‘Somut delil’ kuralı Meclis’ten geçti
Teklifin, kamuoyunda tartışma yaratan ve bayan örgütlerinin yansısını çeken cinsel istismar ve cinsel akın cürümlerinin da ortalarında bulunduğu “katalog kabahatlerden tutuklama” için, “somut delil” şartında değişikliğe gidilmedi. Buna göre, katalog kabahatlerde bir kişinin tutuklanabilmesi, güçlü hata kuşkusunun somut kanıtlara dayanmasına bağlı hale getirilecek. Kelam konusu 13. unsur üzerinde YETERLİ Parti’nin, “cinsel atak ve çocukların cinsel istismarı” hatalarında tutuklama önleminin uygulanabilmesi için somut kanıt aranmaması istikametindeki önergesi reddedildi. İki çocuğun yakınlarınca istismara uğradığı Elmalı davası daha sonrasında reaksiyonlar üzerine 13. hususta değişiklik olabileceği kulislere yansımış, AK Parti’nin, 13. unsurla ilgili değişiklik yapma konusunda formül arayışları gündeme gelmişti.
Yasanın getirdiği kimi düzenlemeler şu biçimde:
– Eşe karşı işlenen “kasten öldürme”, “kasten yaralama”, “eziyet” ve “kişiyi hürriyetinden mahrum kılma” hatalarında kabul edilen cezayı artırıcı niçinler, boşanılan eşi de kapsayacak.
– Zorla getirme sonucu; telefon, telgraf, faks, elektronik posta üzere bağlantı ayrıntılarının evrakta bulunması hâlinde bu araçlardan yararlanılmak suretiyle de şahide bildirilecek.
– Tutuklamaya, tutuklamanın devamına yahut bu bahisteki bir tahliye isteminin reddine ait hakim yahut mahkeme kararlarında, mevcut şartlara ek olarak isimli denetim uygulamasının yetersiz kalacağını gösteren kanıtlar de somut hadisede gösterilecek ve kararda yer alacak.
– Konutu terk etmeme yükümlülüğü şahsî hürriyeti sınırlama niçini sayılarak, bu yükümlülük altında geçen her iki gün, cezanın mahsubunda bir gün olarak dikkate alınacak.
– Şüphelinin isimli denetim yükümlülüğünün devamının gerekip gerekmeyeceği konusuna dört aylık aralıklarla karar verilecek. Ağır ceza mahkemesinin misyonuna girmeyen işlerde isimli denetim mühleti en hayli iki yıl olacak. Ağır ceza mahkemesinin vazifesine giren işlerde, isimli denetim mühleti en hayli üç yıl olacak.
‘MAĞDURLARIN ALEYHİNE İSTİSMARCININ LEHİNE’
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Yeni yargı paketindeki çocuk istismarı dahil birtakım katalog hatalarda tutuklama için güçlü hata kuşkusunun somut kanıtlara dayanması kuralı bayan dernekleri ve hukukçular tarafınca reaksiyonla karşılandı:
– Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü: “Türkiye’de bilhassa, taciz eden, istismar eden ve tecavüz edenlerle önemli zahmetler yaşadığımız bir müddetçte, ‘Biz somut kanıtı asayiş ve terör hatalarında kullanıyoruz’ deniliyor. Biz de diyoruz ki, bu hususun içerisinde şöyleki bir detayın yazılması gerekiyor, ‘Biz asayiş ve terör hatalarında somut kanıt istiyoruz. Ancak cinsel istismar, taciz, tecavüz üzere bilinmeyen alanlarla ve iki şahısla yapılan aksiyonlarda bu biçimde bir somut kanıta gereksinim yoktur. Mağdurun beyanı esastır’. Haliyle katalog kabahatlerde somut kanıt aranması bunun da önünü açtı. Somut kanıt koşulunun mağdurun aleyhine, istismarcıların lehine olacaktır.”
‘Kabul edilmez’
– Avukat Hülya Gülbahar: “Bu yapılan, yargı üzerinde bütün hatalarda ‘Mümkünse hiç tutuklama ve mahkumiyet vermeyin’ baskısı yaratmak emeliyle yapıldığı izlenimi veriyor. ‘hanımın beyanı esastır’ unsuruna karşı çıkan kesitin propagandalarının tesiri altında çıkartılan bir yasa olduğu izlenimi doğruyor. Her an TCK 103 ile çocuk istismarına af ile karşı karşıya kalabiliriz. Zira somut kanıt arama kriteri ile çocuk istismarcılarına af getirme iç içe geçen bir husus. Bundan daha sonra kimse cinsel kabahatlerden cezaevine giremeyecek.”
Teklifin, kamuoyunda tartışma yaratan ve bayan örgütlerinin yansısını çeken cinsel istismar ve cinsel akın cürümlerinin da ortalarında bulunduğu “katalog kabahatlerden tutuklama” için, “somut delil” şartında değişikliğe gidilmedi. Buna göre, katalog kabahatlerde bir kişinin tutuklanabilmesi, güçlü hata kuşkusunun somut kanıtlara dayanmasına bağlı hale getirilecek. Kelam konusu 13. unsur üzerinde YETERLİ Parti’nin, “cinsel atak ve çocukların cinsel istismarı” hatalarında tutuklama önleminin uygulanabilmesi için somut kanıt aranmaması istikametindeki önergesi reddedildi. İki çocuğun yakınlarınca istismara uğradığı Elmalı davası daha sonrasında reaksiyonlar üzerine 13. hususta değişiklik olabileceği kulislere yansımış, AK Parti’nin, 13. unsurla ilgili değişiklik yapma konusunda formül arayışları gündeme gelmişti.
Yasanın getirdiği kimi düzenlemeler şu biçimde:
– Eşe karşı işlenen “kasten öldürme”, “kasten yaralama”, “eziyet” ve “kişiyi hürriyetinden mahrum kılma” hatalarında kabul edilen cezayı artırıcı niçinler, boşanılan eşi de kapsayacak.
– Zorla getirme sonucu; telefon, telgraf, faks, elektronik posta üzere bağlantı ayrıntılarının evrakta bulunması hâlinde bu araçlardan yararlanılmak suretiyle de şahide bildirilecek.
– Tutuklamaya, tutuklamanın devamına yahut bu bahisteki bir tahliye isteminin reddine ait hakim yahut mahkeme kararlarında, mevcut şartlara ek olarak isimli denetim uygulamasının yetersiz kalacağını gösteren kanıtlar de somut hadisede gösterilecek ve kararda yer alacak.
– Konutu terk etmeme yükümlülüğü şahsî hürriyeti sınırlama niçini sayılarak, bu yükümlülük altında geçen her iki gün, cezanın mahsubunda bir gün olarak dikkate alınacak.
– Şüphelinin isimli denetim yükümlülüğünün devamının gerekip gerekmeyeceği konusuna dört aylık aralıklarla karar verilecek. Ağır ceza mahkemesinin misyonuna girmeyen işlerde isimli denetim mühleti en hayli iki yıl olacak. Ağır ceza mahkemesinin vazifesine giren işlerde, isimli denetim mühleti en hayli üç yıl olacak.
‘MAĞDURLARIN ALEYHİNE İSTİSMARCININ LEHİNE’
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul – Yeni yargı paketindeki çocuk istismarı dahil birtakım katalog hatalarda tutuklama için güçlü hata kuşkusunun somut kanıtlara dayanması kuralı bayan dernekleri ve hukukçular tarafınca reaksiyonla karşılandı:
– Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü: “Türkiye’de bilhassa, taciz eden, istismar eden ve tecavüz edenlerle önemli zahmetler yaşadığımız bir müddetçte, ‘Biz somut kanıtı asayiş ve terör hatalarında kullanıyoruz’ deniliyor. Biz de diyoruz ki, bu hususun içerisinde şöyleki bir detayın yazılması gerekiyor, ‘Biz asayiş ve terör hatalarında somut kanıt istiyoruz. Ancak cinsel istismar, taciz, tecavüz üzere bilinmeyen alanlarla ve iki şahısla yapılan aksiyonlarda bu biçimde bir somut kanıta gereksinim yoktur. Mağdurun beyanı esastır’. Haliyle katalog kabahatlerde somut kanıt aranması bunun da önünü açtı. Somut kanıt koşulunun mağdurun aleyhine, istismarcıların lehine olacaktır.”
‘Kabul edilmez’
– Avukat Hülya Gülbahar: “Bu yapılan, yargı üzerinde bütün hatalarda ‘Mümkünse hiç tutuklama ve mahkumiyet vermeyin’ baskısı yaratmak emeliyle yapıldığı izlenimi veriyor. ‘hanımın beyanı esastır’ unsuruna karşı çıkan kesitin propagandalarının tesiri altında çıkartılan bir yasa olduğu izlenimi doğruyor. Her an TCK 103 ile çocuk istismarına af ile karşı karşıya kalabiliriz. Zira somut kanıt arama kriteri ile çocuk istismarcılarına af getirme iç içe geçen bir husus. Bundan daha sonra kimse cinsel kabahatlerden cezaevine giremeyecek.”