oldu.
Uzmanlar ise günümüzde tip 1 diyabetli çocuklar ile ailelerine yapılabilecek en büyük dayanağın, sensörlerin geri ödeme kapsamına alınması olduğunu söylerken, Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Diyabetli Çocuklar Vakfı Lideri Prof. Dr. Şükrü Hatun ise Milliyet’e yaptığı açıklamada, “30 yıldır diyabetli çocukların tabibi olarak çalışan bir tabip olarak, sensörle glikoz izleminin yarattığı farkı her gün görüyorum ve ülkemizdeki çocukların bunlardan yoksun olmasından büyük hüzün duyuyorum. Diyabetin farkında olmak değerli ancak gerekeni yapmak daha kıymetli diye düşünüyorum. Başta SGK yetkilileri olmak üzere, ülkemizdeki sıhhat otoritelerinin çocukların ve ailelerinin sesine kulak vermesi gerekiyor” dedi.
PARMAKLAR DELİNİYOR
Tip 1 diyabet tedavisinde insülin hormonunun yerine konmasının hayati değere sahip olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Hatun, şu ayrıntıları paylaştı: “Tip 1 diyabetli çocuklarımızın her yemek öncesi 3 kere ve gece yatmadan evvel 1 sefer olmak üzere günde en az 4 defa verilecek insülin dozlarına karar vermek için glikoz seviyesini bilmek gerekir. Hatta kimi aileler, çocukların diyabet denetimi eksiksiz olsun diye hem yemek öncesi hem yemekten daha sonra kimi vakit günde 10-15 sefer çocuklarının parmaklarını delerek kan şekerlerini ölçerler. Ayrıyeten tip 1 diyabetlilerde glikoz kimi vakit beklenmedik biçimde düşer ve şuur kaybına yol açan şiddetli düşüklükler de olabilir. Bu durumu evvelinde bilmek, hiç şayet olmazsa çabucak glikozu ölçüp gereğini yapmak epeyce kıymetli. Son 10 yıldır sensör ismi verilen, doku sıvısından, her beş dakikada bir, günde 288 defa, daima glikoz ölçen sistemler kullanılmaya başlandı. Birfazlaca aile sensörler yardımıyla psikolojilerinin düzeldiğini, normalleşebildiklerini, gece alarmlar yardımıyla korkusuz uyuyabildiklerini, çocuklarını itimatla okula gönderebildiklerini, glikoz düşüklüğü ve buna bağlı bayılma kaygısından kurtulduklarını söylüyor.
ARTIK KENDİM DELİYORUM
Sensör gereksinimi duyan miniklerden biri de 9 yaşındaki E. E., “Her gün parmaklarımı delip, kanımdaki şeker seviyesinin ölçülmesi gerekiyor. Evvelce anne yahut babam ölçüm yaparken artık ben de parmak delmeyi öğrendim lakin bir daha de canım yanıyor. Parmaklarımı delmeden ölçüm yapacak aygıtlar olursa zorluk yaşamayız” dedi.